Baby Bag

​შეიძლება თუ არა ვადაგასული მედიკამენტების გამოყენება?

​შეიძლება თუ არა ვადაგასული მედიკამენტების გამოყენება?

შეიძლება თუ არა ვადაგასული მედიკამენტების გამოყენება? რას ნიშნავს სამკურნალო საშუალების ვარგისობის ვადა? - ამ თემაზე ექიმი ზაზა თელია წერს. ​MomsEdu.ge გთავაზობთ მის პოსტს:

„1979 წლიდან აშშ-ის საკვებისა და წამლის ადმინისტრაციამ (FDA) მწარმოებელი კომპანიები დაავალდებულა რეცეპტით გასაცემ და ურეცეპტო მედიკამენტების შეფუთვაზე დაეტანათ სამკურნალო საშუალების ვარგისობის ვადა. ეს არის რიცხვი, როდემდეც მედიკამენტის სრული პოტენცია (სიძლიერე) და უსაფრთოხება გარანტირებულია. როგორც წესი, ეს დრო მერყეობს 12-დან 60 თვემდე მედიკამენტის წარმოებიდან.
დაინტერესება ამ საკითხის მიმართ გაჩნდა მას შემდეგ, რაც გაკეთდა ანალიზი იმის თაობაზე, რომ აშშ-ის სამხედრო ნაწილები მარაგის სახით ინახავდნენ დიდი რაოდენობით მედიკამენტებს როგორც საჯარო დანაყოფების, ასევე მოსახლეობისათვის სასწრაფო შემთხვევების დროს გამოსაყენებლად. გაწეული უდიდესი ფინანსური ხარჯების მაჩვენებელი აშკარა იყო. მარაგში არსებული ამ პრეპარატების დიდი რაოდენობით გადაყრა/განადგურებით, იმის გამო, რომ მათ ვადა ჰქონდათ გასული უდიდესი ფინანსური რესურსი იხარჯებოდა. ხოლო სამეცნიერო მტკიცებულებით თუ დადგინდებოდა, რომ წამლის ვარგისობის ვადის გასვლის შემდეგ ამ მედიკამენტების გამოყენება ეფექტური და უსაფრთხო იქნებოდა, ამით მოხდებოდა ფინანსური ზარალის პოტენციურად მნიშვნელოვანი შემცირება.
აშშ-ის თავდაცვის დეპარტამენტისათვის ამ ინფორმაციის წარმოსადგენად FDA-მ ჩაატარა 122 სხვადასხვა გავრცელებული ფორმის მედიკამენტის ანალიზი - The Shelf-Life Extension Program (SLEP), რომელიც იკვლევდა მათ მარაგში არსებული პრეპარატების გრძელვადიან სტაბილურობას. 3000 სხვადასხვა ლოტის/პარტიის მედიკამენტების აქტიური ტესტირებით დადგინდა, რომ 10-დან 9 წამლის ლოტს/პარტიას ჰქონდა 90%-ზე მეტი პოტენცია (სიძლიერე) ვადის გასვლიდან 1 წელიწადში. ამ დონის გაფართოებული პოტენციის საშუალო მაჩვენებელი იყო 5 წელი ვადის გასვლიდან.
კიდევ უფრო ახალი, შთამბეჭდავი კვლევა სწავლობდა მედიკამენტებში შემავალი აქტიური ნივთიერებების სტაბილურობას წამლის ვარგისიანობის ვადის გასვლის შემდეგ. 8 მედიკამენტი, რომელიც შეიცავდა 15 სხვადასხვა ნივთიერებას - ყველა მათგანი შესწავლილ იქნა 28-დან 40 წლის შემდეგ ვადის გასვლიდან ქიმიური ანალიზის გამოყენებით. დადგინდა, რომ უმრავლესობა (86%) იყო სულ მცირე 90%-იანი პოტენციის; 14-დან 12-მა შეინარჩუნა სრული 100%-იანი პოტენცია 336 თვის განმავლობაში და 8-მ სრული პოტენცია სულ მცირე 480 თვე. ორი აღსანიშნავი გამონაკლისი გახლდათ აცეტამინოფენი (პარაცეტამოლი) - 38% აქტიური ნივთიერებისა იქნა ნანახი ტესტირებულ ტაბლეტში და ასპირინი - 4%-დან 10%-მდე აქტიური ინგრედიენტი იქნა ნანახი.
კიდევ ერთი საინტერესო კვლევა ჩატარდა British Antarctic Survey Medical Unit-ის მიერ - შესწავლილ იქნა წამლები, რომლებიც ტრანსპორტირებული იყო გემის საშუალებით მსოფლიოს შორეულ ნაწილში და სადაც არ ხდებოდა ჰაერის ტემპერატურის კონტროლი. გემმა გადაკვეთა და იმოგზაურა სხვადასხვა ტროპიკის გავლით (ჰაერის ტემპარატურა 25°C-30°C 3 კვირის განმავლობაში) და ამ ტემპერატურულ პირობებში ყოფნის შემდეგ მოხდა წამლების ტრანსპორტირება ბაზაზე არსებითად გაყინვის ტემპერატურის დაბალ მაჩვენებელზე (ანუ მკვეთრი ტემპერატურული ცვლილება 30°C-დან < 0°C). ამ კვლევით შესწავლილ იქნა 5 მედიკამენტი - 1. ატროპინი (ანტიქოლინერგული); 2. ნიფედიპინი (კალციუმის არხის ბლოკერი - ანტიჰიპერტენზიული); 3. ფლუკლოქსაცილინი (ანტიბიოტიკი); 4. ნაპროქსენი (ანთების საწინააღმდეგო არასტეროიდი); 5. ბენდროფლუმეთიაზიდი (შარდმდენი - ანტიჰიპერტენზიული). ყველა მათგანი იყო სტაბილური ვადის გასვლის მიუხედავად.
შეზღუდული სამეცნიერო მტკიცებულება არსებობს თვალის წვეთებთან მიმართებაში, აქედან გამომდინარე ვადაგასული თვალის წვეთების გამოყენება არ არის რეკომენდირებული.
რაც შეეხება ეპინეფრინს/ადრენალინს - ჩატარდა რამდენიმე კვლევა, რომელიც სწავლობდა ჰოსპიტალების საწყობიდან ამოღებული ამ პრეპარატების უსაფრთხოებასა და ეფექტურობას 30 თვის შემდეგ ვადის გასვლიდან. ქიმიური და მიკრობული ანალიზის შედეგად დადგინდა, რომ ისინი იყვნენ სტერილური და სუფთა. რაც შეეხება პოტენციას - ისინი შეიცავდნენ 80%-ს არსებული ნივთიერების კონცენტრაციისა 25 თვის შემდეგ ვადის გასვლიდან.
მეტა-ანალიზმა აჩვენა, რომ ეპინეფრინის/ადრენალინის მზა შპრიცები, ამპულები იყო სტაბილური, სტერილური და უსაფრთხო ვადის გასვლიდან 90 დღის შემდეგაც.
ერთადერთი ვადაგასული მედიკამენტი, რომელზეც მოიპოვება ინფორმაცია, რომ მან გამოიწვია ინტოქსიკაცია, არის ტეტრაციკლინის კონკრეტული ფორმულა, რომელიც დღეისათვის ამოღეულია ხმარებიდან. ამ ერთი შემთხვევის გარდა არ არსებობს არცერთი გამოქვეყნებული ადამიანის მოწამვლის შემთხვევა ვადაგასული პრეპარატის მიღების გამო.
პრეპარატები ხსნარების და სუსპენზიების სახით ნაკლებად სტაბილურებია და მათი გამოყენება არ არის რეკომენდებული ვადის გასვლის შემდეგ.
აქედან გამომდინარე, პაციენტებს, ვისთვისაც მედიკამენტების ფასი მნიშვნელოვანია და მათი შეძენა პრობლემას წარმოადგენს, სრულიად უსაფრთხოდ და ეფექტურად შეუძლიათ გამოიყენონ ვადაგასული პრეპარატები, ზემოთ აღნიშნული რამდენიმე გამონაკლისის გარდა,“ - წერს ექიმი ზაზა თელია.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის შექმნა ახალი სივრცე. გაწევრიანდით ჯგუფში ჯანმრ​თელობა

შეიძლება დაინტერესდეთ

კარდიოლოგიის და კარდიოქირურგიის თანამედროვე ასპექტები - „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ორგანიზებით კონფერენცია გაიმართა

კარდიოლოგიის და კარდიოქირურგიის თანამედროვე ასპექტები - „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ორგანიზებით კონფერენცია გაიმართა

„ნიუ ჰოსპიტალსის“ ორგანიზებით სამედიცინო-კარდიოლოგიური კონფერენცია გაიმართა, რომელზეც კარდიოლოგიისა და კარდიოქირურგიის თანამედროვე ასპექტები განიხილეს. მომხსენებლებმა გულის პათოლოგიების დიაგნოსტირებისა და მკურნალობის თანამედროვე შესაძლებლობებზე ისაუბრეს.

ღონისძიება „ნიუჰოსპიტალსის“ კარდიოლოგიის მიმართულების ხელმძღვანელმა, რამაზ ბათავანმა გახსნა, მოხსენებით კი კლინიკის კარდიოლოგიის, კარდიო ქირურგიისა და არითმოლოგიის წამყვანი სპეციალისტები წარდგნენ: ზვიად მათოშვილი
ბესიკ გოგორიშვილი, თამარ ჯანაშია, ლაშა მოსიაშვილი, თამარ ნარმანია და ზაზა კაციტაძე.

„ყოველწლიურად ახალი მეთოდები და რეკომენდაციები შემოდის სამედიცინო პრაქტიკაში, კონფერენციაც თანამედროვე მიდგომებისა და გამოცდილების გაზიარებას ემსახურება. ჩვენი გუნდი ფეხდაფეხ მისდევს ევროსკოლასა და მის მიღწევებს, რაც თითოეული პაციენტის ჯანმრთელობისა და ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესებას ისახავს მიზნად“ - რამაზ ბათავანი, „ნიუ ჰოსპიტალსის“ კარდიოლოგიის მიმართულების ხელმძღვანელი.

„ჩემი დღევანდელი მოხსენება არითმოლოგიის მიმართულებას ეძღვნებოდა. ძირითადად ორი ასპექტი გამოვყავი, პირველი ეს გახლდათ უეცარი კარდიული სიკვდილი, რომელზეც მთელი კარდიოლოგიური გარდაცვალების ნახევარი მოდის. მაგალითად, ამ მიზეზით აშშ-ში ყოველწლიურად 350 ათასი გარდაცვალება ფიქსირდება, ქართულ სტატისტიკაზე თუ გადმოვიტანთ, ეს ნიშნავს დღეში 12 უეცარ სიკვდილს, რისკებისგან თავის არიდება კი მხოლოდ სწორი დიაგნოსტიკითა და გულში შესაბამისი მოწყობილობების იმპლანტაციითაა შესაძლებელი. რაც შეეხება თემის მეორე ნაწილს, წინაგულთა ფიბრილაციის მართვა გახლდათ, იგივე მოციმციმე არითმია, რომელიც ინსულტების განვითარების ერთ-ერთი მიზეზია - მსოფლიოში ყოველი მეოთხე ინსულტი სწორედ წინაგულთა ფიბრილაციის შედეგია. ამ დაავადებისგან სიკვდილობის შემცირება მხოლოდ დროული აბლაციით შეიძლება, ანუ არითმიის კერების მოწვით ან მოყინვით, რაც პაციენტების დიდ ნაწილს ცხოვრების ჯანმრთელი რიტმით გაგრძელების საშუალებას აძლევს. „ნიუ ჰოსპიტალსში“ არითმიების მართვის თანამედროვე ცენტრი გვაქვს, რომელიც სრულყოფილი ტექნოლოგიითაა აღჭურვილი“- ზვიად მათოშვილი, „ნიუ ჰოსპიტალსის“ არითმიების ცენტრის ხელმძღვანელი, ევროპის გულის რიტმის ასოციაციის მიერ სრულად სერტიფიცირებული სპეციალისტი. 

„ნიუ ჰოსპიტალსში“ დიდი ხანია კარდიოქირურგიული განყოფილება არსებობს, რომელიც ოპერაციების სრულ სპექტრს ატარებს. წლების განმავლობაში მრავალი წარმატებული გამოცდილება დაგვიგროვდა და კონფერენციაც ამ წარმატებული გამოცდილების კოლეგებისთვის გაზიარებას ემსახურება.

მრავალ მნიშვნელოვან საკითხთან ერთად, მოხსენებაში წარვადგინე მომუშავე გულზე ოპერაციის, შუნტირების საკითხი, რომელიც საქართველოში ჩატარებული კარდიოქირურგიული ოპერაციების 70% -ს მოიცავს. შუნტირება გაცილებით ამცირებს პაციენტის გართულებას და სწრაფად ახდენს მის რეაბილიტაციას, ასევე მნიშვნელოვნად ამცირებს ინფარქტს.

საქართველოში კარდიოლოგია და კარდიოქირურგია იმდენად მაღალ საფეხურზეა, შეიძლება ითქვას, რეგიონში ლიდერები ვართ.“ - ზაზა კაციტაძე, მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორი, „ნიუ ჰოსპიტალსის“ კარდიოლოგიური სამსახურის უფროსი.

„ნიუ ჰოსპიტალსი“ ევროპული სტანდარტების დაცვით აშენებული, ულტრათანამედროვე ტექნოლოგიებით აღჭურვილი, მრავალპროფილური კლინიკაა, რომელიც 2011 წლიდან უმაღლესი ხარისხის სტაციონარულ და ამბულატორიულ სერვისებს სთავაზობს პაციენტებს. კარდიოლოგიური დეპარტამენტის მაღალკვალიფიციური გუნდი უახლესი აპარატურის გამოყენებით, თანამედროვე სტანდარტების შესაბამისად უზრუნველყოფს გულის დაავადებათა სრული სპექტრის დიაგნოსტირებასა და მკურნალობას.

R. 

წაიკითხეთ სრულად