Baby Bag

„ასეთ ბავშვს ტყვიით მოწამვლა არ განუვითარდება. ტყვია ვერ ჩაჯდება მის ორგანიზმში,“ - პედიატრი თემურ მიქელაძე

„ასეთ ბავშვს ტყვიით მოწამვლა არ განუვითარდება. ტყვია ვერ ჩაჯდება მის ორგანიზმში,“ - პედიატრი თემურ მიქელაძე

პედიატრმა თემურ მიქელაძემ ბავშვებში ტყვიით მოწამვლის მზარდი შემთხვევების შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ამ მხრივ ქვეყანაში მდგომარეობა საყურადღებოა, თუმცა საგანგაშო არ არის:

„მე არასდროს მიმითითებია პაციენტისთვის, რომ ტყვიის შემცველობა განსაზღვროს სისხლში. თვითონ იკეთებენ ანალიზს. არ უნდა ავყვეთ პანიკას. საყურადღებოა, საგანგაშო სიტუაცია არ გვაქვს. ათი პაციენტიდან მყავდა ორი ბავშვი, ერთს ჰქონდა 120, მეორეს - 122. აღმოჩნდა, რომ სახლში ჰქონდათ დიდი რაოდენობით სათამაშოები. ​მათ არანაირი კლინიკური გამოვლინება არ ჰქონდათ, თვითონ გაუკეთა მშობელმა ანალიზი. რა უნდა ვურჩიო ამ დროს? ერთადერთი სიმინდს გააჩნია ტყვიის გამომძევებელი ეფექტი, მჭადი, ღომი შევთავაზე. სისხლის ანალიზი გავაკეთე, რკინა განვსაზღვრე, ორივე იყო ნორმა. რკინაც მაღალი იყო, ჰემოგლობინიც, სისხლში არანაირი პარამეტრი არ იყო პრობლემა, კალციუმი იყო ნორმა. ასეთ ბავშვს ტყვიით მოწამვლა არ განუვითარდება. ტყვია ვერ ჩაჯდება მის ორგანიზმში, თუ სწორად იკვებება. მეორე პრობლემა შეიძლება იყოს სიმსუქნე. ასეთ პაციენტთან ექვსი თვის სწორი კვების შემდეგ ტყვიამ უნდა დაიწიოს. ეს არ არის კატასტროფა.“

თემურ მიქელაძის თქმით, ყველაზე რთულია ბავშვების ტყვიით მოწამვლის გამომწვევი წყაროს მიგნება:

„მთავარი და ​ყველაზე რთული ეტაპი არის წყაროს მიგნება, თუ რა გვწამლავს. ეს არის საკმაოდ დიდი სამუშაო. თუ გახსოვთ, სუნელებზე იყო საუბარი. აღმოჩნდა, რომ სუნელები დიდი რაოდენობით ტყვიას შეიცავს. აღმოჩნდა, რომ თუ მაღალმთიან რეგიონებში, მაგ. სვანეთში იქნება ეკოლოგიურად სუფთად დამზადებული ეს სუნელები, არანაირ ტყვიას არ შეიცავს. ტყვიას შეიცავდა კუსტარულად წარმოებული სუნელები. ამ სუნელებში სხვადასხვა საღებავია დამატებული, რომ მოცულობა გაიზარდოს. ქართული წარმოების სუნელი, რომელიც არის ფერმერის მიერ კეთილსინდისიერად მოყვანილი, არასდროს არ შეიცავს ტყვიას.“

თემურ მიქელაძემ ტყვიით მოწამვლის ერთ-ერთ მთავარ მიზეზად სათამაშოები დაასახელა:

„ბავშვებში ტყვიით მოწამვლის ძირითადი მიზეზი არის სათამაშოები, ეს არის გარემო, სადაც ისინი ცხოვრობენ. განსაკუთრებით ორიდან შვიდ წლამდე ბავშვები არიან სოციალურად აქტიურები, ბაღში მიდიან, სკოლაში იწყებენ სიარულს. მათ უფრო მეტი შეხება აქვთ ამ მავნე, მომწამვლელ ნივთებთან. თქვენ თუ შეხვალთ სათამაშოების მაღაზიებში, სპეციფიკურ სუნს იგრძნობთ. მე სულ ვეუბნები იქ მომსახურე პერსონალს, თქვენ როგორ ჩერდებით აქ-მეთქი. ეს არ არის მარტო ტყვიის შემცველობა, იქ არის სხვა მავნე, მომწამლავი ნივთიერებები. ეს ყველა სათამაშოების მაღაზიას არ ეხება, რა თქმა უნდა. შევსულვარ ისეთი სათამაშოების მაღაზიებში, რომლებიც ორჯერ მეტი ღირს და იქაც შეიძლება იყოს ეს სუნი. იქ არის სხვა მავნე ნივთიერებები, რომლებიც უფრო სწრაფად იწვევენ მოწამვლას.“

„კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, საყურადღებო სიტუაცია გვაქვს, მაგრამ საგანგაშო მდგომარეობა არ გვაქვს. ეს არ უნდა მივუშვათ, არ უნდა გამოგვრჩეს ჩვენი თვალთახედვიდან. იმისთვის, რომ არ განვითარდეს ტყვიით მოწამვლა, მაქსიმალურად ბავშვები უნდა გვყავდეს ეკოლოგიურად სუფთა გარემოში. წელიწადში ორჯერ უნდა გავიყვანოთ ბავშვი ქალაქიდან. ​არ არის აუცილებელი ეს იყოს მაღალფასიანი კურორტი, შეიძლება სოფელში წახვიდე. ადრეული ასაკის ბავშვი ზამთარში უნდა წავიყვანოთ ზამთრის კურორტზე, ზაფხულში ზაფხულის კურორტზე. ოქროს სტანდარტი ბავშვთა კვებაში არის დედის რძე. მაქსიმალურად უნდა მივიღოთ მაღალხარისხიანი საკვები პროდუქტები. სჯობს სათამაშოში საერთოდ არაფერი გადავიხადოთ და ის თანხა გადავიხადოთ ჯანსაღ საკვებში.​ ჯანსაღი საკვები არამარტო ტყვიით მოწამვლას, არამედ სხვა პათოლოგიებსაც აგვაცილებს,“ - აღნიშნულ თემაზე თემურ მიქელაძემ საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„განთიადი“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, „ფასდაკლებები დედებისთვის“ (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „ფასდაკლებები დედებისთვის“)

„უხილავი მტერი არის სწორედ ტყვია, რომელიც წლების განმავლობაში მეთოდურად აზიანებს ბავშვის ო...
​​პედიატრი ივანე ჩხაიძე ბავშვების ტყვიით მოწამვლის საფრთხის შესახებ საუბრობს და აცხადებს, რომ თანამედროვე სამყაროში უხილავი მტერი სწორედ ტყვიაა, რომელიც ბავშვის ორგანიზმს უდიდეს ზიანს აყენებს:„უხ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - ექიმის რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ

​რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - ექიმის რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ

რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ. ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე.

- ქალბატონო ნანა, რას უზრუნველყოფს ბავშვის ორგანიზმში D ვიტამინი?

​- თავდაპირველად განვიხილოთ, რას წარმოადგენს D ვიტამინი. ვიტამინი D ერთდროულად წარმოადგენს ჰორმონს და ცხიმში ხსნად ვიტამინს. „მზის ვიტამინი“ 1963 წელს გამოყოფილ იქნა თევზის ქონიდან.

​არჩევენ ვიტამინ D-ს ორ აქტიურ ფორმას. ვიტამინ D2 მცენარეული წარმოშობის სინთეზური ვიტამინი, რომელიც წარმოიქმნება ზოგიერთ საფუარა სოკოზე ულტრაიისფერი სხივების ზემოქმედების შედეგად, მისი პროვიტამინია ერგოსტერონი. ვიტამინ D2-ით ამდიდრებენ საკვებს და ბიოლოგიურად აქტიურ დანამატებს. ვიტამინი D3 (მეორე სახელი „ნატურალური“) გვხვდება ცხოველური წარმოშობის საკვებში, ადამიანის ორგანიზმისთვის იგი უფრო ოპტიმალურად ითვლება. ეს ფორმები თირკმელებსა და ღვიძლში გარდაიქმნება ჰორმონ კალციტრიოლად, იგი ვიტამინ D-ს აქტიურ ფორმად, რომელიც მოქმედებს კუნთების, თირკმელების, ნაწლავების უჯრედებზე. ნაწლავებში იგი ხელს უწყობს კალციუმის გადამტანი ცილის წარმოქმნას, ხოლო კუნთებსა და თირკმელებში - თავისუფალი კალციუმის უკუშეწოვას.

​რაციონში D ვიტამინის ნაკლებობა, მზეზე ბავშვის არასაკმარისად ყოფნასთან ერთად, ჩვილ და ადრეული ასაკის ბავშვებში იწვევს კალციუმისა და ფოსფორის ცვლის მოშლას, რის შედეგადაც ირღვევა ძვლოვანი ქსოვილის წარმოქმნა და მინერალიზაცია. ამ დაავადებას ბავშვებში რაქიტი, მოზრდილებში კი ოსტეომალაცია (ძვლების დარბილება) ეწოდება.

​- როგორ ვლინდება რაქიტი, ანუ როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ ბავშვს D ვიტამინის ნაკლებობა აქვს?

​- ძირითადად, რაქიტი ბავშვის სიცოცხლის პირველ და მეორე თვეზევე იჩენს თავს, ხოლო სრულად დაავადება 4–დან 6 თვემდე ასაკში ვლინდება. რაქიტის გამოვლენის პირველი ნიშნებია:

  • ​ჭირვეულობა, ხშირი ტირილი, ბავშვი შეიძლება იყოს, როგორც აგზნებული, ისე მივარდნილი;
  • უძილობა, ფრთხილი ძილი, კრთომები (ძილშიც და სიფხიზლეშიც);
  • ცუდი მადა;
  • ოფლიანობის მომატება, განსაკუთრებით კეფის არეში. ბალიშზე ოფლიანი კეფის ხშირი ხახუნის გამო, ამ არეში გამელოტება ვითარდება, ე.წ. კეფის სიქაჩლე.
  • ძვლების არასაკმარისი მინერალიზაციის გამო ყიფლიბანდის დროული დახურვა არ ხდება, ყიფლიბანდი დიდი ზომისაა, რბილდება დიდი ყიფლიბანდის კიდეები, ასევე კეფის ძვალი( ამას კრანიოტაბესი ეწოდება).

​თუ დეფიციტი გაგრძელდა, შემდგომში დაავადება კიდევ უფრო შეიძლება გაღრმავდეს და გამოვლინდეს.

  • თავის დეფორმაცია: კეფის გაბრტყელება, დიდი ყიფლიბანდის გვიანი დახურვა, გამოკვეთილი შუბლის ბორცვები, კვადრატული ფორმის თავი.
  • კბილების გვიანი ამოსვლა.
  • გულმკერდის დეფორმაცია: მკერდის ძვალთან ნეკნების ბოლოების შემსხვილება - „რაქიტული კრიალოსანი“, ლავიწების დეფორმაცია, მკერდის ძვლის დეფორმაცია - ჩაზნექილი ან გამოზნექილი მკერდი, „მეწაღის გულმკერდი“ ან „ქათმის გულმკერდი“.
  • კიდურების დეფორმაციები: ხელებზე სხივ-მაჯის სახსრის შემსხვილება - რაქიტული სამაჯურები. როდესაც ბავშვი სიარულს დაიწყებს, ფეხებზე გარეთ გაზნექილი O-ს მაგვარი, ან მუხლის არეში შიგნით შედრეკილი და ერთმანეთთან მიახლოებული X-ს მაგვარი ფეხები.
  • კუნთთა ტონუსის დაქვეითება: დიდი ბაყაყისებური მუცელი, ხოხვისა და სიარულის დაგვიანება, იხვისებური სიარული.
  •  ყაბზობა და ფაღარათი.

