Baby Bag

„ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს ჩაძინების მიზნით ლოგინში ურთავენ ტელეფონს - ეს მცდარი შეხედულებაა“

„ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს ჩაძინების მიზნით ლოგინში ურთავენ ტელეფონს - ეს მცდარი შეხედულებაა“
რა საფრთხის წინაშე აყენებს ეკრანდამოკიდებულება ბავშვს და როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რომ თავიდან აირიდოს მისგან გამოწვეული დაავადებები - აღნიშნულ თემებზე ​Momsedu.ge-ს ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე ესაუბრა.  

- ქალბატონო ნანა, ბავშვებში ეკრანდამოკიდებულება საკმაოდ გავრცელებული პრობლემაა მშობლებისთვის. რამდენად დიდია შანსი, ეს პრობლემა გადაიზარდოს დაავადებად?

- ნებისმიერი დამოკიდებულება შეიძლება, გადაიზარდოს დაავადებად. ამ დამოკიდებულებამ შესაძლოა, გამოიწვიოს ამა თუ იმ ორგანოთა სისტემის დაავადებები. როგორიც არის ნევროლოგიური, ასევე სხვა ორგანოების, მაგალითად, მხედველობის.

- ეკრანდამოკიდებულება ხელს უწყობს ძილის დარღვევას, თუმცა უფრო კონკრეტულად, რა რისკების წინაშე ვდგებით, როდესაც გამოსხივება ძილის ხარისხზე ახდენს გავლენას ან როგორ შეიძლება გამოვლინდეს ეს პრობლემა? დაძინებამდე რამდენიმე საათით ადრე მოვწყვიტოთ ბავშვი ეკრანს?

- დაძინება და ჩაძინებისთვის ორგანიზმში აუცილებელია წარმოიშვას მელატონინი. მელატონინი არის ის ჰორმონი, რომელიც დაძინებას უწყობს ხელს. მისი გამომუშავებისთვის აუცილებელია სიბნელეში ყოფნა. გამოსხივება მთლიანად თრგუნავს მელატონინის გამოყოფას. შესაბამისად, ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს რომ ჩააწვენენ ლოგინში, ჩაურთავენ ტელეფონს და ჰგონიათ, ჩაეძინება ბავშვს, ეს არის მცდარი შეხედულება. გამოსხივება ჩაძინების გახანგრძლივებაზე მოქმედებს. ძილისწინ უმჯობესია რაიმე რუტინული სამუშაო, თუნდაც აბაზანის მიღება, მშობლებმა უნდა გამონახონ დრო, მიუჯდნენ, ზღაპარი წაუკითხონ, ანუ გაჯეტი ჩაანაცვლოს მშობელმა, ბებიამ ან აღმზრდელმა.

- მშობლებმა დღეში რამდენ ხანს უნდა გამოიყენოს 5 წლამდე ასაკის ბავშვთან ციფრული ტექნოლოგია, რომ არ დადგეს ბავშვის განვითარების საფრთხე?

- ორ საათზე მეტი ნამდვილად არ შეიძლება, ესეც მაქსიმუმ და არავითარ შემთხვევაში ამ ორი საათის განმავლობაში გადაბმულად არ უნდა უყურებდეს ტელევიზორს და არ უნდა ეჭიროს ხელში გაჯეტი. 

- რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი სმარტფონებით ჭამის დროს? 

- ჭამა არის თვითონ ისეთი პროცესი, რომლის შემდეგ იწყება დანაყრება და კუჭში ჩასული საჭმელი ტვინს აძლევს სიგნალს, რომ დანაყრდა, ამიტომ მთელი ყურადღება მომართული უნდა იყოს ჭამის პროცესზე. როდესაც ჩვენ ბავშვს ვართობთ, მისი ყურადღება გადადის სხვა რამეზე, თუნდაც ტელევიზორზე, მობილურზე. ბავშვი მექანიკურად აღებს პირს და ყლაპავს, შესაბამისად, ვერ კონცენტრირდება უშუალოდ ჭამის პროცესზე. ამ კვების ჩამოყალიბებას ეწოდება „შეუმჩნეველი კვება“. შემდგომში უკვე ყალიბდება მანკიერი რეფლექსი, როდესაც ტელევიზორის ყურების დროს ერთობა და ისე ჭამს, ვერ აკონტროლებს მიღებული საკვების რაოდენობას. სწორედ ეს ხდება სიმსუქნის ჩამოყალიბების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიზეზი.

- დღესდღეობით, მშობლების დიდი ნაწილი საჭიროდ თვლის, რომ დაწყებითი კლასის მოსწავლეს მობილური გაატანოს სკოლაში, ბავშვები ამას ცუდად იყენებენ, უქვეითდებათ სწავლის სურვილი, ექმნებათ მხედველობასთან ან ხერხემალთან დაკავშირებული პრობლემები. რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიუდგნენ ამ ასაკის ბავშვებს?

