Baby Bag

„მამაკაცის ფაქტორით გამოწვეული უნაყოფობა თავისი პროცენტული მაჩვენებლით თითქმის უტოლდება ქალისმიერი ფაქტორით გამოწვეულ უნაყოფობას და საშუალოდ 40%-ს შეადგენს“

„მამაკაცის ფაქტორით გამოწვეული უნაყოფობა თავისი პროცენტული მაჩვენებლით თითქმის უტოლდება ქალისმიერი ფაქტორით გამოწვეულ უნაყოფობას და საშუალოდ 40%-ს შეადგენს“
როდის ვსაუბრობთ მამაკაცისმიერი ფაქტორით გამოწვეულ უნაყოფობაზე, რა არის მიზეზები და ექვემდებარება თუ არა მკურნალობას? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს, საერთაშორისო რეკომენდაციებზე დაყრდნობით ესაუბრა რეპროდუქტოლოგი, მეან-გინეკოლოგი, თსუ-ის დოქტორანტი, ლელა ირემაძე.

- ქალბატონო ლელა, რამდენად მაღალია მამაკაცთა უშვილობის მაჩვენებელი?

- უნაყოფობის გამომწვევ მიზეზებს შორის, მამაკაცის ფაქტორი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი და წამყვანი გახლავთ, უფრო მეტიც, თავისი პროცენტული მაჩვენებლით თითქმის უტოლდება ქალისმიერი ფაქტორით გამოწვეულ უნაყოფობას და საშუალოდ 40%-ს შეადგენს.

დღეისათვის, მსოფლიოში ყოველი მე-7 რეპროდუქციული წყვილი უნაყოფოა, 2-3 წლის წინ ეს მაჩვენებელი 10-დან 1-ს შეადგენდა. აღნიშნული მიუთიუთებს პროცესის ზრდაზე. ხეშლემწყობ მიზეზებს შორის, მძიმე ეკოლოგიური ვითარება და არახელსაყრელი სოციალური ფაქტორები მოიაზრება. ამ მხრივ, ჩვენი ქვეყანაც არ არის გამონაკლისი.

- ძირითადად რა არის მამაკაცის უშვილობის მიზეზი?

- მამაკაცის უნაყოფობა არის მამაკაცის მიზეზით ქალის დაორსულების შეუძლებლობა. გამომწვევი მიზეზი მრავალია, მათ შორის წამყვანი გახლავთ:

  • იდიოპათიური;
  • გენეტიკური;
  • ენდოკრინული;
  • ვარიკოცელე;
  • იმუნოლოგიური;
  • შარდ-სასქესო სისტემის ინფექციები;
  • შარდ-სასქესო ორგანოების თანდაყოლილი ან შეძენილი პათოლოგიები და სხვა.
იდიოპათიური ანუ გაურკვეველი გენეზის ფაქტორი - ყველაზე ფართოდ გვხვდება სხვა მიზეზებს შორის და შემთხვევათა 40-50%-ს შეადგენს. ამ შემთხვევაში, გარდა სპერმოგრამისა, სხვა სისტემებში დარღვევა პრაქტიკულად არ არსებობს.

გენეტიკური ფაქტორი - მამაკაცისმიერი უნაყოფობის გამომწვევი მიზეზების შემთხვევაში 20-30-%-ში გვხვდება, იგი გულისხმობს ქრომოსომულ დარღვევას (რაოდენობრივი, სტრუქტურული), მონოგენური დაავადებების (ცისტური ფობროზი) არსებობას, მიტოქონდრიულ მუტაციებს, გენეტიკურად განპირობებულ ენდოკრინულ დარღვევებს.

ენდოკრინული ფაქტორი - მნიშვნელოვანი მიზეზია სხვა ფაქტორებს შორის, გვხდება 25-30%-ში. ენდოკრინული დარღვევებიდან ხშირია - ჰიპერპოლაქტინემია, ჰიპო/ჰიპერთირეოზი, ინსულინრეზისტენტობა ასოცირებული ჭარბ წონასთან/სიმსუქნესთან და სხვა.

ვარიკოცელე - ზოგად პოპულაციაში გვხვდება მამაკაცთა 15-16%-ში, ხოლო უნაყოფო მამაკაცების 30-35%-ში. უნაყოფობის შემთხვევაში ვარიკოცელეს მკურნალობის სტრატეგია (მედიკამენტური, ქირურგიული) დამოკიდებულია მის ხარისხზე და პაციენტის ჩივილებზე (ტკივილი, დისკომფორტი სათესლე ჯირკვლების პროექციაზე). მსუბუქი ხარისხის და/ან ასიმპტომური ვარიკოცელე არ საჭიროებს მკურნალობას.

სხვა მიზეზებს შორის მნიშვნელოვანია - ჭარბი ალკოჰოლის, თამბაქოს, ნარკოტიკული საშუალებების მოხმარება, ფიზიკური/სპორტული ზედატვირთვა, დღე-ღამური ბიორიტმის (ძილ-ღვიძილის საათები) დარღვევა, ანამნეზში ჩატარებული ქიმიოთერაპია და სხვა.

- რა კვლევებია საჭირო მამაკაცის შემთხვევაში?

- პირველი რიგის კვლევა გახლავთ სპერმოგრამა (სპერმოგრამა - ეაკულატის (სათესლე სითხის) გამოკვლევაა), რომლის ჩატარებას, მიღებული შედეგის სწორად შეფასებას დიდი მნიშვნელობა აქვს.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მიერ მოწოდებული ბოლო რეკომენდაციის მიხედვით, ნორმალური სპერმოგრამის პარამეტრებია:

- საჭიროა თუ არა ანალიზისთვის სპეციალური მომზადება?



- დიახ,  საჭიროა სპეციალური მომზადება. ამ შემთხვევაში მამაკაცმა სქესობრივი ცხოვრებისა და მასტურბაციისგან <2 და >5 დღის განმავლობაში თავი უნდა შეიკავოს. ამ პერიოდში რეკომენდებულია შეიზღუდოს ჭარბი ალკოჰოლი, სპეციფიკური მედიკამენტები.

სპერმოგრამის შედეგის მიხედვით განისაზღვრება სხვა დამატებითი კვლევების საჭიროება, როგორებიცაა: სათესლე ჯირკვლების ულტრასონოგრაფია, ჰორმონული ანალიზები, კარიოტიპირება, შარდ-სასქესო სისტემის ინფექციები და სხვა.

- შესაძლებელია თუ არა მკურნალობა და რამდენად ეფექტურია?

- მკურნალობის მენეჯმენტი (მედიკამენტური, ქირურგიული) დამოკიდებულია უნაყოფობის გამომწვევ მიზეზებზე, ამდენად,  გადამწყვეტი მნიშვნელობა ენიჭება პაციენტის სწორ და დროულ დიაგნოსტიკას. ხშირად მსუბუქი დარღვევების დროული გასწორების შემდეგ, მოკლე დროში, წყვილი ბუნებრივი გზით იღებს ორსულობას. საჭიროების შემთხვევაში მოწოდებულია ინ ვიტრო განაყოფიერება (IVF/ICSI), როდესაც სახეზეა: საშუალო ან მძიმე დარღევა სპერმოგრამაში, ობსტრუქციული ან არაობსტრუქციული აზოოსპერმია, ანამნეზი წარუმატებელი მედიკამენტური თერაპია, წარუმატებელი საშვილოსნოსშიდა ინსემინაციები და სხვა.

დღეისათვის, რეპროდუქტოლოგიის განვითარებამ პრაქტიკულად გადაწყვიტა წყვილის უნაყოფობის პრობლემა. თითქმის არ არსებობს გამოუვალი მდგომარეობები, მათ შორის მამაკაცთა უნაყოფობის თვალსაზრისით. მძიმე დარღვევების არსებობისას ინ ვიტრო (IVF/ICSI) განაყოფიერების ტექნოლოგიის გზით შესაძლებელია წყვილმა იყოლიოს საკუთრი გენეტიკური შვილი.

პროგნოზი განისაზღვრება რამდენიმე მნიშვნელოვანი ფაქტორით, მათ შორის წამყვანია:

სპერმოგრამის დარღვევის ტიპი (მსუბუქი, საშუალო, მძიმე); უნაყოფობის ხანგრძლივობა); უნაყოფობის ტიპი (პირველადი, მეორადი); პარტნიორის (ქალი) ასაკი, მისი ფერტილიზაციის სტატუსი.

ექიმის მიერ პროგნოზის სწორად განსაზღვრას დიდი მნიშვნელობა ენიჭება წყვილის წარმატებაში.

