Baby Bag

„უხილავი მტერი არის სწორედ ტყვია, რომელიც წლების განმავლობაში მეთოდურად აზიანებს ბავშვის ორგანიზმს,“ - ივანე ჩხაიძე

„უხილავი მტერი არის სწორედ ტყვია, რომელიც წლების განმავლობაში მეთოდურად აზიანებს ბავშვის ორგანიზმს,“  - ივანე ჩხაიძე

​​პედიატრი ივანე ჩხაიძე ბავშვების ტყვიით მოწამვლის საფრთხის შესახებ საუბრობს და აცხადებს, რომ თანამედროვე სამყაროში უხილავი მტერი სწორედ ტყვიაა, რომელიც ბავშვის ორგანიზმს უდიდეს ზიანს აყენებს:

„უხილავი მტერი არის სწორედ ტყვია, რომელსაც ვერავინ ხედავს, არავინ იცის, სად არის. ეს არის მტერი, რომელიც წლების განმავლობაში მეთოდურად აზიანებს ბავშვის ორგანიზმს. პედიატრებისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი არის მისი ზემოქმედება თავის ტვინზე. ის მოქმედებს თავის ტვინზე, რითიც აფერხებს ბავშვის განვითარებას. ის ზემოქმედებს სისხლზე, ​იწვევს ანემიას. ბავშვი გვიან იწყებს წინადადებებით საუბარს, არ შეუძლია ბაღში ან სკოლაში ლექსის დასწავლა, სკოლაში პრობლემები აქვს მათემატიკასა და ლიტერატურაში. ნიშნები შესამჩნევი ხდება მოგვიანებით, როდესაც ტყვიის ზემოქმედება თვეებისა და წლების განმავლობაში გრძელდება.“

ივანე ჩხაიძის თქმით, ბავშვის ორგანიზმში ტყვიის ჭარბი შემცველობის დადგენა ორიდან შვიდ წლამდე ასაკში უნდა მოხდეს, რადგან შემდეგ ბავშვს ვერაფრით დავეხმარებით:

„ითვლება, რომ ტყვია ადამიანის ორგანიზმში საერთოდ არ უნდა იყოს, ნული უნდა იყოს მისი შემცველობა. ამერიკის პედიატრთა ასოციაციის მიხედვით, ხუთამდე ტყვიის შემცველობა მისაღები მაჩვენებელია. ხუთის ზემოთ უკვე იწყება შემოწმება. რაც უფრო მაღალია მაჩვენებელი, მით მეტ პრობლემას გვიქმნის ბავშვის ორგანიზმში. ჩვენ გამოყოფილი გვაქვს ორიდან შვიდ წლამდე ასაკი, როდესაც თქვენ ეს შეგიძლიათ ნახოთ, შემდეგ უკვე გვიან არის. შვიდი წლის შემდეგ თქვენ ბავშვს ვერაფერს შველით. ბავშვი ჩამორჩება გონებრივ განვითარებაში, რაც შემდეგ უკვე შეუქცევადი ხდება.“

​ივანე ჩხაიძე აღნიშნავს, რომ ბავშვებისთვის ძალიან დიდი საფრთხეა უხარისხო სათამაშოებით თამაში, ბიჟუტერიისა და კოსმეტიკის გამოყენება:

„ბავშვებში ძალიან გვეშინია სათამაშოების. შეღებილი, უხარისხო სათამაშოების პირში ჩადება გარკვეული ასაკის ბავშვებისთვის არის დამახასიათებელი. თქვენ ამას ვერ ამჩნევთ, გიხარიათ, რომ ბავშვი თამაშობს, მაგრამ სათამაშო თუ დაფარულია უხარისხო საღებავით, ჩათვალეთ, რომ დღეების განმავლობაში ბავშვი ჭამს ტყვიას. ყველა პროდუქტს, რომელიც იღებება, უნდა ჰქონდეს აღნიშნვა ტყვიის შემცველობის. გოგონებისთვის ერთ-ერთი დიდი რისკი არის პარფიუმერული ნაწარმი და ბიჟუტერია, რომელსაც ქუჩაში ყიდულობთ ყოველგვარი გარანტიის გარეშე. გოგონებს ძალიან უყვართ გაპრანჭვა, პომადა. ეს ყველაფერი არის ტყვიის შემცველი. ამ გზითაც შეიძლება, რომ ბავშვის ორგანიზმში მოხვდეს ტყვია.“

„ჩვენ გვაქვს სირაქლემას პოზიცია მეტყველებასთან დაკავშირებით. ძალიან ბევრი დედა ამბობს: „მე ხუთი წლისამ დავიწყე ლაპარაკი, მამამისი ხუთი წლის ასაკში ალაპარაკდა.“ ეს არის ძალიან ცუდი, ეს არის ხელისშემშლელი. ​როდესაც თქვენ ელოდებით, წლინახევრის ბავშვი, რომელიც ერთ სიტყვას ვერ ამბობს, როდის დაიწყებს ლაპარაკს და ამბობთ, რომ მამამისიც ასე იყო, რის გამოც სამ წლამდე არ მიდიხართ ექიმთან, ეს შეცდომაა,“ - აცხადებს ივანე ჩხაიძე.