- მოდით, დავიწყოთ იმით, რომ დღევანდელ დროში მობილურის გარეშე არსებობა თითქმის შეუძლებელია. იმისთვის, რომ დედა შვილს დაუკავშირდეს საჭიროების შემთხვევაში, ექსტრემალურ სიტუაციებში, მობილური კავშირი არის აუცილებელი. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მობილურში, რომელიც მიაქვს, იყოს ჩატვირთული უამრავი თამაში და ერთობოდეს გაკვეთილების პროცესში. ბავშვი უნდა მივაჩვიოთ, რომ მობილური მისთვის იყოს კავშირის აუცილებელი საშუალება. რა თქმა უნდა, პირველ ან მეორეკლასელ ბავშვს არ ვგულისხმობ. რაც შეეხება იმას, თუ რას ვურჩევდი მშობლებს, ეკრანთან ბავშვის დიდი ხანი ყოფნა შეამცირონ და გაზარდონ ბავშვთან პირადი ურთიერთობა, ბავშვის გონებრივი განვითარებისთვის აუცილებელია თამაში. თუ ჩვენ დიდხანს მივუშვებთ ბავშვს ტელეფონთან, შესაძლებელია მისი შიდა ჩაკეტილობა გამოვიწვიოთ, ურთიერთობა აღარ მოუნდეს დარჩენილ სამყაროსთან და აუტისტური სპექტრის აშლილობასაც შეუწყოს ხელი. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს
რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი ნანა საპანაძე ​საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:„როცა ჩვილი დედის ძუძუთი იკვებება, დედა-შვილს შორ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მზამზარეული არ უნდა ჰქონდეს ყველაფერი შვილს, იმიტომ, რომ მერე იმ მზამზარეულის ფასი არ იცის,“- დეკანოზი საბა ჭიკაიძე

„მზამზარეული არ უნდა ჰქონდეს ყველაფერი შვილს, იმიტომ, რომ მერე იმ მზამზარეულის ფასი არ იცის,“- დეკანოზი საბა ჭიკაიძე

დეკანოზმა საბა ჭიკაიძემ მშობლობის სირთულეებზე ისაუბრა და ის შეცდომები დაასახელა, რომელსაც მშობლები შვილებთან უშვებენ:

„ძალიან რთულია შვილის გაზრდა, სწორად აღზრდა. ხშირად მშობლები, სამწუხაროდ, შეცდომას უშვებენ ხოლმე. ურთულესი პროფესიაა მშობლობა, შეიძლება ითქვას, ყველაზე რთული. ძალიან დიდი სიფრთხილეა საჭირო, ძალიან დიდი გონიერება და სიფრთხილეა საჭირო იმისთვის, რომ შვილს ის მისცე, რაც მას სჭირდება.

ხშირად მშობლებს, რომლებსაც დიდი გაჭირვება აქვთ ნანახი და რთულ პირობებში არიან თავად გაზრდილი, არ უნდათ, რომ შვილებმა იგივე ტკივილი და იგივე გაჭირვება ნახონ, რაც მათ ნახეს. ეს ერთის მხრივ, რა თქმა უნდა, აბსოლუტურად ნორმალურია, რადგან ყველაზე მეტად ვინც გიყვარს, გინდა, რომ მას მაქსიმალურად უზრუნველი ცხოვრება აჩუქო, მოუწყო და ყველანაირად ეცადო, რომ აარიდო იმ ტკივილებს, რაც შენ გხვდა ცხოვრებაში. მეორე მხრივ, აქაც გარკვეული ზომიერებაა საჭირო, იმიტომ, რომ არ არის მთლად ასე საქმე. განსაცდელები, ცხოვრებისეული სირთულეები შემთხვევით როდი ხდება. თქვენ გგონიათ, რომ ჩვენ რა სირთულეებიც გავიარეთ, არ იყო საჭირო, რომ გაგვევლო? ან რომელიმე ადამიანს ჰგონია, რომ არ არის საჭირო სირთულეები და განსაცდელები, რაც მას ცხოვრებაში ხვდება? მე ასე არ ვფიქრობ. შვილებს უნდა ვასწავლოთ სირთულეების სწორად გადალახვა. რა თქმა უნდა, რამდენადაც შეგვიძლია, უნდა ავარიდოთ სირთულეები თავიდან შვილებს, მაგრამ მზამზარეული არ უნდა ჰქონდეს ყველაფერი შვილს, იმიტომ, რომ მერე იმ მზამზარეულის ფასი არ იცის. უძღები შვილის იგავი ამის კლასიკური მაგალითია. მერე ის თვლის, რომ ასეც უნდა იყოს. მას არ უშრომია, არ მოუპოვებია ის და ადვილად კარგავს ამას. მას არ გააჩნია მადლიერება არც მშობლის მიმართ, არც ღმერთის მიმართ.

ძალიან მნიშვნელოვაბია ოჯახური გარემო. ხშირად შვილები გაურბიან მშობლებს, რადგან ოჯახში არ აქვთ მშვიდი, გაწონასწორებული გარემო. ხშირად გოგოები თხოვდებიან სწორედ ამის გამო, რომ ოღონდ გაექცნენ ოჯახურ სირთულეებს, იმდენად დაღლილები არიან და უშვებენ საბედისწერო შეცდომებს, ოღონდაც გაერიდონ ოჯახურ სიტუაციას და უფრო რთულ მდგომარეობაში იგდებენ თავს. ზოგადად შვილს გახსოვდეთ, რომ ყოველთვის აქვს მოთხოვნილება, რომ ოჯახში ჰქონდეს მშვიდი, თბილი, მოსიყვარულე გარემო. ეს უნდა იყოს მისი სიმშვიდის სახლი, სადაც მყუდროდ და მშვიდად გრძნობს თავს. გარეთ სხვამ ყველამ ნერვები რომ მოუშალოს, მას უნდა ეგულებოდეს თავისი სახლი, მშობლები, რომლებიც ყოველთვის გაუგებენ მას, რომლებსაც ის უპირობოდ უყვართ და მას ყოველთვის შეუძლია, რომ მიმართოს მშობლებს. სამწუხაროდ, ასე ხშირად არ ხდება,“- აღნიშნა მამა საბა ჭიკაიძემ.

წყარო: ​თბილისის ვაკის მაცხოვრის ფერიცვალების სახელობის ტაძარი

წაიკითხეთ სრულად