ამჟამად მამაკაცის უნაყოფობის ნებისმიერ შემთხვევაში არსებობს გამოსავალი, მაშინაც კი, როდესაც საქმე გვაქვს აზოოსპერმიასთან (ობსტრუქციული (ეაკულატში სპერმატოზოიდები არ არსებობა). დამხმარე ქირურგიული ტექნოლოგიის გზით შესაძლებელია სათესლე ჯირკვლებიდან ან მისი დანამატიდან სპერმატოზოიდების ან მისი წარმომქმნელი უჯრედების აღება და გამოყენება, ინ ვიტრო განაყოფიერებითვის (IVF/ICSI). არაობსტრუქციული აზოოსპერმიის შემთხვევაში რეკომენდებულია სპერმ-დონაცია და ინ ვიტრო განაყოფიერება (IVF/ICSI).

მამაკაცის უნაყოფობის შემთხვევაში ასევე კეთდება საშვილოსნოსშიდა ინსემინაცია (საშვილოსნოსშიდა ინსემინაცია გულისხმობს ქალის საშვილოსნოში სპერმის ხელოვნურად შეყვანას), თუ არის შემდეგი ჩვენება:

  • გაურკვეველი გენეზის უნაყოფობა;
  • მსუბუქი დარღვევა სპერმოგრამაში;
  • გაიშვიათებული სქესობრივი კავშირი;
  • პოტენციის დაქვეითება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფ​ი“)

„ძირითადად, ქალს ბრალდება, როდესაც ნაყოფი მამრობითი სქესის არ არის. ამ დროს ქალი არაფერ შუ...
​გენეტიკოსმა მაკა ჭიპაშვილმა „სხვა შუადღეში“ იმ სტერეოტიპულ დამოკიდებულებებსა და მოსაზრებებზე ისაუბრა, რომელიც საზოგადოებაში ნაყოფის სქესთან დაკავშირებით არსებობს:„ბავშვის სქესი მხოლოდ მამაკაცზეა დამო...
„სტატისტიკის თანახმად, აქტიური სექსუალური ცხოვრების პირობებში ქალების 85% პირველი ერთი წლი...
როდის ვსაუბრობთ უნაყოფობაზე და რა შეიძლება იყოს ძირითადი გამომწვევი მიზეზები? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს რეპროდუქტოლოგი, მეან-გინეკოლოგი ლელა ირემაძე ესაუბრა.  ​-...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​როდის დავსვათ ბავშვი პირველად და რა არის W-Sitting?

​როდის დავსვათ ბავშვი პირველად და რა არის W-Sitting?

როდის დავსვათ ბავშვი პირველად და რა არის W-Sitting? - ამ საკითხებზე, MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ორთოპედი, რომეო ვარდიაშვილი.

- როდის დავსვათ ბავშვი პირველად?

- ბავშვის პირველი წლის ეტაპები, სავარაუდოდ, მყისიერად მიფრინავს. დაჯდომა განსაკუთრებით ამაღელვებელია პატარასთვის, რადგან ის ხსნის თამაშისა და ძიების სრულიად ახალ სამყაროს. ასევე, აძლევს ბავშვებს საშუალებას, იყვნენ უფრო დამოუკიდებლები, აადვილებს საკვების მიღების რეჟიმს და აძლევს გარემოს გამოკვლევის, დათვალიერების საშუალებას ახალი გზით.

ოდესმე შეგიმჩნევიათ როგორ ზის თქვენი პატარა? - დამოუკიდებლად დაჯდომა არის უნარი, რომელსაც ბევრი ბავშვი ეუფლება 7-დან 9 თვემდე, ხოლო მისი დასწავლა კი ხდება 4-დან 7 თვემდე, მიუხედავად ამისა, არ დააჩქაროთ პროცესი. თქვენს ბავშვს უნდა ჰქონდეს გარკვეული სპეციფიკური მოტორული უნარები: კისრის მაღლა აწევა და გარკვეული წონასწორობის შენარჩუნება. 3 წლის ასაკიდან ბავშვებში ვითარდება დაჯდომის სხვადასხვა პოზიცია, რასაც მშობლებმა ყურადღება უნდა მიაქციონ. ხშირად შეხედეთ და აკონტროლეთ ჯდომის ისეთი პოზიცია, როგორიც არის ე.წ. W-Sitting.

