Baby Bag

„გაზიარება, თვალით კონტაქტი და თანატოლებთან თამაში რომ არ უყვარს ბავშვს, ეს ძალიან საყურადღებოა,“ - ბავშვთა ნევროლოგი სოფო ტატიშვილი

„გაზიარება, თვალით კონტაქტი და თანატოლებთან თამაში რომ არ უყვარს ბავშვს, ეს ძალიან საყურადღებოა,“ - ბავშვთა ნევროლოგი სოფო ტატიშვილი

ბავშვთა ნევროლოგმა სოფო ტატიშვილმა ბავშვებში გავრცელებულ ნეიროგანვითარების დარღვევებზე ისაუბრა. მისი თქმით, მსგავსი დარღვევების მქონე ბავშვებთან მუშაობის პროცესში მშობლების ჩართულობა ძალიან მნიშვნელოვანია:

„ზოგადად ნეიროგანვითარების დარღვევები არ არის მიჩნეული დაავადებად. ​ეს არ არის ისეთი დაავადება, რომელსაც შემდეგ მედიკამენტით უმკურნალებ და გამოჯანმრთელდები. ის ეხება ფუნქციურ მიზნებს და საჭიროებებს. რა თქმა უნდა, ამას მულტიდისციპლინური მიდგომა სჭირდება. მულტიდისციპლინური გუნდის ყველაზე მნიშვნელოვან რგოლს წარმოადგენს ოჯახი. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ მშობელი იყოს მაქსიმალურად ჩართული ამ პროცესში. ამ ერთი წლის განმავლობაში დისტანციურად გვიწევს მუშაობა. როდესაც მშობელი არის ჩართული პროცესში, ძალიან კარგი შედეგები გვაქვს.“

სოფო ტატიშვილის თქმით, მშობელი ყურადღებით უნდა დააკვირდეს, რამდენად სწორად ვითარდება მისი შვილი:

„ინტერნეტში არსებობს სხვადასხვა ვებ-გვერდი, სადაც მითითებულია, როგორ უნდა ვითარდებოდეს ბავშვი ყოველ თვე, რას უნდა აკეთებდეს ერთი თვის, ორი თვის ბავშვი და ა.შ. მშობელი უნდა დააკვირდეს, როდის უნდა დაიჭიროს ბავშვმა თავი, როდის უნდა დაიწყოს თვალის გაყოლება. ერთ თვეზე ბავშვმა თავი უნდა დაიჭიროს, მზერის ფიქსაცია ერთი თვიდან უნდა დაიწყოს, თვალის გაყოლება ორი თვიდან. ადრე თუ იყო, რომ რვა თვეზე ბავშვი აუცილებლად უნდა იჯდეს, ახლა გადაიწია ათ თვეზე. ​ჯდომის ელემენტებიც სამ ეტაპად დაიყო. საყრდენი ჯდომა ცალკეა, როტაციები ცალკეა. ახლა ამაზე არ შევჩერდები. თვრამეტი თვის ბავშვმა დამოუკიდებლად სიარული აუცილებლად უნდა იცოდეს. ოციდან ოცდაოთხ თვემდე ყველაზე ეფექტიანია დიაგნოსტირება და ჩარევა. გამოსავალი ბევრად უფრო კეთილსაიმედოა, როდესაც დროულად იწყება მკურნალობა. ამიტომ ასეთ რაღაცებს მშობლის მხრიდან ყურადღება უნდა მიექცეს.“

„გაზიარება, თვალის კონტაქტი და თანატოლებთან თამაში რომ არ უყვარს ბავშვს, ეს ძალიან საყურადღებოა. აუცილებლად უნდა მიაქციონ ამას ყურადღება, რომ ​ნეიროგანვითარების დარღვევა, მაგ. აუტისტური სპექტრი არ იყოს. მე არ შევაშინებ მშობლებს, მაგრამ თუ დამატებითი ნიშნებიც არის (თვალით კონაქტის, კომუნიკაციის და მეტყველების პრობლემა), საყურადღებოა ნამდვილად. შეიძლება მოტორულად კარგი განვითარების ბავშვი იყოს, მაგრამ იყოს ემოციური, სოციალური და სოციალური ინტეგრაციის პრობლემები. ვგულისხმობ თამაშს, რაღაცის გაზიარებას. მნიშვნელოვანია მზერით კონტაქტი. არსებობს ნეიროგანვითარების დარღვევები, რომლებიც შეიძლება გამოგვეპაროს. აუცილებლად უნდა მიაქციოს მშობელმა ამას ყურადღება,“ - აღნიშნულ საკითხზე სოფო ტატიშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა? - ფსიქოლოგის რეკომ...
როგორ უნდა მოვიქცეთ, სანამ ბავშვი ეკრანდამოკიდებული გახდება და რა ზიანს აყენებს მათ გონებრივ განვითარებას ეკრანი? - აღნიშნულ თემებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ყავის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორია ყავის შემცველობა? რა დადებითი და უარყოფითი თვისებები გააჩნია? რამდენი ჭიქა ყავის მირთმევა არის რეკომენდებული დღის მანძილზე? ვისთვის არის უკუნაჩვენები ყავის მიღება? რა შეცდომებს ვუშვებთ ყავის მირთმევის დროს? აქვს თუ არა ყავას დადებითი გავლენა ჩვენს მეტაბოლიზმზე? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს ვისაუბრებ ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ პროდუქტზე, ყველასთვის საყვარელ ყავაზე. ყავა ეს არის მარადმწვანე ხე ან ბუჩქი, არსებობს მისი დაახლობით 73 სახეობა, მის შესახებ ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნიდან მოიპოვება. ყავის სახელს უკავშირებენ არაბულ სიტყვა „კაუე“ს რომელიც ითარგმენა როგორც - ძალა, ასევე მის სახელი დაკავშირებულია ეთიოპიის ერთერთ პროვინციასთან რომელსაც „კაფა“ ჰქვია, საიდანაც დასაბამს იღებს ყავის ისტორია. ეთიოპიიდან ყავა გავრცელდა იემენსა და ეგვიპტეში, ხოლო მე-16 საუკუნეში თურქეთში პირველი ყავახანა გაიხსნა, ევროპაში კი ყავა ჩნდება უკვე მე-17 საუკუნიდან.

