Baby Bag

„ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს ჩაძინების მიზნით ლოგინში ურთავენ ტელეფონს - ეს მცდარი შეხედულებაა“

„ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს ჩაძინების მიზნით ლოგინში ურთავენ ტელეფონს - ეს მცდარი შეხედულებაა“
რა საფრთხის წინაშე აყენებს ეკრანდამოკიდებულება ბავშვს და როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რომ თავიდან აირიდოს მისგან გამოწვეული დაავადებები - აღნიშნულ თემებზე ​Momsedu.ge-ს ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე ესაუბრა.  

- ქალბატონო ნანა, ბავშვებში ეკრანდამოკიდებულება საკმაოდ გავრცელებული პრობლემაა მშობლებისთვის. რამდენად დიდია შანსი, ეს პრობლემა გადაიზარდოს დაავადებად?

- ნებისმიერი დამოკიდებულება შეიძლება, გადაიზარდოს დაავადებად. ამ დამოკიდებულებამ შესაძლოა, გამოიწვიოს ამა თუ იმ ორგანოთა სისტემის დაავადებები. როგორიც არის ნევროლოგიური, ასევე სხვა ორგანოების, მაგალითად, მხედველობის.

- ეკრანდამოკიდებულება ხელს უწყობს ძილის დარღვევას, თუმცა უფრო კონკრეტულად, რა რისკების წინაშე ვდგებით, როდესაც გამოსხივება ძილის ხარისხზე ახდენს გავლენას ან როგორ შეიძლება გამოვლინდეს ეს პრობლემა? დაძინებამდე რამდენიმე საათით ადრე მოვწყვიტოთ ბავშვი ეკრანს?

- დაძინება და ჩაძინებისთვის ორგანიზმში აუცილებელია წარმოიშვას მელატონინი. მელატონინი არის ის ჰორმონი, რომელიც დაძინებას უწყობს ხელს. მისი გამომუშავებისთვის აუცილებელია სიბნელეში ყოფნა. გამოსხივება მთლიანად თრგუნავს მელატონინის გამოყოფას. შესაბამისად, ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს რომ ჩააწვენენ ლოგინში, ჩაურთავენ ტელეფონს და ჰგონიათ, ჩაეძინება ბავშვს, ეს არის მცდარი შეხედულება. გამოსხივება ჩაძინების გახანგრძლივებაზე მოქმედებს. ძილისწინ უმჯობესია რაიმე რუტინული სამუშაო, თუნდაც აბაზანის მიღება, მშობლებმა უნდა გამონახონ დრო, მიუჯდნენ, ზღაპარი წაუკითხონ, ანუ გაჯეტი ჩაანაცვლოს მშობელმა, ბებიამ ან აღმზრდელმა.

- მშობლებმა დღეში რამდენ ხანს უნდა გამოიყენოს 5 წლამდე ასაკის ბავშვთან ციფრული ტექნოლოგია, რომ არ დადგეს ბავშვის განვითარების საფრთხე?

- ორ საათზე მეტი ნამდვილად არ შეიძლება, ესეც მაქსიმუმ და არავითარ შემთხვევაში ამ ორი საათის განმავლობაში გადაბმულად არ უნდა უყურებდეს ტელევიზორს და არ უნდა ეჭიროს ხელში გაჯეტი. 

- რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი სმარტფონებით ჭამის დროს? 

- ჭამა არის თვითონ ისეთი პროცესი, რომლის შემდეგ იწყება დანაყრება და კუჭში ჩასული საჭმელი ტვინს აძლევს სიგნალს, რომ დანაყრდა, ამიტომ მთელი ყურადღება მომართული უნდა იყოს ჭამის პროცესზე. როდესაც ჩვენ ბავშვს ვართობთ, მისი ყურადღება გადადის სხვა რამეზე, თუნდაც ტელევიზორზე, მობილურზე. ბავშვი მექანიკურად აღებს პირს და ყლაპავს, შესაბამისად, ვერ კონცენტრირდება უშუალოდ ჭამის პროცესზე. ამ კვების ჩამოყალიბებას ეწოდება „შეუმჩნეველი კვება“. შემდგომში უკვე ყალიბდება მანკიერი რეფლექსი, როდესაც ტელევიზორის ყურების დროს ერთობა და ისე ჭამს, ვერ აკონტროლებს მიღებული საკვების რაოდენობას. სწორედ ეს ხდება სიმსუქნის ჩამოყალიბების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიზეზი.

- დღესდღეობით, მშობლების დიდი ნაწილი საჭიროდ თვლის, რომ დაწყებითი კლასის მოსწავლეს მობილური გაატანოს სკოლაში, ბავშვები ამას ცუდად იყენებენ, უქვეითდებათ სწავლის სურვილი, ექმნებათ მხედველობასთან ან ხერხემალთან დაკავშირებული პრობლემები. რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიუდგნენ ამ ასაკის ბავშვებს?

