Baby Bag

როგორ მოვამზადოთ გოგონა პირველი მენსტრუაციისთვის?

როგორ მოვამზადოთ გოგონა პირველი მენსტრუაციისთვის?
ჯანმრთელობა
მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. მეან-გინეკოლოგი და ქირურგი ეკა ბუკია მენარქეზე - პირველ მენსტრუალური ციკლზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას.

​რა არის მენსტრუაცია?
​
მენსტრუაციის დაწყება მიგვანიშნებს სქესობრივ მომწიფებაზე და ორგანიზმის რეპროდუქციული ფუნქციის მზაობაზე. როდესაც იწყება მენსტრუალური ციკლი, იზრდება ესტროგენის დონე, რაც იწვევს ენდომეტრიუმის გასქელებას. გასქელებულ ენდომეტრიუმს კვერცხუჯრედის განაყოფიერების შემთხვევაში შეუძლია განაყოფიერებული კვერცხუჯრედის მიმაგრება (ჩანერგვა). თუ არ არის ორსულობა, ამ შემთხვევაში ხდება გასქელებული ენდომეტრიუმის ჩამოფცქვნა და შედეგად მივიღებთ მენსტრუაციას - მენსტრუალურ გამონადენს.
​
როდის იწყება პირველი მენსტრუალური ციკლი?
​
საშუალოდ მენსტრუალური ციკლი იწყება 12-13 წლის ასაკში.
​
რა სიმპტომები შეიძლება იყოს მენსტრუაციის დაწყებამდე?
​
ზოგიერთ გოგონას მენსტრუაციის რაიმე მომასწავლებელი ნიშანი არ აქვს. ზოგიერთს კი შეიძლება ჰქონდეს პრემენსტრუალური სინდრომი. ამ სიმპტომებში შედის:
​
  • გამონაყარი სახეზე
  • მუცლის შებერილობა
  • მკერდის ტკივილი
  • წელის ტკივილი
  • ყაბზობა
  • ფაღარათი
  • დაღლილობის შეგრძნება
  • ადვილად გაღიზიანებადობა
  • მადის გაძლიერება, განსაკუთრებით ტკბილეულის მომართ
  • გამჭვირვალე ან მოთეტრო ფერის გამონადენი საშოდან
    ​
რამდენი დღე გაგრძელდება პირველი მენსტრუალური ციკლი?
​
შესაძლებელია პირველი მენსტრუაციის დროს გამონადენი გაგრძელდეს მხოლოდ 1-2 დღე. შესაძლებელია თქვენს ორგანიზმს დასჭირდეს რამდენიმე თვე, რომ მენსტრუაცია გახდეს რეგულარული. ამის შემდეგ შესაძლოა, მენსტრუაცია გაგრძელდეს 2-დან 7 დღემდე. უმეტეს შემთხვევაში პირველი მენსტრუაცია არის მცირე რაოდენობით. მენსტრუალური ციკლი დარეგულირდება მაშინ, როდესაც დარეგულირდება თქვენი ჰორმონების დონე. თუ პირველი მენსტრუაცია იქნება ჭარბი, დააკვირდით რამდენად დიდი რაოდენობით კარგავთ სისხლს. თუ არის ძალზე ჭარბი რაოდენობის დანაკარგი და კოლტები, საერთო სისუსტე, თავბრუსხვევა, უთხარით მშობელს და მიმართეთ გინეკოლოგს.
​
როგორ უნდა მოვიქცეთ თუ გვაქვს მტკივნეული მენსტრუაცია?
​
მტკივნეული მენსტრუაციის დროს შეგიძლიათ მიიღოთ სპაზმოლიკტიკი ან ტკივილგამაყუჩებელი საშუალება, შეგიძლიათ მიიღოთ ცხელი აბაზანა ან მიიდოთ სათბური.
​
რა სიხშირით უნდა გვქონდეს მენსტრუალური ციკლი?
​
ნორმალურ შემთხვევაში მენსტრუალური ციკლი უნდა იყოს რეგულარული. საშუალოდ მანძილი ციკლიდან ციკლამდე შეადგენს 21-35 დღემდე. მენსტრუალური გამონადენის დღეების რაოდენობა კი 2-დან 7-მდე. სასურველია, აწარმოოთ მენსტრუალური კალენდარი, რომ შეაფასოთ ციკლის რეგულარობა და დაახლოებით იცოდეთ, როდის უნდა ელოდოთ მენსტრუაციის დასაწყისს.
​
რამდენ წლამდე გვექნება მენსტრუალური ციკლი?
​
მენსტრუალური ციკლი გექნებათ მენოპაუზის დაწყებამდე. მენოპაუზა იწყება საშუალოდ 45-55 წლის ასაკში. თუმცა სტრესს, ქირურგიულ ოპერაციას რეპროდუქციულ ორგანოებზე შეუძლია გამოიწვიოს მენსტრუალური ციკლის შეწყვეტა.
​
როდის უნდა მივმართოთ გინეკოლოგს?
​

