Baby Bag

Covid-19 და შაქრიანი დიაბეტი - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები

Covid-19 და შაქრიანი დიაბეტი - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას, რატომ ითვლებიან შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულები კორონავირუსული ინფექციით დაინფიცირების მაღალ რისკ ჯგუფად და რა რეკომენდაციები უნდა დაიცვან დიაბეტით დაავადებულმა პაციენტებმა კოვიდ პანდემიის პირობებში?

SARS-COV-19 ვირუსული ინფექციაა, რომელმაც შეცვალა დღევანდელი მსოფლიო. როგორც ცნობილია, კორონავირუსული ინფექცია განსაკუთრებულ რისკს ქმნის 70 წელს გადაცილებული ადამიანებისთის და ასევე თანმხლები ქრონიკული დაავადებების მქონე პირებისთვის. ქრონიკულ დაავადებებში კი ერთ-ერთ წამყვან ადგილს იკავებს შაქრიანი დიაბეტი. დღეს თქვენს ყურადღებას შევაჩერებ, რა რჩევები უნდა გაითვალისწინონ შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულმა ადამიანებმა არსებული პანდემიის პირობებში.

რატომ ითვლებიან შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულები კორონავირუსული ინფექციით დაინფიცირების მაღალ რისკ ჯგუფად? შაქრიანი დიაბეტი მოქმედებს ადამიანის იმუნურ სისტემაზე, განსაკუთრებით კი არაკომპენსირებული დიაბეტი (მდგომარეობა, როდესაც პაციენტს არ აქვს გლუკოზის მაჩვენებლები სამიზნე ფარგლებში). ასეთ დროს ხდება იმუნური სისტემის დაქვეითება, რაც დიაბეტიან პაციენტებში ზრდის დაინფიცირების რისკს, ხოლო დაინფიცირების შემთხვევაში დაავადების მძიმედ მიმდინარეობას უწყობს ხელს.

​განვიხილოთ, თუ რა რეკომენდაციები უნდა დაიცვან დიაბეტით დაავადებულმა პაციენტებმა კოვიდ პანდემიის პირობებში. პირველ რიგში ზოგადი რეკომენდაციები:
  • მაქსიმალური სოციალური დისტანცირება (აუცილებლობის გარეშე მოერიდეთ ხალხთან კონტაქტს, თუ თქვენ ცხოვრობთ მრავალწევრიან ოჯახში სასურველია, ოჯახის წევრებისგანაც მაქსიმალური დისტანცირება),
  • ჰიგიენური ზომების მაღალ ხარისხში დაცვა,
  • ნიღბის სწორად ტარება,
  • ხშირად მოხმარებადი საგნების დეზინფიცირება,
  • აუცილებელია სისხლში შაქრის ციფრების მკაცრი კონტროლი, სასურველია,  ციფრები რაც შეიძლება ახლოს იყოს სამიზნე მაჩვენებლებთან,
  • ​რეკომენდებულია დილით ადრე სუფთა ჰაერზე სეირნობა არახალხმრავალ ადგილებში დაახლობით ერთი საათის განმავლობაში,
  • კვებას უნდა მიექცეს განსაკუთრებული ყურადღება. აუცილებელია დღეში ჯერადი მრავალფეროვანი დაბალანსებული კვება. გაამდიდრეთ საკვები ცილოვანი საკვებით (ხორცი, თევზი, კვერცხი, რძის ნაწარმი), მიიღეთ სეზონური ხილი (გარდა დიაბეტიანებისთვის აკრძალული ხილისა: ბანანი, მსხალი, კარალიოკი, ლეღვი, ყურძენი). შეეცადეთ საკვები იყოს ჯანსაღი და სეზონური პროდუქტისგან მომზადებული,

  • ​სასურველია საპროფილაქტიკო დოზებით მიიღოთ D ვიტამინი,
  • ​იქონიეთ თქვენს მკურნალ ექიმთან მაქსიმალური კონტაქტი შაქრის ციფრების ნორმალიზააციითვის. სასურველია, ისარგებლოთ დისტანციური კონსულტაციით და არ ჩადგეთ რიგებში.

​​გახსოვდეთ - ადეკვატურად მართული შაქრიანი დიაბეტი შეამცირებს ინფიცირების და დაავადების მძიმედ მიმდინარეობის რისკებს!

​გისურვებთ ჯანმრთლობას!
ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

5 ყველაზე გავრცელებული სიმსივნე ბავშვებში - სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ

5 ყველაზე გავრცელებული სიმსივნე ბავშვებში - სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ

სიმსივნური დაავადებები, რომლებიც ბავშვებშია გავრცელებული, მნიშვნელოვნად განსხვავდება ზრდასრულებში გამოვლენილი სიმსივნური დაავადებებისგან. სამკურნალო საშუალებების ზრდის წყალობით, ბავშვების 80 %-ზე მეტი სიმსივნური დაავადების დადგენიდან ხუთი წლის განმავლობაში სიცოცხლეს ახერხებს. თხუთმეტ წლამდე ასაკის ბავშვების გარდაცვალების მიზეზებს შორის სიმსივნე მეორე ადგილს იკავებს, უპირველეს მიზეზად კი უბედური შემთხვევები რჩება.

