Baby Bag

Covid-19 და შაქრიანი დიაბეტი - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები

Covid-19 და შაქრიანი დიაბეტი - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას, რატომ ითვლებიან შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულები კორონავირუსული ინფექციით დაინფიცირების მაღალ რისკ ჯგუფად და რა რეკომენდაციები უნდა დაიცვან დიაბეტით დაავადებულმა პაციენტებმა კოვიდ პანდემიის პირობებში?

SARS-COV-19 ვირუსული ინფექციაა, რომელმაც შეცვალა დღევანდელი მსოფლიო. როგორც ცნობილია, კორონავირუსული ინფექცია განსაკუთრებულ რისკს ქმნის 70 წელს გადაცილებული ადამიანებისთის და ასევე თანმხლები ქრონიკული დაავადებების მქონე პირებისთვის. ქრონიკულ დაავადებებში კი ერთ-ერთ წამყვან ადგილს იკავებს შაქრიანი დიაბეტი. დღეს თქვენს ყურადღებას შევაჩერებ, რა რჩევები უნდა გაითვალისწინონ შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულმა ადამიანებმა არსებული პანდემიის პირობებში.

რატომ ითვლებიან შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულები კორონავირუსული ინფექციით დაინფიცირების მაღალ რისკ ჯგუფად? შაქრიანი დიაბეტი მოქმედებს ადამიანის იმუნურ სისტემაზე, განსაკუთრებით კი არაკომპენსირებული დიაბეტი (მდგომარეობა, როდესაც პაციენტს არ აქვს გლუკოზის მაჩვენებლები სამიზნე ფარგლებში). ასეთ დროს ხდება იმუნური სისტემის დაქვეითება, რაც დიაბეტიან პაციენტებში ზრდის დაინფიცირების რისკს, ხოლო დაინფიცირების შემთხვევაში დაავადების მძიმედ მიმდინარეობას უწყობს ხელს.

​განვიხილოთ, თუ რა რეკომენდაციები უნდა დაიცვან დიაბეტით დაავადებულმა პაციენტებმა კოვიდ პანდემიის პირობებში. პირველ რიგში ზოგადი რეკომენდაციები:
  • მაქსიმალური სოციალური დისტანცირება (აუცილებლობის გარეშე მოერიდეთ ხალხთან კონტაქტს, თუ თქვენ ცხოვრობთ მრავალწევრიან ოჯახში სასურველია, ოჯახის წევრებისგანაც მაქსიმალური დისტანცირება),
  • ჰიგიენური ზომების მაღალ ხარისხში დაცვა,
  • ნიღბის სწორად ტარება,
  • ხშირად მოხმარებადი საგნების დეზინფიცირება,
  • აუცილებელია სისხლში შაქრის ციფრების მკაცრი კონტროლი, სასურველია,  ციფრები რაც შეიძლება ახლოს იყოს სამიზნე მაჩვენებლებთან,
  • ​რეკომენდებულია დილით ადრე სუფთა ჰაერზე სეირნობა არახალხმრავალ ადგილებში დაახლობით ერთი საათის განმავლობაში,
  • კვებას უნდა მიექცეს განსაკუთრებული ყურადღება. აუცილებელია დღეში ჯერადი მრავალფეროვანი დაბალანსებული კვება. გაამდიდრეთ საკვები ცილოვანი საკვებით (ხორცი, თევზი, კვერცხი, რძის ნაწარმი), მიიღეთ სეზონური ხილი (გარდა დიაბეტიანებისთვის აკრძალული ხილისა: ბანანი, მსხალი, კარალიოკი, ლეღვი, ყურძენი). შეეცადეთ საკვები იყოს ჯანსაღი და სეზონური პროდუქტისგან მომზადებული,

  • ​სასურველია საპროფილაქტიკო დოზებით მიიღოთ D ვიტამინი,
  • ​იქონიეთ თქვენს მკურნალ ექიმთან მაქსიმალური კონტაქტი შაქრის ციფრების ნორმალიზააციითვის. სასურველია, ისარგებლოთ დისტანციური კონსულტაციით და არ ჩადგეთ რიგებში.

​​გახსოვდეთ - ადეკვატურად მართული შაქრიანი დიაბეტი შეამცირებს ინფიცირების და დაავადების მძიმედ მიმდინარეობის რისკებს!

​გისურვებთ ჯანმრთლობას!
ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

უახლესი კვლევის შედეგები: ბავშვების 50%-ს სპორტული უნარების მნიშვნელოვანი დეფიციტი აქვს

უახლესი კვლევის შედეგები: ბავშვების 50%-ს სპორტული უნარების მნიშვნელოვანი დეფიციტი აქვს
უახლესი კვლევების თანახმად, ყოველწლიურად მატულობს იმ სკოლის მოსწავლეების რიცხვი, რომლებსაც სპორტული უნარები ნაკლებად აქვთ განვითარებული. როგორც წესი, მოზარდებს სირბილი უძნელდებათ, მათ ბურთის ხელით ან ფეხით სროლაც უჭირთ და ნებისმიერი ფიზიკური აქტივობის შესრულებისას გარკვეულ სირთულეებს აწყდებიან.