წყარო: ​თქვენი კლინიკა

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„არის თუ არა საშიში ვაქცინა? ეს მნიშვნელოვანი კითხვაა,“ - პროფესორი ივანე ჩხაიძე
​პროფესორი ივანე ჩხაიძე „პოსტ ალიონში“ ბავშვებისთვის გრიპის ვაქცინაციის აუცილებლობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ გრიპი პატარების ჯანმრთელობისთვის გაცილებით სახიფათოა, ვიდრე კორონავირუსი:„კორონავირუსი...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?
ენურეზი გავრცელებული პრობლემაა, რაც მშობლებს და შვილებს ძალიან აწუხებთ, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ასაკის მატებასთან ერთად რჩება. როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სახის სამედიცინო პრობლემასთან? ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი მაკა ლომიძე.

​- ქალბატონო მაკა, რა შემთხვევაშია ენურეზი საყურადღებო 6 წლამდე ასაკის ბავშვებში და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სამედიცინო ან სხვა სახის პრობლემასთან?

​- ბავშვებში შარდის შეუკავებლობა ხშირი პრობლემაა. მოკლედ რომ განვიხილოთ: 4 წლისათვის ბავშვები უკვე სწავლობენ მოშარდვის კონტროლს დღის მანძილზე (ანუ სიფხიზლის დროს); ძილის დროს შარდის ბუშტის ნებითი კონტროლის უნარის გამომუშავებას კი უფრო ხანგრძლივი დრო სჭირდება და 5-7 წლის შუალედში ყალიბდება.

​5 წლის ასაკისათვის ბავშვების 90-95% თითქმის სრულად ახერხებს, დარჩეს მშრალი (ანუ შეუძლია ნებითად გააკონტროლოს შარდის შეკავების უნარი) დღის მანძილზე და 80-85%-ს ძილის დროსაც. ენურეზად განიხილება შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები მხოლოდ ძილის დროს და მხოლოდ იმ ბავშვებში, რომლებსაც უკვე შეუსრულდათ 5 წელი, რადგან ასაკის გათვალისწინებით მათ უკვე შეიძლება ჰქონდეთ მოშარდვის ნებითი კონტროლის უნარი.

​განარჩევენ პირველად (ენურეზის მქონე ბავშვთა 75-90%) ენურეზს, როცა ხანგრძლივი დროის მანძილზე (მინიმუმ 6 თვე) ბავშვი არასდროს ყოფილა მშრალი ძილის დროს და მეორად ენურეზს (10-25%), როცა ბავშვი რჩებოდა მშრალი ძილის დროს რამდენიმე თვე (მინიმუმ 6 თვე), ვიდრე კვლავ გამოვლინდა ენურეზი.

​მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ენურეზის მქონე ბავშვების 75%-ს პრობლემა აღენიშნება მხოლოდ ძილის დროს. ამ ბავშვებს, როგორც წესი, არ აქვთ, არც შარდის შეუკავებლობა დღის მანძილზე და არც ჯანმრთელობის სხვა პრობლემები. ეს ე.წ. მონოსიმპტომური ენურეზია და ენურეზის შემთხვევათა უმრავლესობა, სწორედ ამ ტიპისაა. პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი ორჯერ უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგონებში და ყოველი წლის მატებასთან ერთად დაახლოებით 15%-ში თავისთავად გაივლის.

​ენურეზი საყურადღებოა, როცა შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები არის არა მარტო ძილის, არამედ სიფხიზლის დროსაც და/ან თან ახლავს, ქვედა საშარდე გზების მხრივ, სხვა სიმტომებიც - მოშარდვის უეცარი მოთხოვნილება, მოშარდვის სიხშირის ცვლილება, გაძნელებული (ჭინთვით) შარდვა, შარდის სუსტი ნაკადი, ტკივილი შარდვისას... ეს არამონოსიმპტომური ენურეზია. ასეთი დიფერენცირება გასათვალისწინებელია, რადგან სწორედ იმ ბავშვებს, რომლებსაც ენურეზთან ერთად აღენიშნებათ დღის შეუკავებლობა, სხვა ჩივილებთან ერთად მოსალოდნელია, ჰქონდეთ ქვედა საშარდე სისტემასთან დაკავშირებული პრობლემები და ასეთ შემთხვევებში ექიმთან მიმართვა აუცილებელია.