​რაქიტის დიაგნოზს პედიატრი სვამს გასინჯვისას, მაგრამ ზოგჯერ დამატებითი კვლევების ჩატარებაა საჭირო. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ დედებმა დაავადების ზემოთ ჩამოთვლილი პირველი ნიშნების გამოვლენისთანავე მიმართონ პედიატრს.

​- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს მანამ, სანამ ექიმს მიმართავდნენ და როდის უნდა მივმართოთ ექიმს?

​- ძალიან მნიშვნელოვანია რაქიტის პროფილაქტიკა, რადგან ასე თავიდან ავიცილებთ ყველა გართულებასა და ნარჩენ მოვლენას, რაც ამ დაავადებას სდევს თან. რაქიტის პროფილაქტიკა გულისხმობს ბავშვის მოვლისა და კვების რეჟიმის სწორ ორგანიზებას. უმჯობესია, ბავშვი იკვებებოდეს ძუძუთი, მაგრამ თუ ბავშვი გარკვეული მიზეზებით ხელოვნურ კვებაზეა, აუცილებლად უნდა იღებდეს ადაპტირებულ ნარევს, (ასაკის შესაბამის ფორმულას), დროულად უნდა მიეცეს დამატებითი საკვები, ყოველდღიურად უნდა ასეირნებდნენ სუფთა ჰაერზე, უტარებდნენ გამაკაჟებელ პროცედურებს, ვარჯიშებს ასაკის შესაბამისად. მნიშვნელოვანია, ბავშვმა მიიღოს საპროფილაქტიკოდ ვიტამინი D, ხოლო მედიკამენტის დოზა, მიღების წესი და ხანგრძლივობა უნდა განსაზღვროს პედიატრმა.

​რაქიტის ნიშნების შემჩნევისთანავე დედამ უნდა მიმართოს პედიატრს, არ შეიძლება რაქიტის მკურნალობა ექიმის კონსულტაციის გარეშე.

​ორიოდე სიტყვით შევჩერდები ისეთ გართულებაზე, როგორიცაა D ჰიპერვიტამინოზი.

​ზოგჯერ დედებს აქვთ ინფორმაცია D ვიტამინის ნაკლებობის შედეგად გამოწვეული რაქიტის შესახებ და ცდილობენ, პატარას მიაღებინონ აღნიშნული ვიტამინი, ხშირად ექიმის დანიშნულების გარეშეც. ასეთ შემთხვევაში დედამ ადვილი შესაძლებელია, ვერ განსაზღვროს ოპტიმალური დოზა მისი პატარასთვის, დაეყრდნოს მხოლოდ ანოტაციაში მითითებულ ინფორმაციას და ბავშვმა მიიღოს მედიკამენტის ჭარბი დოზა, განვითარდეს D ჰიპერვიტამინოზი. ამ ვიტამინის ზედმეტი დოზები აზიანებს ენდოკრინულ, კერძოდ ფარისებრ, ფარისებრახლო და მკერდუკანა ჯირკვლებს. კალციუმი ლაგდება ყველა ორგანოში და არღვევს მათ ფუნქციას. D ჰიპერვიტამინოზის შორეული შედეგებია თირკმელების ფუნქციის დარღვევა (კალციუმის ჩალაგების გამო) მკერდუკანა (თიმუსის) და პარათირეოიდული ჯირკვლების ფუნქციის დარღვევა, იმუნიტეტის დაქვეითება, შემდგომში მეორადი ბაქტერიული ინფექციების (პნევმონიის, პიელონეფრიტი) განვითარებით.

​თუ პატარას დედის მიერ ანოტაციით შერჩეული დოზით, ვიტამინ D-ს მიღების პროცესში გამოუვლინდება მადის დაქვეითება, შესაძლებელია, სრულ უმადობამდე, პირღებინება, წყურვილი, ძილიანობა, მოდუნება, დეფეკაციის დარღვევები - დიარეისა და ყაბზობის მონაცვლეობით, მშობელმა დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოს პედიატრს შესაბამისი კვლევისა და საჭირო მკურნალობისთვის.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად