რა უნდა ვიცოდეთ ხელოვნურ და ბუნებრივ დამატკბობლებზე?

ჯანმრთელობა

„ანაფილაქსიურ შოკში მყოფი პაციენტი 98-99.3%-ით გადარჩება, თუ მას დაუყოვნებლივ ჩაუტარდება ადრენალინის ინექცია, ასევე სითხეების გადასხმა ინტრავენურად, ჟანგბადის მიწოდება“...

3 წლის წინ

ექიმი რეზიდენტი გიორგი ღოღობერიძე საზოგადოებას ანაფლაქსიასთან დაკავშირებით დეტალურ ინფორმაციას აწვდის. გთავაზობთ მის პოსტს ამ თემაზე.

​- რა დროში იწყება ანაფილაქსია?

- 5-30 წთ-ში მედიკამენტის გაკეთებიდან.
​
​- არის რამე ტესტი რომ ვიცოდე, მექნება თუ არა ანაფილაქსია?

​

- სამწუხაროდ, არა.

- თუ არ ვარ ალერგიული, შეიძლება დამემართოს ანაფილაქსია?
​

- შეიძლება.

- თუ მაქვს ალერგიის მძიმე ანამნეზი, რა მომეთხოვება?
​

- ადრენალინის აუტოინექტორი (აქვთ კლინიკაში).

- რა არის ანაფილაქსიის პირველი ნიშნები, რას მივაქციო ყურადღება?
​

- უმთავრესად ეს არის მთელი სხეულის ქავილი, გამონაყარი ჭინჭრის ციების (ურტიკარიის) სახით, ზოგჯერ წვის შეგრძნება და შეხურება

•  70%-ში სუნთქვის გაძნელება, ჰაერის უკმარისობის შეგრძნება სასუნთქი გზების შევიწროების გამო. შეიძლება თანხლებული იყოს ხმის ჩახლეჩით, ხველით.
• 10-40%-ში ახლავს წნევის დაქვეითება. კლასიკურად სისტოლური წნევა ქვეითდება და ჩამოსცდება 90-ს; წნევის დაქვეითების პარალელურად პაციენტებს გულისცემა უხშირდებათ და უჩივიან გულის არეში უსიამოვნო განცდას;
• 30-40%-ში ერთვის მუცლის ტკივილი, ფაღარათი, ღებინება.
• 20%-ში ენის და ხორხის შეშუპება, რასაც პაციენტი გრძნობს წვის შეგრძნებით და ჩასუნთქვის გაძნელებით.
  

- რა იწვევს ანაფილაქსიას?
​

- ძირითადად ჩვენი პოხიერი უჯრედების და ბაზოფილების მიერ ჰისტამინის ჭარბი გამოყოფა.

- რა ხდება ანაფილაქსიის მძიმე ფორმების დროს?
​

ჭარბად გამოყოფილი ჰისტამინი იწვევს:
​

1. სასუნთქი გზების შევიწროებას (ბრონქოსპაზმი), რთულდება ასფიქსიით

2. სისხლძარღვების გაფართოებას და გულისკენ სისხლის მიდინების (პრედატვირთვის) შემცირებას (რთულდება დისტრიბუციული შოკით)

3. გულის კუმშვადობის დაქვეითებას (რთულდება კარდიოგენური შოკით).

- რით მთავრდება ანაფილაქსია?
​

- 98-99.3%-ში პაციენტის გადარჩენით, თუ მას დაუყოვნებლივ ჩაუტარდება ადრენალინის ინიექცია (კლასიკურად ბარძაყის კუნთში). ასევე სითხეების გადასხმა ინტრავენურად, ჟანგბადის მიწოდება, სტეროიდული ჰორმონების გამოყენება საჭიროებისამებრ.

- შეიძლება ადრენალინი გამიკეთდეს და არ იყოს ეფექტური?
​

- ძალიან იშვიათად. ადრენალინი შეიძლება არ იყოს ეფექტური, თუ კეთდება დაგვიანებით ან თუ თქვენ სვამთ ბეტა-ბლოკერებს. ეს აუცილებლად უნდა აცნობოთ ექიმს! ამ შემთხვევაში გამოყენებული იქნება გლუკაგონი ინტრავენურად.

- რა შეიძლება იყოს ანაფილაქსიის დროს გარდაცველების მიზეზი?

• ასფიქსია, სასუნთქი გზების შეშუპების გამო
• დისტრიბუციული შოკი, რადგან სისხლი პერიფერიაზე რჩება და გულისკენ აღარ იგზავნება
• მიოკარდიუმის ინფარქტი, არითმია გულის მკვებავი სისხლძარღვების სპაზმის გამო.
  

- რა არის ალბათობა, რომ დამემართება ანაფილაქსია?
​

- ზოგადი ალბათობა არის 0.05%.

წაიკითხეთ სრულად