გინეკოლოგს უნდა მიმართოთ იმ შემთხვევაში თუ:

  • 15 წლის ასაკში არ დაგწყებიათ პირველი მენსტრუალური ციკლი
  • 2 წელია გაქვთ მენსტრუაცია, მაგრამ არარეგულარულია
  • გაქვთ ​მენსტრუაციებს შორის სისხლიანი გამონადენი
  • გაქვთ ძლიერი ტკივილი, რომელიც ხელს გიშლით ჩვეულ ცხოვრეებაში და აქვეითებს თქვენი ცხოვრების ხარისხს
  • გაქვთ ძლიერი სისხლიანი გამონადენი მენსტრუაციის დროს
  • თქვენი მენსტრუალური გამონადენი გრძელდება 7 დღეზე მეტ ხანს
    ​
როგორ უნდა მოამზადოს მშობელმა გოგონა პირველი მენსტრუაციისთვის?
​
პირველი, რაც უნდა უთხრათ გოგონას, არის ის, რომ მენსტრუაციის დასაწყისი არის ჩვეულებრივი მოვლენა მის ცხოვრებაში. აუხსენით დაახლოებით, როდის უნდა დაეწყოს მენსტრუალური ციკლი, რა რაოდენობით და რა ხანგრძლივობით უნდა ჰქონდეს მენსტრუალური გამონადენი, ასწავლეთ ჰიგიენის ნორმები, ასევე, რომ საჭიროა პაკეტის გამოყენება. ასწავლეთ მენსტრუალური კალენდრის წაროება. აუხსენით, რომ შესაძლებელია მენსტრუაცია იყოს მტკივნეული და საჭირო გახდეს მედიკამენტის გამოყენება. გარდა ამისა, აუხსენით ზემოთ ხსენებული შემთხვევები, რას უნდა მიაქციოს ყურადღება და რა დროსაა აუცილებელია თქვენი ჩართულობა და გინეკოლოგთან ვიზიტი.
​
გისუვებთ ჯანმრთელობას! 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯ​გუფი“)

ჯანმრთელობა #გინეკოლოგი #ეკაბუკია

შეიძლება დაინტერესდეთ

ორსულობა

რამდენად მართებულია მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ ციკლი აღდგება? - ამ და სხვა საკითხებზე ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მეან-გინეკოლოგი დიანა ჭანუყვაძე

რამდენად მართებულია მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ ციკლი აღდგება? - ამ და სხვა საკითხებზე ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მეან-გინეკოლოგი დიანა ჭანუყვაძე

​არსებობს მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ ციკლი აღდგება. რამდენად მართებულია და რამდენი უნდა იყოს ორსულობებს შორის შუალედი? - ამ და სხვა საკითხებზე ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მეან-გინეკოლოგი, რეპროდუქტოლოგი დიანა ჭანუყვაძე.