ბავშვებში ჭარბწონიანობის წინააღმდეგ ბრძოლის ახალი სტრატეგიების შემუშავების პარალელურად, პატარების სპორტული უნარების შეფასება და კვლევა აქტიურად მიმდინარეობს. როგორც აღმოჩნდა, 5-დან 12 წლამდე ასაკის ყოველი ოთხი ბავშვიდან ერთს ნორმალურად სირბილი არ შეუძლია, ყოველი ორი ბავშვიდან ერთს კი ბურთის ფეხით სროლა უძნელდება, ხოლო ყოველი ხუთი ბავშვიდან ერთი ბურთის სროლას ხელითაც ვერ ახერხებს.

დუბლინის უნივერსიტეტის მკვლევარებმა აღმოაჩინეს, რომ მოძრაობის ბაზისური უნარების (სირბილი, ხტუნვა, დარტყმა) განვითარება 10 წლის ასაკიდან გარკვეულ შეფერხებებს განიცდის. 2000 ბავშვზე დაკვირვების შედეგად დადგინდა, რომ პატარებს მოძრაობის ფუნდამენტური უნარები ნაკლებად აქვთ განვითარებული. აღნიშნული უნარების სათანადოდ განვითარების გარეშე ფიზიკური აქტივობების სრულფასოვნად განხორციელება შეუძლებელია.

კვლევაში მონაწილე ბავშვებს სხვადასხვა სპორტულ აქტივობაში ჩართვა და საკუთარი შესაძლებლობების ჩვენება ევალებოდათ. მოტორული უნარების შესაფასებლად მკვლევარები ბავშვებს ხტუნვას, ცოცვას, ცეკვას, სირბილს და სხვა სახის მოძრაობების შესრულებას ავალებდნენ.

სხეულისა და მოძრაობის კონტროლის უნარის შესაფასებლად კი ბავშვებს ბურთის დაჭერა, დრიბლინგი და წრეზე სირბილი ევალებოდათ. კვლევაში მონაწილე მოსწავლეებს ვერტიკალურად ხტუნვასაც ავალებდნენ, რათა შეემოწმებინათ, რამდენად ჰქონდათ მათ ბალანსირებული მოძრაობის შესრულების უნარი.

მოძრაობის ბაზისური უნარები ბავშვებს 8 წლის ასაკში განვითარებული უნდა ჰქონდეთ, თუმცა, როგორც კვლევამ აჩვენა, აღნიშნული უნარების განვითარებას ბავშვები 10 წლის ასაკშიც კი ვერ ახერხებენ. მკვლევარები თვლიან, რომ კვლევის შედეგები საგანგაშოა და აღნიშნული პრობლემის გადასალახად გარკვეული ზომების მიღება აუცილებელია. თუ ბავშვები მოძრაობის ფუნდამენტურ უნარებს დროულად ვერ განივითარებენ, მათ სპორტულ აქტივობებში ჩართვის სურვილი აღარ გაუჩნდებათ.

კვლევამ ასევე აჩვენა, რომ მოტორული უნარების განვითარების მხრივ ბიჭები და გოგონები ერთმანეთისგან მნიშვნელოვნად განსხვავდებიან. ბურთის სროლისა და დაჭერის უნარები ბიჭებს უფრო განვითარებული აქვთ, ვიდრე გოგონებს, ამასთან გოგონები სხეულის კონტროლს და ბალანსის შენარჩუნებას უკეთ ახერხებენ, ვიდრე ბიჭები.

„ბავშვებს, რომლებსაც ბაზისური სპორტული უნარები არ აქვს განვითარებული, ვერ მოვთხოვთ სერიოზული სპორტული აქტივობებით დაკავებას. თუ მათ მოძრაობის ფუნდამენტური უნარების განვითარებაში არ დავეხმარებით, ისინი ფიზიკური აქტივობებით დაკავებას ნაკლებად მოისურვებენ. მათ თავდაჯერება არ ეყოფათ, რომ ახალი აღმოჩენები გააკეთონ და სპორტით სერიოზულად დაინტერესდნენ.“ - ნათქვამია კვლევის ორგანიზატორების ოფიციალურ განცხადებაში.

მკვლევარები თვლიან, რომ ბავშვებში ჭარბწონიანობის და ფიზიკური აქტივობებისადმი გულგრილობის პრობლემის აღმოფხვრა მათი მოძრაობის უნარების სრულფასოვნად განვითარების გარეშე შეუძლებელია. მათი თქმით, ბავშვებს სპორტის შესახებ მეტი ინფორმაცია უნდა მივაწოდოთ და ცნობიერების ამაღლებაში დავეხმაროთ. მკვლევარების აზრით, აუცილებელია, რომ ჩვენს შვილებს ჯანსაღი და აქტიური ცხოვრების წესისკენ მოვუწოდებდეთ, რაც მათ ჯანმრთელობაზე დადებითად აისახება. მათი თქმით, კვლევის შედეგები საყურადღებოა და ბავშვების სპორტული უნარების განვითარებაზე ზრუნვა დროულად უნდა დავიწყოთ. 

მომზადებულია irishexaminer.com-ის მიხედვით

თაგმნა ია ნაროუშვილმა 

წაიკითხეთ სრულად