Baby Bag

Covid-19 და შაქრიანი დიაბეტი - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები

Covid-19 და შაქრიანი დიაბეტი - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას, რატომ ითვლებიან შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულები კორონავირუსული ინფექციით დაინფიცირების მაღალ რისკ ჯგუფად და რა რეკომენდაციები უნდა დაიცვან დიაბეტით დაავადებულმა პაციენტებმა კოვიდ პანდემიის პირობებში?

SARS-COV-19 ვირუსული ინფექციაა, რომელმაც შეცვალა დღევანდელი მსოფლიო. როგორც ცნობილია, კორონავირუსული ინფექცია განსაკუთრებულ რისკს ქმნის 70 წელს გადაცილებული ადამიანებისთის და ასევე თანმხლები ქრონიკული დაავადებების მქონე პირებისთვის. ქრონიკულ დაავადებებში კი ერთ-ერთ წამყვან ადგილს იკავებს შაქრიანი დიაბეტი. დღეს თქვენს ყურადღებას შევაჩერებ, რა რჩევები უნდა გაითვალისწინონ შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულმა ადამიანებმა არსებული პანდემიის პირობებში.

რატომ ითვლებიან შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულები კორონავირუსული ინფექციით დაინფიცირების მაღალ რისკ ჯგუფად? შაქრიანი დიაბეტი მოქმედებს ადამიანის იმუნურ სისტემაზე, განსაკუთრებით კი არაკომპენსირებული დიაბეტი (მდგომარეობა, როდესაც პაციენტს არ აქვს გლუკოზის მაჩვენებლები სამიზნე ფარგლებში). ასეთ დროს ხდება იმუნური სისტემის დაქვეითება, რაც დიაბეტიან პაციენტებში ზრდის დაინფიცირების რისკს, ხოლო დაინფიცირების შემთხვევაში დაავადების მძიმედ მიმდინარეობას უწყობს ხელს.

​განვიხილოთ, თუ რა რეკომენდაციები უნდა დაიცვან დიაბეტით დაავადებულმა პაციენტებმა კოვიდ პანდემიის პირობებში. პირველ რიგში ზოგადი რეკომენდაციები:
  • მაქსიმალური სოციალური დისტანცირება (აუცილებლობის გარეშე მოერიდეთ ხალხთან კონტაქტს, თუ თქვენ ცხოვრობთ მრავალწევრიან ოჯახში სასურველია, ოჯახის წევრებისგანაც მაქსიმალური დისტანცირება),
  • ჰიგიენური ზომების მაღალ ხარისხში დაცვა,
  • ნიღბის სწორად ტარება,
  • ხშირად მოხმარებადი საგნების დეზინფიცირება,
  • აუცილებელია სისხლში შაქრის ციფრების მკაცრი კონტროლი, სასურველია,  ციფრები რაც შეიძლება ახლოს იყოს სამიზნე მაჩვენებლებთან,
  • ​რეკომენდებულია დილით ადრე სუფთა ჰაერზე სეირნობა არახალხმრავალ ადგილებში დაახლობით ერთი საათის განმავლობაში,
  • კვებას უნდა მიექცეს განსაკუთრებული ყურადღება. აუცილებელია დღეში ჯერადი მრავალფეროვანი დაბალანსებული კვება. გაამდიდრეთ საკვები ცილოვანი საკვებით (ხორცი, თევზი, კვერცხი, რძის ნაწარმი), მიიღეთ სეზონური ხილი (გარდა დიაბეტიანებისთვის აკრძალული ხილისა: ბანანი, მსხალი, კარალიოკი, ლეღვი, ყურძენი). შეეცადეთ საკვები იყოს ჯანსაღი და სეზონური პროდუქტისგან მომზადებული,

  • ​სასურველია საპროფილაქტიკო დოზებით მიიღოთ D ვიტამინი,
  • ​იქონიეთ თქვენს მკურნალ ექიმთან მაქსიმალური კონტაქტი შაქრის ციფრების ნორმალიზააციითვის. სასურველია, ისარგებლოთ დისტანციური კონსულტაციით და არ ჩადგეთ რიგებში.

​​გახსოვდეთ - ადეკვატურად მართული შაქრიანი დიაბეტი შეამცირებს ინფიცირების და დაავადების მძიმედ მიმდინარეობის რისკებს!

​გისურვებთ ჯანმრთლობას!
ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

6 თვის ასაკიდან ბავშვს ფტორის დანამატი უნდა მისცეთ - 7 საინტერესო ფაქტი პირველი კბილების შესახებ

6 თვის ასაკიდან ბავშვს ფტორის დანამატი უნდა მისცეთ - 7 საინტერესო ფაქტი პირველი კბილების შესახებ
გთავაზობთ 7 საინტერესო ფაქტს პირველი კბილების შესახებ. 

1. ბავშვების უმეტესობას პირველი კბილი 6-დან 12 თვემდე ​ამოსდის

ბავშვებს პირველი კბილი სხვადასხვა ასაკში ამოსდით. შესაძლოა, თქვენს პატარას თავის პირველ დაბადების დღეზე არცერთი კბილი არ ჰქონდეს. სამი თვის ასაკიდან ჩვილები თითების პირში ჩაყოფას სწავლობენ. მათ მომატებული ნერწყვდენაც აღენიშნებათ. მშობლების ნაწილი ფიქრობს, რომ ნერწყვის დიდი რაოდენობით გამოყოფა კბილების შესაძლო ამოსვლაზე მიანიშნებს, თუმცა პატარების უმეტესობას პირველი კბილი ექვსი თვის ასაკამდე არ ამოსდის. პირველად, როგორც წესი, ჩვილებს ქვედა საჭრელი კბილები ამოსდით. კბილების ამოჭრის პროცესი საბოლოოდ 3 წლის ასაკში სრულდება, როდესაც ბავშვს ყველა კბილი ადგილზე აქვს.