- არსებობს მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ მენსტრუაციული ციკლი აღდგება, ლაქტაციის პერიოდში. რამდენად მართებულია?

- დიახ, არსებობს ასეთი მითი, რომ სანამ ჩვილს ძუძუთი კვებავთ, ორსულობა არ დადგება, თუმცა სიმართლე ის არის, რომ თქვენ შეგიძლიათ დაორსულდეთ ბავშვის დაბადებიდან 3 კვირის შემდეგ, მაშინაც კი, თუ ძუძუთი კვებავთ და მენსტრუაცია არ დაგწყებიათ. თუ არ გსურთ მშობიარობის შემდეგ მალევე დაორსულება, მნიშვნელოვანია გამოიყენოთ რაიმე სახის კონტრაცეფცია, ყოველი სქესობრივი კავშირის დროს, მათ შორის, პირველის ჩათვლით.

ძუძუთი კვება ხშირად თრგუნავს ოვულაციას, მაგრამ ეს ყოველთვის ასე არ არის. ქალებს, რომლებიც ექსკლუზიურად ძუძუთი კვებავენ ჩვილს, 6 თვის განმავლობაში, ნაკლებად აქვთ ოვულაცია ამ პერიოდში, ვიდრე ქალებს, რომლებიც ძუძუთი არ კვებავენ თავიანთ ჩვილს - კონტრაცეფციის ამ მეთოდს უწოდებენ ლაქტაციურ ამენორეას. ამ მეთოდის ერთ-ერთი მთავარი გამოწვევაა მისი სწორად გამოყენება, ჩვილის კვება 3-4 საათში ერთხელ. თუ კვებათა შორის შუალედს არ დაიცავთ, მეთოდი ნაკლებად ეფექტური იქნება.

Planned Parenthood-ის მიხედვით, ლაქტაციური ამენორეა დაახლოებით 98%-ით ეფექტურია, როდესაც ამ მეთოდს ბავშვის დაბადებიდან პირველი 6 თვის განმავლობაში სწორად იყენებთ. მშობიარობიდან 6 თვის შემდეგ ის ნაკლებად ეფექტური ხდება.

- თავდაცვის საშუალებებზე რომ ვისაუბროთ...

- აღსანიშნია, რომ 100%-ით არცერთი კონტრაცეფციული საშუალება არ იცავს ორსულობისგან, მნიშვნელოვანია თითოეული მეთოდის სწორად შერჩევა და გამოყენება, რომ მისი კონტრაცეფციული მოქმედება მაქსიმალურად იყოს გამოყენებული. მშობიარობის შემდეგ ნებისმიერ დროს, შეგიძლიათ გამოიყენოთ შემდეგი კონტრაცეფციული საშუალებები:

• მამაკაცის პრეზერვატივი;
• ქალის პრეზერვატივი;
• იმპლანტი;
• მხოლოდ პროგესტოგენის შემცველი აბები - მინი პილი;
• შეგიძლიათ აირჩიოთ IUD (საშვილოსნოს შიდა საშუალება), ბავშვის დაბადებიდან 48 საათის განმავლობაში. თუ IUD არ ჩაიდგმევა 48 საათის განმავლობაში, რეკომენდებულია დაელოდოთ მშობიარობიდან დაახლოებით 4 კვირის გასვლას.

თუ ბავშვს არ კვებავთ ძუძუთი და თქვენმა გინეკოლოგმა ჩაგიტარათ კონსულტაცია, რის საფუძველზეც გაიგეთ, რომ არ გაქვთ უკუჩვენება კომბინირებულ ჰორმონალურ პრეპარატებზე, შეგიძლიათ დაიწყოთ:

• კომბინირებული აბები;
• ვაგინალური რგოლი;
• კონტრაცეპტული პლასტირი.
​
ხოლო თუ ძუძუთი კვებავთ, ჯანმრთელობის გარკვეული დარღვევები გაქვთ ან სისხლის შედედების მომატებული რისკი, ჩვეულებრივ გირჩევთ გადადოთ კომბინირებული აბების, რგოლის ან პლასტირის გამოყენება.

- ახდენს თუ არა ზეგავლენას ორგანიზმზე მშობიარობიდან მოკლე პერიოდში ხელახალი ორსულობა და რა მხრივ?

- მშობიარობის შემდგომ ხელახალი დაორსულება, რა თქმა უნდა, შესაძლებელია, თუმცა ასოცირდება გაზრდილ რისკებთან, როგორებიც არის:

• ნაადრევი მშობიარობა;
• თანდაყოლილი პათოლოგიები;
• ნაყოფის ზრდაში ჩამორჩენა და მასის დეფიციტი;
• დედის ანემია;
• მშობიარობის წინ პლაცენტის ნაწილობრივი ან სრული აცლა.

გარდა ამისა, CDC-ის ბოლო დროინდელი მონაცემებით, მშობიარობიდან 18 თვეზე ადრე და 60 თვეზე მეტი ინტერვალის შემთხვევაში დაორსულება შეიძლება ასოცირებული იყოს აუტიზმის განვითარების გაზრდილ რისკთან. კავშირი უფრო გამოკვეთილია აუტიზმის მძიმე ფორმების დროს (​https://www.cdc.gov/ncbddd/autism/features/time-between-births.html).

მშობიარობის შემდგომ მალევე ორსულობამ შესაძლოა ქალს არ მისცეს საკმარისი დრო, რომ მოხდეს ორგანიზმის აღდგენა, როგორც ფიზიკურად, ასევე ფსიქოლოგიურად. მაგალითად, ორსულობამ და ძუძუთი კვებამ შეიძლება გამოიწვიოს ქალის ორგანიზმში სხვადასხვა ვიტამინების და მიკროელემენტების დეფიციტი (რკინა, ფოლიუმის მჟავა, კალციუმი და ა.შ), მშობიარობის შემდგომი დეპრესია და ა.შ.

- რამდენი უნდა იყოს ორსულობებს შორის შუალედი?

- ორსულობის და ჯანმრთელობის რისკის გართულებების შესამცირებლად, კვლევების მიხედვით გვირჩევენ, რომ ორსულობებს შორის შუალედი იყოს 18-დან 24 თვემდე, მაგრამ 5 წელზე ნაკლები. დედის ასაკი 35 წლის ზევით ასოცირდება გაზრდილ რეპროდუქციულ რისკებთან, მათ შორის, უნაყოფობასთან, ქრომოსომულ ანომალიებთან და მშობიარობის არასასურველ შედეგებთან. საჭიროა რისკის და სარგებლის დაბალანსება 35 წელზე მეტი ქალების ორსულობის გადადებასა და ორსულობათა შორის შემცირებულ შუალედებს შორის.

რისკები და რეკომენდაციები არ ვრცელდება წყვილებზე, რომლებსაც ჰქონდათ სპონტანური აბორტი. თუ ჯანმრთელი ხართ და მზად ხართ, არ არის საჭირო ხანგრძლივი შუალედი ორსულობებს შორის.

ბავშვის გაჩენის დროის არჩევა წყვილის პირადი გადაწყვეტილებაა. შემდეგი ორსულობის დაგეგმვისას თქვენ და თქვენმა პარტნიორმა შეიძლება გაითვალისწინოთ სხვადასხვა ფაქტორი, ჯანმრთელობის რისკებისა და სარგებელის. სანამ არ მიიღებთ გადაწყვეტილებას, როდის გააჩინოთ შემდეგი შვილი, ექიმის რეკომენდაციით გამოიყენეთ თქვენთვის მისაღები ჩასახვის საწინააღმდეგო საშუალებები.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად
გასათიშად დააჭირეთ ESC.