Baby Bag

,,თავიდან მსუბუქი მიმდინარეობა არ ნიშნავს, რომ დაავადება ბოლომდე ასე წარიმართება'' - მერამდენე დღიდან შეიძლება, გართულდეს კორონავირუსი?

,,თავიდან მსუბუქი მიმდინარეობა არ ნიშნავს, რომ დაავადება ბოლომდე ასე წარიმართება'' - მერამდენე დღიდან შეიძლება, გართულდეს კორონავირუსი?

კოვიდის სიმპტომების და მართვის თემაზე ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი სოციალურ ქსელში წერს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

კოვიდის სიმპტომების და მართვის შესახებ ძალიან ბევრი დაიწერა და ითქვა, მაგრამ კიდევ ერთხელ გავიმეორებ რამდენიმე, ჩემის აზრით, მნიშვნელოვან ინფორმაციას კოვიდის მქონე ბინაზე მყოფი პაციენტებისთვის (ცოტა ერთმანეთთან დაუკავშირებელი ინფორმაციაა, მაგრამ ახლა უცებ რაც გამახსენდა, პაციენტების მიერ ხშირად დასმული შეკითხვებიდან გამომდინარე):

1. ტემპერატურის მომატება (მათ შორის მაღალ ციფრებამდე) კოვიდის ერთ-ერთი ყველაზე ხშირი სიმპტომია და შეიძლება გახანგრძლივდეს დიდხანს - ზოგჯერ 2 კვირამდე და მეტხანსაც. ეს კოვიდის დროს ჩვეულებრივი ამბავია, თუმცა ეს ის სიმპტომია, რომელიც ბინაზე მყოფ პაციენტებს განსაკუთრებით ანერვიულებს. მაღალი სიცხე, თუ ემორჩილება სიცხის დამწევებს, ავტომატურად დაავადების მძიმე მიმდინარეობაზე არ მიუთითებს. მხოლოდ მაღალი სიცხე ანტიბიოტიკის ჩვენება არ არის! კიდევ ვიმეორებ, ეს კოვიდის (მათ შორის მსუბუქად მიმდინარე დაავადების) ერთ-ერთი ყველაზე ხშირი სიმპტომია.

2. ბინაზე მყოფ პაციენტებს ასევე ძალიან აღელვებთ ხველა, რომელიც ძირითადად არის მშრალი და შემაწუხებელი. როგორც წესი, ხველის საწინააღმდეგო მედიკამენტები დიდად ეფექტური არ არის. ხველა შეიძლება გახანგრძლივდეს სიმპტომების დაწყებიდან 15 დღემდე, იშვიათად მეტხანს. ყურადღება უნდა იქნას გამახვილებული სველი, ნახველიანი ხველის არსებობაზე, რაც შეიძლება ბაქტერიული გართულების სიმპტომი იყოს.

3. ბავშვებში შედარებით ხშირია სიმპტომები კუჭ-ნაწლავის მხრივ, ანუ გულისრევა და ფაღარათი. ასეთ დროს ზოგჯერ ამბობენ, რომ დაერთო „ენტეროვირუსი“ (თავისთავად, ეს ტერმინიც არასწორია), სინამდვილეში კი ეს უმეტესად კოვიდის სიმპტომებია. ფაღარათი და გულისრევა ნაკლებად ხშირია, მაგრამ მოზრდილებშიც გვხვდება.

4. ძალიან მნიშვნელოვანია ჟანგბადის სატურაციის გაზომვა. ეს არის შედარებით მარტივი საშუალება მდგომარეობის დამძიმების შესაფასებლად ბინის პირობებში. პულსოქსიმეტრები ხელმისაწვდომია სხვადასხვა საიტებზე და აფთიაქებში. გამოჯანმრთელებულებს ეს მოწყობილობა არ ჭირდებათ და შესაძლებელია ვინც ვერ ყიდულობს, ვათხოვოთ, რადგან, როგორც ზემოთ ვთქვი, ბინაზე მართვისთვის ეს ზოგჯერ ერთადერთი რეალური შეფასების საშუალებაა.

5. სატურაციის გაზომვისას სასურველია თითი იყოს თბილი, რადგან ცივი კიდურები ზოგჯერ სატურაციის მცდარად დაბალ მაჩვენებელს იძლევა.

