Baby Bag

Covid-19 და შაქრიანი დიაბეტი - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები

Covid-19 და შაქრიანი დიაბეტი - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას, რატომ ითვლებიან შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულები კორონავირუსული ინფექციით დაინფიცირების მაღალ რისკ ჯგუფად და რა რეკომენდაციები უნდა დაიცვან დიაბეტით დაავადებულმა პაციენტებმა კოვიდ პანდემიის პირობებში?

SARS-COV-19 ვირუსული ინფექციაა, რომელმაც შეცვალა დღევანდელი მსოფლიო. როგორც ცნობილია, კორონავირუსული ინფექცია განსაკუთრებულ რისკს ქმნის 70 წელს გადაცილებული ადამიანებისთის და ასევე თანმხლები ქრონიკული დაავადებების მქონე პირებისთვის. ქრონიკულ დაავადებებში კი ერთ-ერთ წამყვან ადგილს იკავებს შაქრიანი დიაბეტი. დღეს თქვენს ყურადღებას შევაჩერებ, რა რჩევები უნდა გაითვალისწინონ შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულმა ადამიანებმა არსებული პანდემიის პირობებში.

რატომ ითვლებიან შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულები კორონავირუსული ინფექციით დაინფიცირების მაღალ რისკ ჯგუფად? შაქრიანი დიაბეტი მოქმედებს ადამიანის იმუნურ სისტემაზე, განსაკუთრებით კი არაკომპენსირებული დიაბეტი (მდგომარეობა, როდესაც პაციენტს არ აქვს გლუკოზის მაჩვენებლები სამიზნე ფარგლებში). ასეთ დროს ხდება იმუნური სისტემის დაქვეითება, რაც დიაბეტიან პაციენტებში ზრდის დაინფიცირების რისკს, ხოლო დაინფიცირების შემთხვევაში დაავადების მძიმედ მიმდინარეობას უწყობს ხელს.

​განვიხილოთ, თუ რა რეკომენდაციები უნდა დაიცვან დიაბეტით დაავადებულმა პაციენტებმა კოვიდ პანდემიის პირობებში. პირველ რიგში ზოგადი რეკომენდაციები:
  • მაქსიმალური სოციალური დისტანცირება (აუცილებლობის გარეშე მოერიდეთ ხალხთან კონტაქტს, თუ თქვენ ცხოვრობთ მრავალწევრიან ოჯახში სასურველია, ოჯახის წევრებისგანაც მაქსიმალური დისტანცირება),
  • ჰიგიენური ზომების მაღალ ხარისხში დაცვა,
  • ნიღბის სწორად ტარება,
  • ხშირად მოხმარებადი საგნების დეზინფიცირება,
  • აუცილებელია სისხლში შაქრის ციფრების მკაცრი კონტროლი, სასურველია,  ციფრები რაც შეიძლება ახლოს იყოს სამიზნე მაჩვენებლებთან,
  • ​რეკომენდებულია დილით ადრე სუფთა ჰაერზე სეირნობა არახალხმრავალ ადგილებში დაახლობით ერთი საათის განმავლობაში,
  • კვებას უნდა მიექცეს განსაკუთრებული ყურადღება. აუცილებელია დღეში ჯერადი მრავალფეროვანი დაბალანსებული კვება. გაამდიდრეთ საკვები ცილოვანი საკვებით (ხორცი, თევზი, კვერცხი, რძის ნაწარმი), მიიღეთ სეზონური ხილი (გარდა დიაბეტიანებისთვის აკრძალული ხილისა: ბანანი, მსხალი, კარალიოკი, ლეღვი, ყურძენი). შეეცადეთ საკვები იყოს ჯანსაღი და სეზონური პროდუქტისგან მომზადებული,

  • ​სასურველია საპროფილაქტიკო დოზებით მიიღოთ D ვიტამინი,
  • ​იქონიეთ თქვენს მკურნალ ექიმთან მაქსიმალური კონტაქტი შაქრის ციფრების ნორმალიზააციითვის. სასურველია, ისარგებლოთ დისტანციური კონსულტაციით და არ ჩადგეთ რიგებში.

​​გახსოვდეთ - ადეკვატურად მართული შაქრიანი დიაბეტი შეამცირებს ინფიცირების და დაავადების მძიმედ მიმდინარეობის რისკებს!

​გისურვებთ ჯანმრთლობას!
ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ დაღლილობა გაწუხებს, მაშინ ეს ვიდეო ზეპირად უნდა ისწავლო,“ - გიორგი ღოღობერიძის საინტერესო რჩევები

ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ დაღლილობის შესახებ ისაუბრა და იმ ადამიანებს, რომლებსაც უენერგიობა აწუხებთ საინტერესო რჩევები მისცა:

„შეიძლება შენც გაწუხებდეს დაღლილობის განცდა. დილით რომ გაიღვიძებ, ენერგია არ გაქვს. თითქოს ყველაფერი კარგადაა, მაგრამ ენერგია არ გაქვს. არ იცი რა გჭირს, სულ დაღლილად გრძნობ თავს. სწორედ ამ დროს უნდა ნახო ეს ვიდეო. ეს ის არის, რაც შენ აუცილებლად უნდა იცოდე.“

„დაღლილობის მიზეზი შეიძლება იყოს ის, რომ პაციენტს ჰქონდეს რაღაც აუტოიმუნური დაავადება: ცელიაკია, გაფანტული სკლეროზი და ა.შ. დაღლილობის კიდევ ერთი მიზეზი შეიძლება იყოს ანემია. როდესაც გაქვს ანემია, ორგანიზმს ჟანგბადი აკლია. ანემიის მქონე პაციენტებს აქვთ ფერმკრთალი კანი, სისუსტე, დაღლილობა, თავბრუ ეხვევათ. ეს ტიპური ანემიაა. თუ დილით იღვიძებ და ენერგია არ გაქვს, ხომ არ სჯობს ჩააბარო სისხლის ანალიზი და გაიგო, ხომ არ გაქვს ანემია. არამარტო რკინის ნაკლებობა, არამედ მისი სიჭარბეც შეიძლება იყოს დაღლილობის მიზეზი. დაღლილობის მიზეზი შეიძლება იყოს სიმსივნე. სიმსივნე, როგორც წესი, თავიდან არაფრით არ ვლინდება. პაციენტს შეიძლება ჰქონდეს მხოლოდ დაღლილობა, წონაში კლება, ცხელება. დაღლილობას იწვევს ალკოჰოლიც. სხეულს უჭირს გლუკოზის წარმოქმნა და გაქვს დაღლილობის განცდა.“

„დაღლილობის გამომწვევია დეპრესიაც, შაქრიანი დიაბეტიც. შაქრიანი დიაბეტი არის ჩუმი მტერი. დაღლილობის განცდა ადამიანს აქვს ჰიპოთირეოზის დროს, ამ დროს შეიძლება ჰქონდეს მშრალი კანიც, წონაში მატება, კუნთების სისუსტე და შეკრულობა. დაღლილობას იწვევს ადისონის დაავადებაც, თუმცა ასეთი პაციენტი ბევრი არ მყავს. ასევე ძალიან ვერაგი დაავადებაა ფიბრომიალგია. ამ დროს ადამიანს სხეულის სხვადასხვა უბანში აქვს ტკივილი, ყველგან ტკივა, ამინდზე, ტემპერატურაზე, შეხებაზე მგრძნობიარეა. ახალგაზრდებს ვთხოვ, რომ ფრთხილად იყვნენ აივ ინფექციასთანაც. შეიძლება აივ ინფექციის დროს ერთადერთი ნიშანი იყოს დაღლილობა და გადიდებული ლიმფური კვანძები. დაღლილობის გამომწვევი შესაძლოა იყოს ინფექციებიც, მათ შორის ინფექციური მონონუკლეოზი ( ასეთი პაციენტები საქართველოში ბევრი არიან), ასევე ჩვენი მთავარი პრობლემა, ტუბერკულოზიც.“

„დაღლილობას იწვევს ლეიკემია და ლიმფომა. როდესაც ვიღაცას აქვს დაღლილობის განცდა, ისინი ყოველთვის უნდა შემოწმდნენ ლეიკემია-ლიმფომაზე. ამ დაავადებებს ახლავს კლასიკური ჩივილი: მუდმივად დაღლილობის განცდა. ამასთანავე, თუ ვინმეს აქვს ჰეპატიტი, მას შეიძლება ჰქონდეს დაღლილობის განცდა. დაღლილობის წინაპირობა შესაძლოა იყოს პარკინსონის დაავადება. უენერგიობას იწვევს ძილის დარღვევები, ზედაპირული ძილი. თუ ხვრინავ, მით უმეტეს. ის იწვევს დილის საათებში გამოხატულად დაღლილობის განცდას. თუ შენ სვამ მედიკამენტებს არითმიების წინააღმდეგ, წნევის წინააღმდეგ, ასევე ანტიბიოტიკებს, თუ ხარ ქიმიოთერაპიაზე ან რადიოთერაპიაზე, ესეც იწვევს დაღლილობის განცდას. დაღლილობის გამომწვევია გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომიც. ფიქრი, რომ „არაუშავს, დაღლილი ვარ, ალბათ, ვიტამინები მაკლია,“ ეს სწორი მიდგომა არ არის. თუ შენ გაქვს დაღლილობის განცდა, მიმართე ექიმს. ჩაიტარე სისხლის ანალიზი ანემიაზე, ფარისებრი ჯირკვლის ჰორმონების ტესტირება, ასევე ღვიძლის დაავადებებზე, სიმსივნეებზე. ექიმს მიანდე ეს საქმე და იოლად დადგინება ყველაფერი,“- აღნიშნა გიორგი ღოღობერიძემ.

წყარო: ​Usmle მოსამზადებელი ცენტრი

წაიკითხეთ სრულად