Baby Bag

ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები

ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.geტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ნახშირწყლებზე.

რა არის ნახშირწყლები? ნახშირწყლები ორგანიზმისთვის წარმოადგენს ენერგიის წყაროს. ისინი საჭმლის მონელების დროს გარდაიქმნებიან გლუკოზად, რომელიც არის ძირითადი ენერგიის საწვავი თავის ტვინისთვის, რადგან თავის ტვინი ვერ იყენებს საწვავად გლუკოზის გარდა სხვა საწვავს (ცილას, ცხიმს). თუმცა ჩვენს ორგანიზმში ენერგიისთვის ნახშირწყლების მარაგი შეადგენს დაახლობით 2%-ს, ენერგიის ძირითადი წყაროს მარაგი მოდის: 80% ცხიმებზე და 18% კუნთებში არსებულ ცილებზე. ნახშირწყლები გვხვდება ხილში, მარცვლეულში, ბოსტნეულში და რძის პროდუქტებში.

ისინი ორი სახისაა: მარტივი (სწრაფად ათვისებადი ნახშირწყლები) და რთული ნახშირწყლები. მარტივი ნახშირწყლებია: სუფრის შაქარი, თაფლი, რძის პროდუქტები, ხილი და  ხილის წვენი. რთული ნახშირწყლებია: პური, მაკარონი, მარცვლეული, ზოგიერთი ბოსტნეული - სიმინდი, ბარდა, თეთრი და ტკბილი კარტოფილი და სხვა. რთული ნახშირწყლების გარდაქმნა ხდება მარტივ ნახშირწყლებად და შემდგომ ხდება მათი ათვისება. 

​მოსახლეობაში გავრცელებულია შემდეგი კითხვა: რას იყენებს ჩემი სხეული საწვავად, თუ საკმარისი ნახშირწყლები არ მაქვს? თუ დიეტის დროს არ იღებთ საკმარის ნახშირწყლებს, მაშინ თქვენმა ორგანიზმმა ენერგიისთვის ცხიმი და ცილა უნდა გამოიყენოს. სწორედ ამიტომ დიეტები ნახშირწყლების ამოღებით ამტკიცებენ, რომ ისინი შესანიშნავია წონის დაკლებისთვის, თუმცა აქვე უნდა აღვნიშნოთ, რომ არც ცილა და არც ცხიმი არ არის ენერგიის ეფექტური წყარო.

ცხიმის მონელება - ცხიმი მთლიანად არ მონელდება, როდესაც ის ენერგიის წყაროდ გამოიყენება. იქმნება ქვეპროდუქტები, რომლებსაც კეტონები ეწოდება. კეტონის დიდი რაოდენობით დაგროვება ორგანიზმში შესაძლოა, საზიანო იყოს ჯანმრთელობისთვის. 

​ცილების მონელება - მათი მთავარი საქმეა შენება, ამიტომ ენერგიისთვის ცილის გამოყენებამ შეიძლება, გამოიწვიოს კუნთური მასის შემცირება და განლევა. ამიტომ რაციონში ნახშირწყლების სრულად ამოღება რეკომენდებული არ არის. მათი სწორად გამოყენება საკვებ რაციონში არ ქმნის ზედმეტი კილოგრამების დაგროვების წინაპირობას, ხოლო ნახშირწლების სწორად გამოყენება გულისხმობს: 

  • ყოველდღიურად მიირთვით მრავალფეროვანი ხილი და ბოსტნეული
  • შეზღუდეთ რაფინირებული შაქრების რაოდენობა, მინიმუმამდე დაიყვანეთ რაციონში: ნამცხვრები, ფუნთუშები
  • აირჩიეთ მარცვლეული, მაგალითად, ყავისფერი ბრინჯი, შვრია, მაკარონი
  • მარცვლეულის შეძენისას გაითვალისწინეთ, რომ ეტიკეტზე იყოს წარწერა - 100% მარცვლეული. 

მოკლედ რომ შევაჯამოთ, ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები შემდეგნაირია:

1. გამორიცხეთ რაციონიდან სწრაფად ათვისებადი ნახშირწყლები: საკონდიტრო ნაწარმი 
2. დაიწყეთ დღე მთელი მარცვლეულით (ბურღულეული) 
3. პურეული გამოიყენეთ ლანჩზე და სადილზე მცირე ოდენობით 
4. აირჩიეთ ხილი და არა ხილის წვენი 
5. დღის მეორე ნახევარში ნუ დაიტვირთებით ნახშირწყლებით.

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედები​ს ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„1 წლამდე ბავშვი ორთოპედის მეთვალყურეობის ქვეშ უნდა იყოს” - ამირან შარაბიძე, „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ბავშვთა ტრავმატოლოგ-ორთოპედი

„1 წლამდე ბავშვი ორთოპედის მეთვალყურეობის ქვეშ უნდა იყოს” - ამირან შარაბიძე, „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ბავშვთა ტრავმატოლოგ-ორთოპედი

ბავშვთა ორთოპედიაში დიდი მნიშვნელობა აქვს დაავადების ნაადრევ დიაგნოსტირებას, რადგან მკურნალობის ტაქტიკას ხშირად განსაზღვრავს მისი დაწყების დრო. ორთოპედიული დაავადებები შეიძლება იყოს თანდაყოლილი და შეძენილი, ამასთან ზოგიერთი თანდაყოლილი დაავადების აღმოჩენა ვერ ხდება დაბადებისთანავე და მის გამოვლინებას გარკვეული დრო სჭირდება, ამიტომ მნიშვნელოვანია, 1 წლის ასაკამდე ბავშვი ორთოპედის მეთვალყურეობის ქვეშ იყოს.