6. გართულებების რისკი მსუბუქი და საშუალო მიმდინარეობის პაციენტებშიც არსებობს, რაც ხშირია მე-5-მე-7 დღიდან. ამიტომ თავიდან მსუბუქი მიმდინარეობა არ ნიშნავს, რომ დაავადება ბოლომდე ასე წარიმართება. ზოგჯერ ამ ვადაზე იწყება სუნთქვის გაძნელება და ყველაზე ხშირად ჰოსპიტალიზაცია სწორედ ამ პერიოდში ხდება ხოლმე საჭირო.

7. მნიშვნელოვანია, კოვიდის მქონე პაციენტებმა იცოდნენ, რა შემთხვევაში უნდა ჩაითვალოს მათი სიმპტომები საყურადღებოდ და ზოგჯერ საგანგაშოდაც კი (მაგალითად, უნდა ითვლიდნენ სუნთქვის სიხშირეს და თუ წუთში 25-ს აღემატება, საყურადღებოა, ხოლო თუ 30-ს, ეს ერთ-ერთი საგანგაშო სიმპტომია).

სატურაცია უნდა იყოს 94 და მეტი. თუ 92-ს ქვემოთ ეცემა, პაციენტს ჭირდება სამედიცინო დახმარება (ძირითადად იგულისხმება ჟანგბადის მიწოდება, თუმცა არამხოლოდ).

8. პაციენტები ღელავენ, როცა ვერ იტარებენ გულმკერდის რადიოლოგიურ გამოკვლევას. ნამდვილად არ არის აუცილებელი რენტგენოგრაფია და კომპიუტერული ტომოგრაფია ისეთი ინტენსივობით, როგორც ამას ჩვენთან იყენებენ. ფილტვის რადიოლოგიური ცვლილებები კოვიდის მქონეთა დიდ ნაწილს ისედაც აქვს (მათ შორის შეიძლება იმათაც, ვისაც PCR უარყოფითი აქვს) და პნევმონიის არსებობა არ ნიშნავს, რომ კოვიდის მძიმე ფორმასთან გვაქვს საქმე. პაციენტები უკმაყოფილებას გამოთქვამენ ექიმების მიმართ იმიტომ, რომ პნევმონია დაუფიქსირდათ და ექიმმა არ დანიშნა ანტიბიოტიკი. ტომოგრაფიაზე პნევმონიის დიაგნოზი არ ნიშნავს, რომ პაციენტს ანტიბიოტიკები ჭირდება, რადგან პნევმონია უმეტესად ვირუსულია და ანტიბიოტიკები არ არის მიმართული ვირუსული ინფექციის წინააღმდეგ.

ასეთი ინტენსივობით კომპიუტერული ტომოგრაფიის გამოყენების მავნე შედეგებს, სამწუხაროდ, მომავალში მოვიმკით. არადა, პაციენტის მართვაში ამ გამოკვლევას გადამწყვეტი მნიშვნელობა არც თუ ისე ხშირად აქვს. განსაკუთრებით საშიშია ხშირი გამოყენება ბავშვებში, სადაც მცირეა გართულებების რისკები და შესაბამისად, კომპიუტერული ტომოგრაფიის აუცილებლობა უკიდურესად იშვიათია.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუ​ფი“)

„ამ ვადაზე ადრე ძალიან ნაკლებია იმის შანსი, რომ ვირუსი გამოვლინდეს“ - ინფექციონისტი მაია ბ...
როდის უნდა ჩატარდეს კოვიდზე ტესტირება? - აღნიშნულ თემაზე ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი სოციალურ ქსელში წერს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:​ „თუ კოვიდზე ტესტირების მიზანია, დავადგინოთ, ხო...

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,შეკითხვა: რომელი ვაქცინით ავიცრა - ჩინურით, თუ ფაიზერს დაველოდო? - ვისაც უბრალო შეჯამება აინტერესებს, მათთვის მარტივად ვიტყვი...''

,,შეკითხვა: რომელი ვაქცინით ავიცრა - ჩინურით, თუ ფაიზერს დაველოდო? - ვისაც უბრალო შეჯამება აინტერესებს, მათთვის მარტივად ვიტყვი...''