ყავის გარეთა ნაწილი - გარსი შეიცავს კოფეინს, რომელსაც გააჩნია მკვეთრად მატონიზებელი ეფექტი, ხოლო ყავის მარცვალი კი შეიცავს ნივთიერება თეობრომინს, რომელიც ხასიათდება სისხლძრღვთა გამაფართოებელი ეფექტით ( ამ უკანასკნელის ეფექტი მეტად გამოხატულია ე.წ ხნად ყავაში, რადგან ნალექიანი ყავის შემთხვევაში ხდება მთლიანი მარცვლის დაფქვა და მასში კოფეინის შემცველობაც მეტია). ამ ორი ძირითადი ნივთიერების გარდა, ყავა შეიცავს მინერალებს და ანტიოქსიდანტურ ნივთიერებებს. მისი ანტიოქსიდანტური თვისებების შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია ყავა არ მივიყვანოთ ადუღებამდე.

ყავას გააჩნია ორგანიზმის მატონიზებელი, ენერგიაზე მომყვანი ეფექტი, ამცირებს დეპრესიის განვითარების რისკს, აქვს დადებითი გავლენა მეტაბოლიზმზე -  აჩქარებს მეტაბოლიზმს განსაკუთრებით კი მაშინ თუ ყავას დარიჩინთან ერთად მივირთმევთ. 

ყავის სავარაუდო დადებით ეფექტებს მიაწერენ: 
  • ანტიკანცეროგენულ მოქმედებას ( კიბოს საწინააღმდეგო)
  • პარკინსონის დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას
  • ტიპი 2 დიაბეტის განვითარების რისკის შემცირებას

თუმცა დადებით თვისებებთან ერთად ყავას გააჩნია ორგანიზმზე უარყოფითი გავლენაც:
  • გულის რითმის აჩქარება
  • არტერიული წნევის მატება
  • უძილობა
  • აღგზნებადობა
  • თავის ტკივილი
  • დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება)
  • კუჭის მჟავიანობის მომატება

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად დღის მანძილზე უნდა გამოვიყენოთ ყავა ზომიერი ოდენობით - 3-4 ფინჯანი. სასურველია ნალექიანი და უნალექო ყავის წილი დღის მანძილზე იყოს თანაბარი. 

ახლა კი განვიხილოთ რომელ პროდუქტებთან არის ყავის მიღება რეკომენდებული: პირველ რიგში ყავის შარდმდენი ეფექტის გამო, დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ყავა უნდა მივირთვად წყალთან ერთად, რათა არ დაირღვეს ორგანიზმში სითხის ბალანსი. არ შეიძლება უზმოდ ყავის მიღება, მჟავიანობის მომატების გამო რაც თავის მხრივ ზრდის გასტრიტის (კუჭის გარსის ანთების) განვითარების რისკს. ასევე ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს რომ ყავის მირთმევა ტკბილეულთან ერთად ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, ტკბილეული შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ჩირეულით, რომელიც სასარგებლოცაა და შეიცავს მიკრო, მაკროელემენტებს, რომლებიც შეავსებენ ყავის ეფექტით გამოდევნილ მინერალებს ორგანიზმში.

ყავის მიღება რეკომენდებული არ არის არტერიული ჰიპერტენზიით და სხვა გულსისხლძარღვთა პათოლოგიით დაავადებული ადამიანებისთვის, სასურველია ორსულებში და ლაქტაციაში მყოფი ქალების რაციონში ყავა იყოს შემცირებული ოდენობით. ყავის მიღება აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად