Baby Bag

რა უნდა ვიცოდეთ ხელოვნურ და ბუნებრივ დამატკბობლებზე?

რა უნდა ვიცოდეთ ხელოვნურ და ბუნებრივ დამატკბობლებზე?
დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა ხელოვნურ და ბუნებრივ დამატკბობლებზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას.

​ყველა ე.წ. დამატკბობელი კლასიფიცირდება, როგორც სინთეზური ან ბუნებრივი. სინთეზური, ანუ ხელოვნური დამატკბობლები მზადდება ქიმიური ნაერთებისგან, ხოლო ბუნებრივი - ბუნებრივი წარმოშობის ნივთიერებებისგან. ძირითადი განსხვავება ორი ტიპის დამატკბობლებს შორის ასევე არის მათი ენერგეტიკული ღირებულება: ხელოვნური დამატკბობლები უკალორიოა, ხოლო ბუნებრივ დამატკბობლებს აქვს სხვადასხვა ხარისხის კალორაჟი. გარდა ამისა, ხელოვნური დამატკბობლები გაცილებით ტკბილია, ვიდრე შაქარი და მათი გამოყენება ძალიან მცირე დოზებშია შესაძლებელი. ბუნებრივი დამატკბობლები კი უფრო ნაკლებად ტკბილია, ვიდრე ჩვეულებრივი შაქარი. ბუნებრივს მიეკუთვნება ქსილიტი, სორბიტი, თაფლი, ფრუქტოზა, გლუკოზა, საქაროზა, სტევია და სხვა. სინთეზურს მიეკუთვნება: სუკრაზინი, საქარინი, ციკლამატი, ასპარტამი და სხვა.

​ხელოვნური თუ ბუნებრივი დამატკბობლების უსაფრთხოებასთან დაკავშირებით მეცნიერების აზრი გაყოფილია. არსებობს მონაცემები, რომ განსაკუთრებით ხელოვნური დამატკბობლები იწვევენ ცხიმოვანი უჯრედების გააქტივებას იმ პირებში, ვინც სიმსუქნით არიან დაავადებულნი, შესაბამისად, მათი ნული კალორაჟის მიუხედავად, ისინი უარყოფით გავლენას ახდენენ ადამიანის წონაზე. ასევე მკვლევარების მიერ შეგროვებული მონაცემებით, ხელოვნური დამატკბობლები იწვევენ მეტაბოლური სინდრომის განვითარების რისკის ზრდას. ამავე დროს გერმანელ ენდოკრინოლოგთა საზოგადოება მოსახლოებას მოუწოდებს მაქსიმალურად შეამცირონ რაციონში ხელოვნური დამატკბობლების გამოყენება, ღვიძლზე და თირკმელზე მათი სავარაუდო უარყოფითი გავლენის გამო. შედარებით უსაფრთხო პროდუქტებად ითვლება ბუნებრივი დამატკობლები, მაგრამ, რადგან ისინი არიან ნაკლებად ტკბილი, რაციონში ხდება მათი ჭარბად მოხმარება, რაც თავის მხრივ უარყოფით გავლენას ახდენს ადამიანის წონაზე.

​შესაჯამებლად კი რეკომედებულია: უარი ვთქვათ და/ან მინიმუმამდე დავიყვანოთ, როგორც ხელოვნური ასევე ბუნებრივი დამატკბობლები ჩვენს რაციონში. ამავდროულად მინიმუმამდე შევამციროთ რაფინირებული შაქრის მოხმარება. დღის მანძილზე მივირთვათ მრავალფეროვანი ხილი, რომელიც შეიცავს ფრუქტოზას და შაქარი მივიღოთ ამ სახით. აქვე გვახსოვდეს ყველანაირი პროდუქტის მიღების დროს საჭიროა ზომიერების დაცვა, მათ შორის, ხილის მირთმევის დროსაც, რადგან ჭარბი რაოდენობის ხილის მოხმარებაც ხელს უწყობს წონაში მატებას.

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, „ფასდაკლებები დედებისთვის“ (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „ფასდაკლებები დედებისთვის“)

როდის არის რეკომენდებული ვახშამი და რა მივირთვათ დღის ბოლოს? - ექიმის რჩევები
მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. როდის არის რეკომენდებული ვახშამი და რა მივირთვათ დღის ბოლოს? - ამჯერად ამ თემაზე მოგაწვდით კომპეტენტუ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„როდესაც ყოველდღე აბანავებენ ბავშვს, ეს გარკვეულწილად ზედმეტია, ყველა ასაკს აქვს ბანაობის თავისი სიხშირე და თავისი წესი,“ - ივანე ჩხაიძე

„როდესაც ყოველდღე აბანავებენ ბავშვს, ეს გარკვეულწილად ზედმეტია, ყველა ასაკს აქვს ბანაობის თავისი სიხშირე და თავისი წესი,“ - ივანე ჩხაიძე

პედიატრმა ივანე ჩხაიძემ ბავშვის კარგი განვითარებისა და ჯანმრთელი კანისთვის ბანაობის უდიდეს მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ მშობლები ხშირად ბავშვებს ყოველდღიურად აბანავებენ, რაც გადაჭარბებულია და საჭირო არ არის:

„ჩვენ ძალიან გვიჭირს ბევრი მშობლის დარწმუნება იმაში, რომ ავადმყოფი ბავშვი არ ნიშნავს კარჩაკეტილ, ფანჯრებჩაკეტილ, დახურულ სივრცეში მყოფ ბავშვს. პირიქით, ეს არის ერთ-ერთი აუცილებელი კომპონენტი. ბანაობა არის ​ბავშვის კარგი განვითარების, ჯანმრთელი კანის, ჯანმრთელი ორგანოების აუცილებელი ატრიბუტი. ჩვენ ბანაობას ვთვლით ერთ-ერთ აუცილებელ კომპონენტად, ოღონდ აქაც გარკვეული უკიდურესობები გვაქვს ხოლმე. უფრო ხშირად ჩვენთან არის შემთხვევა, როდესაც ყოველდღე აბანავებენ ბავშვს. ეს გარკვეულწილად ზედმეტია, ასევე კანზე ზემოქმედების მხრივ არ წარმოადგენს დადებით და პოზიტიურ მომენტს. ყველა ასაკს აქვს ბანაობის თავისი სიხშირე და თავისი წესი, ყველა ბანაობას აქვს თავისი ხანგრძლივობა.“

ივანე ჩხაიძის თქმით, მკაფიოდ არის განსაზღვრული ის ასაკი, როდესაც ბავშვმა ყოველდღიურად უნდა იბანაოს:

„ბანაობისთვის 5-10 წუთი არის განსაზღვრული, როგორც ოპტიმალური დრო. ბავშვის მოვლასთან დაკავშირებით ბევრი სტერეოტიპი არსებობს. ჩვენ მკაფიოდ გვაქვს განსაზღვრული ასაკი, როდესაც ბავშვმა უნდა იბანაოს ყოველდღე. ეს ასაკი პირდაპირ არის მითითებული. 12 წლის ზემოთ სასურველია, რომ ბანაობა იყოს ბავშვის ყოველი დღის შემადგენელი აუცილებელი ნაწილი. უფრო მცირე ასაკის ჯფუფში, განსაკუთრებით წლამდე ასაკში, არანაირი აუცილებლობა ყოველდღიური ბანაობის არ არის. ​აუცილებელია იმ ჰიგიენური პროცედურების შესრულება, რასაც ნაწლავთა მოქმედების ან მოშარდვის შემდეგ აკეთებს მშობელი. ეს არის აუცილებელი კომპონენტი. დაბანა და კანის მოვლა ყოველთვის სინონიმი არ არის. თორმეტ წლამდე ასაკში დაბანის სიხშირე განსაზღვრული გვაქვს 2-3-ჯერ კვირაში.“

ივანე ჩხაიძემ კვების დროს ბავშვებისთვის მულტფილმების ყურების შესაძლებლობის მიცემა ნეგატიურად შეაფასა. მისი თქმით, ეს მშობლების მიერ ბავშვისთვის შეთავაზებული არასწორი გამოსავალია, რომელსაც პედიატრები კატეგორიულად ეწინააღმდეგებიან:

„ყველაზე მნიშვნელოვანი ის არის, რომ ​ეს არ არის ბავშვის გადაწყვეტილება. ეს არის ჩვენ მიერ შეთავაზებული გამოსავალი. კვების მსგავსი ხერხი ბოლო პერიოდში ძალიან ხშირად გამოიყენება. კატეგორიულად წინააღმდეგი ვართ კვების დროს სმარტფონების გამოყენების. ამერიკის პედიატრთა აკადემიის რეკომენდაციებით მაქსიმუმ ნახევარი საათია ეკრანთან კონტაქტი დაშვებული სამ წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის."

„მშობლები, რომლებიც დღეში 5-6-ჯერ აძლევენ საკვებს ბავშვს და ბავშვი ამ 5-6 კვების განმავლობაში 5-10 წუთით უყურებს ეკრანს, ეს არის ძალიან ცუდი. ეს ძალიან ცუდია თვალისთვის, უშუალოდ კვების პროცესისთვის. რა თქმა უნდა, ჩვენ ამის ალტერნატივა უნდა მოვძებნოთ. მთავარია, რომ არ უნდა დავიწყოთ. ამას იწყებენ ძალიან მცირე ასაკიდან. ბავშვის ყურადღება გადატანილია სრულიად სხვა რამეზე. ​ამას ძალიან სწრაფად ეჩვევა ბავშვი, ჩვენ შევაჩვიეთ. ეს არ არის მისი მოთხოვნა. რაც სწრაფად გავიაზრებთ, რომ ეს არის ცუდი და რაც უფრო სწრაფად შევცვლით ამ პრაქტიკას, მით უფრო კარგია ბავშვისთვისაც, თქვენთვისაც და კვების პროცესისთვისაც,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ივანე ჩხაიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა მშვიდობისა საქართველო“

წაიკითხეთ სრულად