Baby Bag

როგორ მივხვდეთ სწორად ვიკვებებით თუ არა? - პედიატრი ყარამან ფაღავა

როგორ მივხვდეთ სწორად ვიკვებებით თუ არა? - პედიატრი ყარამან ფაღავა

​​პედიატრი ყარამან ფაღავა სწორი კვების მნიშვნელობაზე საუბრობს და მნიშვნელოვან რჩევებს გვაძლევს, თუ როგორ მოვამზადოთ ჯანსაღი საკვები:

„რასაკვირველია, საკვები უნდა იყოს მრავალფეროვანი, ხან ასე უნდა გაამზადო, ხან ისე. გარკვეული წესები არის. ზეთში როდესაც ხარშავ რამეს, ზეთზე თერმული ზემოქმედებით ლიპიდების ზეჟანგები წარმოიქმნება. ლიპიდების ზეჟანგები კანცეროგენია. შებოლილი საჭმელი. ზოგიერთს გვიყვარს, მეც მიყვარს, მაგრამ ესეც კანცეროგენია. ზედმეტად შემწვარი, აი, ქერქი რომ არის კარტოფილის ძალიან შემწვარი, ესეც კანცეროგენია. მომზადების წესი მნიშვნელოვანია. ყველაზე უკეთესი საჭმელი უმი საჭმელია, ასევე ორთქლზე დამზადებული და მოხარშული. პატარა ნიუანსები არის მნიშვნელოვანი.“

​ყარამან ფაღავას თქმით, მარილის მოხმარებისას ზომიერების დაცვა აუცილებელია:

„ერთი ამბავიც არის - მარილი. ზოგიერთი ძალიან ჭარბად აყრის მარილს. ვინც ამას შეეჩვევა, მერე გემრიელად ეჩვენება. ყველაფერი შეჩვევაზეა. არის ერთი ძალიან საინტერესო ეპიდემიოლოგიური მონაცემი. ჩრდილოეთ და სამხრეთ იაპონიაში შეადარეს არტერიული წნევის სიხშირე და სისხლჩაქცევების მაჩვენებლები. ორივე მათგანი 4-5-ჯერ უფრო ხშირია ჩრდილოეთში. ისინი ბევრ გაყინულ და დამარილებულ თევზს ჭამენ. მარილი, პირველ რიგში, ზემოქმედებს წნევაზე.“

ყარამან ფაღავა შაქრის მავნე თვისებების შესახებაც საუბრობს:

„შაქარი საერთოდ არ არის ბუნებრივი საკვები. მარილს და შაქარს აქვს ერთი უპირატესობა, საჭმლის შენახვისთვის ვარგა. თუ ფაღარათი აქვს დიდს ან მოზრდილს, ამ დროს მარილები იკარგება და მარილიანი საკვები უნდა მიირთვას. თუ ბავშვი არ ჭამს, დღეში ერთხელ ჭამს, ​ჰიპოგლიკემია დაემართა, იქ სწრაფად საჭიროა შაქრიანი საკვები. ისე შაქარი იწვევს სიმსუქნეს, კბილების გაფუჭებას, დიაბეტს. ეს არის რისკ-ფაქტორები, რომლებსაც ჩვენ თვითონ ვუქმნით ჩვენს თავს.“

ყარამან ფაღავას თქმით, იმის გარკვევა სწორად ვიკვებებით თუ არა, საკმაოდ მარტივია:

„როგორ უნდა გადავწყვიტოთ ჩვენ სწორად ვიკვებებით თუ არა? არის ძალიან მარტივი დასკვნა. ​სწორად ვიკვებებით იმ შემთხვევაში, თუ ჩვენი წონა წესრიგშია, თუ არ გვაქვს საკვებთან დაკავშირებული დაავადებები (ანემია, ავიტამინოზი, ფარისებრი ჯირკვლის პრობლემები), თუ არ გვაქვს ნაოჭიანობა, კანის ფერის ცვლილება, თმის მტვრევადობა. გუნება-განწყობა თუ კარგია, ე.ი. სწორად ვიკვებებით. ჩვილ ბავშვებში ძალიან მნიშვნელოვანია წონის მატების მრუდი.“

„სწორი კვება ჯანმრთელობის საწინდარია. ხშირად ვამბობ, რომ ჯანმრთელობა შესანიშნავი რამ არის, მაგრამ მთავარი სამიზნე ცხოვრებაში ჯანმრთელობა არ არის. ჯანმრთელობა არის იმის წინაპირობა, რომ ჩვენი თავის რეალიზაცია მაქსიმალურად მოვახდინოთ.​ საკვების მიღებაში საკრარული ელემენტებიც არის, გაგახსენებთ: საიდუმლო სერობა, ტრაპეზი, ახლობლებთან ურთიერთობა, შეხვედრა, ერთად პურის გატეხვა. საკვების მომზადება სიყვარულის გამოვლინებაც არის. თუ მეუღლე ცდილობს გემრიელი საჭმელი გაგიკეთოს, გასიამოვნოს, ესეც ხომ სიყვარულის გამოვლინებაა. საკვები, კარგი კვება მარტო ჯანმრთელობა კი არ არის, ეს არის გრძნობები,“ - აცხადებს ყარამან ფაღავა.