- რა არის W-Sitting?

- W-დაჯდომა არის, როდესაც ბავშვის მუხლები, ტერფები და ქვედა ნაწილი ეხება იატაკს, როდესაც ფეხები განლაგებულია მუხლებს გარეთ. ზემოდან ყურებისას თქვენი ბავშვის ფეხის პოზიცია ჰგავს ინგლისური ანბანის ასო „W“-ს.

W-დაჯდომის საკითხი წლების განმავლობაში დებატების გამომწვევი იყო სამედიცინო საზოგადოებაში, ათასობით სტატია დაიწერა, თუმცა საბოლო პასუხი დღემდე არ გვაქვს.

შეიძლება თუ არა W-ჯდომის პოზიციამ ზიანი მიაყენოს თქვენს შვილს? - ზოგიერთი ბავშვი ძალიან მცირე ხნით ზის, ძირითადად, თამაშის დროს მოძრაობს. თუ პოზიცია ყოველდღიურობის ჩვევად იქცა, მან შეიძლება გამოიწვიოს ისეთი პრობლემები, რაზეც აშშ-ის უნივერსიტეტის ბაზაზე შესწავლილი სტატისტიკაც დაგვემოწმება.

3-დან 6 წლამდე ასაკის 39 ბავშვის ერთმა კვლევამ შეისწავლა ბავშვების W-ჯდომის პოზა და გაზომეს მათი მენჯის დახრის კუთხე. მკვლევარება დაადგინეს, რომ ბავშვებს, რომლებიც დიდხანს ისხდნენ W-ჯდომის პოზით, აღენიშნებოდათ ფეხზე დგომისას მენჯის წინ დახრილობა, ბარძაყის შიდა როტაცია (Femoral anteversion), წვივის შიდა ტორსის (Iternal tibial torsion) და ტერფის როტაცია (Metatarsus adductus). მეცნიერებმა ასევე დადგინეს, რომ ბავშვებს, რომლებიც ყოველდღიურად და ხანგრძლივად სხედან W-ჯდომის პოზიციაში, უფრო მაღალი რისკი აქვთ ისეთი ჩივილების განვითარების, როგორებიც არის:

  • ორთოპედიული დეფორმაციები;
  • ჯდომითი ბალანსის დარღვევები;
  • მენჯ-ბარძაყის სახსრის ქვეამოვარდნილობა;
  • წინა ჯვარედინი იოგის არასტაბილურობა;
  • ტკივილი წელის მიდამოში;
  • ხერხემლის სიგრძივი და როტაციული დეფორმაციები;
  • კუნთების დაჭიმულობა (თეძოს, მუხლის-ჰამსტრინგები, ტერფის);
  • წონასწორობის და კორდინაციის უნარის დარღვევა;
  • ე.წ. მტრედის სიარული (Pigeon-toed walking).

- როგორ გამოვასწოროთ W-ჯდომის პოზიცია?

- თუ თქვენს პატარას სიამოვნებს W-ჯდომა, მოგიწევთ გარკვეული ნაბიჯების გადადგმა, რათა გაათავისუფლოთ ბავშვი ამ ჩვევისგან.

1. შეახსენეთ, რომ „გაასწოროს ფეხები“, როცა დაინახავთ, რომ ის ზის W-პოზიციაზე;

2. შესთავაზეთ პატარა სავარძელი ან სკამი, როგორც იატაკზე ჯდომის ალტერნატივა;

3. დაუჯექით გვერდით და თამაშის მეთოდით წაახალისეთ სცადოს ეს პოზიციები:

გადაჯვარედინებული ფეხები - ქვედა კიდურები, მოზიდული სხეულისკენ, მუხლები მდებარეობს გარეთ, ხოლო ტერფები შიგნით.

ფეხები წინ - ბავშვი ზის ძირზე და ფეხები მდებარეობს პირდაპირ მათ წინ, მუხლის სახსარში გაშლილი მდგომარეობით.

ფეხები გვერდით - ბავშვი ზის ძირზე და ორივე ფეხი მუხლებში მოხრილი ერთი მიმართულებით მდებარეობს სხეულის ერთ მხარეს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძინე საბავშვო პროდუქტების ნაკრები ექსკლუზიურ ფასად ბმულზე 👉 https://www.facebook.com/babybag.momsedu.ge

წაიკითხეთ სრულად