ძილის თემაზე ნევროლოგი მარინე ჯანელიძე საუბრობს. მისი თქმით, მელატონინი არის ნივთიერება, რომელიც გვაძინებს. ის გამომუშავდება მაშინ, როცა ბნელდება. გათენებასთან ერთად მისი გამომუშავება მცირდება:
,,არსებობს ადამიანების კატეგორია, რომელთაც განსხვავებული ბიოლოგიური რითმი აქვთ. კვლევებით არის დადგენილი, რომ ,,ბუები'' (ადამიანები, რომლებიც გვიან იძინებენ და გვიან დგებიან) უფრო კრეატიულები არიან.''
ნევროლოგი უძილობის პრობლემასაც ეხება. მისი თქმით, უძილობას ძირითადად იწვევს შფოთვა:
,,ისეთი ცხოვრების რითმი გვაქვს, რომ შფოთვა და ფორიაქი გახდა ჩვენი თანმდევი. მთელი დღის განცდები, ძირითადად უარყოფითი და მით უმეტეს ახლა, პანდემიის პირობებში, ძილის მოგვრის საშაულებას არ გვაძლევს. ძილი ძალიან რთული და მნიშვნელოვანი პროცესია, მას აქვს თავისი სტადიები - როცა სიზმარი გვესიზმრება, როცა ღრმად გვძინავს... ზოგადად, ცხოვრების წესი ხშირად განაპირობებს ჩაძინების გაძნელებას.''
ნევროლოგი მარინე ჯანელიძე მათ, ვისაც ჩაძინების პრობლემა აქვთ, რჩევებსაც აძლევს:
,,ძალიან აქტიური, ზღვარგადასული ფიზიკური დატვირთვა ძილის წინ არ არის რეკომენდებული. ასევე მნიშვნელოვანია ჰაერი, ძილის ჰიგიენა, ერთსა და იმავე დროს დაწოლა, დაძინებამდე სიმშვიდეში ყოფნა. ეს არის ელემენტარული რჩევები, რომლებიც ამარტივებს ჩაძინებას და აუმჯობესებს ძილის ხარისხს. ძილის წინ ასევე არ უნდა მოწიოს ადამიანმა სიგარეტი (ზოგადად, არ უნდა მოწიოს, მაგრამ განსაკუთრებით ძილის წინ), ნიკოტინი ხელს უშლის მელატონინის გამომუშავებას. ასევე ალკოჰოლის და მძიმე საკვების დიდი რაოდენობით მიღება არ არის კარგი. ძილთან მეტ-ნაკლებად რელაქსირებულები უნდა მივიდეთ. ეს არის ზოგადი რჩევები,'' - აღნიშნა მარინე ჯანელიძემ.
ნევროლოგის თქმით, 6-დან 8 საათამდე უნდა გვეძინოს, მაგრამ არსებობენ ადამიანები, რომელთაც ამდენი ხანი არ სძინავთ. მთავარია, როცა გავიღვიძებთ არ ვიყოთ დაღლილები, უნდა ვიყოთ ენერგიულები. არსებობენ ადამიანები, რომელთაც ცოტა სძინავთ და მაინც აქტიურები არიან, თუმცა ასეთები ცოტანი არიან.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
რა სახის ნაწლავური ინფექციები გვხვდება ბავშვებში და განსაკუთრებით ზაფხულში რომელია უფრო გავრცელებული?
რა სახის ნაწლავური ინფექციები გვხვდება ბავშვებში და განსაკუთრებით ზაფხულში რომელია უფრო გავრცელებული? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს თბილისის ბავშვთა ინფექციური კლინიკური საავადმყოფოს ინფექციონისტი ია ჯალაღანია ესაუბრა.
- ზოგადად რომ ვისაუბროთ, რა არის ნაწლავური ინფექცია?
-ნაწლავური ინფექცია, როგორც სახელი მიგვანიშნებს, ინფექციური პათოლოგიაა, რომლის დროსაც ვითარდება ნაწლავის ანთება. კლინიკურად მისთვის დამახასიათებელია ნაწლავთა მოქმედების ცვლილება, უპირატესად დიარეა (დღის მანძილზე სამჯერ ან მეტჯერ არსებულ ნაწლავთა მოქმედება უპირატესად სითხისშემცველი მასებით),თუმცა დიარეა ყოველთვის არ ნიშნავს, რომ საქმე ნაწლავურ ინფექციასთან გვაქვს.