თემის ირგვლივ ​MOMSEDU.GE „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ბავშვთა ტრავმატოლოგ-ორთოპედ ამირან შარაბიძესთან ინტერვიუს გთავაზობთ:

- როდის უნდა დაიგეგმოს პირველი ვიზიტი ორთოპედთან?

ამირან შარაბიძე: „თუ ბავშვს აქვს თანდაყოლილი ორთოპედიული დაავადება და/ან დატვირთული ანამნეზი და წარმოადგენს რისკ-ჯგუფს, ორთოპედთან ვიზიტი უნდა დაიგეგმოს დაუყოვნებლივ, სამშობიაროდან გამოწერისთანავე. სხვა შემთხვევაში 2-3 თვის ასაკში, ამ პერიოდში კლინიკური სურათის შევსება შესაძლებელია ექოსკოპიური კვლევით, რაც პაციენტის ზოგადი მდგომარეობის შესახებ ნათელ წარმოდგენას იძლევა.“

- რა სახის კვლევებია საწყის ეტაპზე აუცილებელი?

ამირან შარაბიძე: „კლინიკური გასინჯვის გარდა, საჭიროა ინსტრუმენტული კვლევებიც, ყველაზე ადრე ინფორმატიული ღირებულება გააჩნია ექოსკოპიას, უფრო მოგვიანებით, დაახლოებით 6 თვიდან კეთდება რენტგენოლოგიური გამოკვლევა, ზოგიერთ შემთხვევაში შეიძლება საჭირო გახდეს სხვა უფრო ღრმა კვლევები, მაგალითად კომპიუტერული ტომოგრაფია, მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფია და სხვა.

- რა ძირითადი ორთოპედიული პრობლემები ვლინდება ბავშვთა ასაკში?

ამირან შარაბიძე: „ბავშვთა ასაკი იყოფა ქვეკატეგორიებად. ახალშობილებისთვის აქტუალურია თანდაყოლილი დაავადებები, მაგალითად ტერფმრუდობა, სინდაქტილია, პოლიდაქტილია, სხვა და სხვა თანდაყოლილი მალფორმაციები, უფრო მოგვიანებით დისპლაზიები, ზრდა-განვითარების დარღვევები, მოზრდილებისთვის ბრტყელტერფიანობა, ტანდეგობის დარღვევა, სკოლიოზი, ოსტეოქონდროპათიები და სხვა.“

- რა შეიძლება იყოს ორთოპედიული პრობლემების გამომწვევი მიზეზები?

ამირან შარაბიძე: „ორთოპედიული პრობლემები, ისევე როგორც მისი გამომწვევი შესაძლო მიზეზები მრავალგვარია. ესშეიძლება იყოს გენეტიკური წინასწარგანწყობა, ორსულობის დროინდელი მიზეზები, სამშობიარო ტრავმები, ინფექციები, ოსტეოქონდროპათიები, მალფორმაციები, საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემის სხვადასხვა დაავადება.“

- რა გამოვლინებები აქვს ორთოპედიულ პრობლემებს? რას უნდა მიაქციოს მშობელმა განსაკუთრებული ყურადღება

ამირან შარაბიძე: „მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს სხეულის ნებისმიერ ასიმეტრიას, იქნება ეს ხერხემლის თუ კიდურების დონეზე, მოძრაობის შეზღუდვას მსხვილ სახსრებში, სიარულის მანერას, დეფორმაციის არსებობას, ადვილად დაღლას.“

- როგორია ორთოპედიული დაავადების მკურნალობის გზები?

ამირან შარაბიძე: „ორთოპედიული დაავადების მკურნალობა ორი, ქირურგიული და კონსერვატიული გზით და/ან მათი კომბინაციით ხდება. უნდა აღინიშნოს რომ ორთოპედიული პრობლემის უმრავლესობა ქირურგიულ ჩარევას არ საჭიროების და მის მოსაგვარებლად კონსერვატიული მკურნალობა ან უბრალოდ სწორი რეჟიმის შერჩევაა საკმარისი.“

- როგორ შეიძლება ორთოპედიული პრობლემების პრევენცია?

ამირან შარაბიძე: „ჯანსაღი ცხოვრების წესი, სპორტული და ზოგადად სწორი ფიზიკური დატვირთვის შერჩევა, სწორი კვება, პრობლემის არსებობის შემთხვევაში მისი ნაადრევი გამოვლენა და დროული ჩარევა უმეტესად დადებით შედეგს იძლევა.“

R. 

წაიკითხეთ სრულად