ბავშვებში სიმსივნის პირველი ნიშნების ამოცნობა საკმაოდ რთულია, რადგან სხვა გავრცელებული დაავადებები ან თამაშისას მიღებული კანის დაზიანებები მნიშვნელოვან სიმპტომებს ფარავს. ჩვენს სტატიაში ბავშვებში ყველაზე გავრცელებულ სიმსივნურ დაავადებებს გაგაცნობთ და მათ გამაფრთხილებელ ნიშნებზეც გესაუბრებით.

1. მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემია

მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემია ბავშვებში ყველაზე გავრცელებული სიმსივნეა. ბავშვებში გავრცელებული სიმსივნური დაავადებების 34 % სწორედ მწვავე ლიმფობლასტურ ლეიკემიაზე მოდის. როგორც წესი, ის ორიდან ოთხ წლამდე ასაკის ბავშვებში ვლინდება და უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგონებში. ის ძვლის ტვინიდან იწყება და შემდეგ სისხლში ვრცელდება. შესაძლოა, სიმსივნე სხვა ორგანოებზეც გავრცელდეს. ბავშვებში გამოვლენილი ლეიკემიის ყოველი სამი შემთხვევიდან ორი მწვავე ლიმფობლასტურ ლეიკემიაზე მოდის.

სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ:

  • ძვლისა და სახსრების ტკივილი
  • დაღლილობა
  • სისუსტე
  • სისხლდენა
  • ტემპერატურის მატება
  • წონაში კლება

2. თავის ტვინის სიმსივნე

ბავშვებში გავრცელებული სიმსივნეების 27 % სწორედ თავის ტვინის სიმსივნეზე მოდის. თავის ტვინის სიმსივნე სხვადასხვა ფორმით გვხვდება და მათი მკურნალობის მეთოდებიც განსხვავებულია. ბავშვებში თავის ტვინის სიმსივნე ძირითადად ნათხემიდან იწყება.

სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ:

  • თავის ტკივილი
  • თავბრუსხვევა
  • ბალანსის დარღვევა
  • მხედველობითი, სმენითი და ლაპარაკის პრობლემები
  • ხშირი პირღებინება

3. ნეირობლასტომა

ნეირობლასტომა ნერვის უმწიფარი უჯრედიდან ვითარდება. ის, როგორც წესი, ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვებში ვლინდება და პატარებში გავრცელებული სიმსივნეების 7% სწორედ მასზე მოდის. ნეირობლასტომა უფრო ხშირად ბიჭებს ემართებათ, ვიდრე გოგონებს. დაავადებული ბავშვების მხოლოდ 1-2 %-ს აქვს სიმსივნის ოჯახური ისტორია.

სიმტპომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ:

  • სიარულის უნარის დარღვევები
  • ცვლილებები თვალების გარშემო (ქუთუთოების ჩამოწევა, შეშუპება, სიშავე)
  • სხეულის სხვადასხვა ზონაში ძლიერი ტკივილები
  • დიარეა
  • არტერიული წნევის მატება

4. თირკმლის ადენოსარკომა

თირკმლის ადენოსარკომა თირკმელში ვითარდება და უმეტესად მხოლოდ ერთ თირკმელზე გვხვდება. იშვიათ შემთხვევაში ის ორივე თირკმელზე ვრცელდება. როგორც წესი, ის 3-4 წლამდე ასაკის ბავშვებშია გავრცელებული, ექვსი წლის შემდეგ კი ძალიან იშვიათია. თირკმლის ადენოსარკომით დაავადებული 10 ბავშვიდან 9 იკურნება.

სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ:

  • მუცლის ამოზნექილობა
  • ცხელება
  • ტკივილი
  • ღებინება
  • მადის დაქვეითება

5. ლიმფომა

ლიმფომა ლიმფოიდური ქსოვილის დაავადებაა. შესაძლოა, მან ძვლის ტვინიც დააზიანოს. იმის მიხედვით, თუ რომელ ზონებშია ლიმფომა გავრცელებული, მას სხვადასხვა სახის გამოვლინება ახასიათებს. ჰოჯკინის ლიმფომა ბავშვებში იშვიათად გვხვდება. ის უფროსებსა და ბავშვებში ერთგვარი მიმდინარეობით გამოირჩევა. არაჰოჯკინის ლიმფომა უფრო გავრცელებულია სამ წლამდე ასაკის ბავშვებში. ლიმფომას სწრაფი ზრდა ახასიათებს და დროული მკურნალობა ესაჭიროება. როგორც წესი, არაჰოჯკინის ლიმფომა ბავშვებში უფრო მეტად განკურნებადია, ვიდრე ზრდასრულებში.

სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ:

  • ლიმფური კვანძების გადიდება
  • სისუსტე
  • წონაში კლება
  • ოფლიანობა
  • ცხელება

იმ შემთხვევაში, თუ ბავშვს საეჭვო სიმპტომებსა და ნიშნებს ამჩნევთ, აუცილებლად მიაკითხეთ პედიატრს.

მომზადებულია ​roswellpark.org - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად