დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ვიტამინები და მინერალები, რომლებიც მეტაბოლიზმს აჩქარებენ - ამჯერად ამ თემაზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა.
განვიხილოთ ვიტამინების და მინერალების მცირე, მაგრამ მნიშვნელოვანი ჩამონათვალი, რომლებიც ხელს უწყობენ ჩვენი მეტაბოლიზმის (საკუთრივ მეტაბოლიზმზე და ყველა ქვემოთ ჩამოთვლილ ვიტამინებსა და მინერალებზე ჩვენ ვრცლად ვისაუბრეთ წინა რუბრიკებში) აჩქარებას.
მეტაბოლიზმზე დადებით გავლენას ახდენენ: B და D ჯგუფის ვიტამინები, ასევე მინერალები: კალციუმი, რკინა და მაგნიუმი. ჩვენი ორგანიზმის გამართული ფუნქციონირებისთის რეკომენდებულია ზემოთ ჩამოთვლილი ვიტამინებისა და მინერალების დონე ორგანიზმში გვქონდეს ნორმის ფარგლებში, ამიტომ კვების რაციონი მუდმივად უნდა გავამდიდროთ მათი შემცველობის საკვებით.
B ჯგუფის ვიტამინები - საკვები, რომლებიც შეიცავს B ჯგუფის ვიტამინებს: უცხიმო ხორცი და ზღვის პროდუქტები, მარცვლეული: მათ შორის, ქერი და ყავისფერი ბრინჯი, რძის პროდუქტები, კვერცხი, ზოგიერთი ხილი, მაგალითად, ბანანი, ვაშლი, ყურძენი და საზამთრო, თხილი, ზოგიერთი ბოსტნეული, მათ შორის, ისპანახი, კარტოფილი და გოგრა.
D ვიტამინი - საკვები, რომელიც შეიცავს D ვიტამინს: კვერცხის გული, ცხიმიანი თევზი, საქონლის ღვიძლი, რძის ნაწარმი, სოკოს ზოგიერთი ტიპი.
რკინა - რკინის წყაროა: ხორცი, ლობიო, წიწიბურა, ყავისფერი ბრინჯი, თხილი, მწვანე ფოთლოვანი ბოსტნეული, სოიო.
მაგნიუმი- მაგნიუმით მდიდარი საკვებია: თხილეული, პარკოსნები, ისპანახი, ორაგული, კარტოფილი.
აქვე გვახსოვდეს, რომ თუ ორგანიზმს აქვს რომელიმე ვიტამინის ან მინერალის დეფიციტი, რთულია დეფიციტის მხოლოდ საკვებით შევსება, ასეთ დროს რეკომედებულია ექიმის მეთვაყურეობის ქვეშ დანამატების სახით მათი მიღება, ხოლო დაბალანსებული, რაციონალური და მრავალფეროვანი კვება კი დაგვეხმარება პრევენციული ზომების მიღებაში.
რატომ არის აბაზანის სათამაშო იხვი სახიფათო ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
აბაზანის სათამაშოებს შორის პატარა ყვითელი იხვები ყველაზე დიდი პოპულარობით სარგებლობს. გარედან აღნიშნული სათამაშო აბსოლუტურად უსაფრთხოდ გამოიყურება, თუმცა მისი უხილავი მხარე არც ისე უწყინარია, როგორც ეს ხშირად გვგონია.
აბაზანის სათამაშო იხვს, რომელსაც ბავშვი აქტიურად იყენებს, შუაზე თუ გაჭრით, ნანახი უსიამოვნოდ გაგაკვირვებთ. ბავშვებს ძალიან სიამოვნებთ აბაზანაში იხვებით თამაში. რა ხდება, როდესაც სათამაშოში წყალი აღწევს? თბილ და ტენიან აბაზანაში იდეალური პირობებია ბაქტერიებისა და სოკოების გასამრავლებლად. დროთა განმავლობაში აბაზანის იხვი ბინძურდება, ბაქტერიები კი გარეთ მარტივად აღწევენ, როდესაც ბავშვი თამაშს იწყებს.
ილინოისის უნივერსიტეტის მკვლევარები აღნიშნულ საკითხს აქტიურად იკვლევდნენ. ისინი ახალ და გამოყენებულ აბაზანის სათამაშოებს ერთმანეთს ადარებდნენ. თერთმეტი კვირის განმავლობაში მეცნიერები საყოფაცხოვრებო პირობებში აქტიურად იყენებდნენ აბაზანის სათამაშოებს. შემდეგ ისინი აღნიშნულ სათამაშოებს შუაზე ჭრიდნენ, რათა მათი შიდა მხარე ყურადღებით დაეთვალიერებინათ.
გამოყენებული სათამაშოების შიდა ზედაპირის 1 კვადრატულ სანტიმეტრზე 5-დან 75 მილიონამდე სოკოსა და სხვასხვა ბაქტერიის უჯრედი აღმოაჩინეს. სათამაშოს შიდა ზედაპირზე პათოგენური ბაქტერია ლეგიონელაც აღმოჩნდა. მკვლევარებმა დაასკვნეს, რომ ბაქტერიების მსგავსი მომრავლება სათამაშოების დაბალი ხარისხის მასალით დამზადებასთან არის კავშირში. აღნიშნული სათამაშოები მოხმარებისას გარემოში დიდი რაოდენობით ნახშირბადოვან ნაერთებს გამოყოფს.
სააბაზანოში თამაშისას დაბალი ხარისხის სათამაშოების მავნე ეფექტებს სხვა ნეგატიური ფაქტორებიც ემატება. წყალი ჭუჭყიანდება, როდესაც ბავშვი ბანაობს. მასში რჩება ჰიგიენური მოვლის საშუალებების ნარჩენებიც. პატარები აბაზანის სათამაშოებით თამაშისას ხშირად ყლაპავენ წყალს, რადგან სათამაშოს ხელით მოჭერისას წყლის ჭავლი სახეზე ეშხეფებათ.
ფოტოზე თქვენ ხედავთ აბაზანის სათამაშო იხვს, რომელიც ხანგრძლივი გამოყენების შემდეგ ნამდვილად არასახარბიელოდ გამოიყურება.
მეცნიერების დასკვნით, აბაზანის სათამაშოებით თამაშმა, შესაძლოა, ბავშვის იმუნური სისტემა გააძლიეროს. მიუხედავად ამისა, ის შეიძლება თვალის, ყურის ან კუჭ-ნაწლავის ინფექციათა გამომწვევ მიზეზადაც იქცეს.