აშშ-ში მოღვაწე ქართველი ექიმი დავით მრელაშვილი სოციალურ ქსელში კორონავირუსისა და ვაქცინაციის შესახებ პოსტს აქვეყნებს, რომელსაც MomsEdu.ge უცვლელად გთავაზობთ:

„შეკითხვა: რომელი ვაქცინით ავიცრა - ჩინურით, თუ ფაიზერს დაველოდო?

ვისაც უბრალო შეჯამება აინტერესებს მათთვის მარტივად ვიტყვი:

​***სინოვაკით აცრა (რაც უკვე საქართველოში შესაძლებელია) დღეს, გაცილებით (!) უკეთ დაგიცავთ სიკვდილისგან წლის ბოლომდე, ვიდრე თუნდაც ორი კვირის მერე ფაიზერით აცრა***.


​ის, ვისთვისაც ეს დაუჯერებლად ჟღერს, ქვემოთ ავხსნი მე-8 კლასის მათემატიკის დონეზე.


​ეს დასკვნა ეფუძნება გარკვეულ ფაქტებს
და ეს ფაქტები არის დღესდღეობით არსებული სამედიცინო ლიტერატურიდან ერთ-ერთი ყველაზე სარწმუნო და ავტორიტეტული წყაროებიდან, როგორებიცაა: ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაცია, New England Journal of Medicine.

ეს ფაქტები და დაშვებებია შემდეგი:

- ფაიზერი უფრო ეფექტური ვაქცინაა და უკეთ (უფრო მეტ პროცენტში) იცავს ხალხს კორონავირუსის ინფექციისგანაც და მისგან სიკვდილისგან, ვიდრე ჩინური ვაქცინა. ეს ნამდვილად ასეა, ვერცერთი ჭკუათმყოფელი ვერ იტყვის, რომ ჩინური უფრო ეფექტურიაო არსებული ინფორმაციის საფუძველზე. სწორედ ამ სიმართლეს შეჰყავს შეცდომაში ძალიან ბევრი, განსაკუთრებით ისინი, ვინც ფაიზერს „ელოდებიან“.

- უახლესი კვლევის საფუძველზე ერთი და იმავე ქვეყანაში და პოპულაციაში და იმავე დროის პერიოდში (რაც ძალიან მნიშვნელოვანია სწორი ინტერპრეტაციისთვის) შედარდა ფაიზერის და სინოვაკის (ჩინური) ვაქცინების ეფექტურობა. როგორც მოსალოდნელი იყო, ფაიზერი უფრო ეფექტური აღმოჩნდა, ვიდრე სინოვაკი.

- მაგრამ, როგორც ამერიკელები ამბობენ - „ეშმაკი დეტალებშია დამალული“. ეს განსხვავება ამ ორ ვაქცინას შორის ძირითადად იყო მსუბუქი ფორმების ხარჯზე. რაც ყველაზე მთავარი და მნიშვნელოვანია - სიკვდილისგან და კრიტიკული ფორმებისგან დაცვაში განსხვავება გაცილებით მცირე, დაახლოებით, 5 პროცენტი იყო: 91% დაცვა ფაიზერისგან და 86% სინოვაკისგან. ეს უკანასკნელი კვლევა ჩილეში ჩატარდა, სადაც ბრაზილიური შტამია დომინანტური, თუმცა მანამდე არსებულ კვლევებშიც (სხვა შტამებზე) მსგავსი პროპორციებია - ფაიზერი ლიდერობს მნიშვნელოვნად სიმპტომური ინფექციების პრევენციაში, თუმცა მძიმე ფორმებსა და სიკვდილიანობაზე სინოვაკი (და სხვა ვაქცინებიც) საკმაოდ უახლოვდება მას. აქედან გამომდინარე, ნამდვილად ლოგიკურია, რომ დელტა შტამზეც მსგავსი პროპორციები იყოს დაცული (ამ არგუმენტში გვეხმარება დიდი ბრიტანეთის დღევანდელი სიტუაცია, სადაც თითქმის 100% დელტა შტამია და მიუხედავად იმისა - ასტრაზენეკას მიერ სიკვდილიანობის 90%-ით შემცირება).