წყარო: ​pulsi TV

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„არ გვინდა ზედმეტი სტრესის მიყენება ჩვენი შვილებისთვის, მოვეფეროთ, ვუთხრათ: არაფერია, შენ...
​პედიატრი ყარამან ფაღავა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ბავშვის თვითრეალიზაციისა და განვითარებისთვის აუცილებელი პირობების შექმნის შესახებ საუბრობს. მისი თქმით, უმ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ჯანსაღი ჩვევები, რომლებიც ბავშვს ადრეული ასაკიდანვე უნდა აათვისებინოთ

ჯანსაღი ჩვევები, რომლებიც ბავშვს ადრეული ასაკიდანვე უნდა აათვისებინოთ

ბავშვს ჯანსაღი ჩვევები ადრეული ასაკიდანვე უნდა აათვისებინოთ. ნაცვლად იმისა, რომ ბავშვს პირდაპირი დავალებები მისცეთ, გირჩევთ, მას კარგად აუხსნათ, თუ რისთვის არის აუცილებელი კონკრეტული ჩვევა. ჩვენს სტატიაში იმ უმთავრეს ჩვევებს გაგაცნობთ, რომლებსაც ბავშვი ადრეული ასაკიდანვე უნდა აზიაროთ.

1. ხელების დაბანა

ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად ბავშვს ყველაზე მეტად ჰიგიენის წესების დაცვა ესაჭიროება. ხელების დაბანა მას ბაქტერიებისა და საშიში ინფექციებისგან დაიცავს. ეს ყოველივე თქვენს შვილს მარტივი ენით უნდა აუხსნათ. უთხარით ბავშვს, რომ ხელების დაბანა მას ცუდად გახდომისგან დაიცავს. თქვენს შვილს აუხსენით, თუ როდის არის აუცილებელი ხელების დაბანა. შეახსენეთ ბავშვს, რომ ხელების დაბანა აუცილებელია, როდესაც ის თამაშის შემდეგ სახლში ბრუნდება, სადილობას აპირებს ან აბაზანიდან გამოდის. ბავშვს საკუთარი მაგალითით უჩვენეთ, თუ როგორ უნდა დაიბანოს ხელები სწორად. თქვენს შვილს აუხსენით, რომ ხელის ჰიგიენისთვის ძალიან კარგი საშუალებაა სპეციალური სადეზინფექციო სითხეც. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ პირში ხელის ჩაყოფა არაჰიგიენურია და აღნიშნულ მავნე ჩვევას უნდა გადაეჩვიოს.

2. პირზე ხელის აფარება ხველების ან ცემინების დროს

ბავშვს აუხსენით, რომ დაცემინების ან დახველების დროს მან პირზე ცხვირსახოცი ან ხელი უნდა მიიფაროს, რათა სხვა ადამიანების ჯანმრთელობას გაუფრთხილდეს. შესაძლოა, ბავშვს დაავიწყდეს, რომ ხველების ან ცემინების დროს პირზე ხელი უნდა აიფაროს, მაგრამ თქვენ მას ეს ხშირად უნდა შეახსენოთ. ბავშვი ხშირად ავარჯიშეთ, რათა აღნიშნული ჩვევა კარგად გაითავისოს.

3. დასვრილი ან გამოუსადეგარი ნივთების ურნაში ჩაგდება

ბავშვს უნდა აუხსნათ, რომ გამოუსადეგარი ან დასვრილი ნივთები ოთახში არ გაფანტოს. პატარამ ჰიგიენის მნიშვნელობა კარგად უნდა გააცნობიეროს. ბავშვს აუხსენით, რომ ნახმარი ცხვირსახოცი მაგიდაზე არ უნდა დააგდოს. ბავშვი ადრეული ასაკიდანვე მიაჩვიეთ გამოუსადეგარი, დასვრილი ნივთების ურნაში დამოუკიდებლად ჩაგდებას. თქვენს შვილს აუხსენით, რომ ჰიგიენის წესების დაცვა აუცილებელია და ამას მის ნაცვლად არავინ გააკეთებს. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ მშობელი მას ყველგან ვერ გაჰყვება, ხოლო სხვები მის ნაცვლად ჰიგიენის წესებს ვერ დაიცავენ.

4. კბილის ჰიგიენაზე ზრუნვა

რვა წლის ასაკამდე ბავშვს კბილების სრულფასოვნად გასაწმენდად თქვენი დახმარება სჭირდება. მიუხედავად ამისა, მას ადრეული ასაკიდანვე შეგიძლიათ ასწავლოთ დღეში ორჯერ კბილების გახეხვა. თუ ბავშვი თქვენგან დახმარებას არ იღებს და ცდილობს, რომ კბილები დამოუკიდებლად გაიხეხოს, თქვენი ჯაგრისი მიეცით და სთხოვეთ, კბილები მან გაგიხეხოთ. შემდეგ თქვით, რომ ახლა თქვენი ჯერია და ბავშვს კბილები გაუხეხეთ. ბავშვს კბილები სპეციალური ძაფითაც უნდა გაუწმინდოთ. აღნიშნული წესით კბილების გასუფთავება 2 წლის ასაკიდან უნდა დაიწყოთ. ბავშვს ძაფით კბილების გასუფთავება დამოუკიდებლად 10 წლამდე არ შეუძლია.

5. მზისგან დამცავი კრემის გამოყენება

ულტრაიისფერი სხივების ქვეშ ყოფნა კანის კიბოს განვითარების რისკს ზრდის, რის გამოც, ბავშვს გარეთ ყოფნისას მზისგან დამცავი კრემის გამოყენება უნდა ასწავლოთ. ბავშვს კანის ფერი თუ ეცვლება და უვარდისფრდება, ეს იმის ნიშანია, რომ ის მზის გულზე დიდ დროს ატარებს. როდესაც ბავშვს მზისგან დამცავ კრემს უსვამთ, არ დაგავიწყდეთ, რომ კრემით ყურები, ცხვირი და ფეხებიც უნდა დაუფაროთ. თუ ბავშვი კრემის წასმაზე უარს ამბობს, აუხსენით, რომ კრემი მას დამწვრობისგან დაიცავს. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ დამწვრობა მტკივნეული და საზიანოა.

6. ავტომობილში ღვედის გამოყენება

ღვედის გამოყენება ყოველწლიურად ათასობით ადამიანს სიცოცხლეს უნარჩუნებს. ბავშვმა ადრეული ასაკიდანვე უნდა გააცნობიეროს, თუ როგორი მნიშვნელოვანია ღვედის ხმარება. როდესაც ბავშვი იმ ასაკშია, რომ სავარძელში დამოუკიდებლად ჯდება და ღვედსაც იკრავს, დააკვირდით, რომ მან ეს ყველაფერი სწორად გააკეთოს. შეაქეთ ბავშვი, თუ მან ღვედის გამოყენება ისწავლა. ბავშვს აუხსენით, რომ ღვედი მისი უსაფრთხოებისთვის აუცილებელია. თქვენმა შვილმა ისიც უნდა გააცნობიეროს, რომ მანქანაში საუბრისას მისკენ ვერ შემობრუნდებით, რადგან ეს სახიფათოა.

7. ფიზიკური აქტივობა

ბავშვმა ადრეული ასაკიდანვე უნდა იცოდეს, რომ ფიზიკური დატვირთვა მისთვის სასარგებლოა. აუხსენით, თქვენს შვილს, თუ როგორი მნიშვნელოვანია სირბილი, სიარული. არასდროს დააშინოთ ბავშვი, რომ ის წონაში მოიმატებს, რადგან არასწორად იკვებება. ამის ნაცვლად, მას ჯანმრთელი სხეულის მნიშვნელობაზე ესაუბრეთ და აუხსენით, რომ ჯანსაღი საკვები მას სრულფასოვან ზრდასა და განვითარებაში ეხმარება.

8. ტვინის ჯანმრთელობაზე ზრუნვა

ბავშვს აუხსენით, რომ მან ყოველთვის უნდა გამოიყენოს დამცავი ქუდი, როდესაც სკუტერით ან ველოსიპედით ერთობა. ბავშვმა უნდა იცოდეს, როგორი მნიშვნელოვანია ადამიანისთვის ტვინის ჯანმრთელობაზე ზრუნვა. აუხსენით თქვენს შვილს, რომ თავის დარტყმა ან ტრავმის მიღება, ტვინს უდიდეს საფრთხეს უქმნის, რის გამოც მან თავი ყოველთვის უნდა დაიცვას, როდესაც ექსტრემალური აქტივობით კავდება.

მშობელი ბავშვისთვის როლური მოდელი უნდა იყოს. თუ თქვენ ჯანსაღი ჩვევები გაქვთ და თქვენი შვილი ამას ხედავს, ის აუცილებლად მოგბაძავთ. ბავშვი უნდა აცნობიერებდეს, რატომ არის უსაფრთხოებასა და ჯანმრთელობაზე ზრუნვა მნიშვნელოვანი, ამ შემთხვევაში ის ჯანსაღი ჩვევების განვითარებაზე მეტად იზრუნებს.

მომზადებულია ​verywellfamily.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

წაიკითხეთ სრულად