- რა სახის ნაწლავური ინფექციები გვხვდება ბავშვებში და განსაკუთრებით ზაფხულში რომელი უფრო გავრცელებულია?
- დაავადება წლის ყველა პერიოდში გვხვდება, თუმცა ზამთრის პერიოდში განსაკუთრებით ხშირია ნაწლავთა ვირუსული ინფექციები, ზაფხულში - ბაქტერიული ინფექციები. აღნიშნულის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი ბუნებასთან მეტი კონტაქტიაექსკურსიების, ლაშქრობების, დასვენების სახით.ამასთან, ჰიგიენური ნორმების დარღვევა ცნობიერად თუ არაცნობიერად, მოგეხსენებათ, პატარებს დამოუკიდებლად უჭირთ პირადი ჰიგიენის დაცვა.
- რა არისნაწლავური ინფექციების გამომწვევი მიზეზი?
- გამომწვევი მიზეზი შესაძლოა იყოს:
ბაქტერიები (კამპილობაქტერია, სალმონელა, შიგელა) ;
ვირუსები (როტავირუსი და ნოროვირუსი);
პარაზიტული აგენტები (კრიპტოსპორიდია და ლამბლია);
ჰელმინთები და ზოგიერთი პარაზიტული ინფექციები(Isospora Belli, Strongyloides Stercocalis, Trichuris trichiura, Entamoeba Histolytica).
- რა სიმპტომებით ხასიათდება?
- ძირითადი და მთავარი სიმპტომებია: დიარეა, გულისრევა, ღებინება, მოვლითი ხასიათის მუცლის ტკივილი, უმადობა, საერთო სისუსტე, ინტოქსიკაციის ნიშნები, ტემპერატურის მატება.
- როგორ ხდება დიაგნოსტიკა და მკურნალობა?
- კლინიკური მიმდინარეობის თავისებურებების გათვალისწინებასთან ერთად, ზუსტი დიაგნოსტირებისთვის საჭიროა დამატებით ლაბორატორიული კვლევების ჩატარება.ნებისმიერი ინფექციური აგენტით გამოწვეული დიარეა დაახლოებით ერთნაირი კლინიკით ვლინდება, თუმცა მკურნალობის სწორი ტაქტიკისთვის მნიშვნელოვანია გამომწვევი შესაძლო მიზეზის იდენტიფიცირება (პირველადი და ძირითადი კვლევა განავლის საერთო ანალიზია). ძალიან მნიშვნელოვანი და საყურადღებოა სისხლიანი დიარეის არსებობა, ვინაიდან აღნიშნულის შესაძლო, მძიმე და საშიში გართულებაა ჰემორაგიულ-ურემიული სინდრომი (HUS), რომლისთვისაც დამახასიათებელია თირკმლის მწვავე უკმარისობა, ჰემოლიზური ანემია, თრომბოციტოპენია (თრომბოციტების რაოდენობის შემცირება). რაც შეეხება მკურნალობას, აქ უმთავრესია სწორად და მდგომარეობის შესაბამისად მიწოდებული სარეჰიდრატაციო საშუალებები, სიმპტომური მკურნალობა და მართვა. ბინაზე უმართავი მდგომარეობისა და ჩივილების ინტენსივობის მატების შემთხვევაში აუცილებელია ექიმის კონსულტაცია, რათა დროულად მოხდეს დეჰიდრატაციის რისკის შეფასება და ჰოსპიტალიზაციის ჩვენების არსებობა/არარსებობა.
- პრევნეციის საშუალებებზეც რომ ვისაუბროთ.
- მთავარი და ძირითადი ჰიგიენური ნორმების მაქსიმალური დაცვაა, რაც გულისხმობს ხელების ჰიგიენას, საკვები პროდუქტების სწორ დამუშავებას, ინდივიდუალური ჰიგიენური ნივთების გამოყენებას, ინფიცირებულთან კონტაქტის არიდებას.