2. 6 თვის ასაკიდან ბავშვს ფტორის დანამატი უნდა მისცეთ

ფტორი სასარგებლო მინერალია, რომელიც კბილის მინანქარს დაზიანებისგან იცავს და კარიესის პრევენციასაც უზრუნველყოფს. ფტორი სასმელ წყალშიც გვხვდება. სოლიდური კვების დაწყებისთანავე, ბავშვს მცირე რაოდენობით ისეთი წყალი ასვით, რომლის შემადგენლობაში ფტორი შედის. წყალი, რომელსაც ბავშვისთვის ყიდულობთ, შესაძლოა, ფტორს არ შეიცავდეს. ვიდრე ბავშვისთვის ფტორის დანამატის მიცემას გადაწყვეტდეთ, რჩევისთვის პედიატრს მიმართეთ.

3. ღრძილების მასაჟი, გრილი მასაჟორები ან საბავშვო ტკივილგამაყუჩებლები პატარას დისკომფორტის დაძლევაში დაეხმარება

როგორც წესი, კბილების ამოსვლა პატარას სერიოზულ დისკომფორტს არ უქმნის, თუმცა რიგ შემთხვევებში აღნიშნული პროცესი, შესაძლოა, ტკივილისა და უსიამოვნებების გამომწვევიც აღმოჩნდეს. ბავშვებს ღრძილები უმაგრდებათ, ექავებათ, დიდი რაოდენობით ნერწყვი სდით და ხასიათი უფუჭდებათ. პატარას მდგომარეობის შესამსუბუქებლად ღრძილები სუფთა თითებით დაუმასაჟეთ, ან გამოიყენეთ სპეციალური ღრძილის მასაჟორი. თუ ტკივილი ძალიან შემაწუხებელია, ბავშვს სპეციალურად ჩვილისთვის განკუთვნილი ტკივილგამაყუჩებელი მიეცით. თუ პატარას სიცხე აუწევს და ტემპერატურა 38 გრადუსზე მაღლა ავა, სიცხის დამწევი საშუალება აუცილებლად გამოიყენეთ.

4. არასდროს გამოიყენოთ სპეაციალურად კბილის ამოჭრისთვის განკუთვნილი აბები, ბენზოკაინის შემცველი გელები, ჰომეოპათიური გელები და აბები

ნუ გამოიყენებთ აბებს, რომლებიც ბელადონას ექსტრაქტს შეიცავს ან გელს, რომლის შემადგენლობაში ბენზოკაინი შედის. ბელადონა და ბენზოკაინი ტკივილს ამსუბუქებს, თუმცა ორივე მათგანს ძალიან ბევრი არასასურველი გვერდითი ეფექტის გამოწვევა შეუძლია, რის გამოც ჩვილებთან მათი გამოყენება დაუშვებელია.

5. პატარას კბილები დღეში ორჯერ გაუხეხეთ

როდესაც თქვენს შვილს კბილები ამოუვა, ჰიგიენის წესების დაცვაზე უნდა იზრუნოთ. თავდაპირველად ფტორის შემცველი კბილის პასტით დაიწყეთ კბილების გახეხვა. ცხადია, პასტა მინიმალური რაოდენობის უნდა იყოს. ბავშვებს კბილის გახეხვაში 6 წლის ასაკამდე თავად უნდა დაეხმაროთ. გააკონტროლეთ, რა რაოდენობის კბილის პასტას იყენებს პატარა და რამდენად სწორად იხეხავს კბილებს. როდესაც ბავშვი წერას ისწავლის, ის კბილების გახეხვას დამოუკიდებლადაც შეძლებს.

6. საჭიროების შემთხვევაში ბავშვს კბილების ფტორირების პროცედურა ჩაუტარეთ

რეგულარული ვიზიტების დროს პედიატრი თქვენი შვილის კბილებს აუცილებლად შეამოწმებს. ის კბილებისა და ღრძილების მოვლისა და გაჯანსაღების მეთოდებზეც გაგესაუბრებათ. სასურველია, პატარებს კბილების ფტორირების პროცედურა ადრეულ ასაკშივე ჩაუტარდეთ. თუ ბავშვისთვის სტომატოლოგი შერჩეული გყავთ, შეგიძლიათ აღნიშნული პროცედურის ჩატარება მას მიანდოთ. ფტორირების პროცედურა კბილებს ფტორით ამდიდრებს, რაც კარიესის განვითარებას მნიშვნელოვნად უშლის ხელს.

7. ერთი წლის ასაკში ბავშვი სტომატოლოგთან მიიყვანეთ

ბავშვის კბილების ჯანმრთელობაზე ადრეული ასაკიდანვე უნდა იზრუნოთ. სასურველია, 1 წლის ბავშვი სტომატოლოგთან მიიყვანოთ, რათა დარწმუნდეთ, რომ კბილები აბსოლუტურად ჯანსაღია და პატარას ამ მხრივ ყველაფერი რიგზე აქვს. სტომატოლოგი კბილის მოვლის სპეციალური რუტინის შემუშავებაშიც დაგეხმარებათ და პირის ღრუს ჰიგიენის წესებსაც დეტალურად გაგაცნობთ. 

მომზადებულია HealthyChildren-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 
წაიკითხეთ სრულად