- ვაქცინის „ეფექტურობაზე“ რომ საუბრობენ, სტანდარტულად იგულისხმება სიმპტომური ინფექციისგან პროცენტული დაცვა (რომლის დიდი პროცენტიც მსუბუქი ფორმაა). ამას გარკვეულწილად შეცდომაში შეჰყავს ხალხი, რადგან მგონი ყველა ადამიანისთვის ის უფრო მნიშვნელოვანია, ვაქცინა სიკვდილისგან დაიცავს თუ არა, ვიდრე ის, რომ მსუბუქი სურდოს მსგავსი ინფექცია ექნება თუ არ ექნება.

- ვაქცინისგან სრული დაცვა (ზემოთ მოყვანილი პროცენტები) საერთაშორისოდ მიღებულია, რომ ყალიბდება მეორე დოზიდან 2 კვირის შემდეგ.

ახლა კი მათემატიკაზე გადავიდეთ:

პირობითად ავიღოთ, რომ ვაქცინის გარეშე (დაუცველი) გარდაცვლილი ადამიანების რიცხვი *ყოველთვიურად* 100%-ია (ან 100, მარტივი გამოთვლისთვის). ეს ნიშნავს, რომ ფაიზერით ორჯერ აცრილ პოპულაციაში ეს იქნება 9 ადამიანი (91%-ში იცავს სიკვდილისგან, 100-91 = 9), სინოვაკის შემთხვევაში ეს იქნება 14 (100-86 = 14).
ეს ნიშნავს, ახლა (ივლისის შუაში) რომ აიცრას ადამიანი და შემდეგ მეორე დოზა აგვისტოს 15-ში, 1-ლი სექტემბრისთვის უკვე სრული დაცვა ექნება. ანუ სექტემბერი, ოქტომბერი, ნოემბერი დეკემბერი - თითოეულ თვეში სიკვდილიანობა იქნება 14. სულ 14+14+14+14= 56 (ნაცვლად აუცრელების 400-სა იმავე პერიოდში).
ორ კვირას რომ „დაველოდოთ“ და მერე ფაიზერით ავიცრათ (დაუჯერებლად კარგ შემთხვევაში რომ ფაიზერი იქნება, იმ დროს), სურათი ასეთია.
სექტემბრის პირველი ორი კვირა ჯერ კიდევ დაუცველია პაციენტი. ანუ, თუ მთელ სექტემბერში აუცრელი პაციენტი 100 კვდებოდა, პირველ ნახევარში მოკვდება 50, მეორე ნახევარში 4.5 (ცხრის ნახევარი), ნუ დავამრგვალოთ ფაიზერის სასარგებლოდ 4. ოქტომბერ, ნოემბერ, დეკემბერში 9-ები. ანუ სულ ჯამში: 50 + 4 + 9 + 9 + 9 = 81.

შედეგი ასეთია,
***თქვენ დღეს რომ აიცრათ ჩინური ვაქცინით, 45%-ით მეტად ხართ დაცული წლის ბოლომდე კორონათი სიკვდილისგან*** ( (81 – 56 ) / 56 *100= 45%).

რა თქმა უნდა, ეს გამარტივებული გამოთვლაა, რომ პოსტი წაკითხვადი იყოს, და მრავალი წვრილმანი ფაქტორის დამატება შეიძლება (მაგალითად, ნაწილობრივი დაცვა პირველი დოზისგან ორივე ვაქცინის შემთხვევაში). თუმცა რომც გავითვალისწინოთ ის წვრილმანები - ამხელა, 45%-ს დიდად ვერ შეცვლის. იმაზე აღარ მაქვს ლაპარაკი, რომ ორ კვირაზე მეტი ხანი, ვინც ელოდება ფაიზერს, ეს ციფრი გაცილებით იზრდება (ერთ თვეში უკვე 100%-ზე მეტია).

მე აქ რომელიმე ვაქცინას კი არ ვუწევ აგიტაციას - უბრალოდ ის ერთი შეხედვით „უხილავი“ ციფრები გამომყავს სააშკარაოზე მათთვის, ვინც დაბნეულია, და ვისაც ჯერჯერობით არ უნდა ღმერთთან (ან უარეს შემთხვევაში ეშმაკთან) შეხვედრის კორონა-ლატარია მოიგოს, რასაც ყოველთვიურად 600 ადამიანი იგებს საქართველოში.

როგორც ბიძინა იტყოდა: აი-👍!'' - აღნიშნავს დავით მრელაშვილი. 

წაიკითხეთ სრულად