- მოდით, დავიწყოთ იმით, რომ დღევანდელ დროში მობილურის გარეშე არსებობა თითქმის შეუძლებელია. იმისთვის, რომ დედა შვილს დაუკავშირდეს საჭიროების შემთხვევაში, ექსტრემალურ სიტუაციებში, მობილური კავშირი არის აუცილებელი. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მობილურში, რომელიც მიაქვს, იყოს ჩატვირთული უამრავი თამაში და ერთობოდეს გაკვეთილების პროცესში. ბავშვი უნდა მივაჩვიოთ, რომ მობილური მისთვის იყოს კავშირის აუცილებელი საშუალება. რა თქმა უნდა, პირველ ან მეორეკლასელ ბავშვს არ ვგულისხმობ. რაც შეეხება იმას, თუ რას ვურჩევდი მშობლებს, ეკრანთან ბავშვის დიდი ხანი ყოფნა შეამცირონ და გაზარდონ ბავშვთან პირადი ურთიერთობა, ბავშვის გონებრივი განვითარებისთვის აუცილებელია თამაში. თუ ჩვენ დიდხანს მივუშვებთ ბავშვს ტელეფონთან, შესაძლებელია მისი შიდა ჩაკეტილობა გამოვიწვიოთ, ურთიერთობა აღარ მოუნდეს დარჩენილ სამყაროსთან და აუტისტური სპექტრის აშლილობასაც შეუწყოს ხელი. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს
რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი ნანა საპანაძე ​საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:„როცა ჩვილი დედის ძუძუთი იკვებება, დედა-შვილს შორ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ხშირად მოავადე ბავშვების მხოლოდ 10 პროცენტს აღენიშნება იმუნოდეფიციტი,“ - პედიატრი ნელი სიმონიშვილი

პედიატრმა ნელი სიმონიშვილმა ხშირად მოავადე ბავშვების შესახებ ისაუბრა და ის მიზეზები დაასახელა, რომელიც ბავშვებში ხშირ ავადობას იწვევს:

„რას ნიშნავს ხშირად მოავადე ბავშვი? ეს ნიშნავს ავადობის სიხშირეს წლის განმავლობაში. სიხშირესთან ერთად გასათვალისწინებელია დაავადების მიმდინარეობა, რამდენად გართულდა ის და საჭირო გახდა ანტიბიოტიკის ჩართვა მკურნალობაში. უხშირესი ასაკი, რომელიც მოგვმართავს ამ ჩივილით არის 5 წლამდე ასაკი, რადგან ამ ასაკში იზრდება უცებ კონტაქტები, ბავშვები მიდიან ბაღში და რესპირატორული ინფექციების სიხშირე მატულობს. სასკოლო ასაკში, განსაკუთრებით 10 წლის შემდეგ ინფექციების სიხშირე იკლებს.

ბავშვი, რომელიც არ დადის ბაღში, შესაძლებელია, წელიწადში მხოლოდ ერთხელ ან ორჯერ ავადობდეს. ბაღში ან ადრეულ სასკოლო პერიოდში ბავშვი შეიძლება 10-12-ჯერაც გახდეს ინფექციით ავად და ეს შეიძლება იყოს ნორმა. ამ ინფექციების უმრავლესობა ვირუსულია. გამოჯანმრთელებას საშუალოდ 8 დღე სჭირდება, სრულფასოვან გამოჯანმრთელებას კი 2 კვირაც შეიძლება დასჭირდეს. თუ ამას წელიწადზე გადავთვლით, წელიწადში 4-5-6 თვეც კი შეიძლება გამოგვივიდეს, რომ ბავშვი იყოს ავად. თუ ეს არის მსუბუქი მიმდინარეობა, არის ვირუსული ინფექციები, ბავშვს აღენიშნება ნორმალური ზრდა-განვითარება, მისი ლაბორატორიული მონაცემები არის ნორმაში, ამ ეპიზოდებს შორის ბავშვი არის სრულიად ჯანმრთელი, მაშინ აქ საგანგაშო არაფერი არ არის.

თუ პირიქით ხდება და ბავშვი ავად გამოიყურება, მისი ინფექციები რთულდება, ხშირად არის ანტიბიოტიკების ჩართვის საჭიროება, შესაძლებელია ბავშვი ქრონიკული დაავადებით იყოს ავად და მას მეტი ყურადღება და გამოკვლევა სჭირდება. შესაძლებელია, რომ იყოს იმუნოდეფიციტიც. ეს საკმაოდ მცირე პროცენტში გვხვდება. ხშირად მოავადე ბავშვების მხოლოდ 10 პროცენტს აღენიშნება იმუნოდეფიციტი, თუმცა მშობლებისგან ძალიან ხშირად ისმის კითხვა: ხომ არ აქვს ჩემს შვილს იმუნიტეტი დაქვეითებული? იმ 10 პროცენტთან, რომელშიც არის იმუნოდეფიციტი,  უფრო ღრმა კვლევები და სულ სხვა ტიპის მკურნალობაა საჭირო. იმუნოდეფიციტური მდგომარეობები შეიძლება იყოს პირველადი და მეორადი. მეორადი იმუნოდეფიციტური მდგომარეობები სხვადასხვა გარემო ფაქტორებით, მედიკამენტებით, დღენაკლულობით არის გამოწვეული. ხშირად მოავადე ბავშვების 30% არის ავად ალერგიული დაავადებებით. ძალიან ხშირად ბავშვებს აქვთ ალერგიული რინიტი და ხველა და ეს აღიქმება როგორც რესპირატორული ინფექცია. ალერგიული ბავშვების სასუნთქ გზებში ვირუსი და ბაქტერია ადვილად აღწევს. მწეველების ოჯახში გაზრდილი ბავშვებიც დიდი რისკის ჯგუფია,“- მოცემულ საკითხზე ნელი სიმონიშვილმა რადიო „იმედის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო:​ რადიო „იმედი“ 

წაიკითხეთ სრულად