​დიაბეტი, საშარდე გზების ინფექციები, ყაბზობა, ენკოპრეზი (განავლის შეუკავებლობა), ენტერობიაზი („ჭიები“), თირკმლის ქრონკული დაავადება, გულყრა და ძილის დარღვევები (მაგ: ძილის აპნოე) ის სამედიცინო პრობლემებია, რომლებიც შეიძლება ხელს უწყობდეს ენურეზს. ამ მდგომარეობების იდენტიფიკაცია არ არის რთული და ცხადია, ასეთ დროს მთავარი ამოცანა ძირითადი მიზეზის სწორი მართვაა.

​ისიც გასათვალისწინებელია, რომ ენურეზი შეიძლება ასოცირებული იყოს ნეიროგანვითარების დარღვევებთანაც, მათ შორის: გონებრივი განვითარების შეფერხება, აუტიზმის სპექტრის დარღვევები, ყურადღების დეფიციტის და ჰიპერაქტივობის სინდრომი.

​ფიზიკური ან ემოციური პრობლემები იშვიათად ხდება პირველადი ენურეზის მიზეზი.

​- თუ ასაკის მატებასთან ერთად ენურეზი რჩება, რა უნდა გააკეთოს მშობელმა?

​- როგორც აღვნიშნეთ, 5 წლის ასაკის შემდეგ, ყოველი წლის მატებასთან ერთად, მოსალოდნელია პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი თავისთავად მოწესრიგდეს, მაგრამ თუ პრობლემა რჩება, ცხადია, ექიმის ჩარევა და სრულყოფილი შეფასება აუცილებელია. ექიმი გაარკვევს ჩივილის ისტორიას (ანამნეზი), გასინჯავს ბავშვს, შეაფასებს შარდის საერთო ანალიზს და აუცილებლად გირჩევთ ე.წ „მოშარდვის დღიურის“ (დღიურში უნდა დაფიქსირდეს დღის მანძილზე მოშარდვის დრო და სიხშირე, შარდის მოცულობა, ყოველი მოშარდვის დროს მიღებული სითხის ოდენობა, სხვა სიმტომების არსებობა: ჭინთვის საჭიროება შარდვის დროს, შარდის ნაკადი ხომ არ არის წყვეტილი? ცლის თუ არა ბოლომდე შარდის ბუშტს და სხვა) წარმოებას, რის საფუძველზეც გადაწყვეტს შემდეგი კვლევების და/ან მკურნალობის საჭიროებას.

​- ხშირად პატარები ისჯებიან ასეთ დროს. რამდენად მართებულია ეს მშობლების მხრიდან?

​- ენურეზი ემოციური სტრესია, როგორც ბავშვის, ისე მშობლების და ოჯახის სხვა წევრებისათვის. ბავშვებს სირცხვილის და განცდის გამო დაბალი თვითშეფასება უყალიბდებათ, რამაც შეიძლება, სავალალო გავლენა იქონიოს თანატოლებთან ან ოჯახის წევრებთან ურთიერთობებზე, ცხოვრების ხარისხზე, სწავლაზე. ბავშვები ერიდებიან და არ რჩებიან მეგობრებთან წვეულებებზე, ან რაიმე ტიპის შეკრებებზე, სადაც ღამით დარჩენა მოუწევთ.

​მშობლებს მუდმივად უწევთ სველი თეთრეულის შეცვლა, რეცხვა-მოწესრიგება, რამაც შეიძლება ისინი გააღიზინოს, მაგრამ ძალიან მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ ენურეზი არ არის ბავშვის დანაშაული და მას არ შეუძლია ამის გაკონტროლება. ოჯახის წევრებმა და სხვა ახლობლებმა არასოდეს არ უნდა შეარცხვინონ ან დასაჯონ ბავშვი ენურეზის გამო. სწორი იქნება ექიმთან ერთად განიხილონ პრობლემა და სცადონ გააცნობიერონ მიზეზები (ასეთის არსებობის შემთხვევაში), დაგეგმონ და დასახონ დახმარების გზები.


​​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად