Baby Bag

რა ასაკიდან შევიყვანოთ ბავშვი სპორტზე და რა უნდა გავითვალისწინოთ, სანამ ამა თუ იმ სახეობაზე შეყვანას გადავწყვეტთ? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ორთოპედი ამირან შარაბიძე ესაუბრა

რა ასაკიდან შევიყვანოთ ბავშვი სპორტზე და რა უნდა გავითვალისწინოთ, სანამ ამა თუ იმ სახეობაზე შეყვანას გადავწყვეტთ? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ორთოპედი ამირან შარაბიძე ესაუბრა
რა ასაკიდან შევიყვანოთ ბავშვი სპორტზე და რა უნდა გავითვალისწინოთ, სანამ ამა თუ იმ სახეობაზე შეყვანას გადავწყვეტთ? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ორთოპედი ამირან შარაბიძე ესაუბრა. 

- ფიზიკური აქტივობა აუცილებელა ბავშვებისთვის. რა ასაკიდან დავაწყებინოთ სპორტული ცხოვრება?

- ფიზიკური აქტივობა, მით უმეტეს 21-ე საუკუნეში, როდესაც გავრცელდა ცხოვრების პასიური წესი, აუცლებელია ბავშვის ნორმალური ზრდა-განვითარებისთვის. სპორტი არ არის მხოლოდ ფიზიკური აქტივობის საშუალება, ის დიდ როლს თამაშობს პიროვნების მენტალური ჩამოყალიბების პროცესშიც. სპორტთან ერთად ბავშვი ხდება სოციალურად მეტად აქტიური, იძენს მეგობრებს, სწავლობს სირთულეების გადალახვას, სხვების პატივისცემას და ა.შ.

სპორტული აქტივობის დაწყება თეორიულად ნებისმიერი ასაკიდან შეიძლება. ამის ნათელი მაგალითია ცურვა, რომელსაც ბავშვები 1 წლამდე სწავლობენ, თუმცა სპორტის არსის გათავისება მხოლოდ 5-6 წლიდან იწყება, ამ დროისთვის ასევე იხვეწება ნეირო-მოტორული შესაძლებლობები. მანამდე სპორტზე სიარულსაც აქვს აზრი, მაგრამ არა სპორტული, უფრო გარემოსთან შეგუების თვალსაზრისით. ზოგადად, სპორტული ცხორების დაწყების ოპტიმალურ ვადებად მიჩნეულია 4-8 წლები.

- კონკრეტულად, რომელ ასაკში, რომელ სპორტს ურჩევდით მშობლებს, რომლებსაც ვერ გადაუწყვეტიათ, რაზე შეიყვანონ შვილი?

- პირველ რიგში, უნდა გავითვალისწინოთ, რომ ბავშვი უკვე პიროვნებაა, მას აუცილებლად უნდა მივცეთ არჩევანის საშუალება, უნდა დავუსვათ კითხვები, გავიგოთ მისი ინტერესების შესახებ და ამის შემდეგ შევთავაზოთ რამდენიმე ვარიანტი, რათა მისთვის უინტერესო სახეობის გამო საერთოდ არ გაუქრეს სპორტის მიმართ ინტერესი.

ზოგად რჩევებს რაც შეეხება, გასათვალიწინებელია ბავშვის ასაკი, კონსტიტუციური აგებულება, ფსიქო-ემოციური მდგომარეობა. 

მაგალითად, ჰიპერაქტიური ბავშვებისთვის სასურველია რომელიმე საბრძოლო ხელოვნება, სადაც ენერგიას დახარჯავენ, საუკეთესო ვარიანტად ბევრის აზრით მიჩნეულია ძიუდო. 

მათთვის ვისაც ბუნება უყვარს-ცხენოსნობა, კლდეზე ცოცვა. 

ინტროვერტი ბავშვებისთვის სპორტის გუნდური სახეობები, სადაც გაიხსნებიან და სხვებთან ურთიერთობას მიეჩვევიან. 

ცოტა მოუქნელებისთვის კალათბურთი, რომელიც მოტორიკას ანვითარებს. 

თუმცა, თუ უნდა დავასახელოთ ერთი უნივერსალური სახეობა, რომელსაც ყველასთვის მეტ-ნაკლებად შეუძლია სარგებლის მოტანა, ესაა ცურვა, რადგან წყალში გრავიტაციის ძალა 2-ჯერ ნაკლებია, ვიდრე ზედაპირზე, ძვალ- სახსროვანი სისტემა ნაკლებადაა დატვირთული, ხოლო იმის გამო, რომ წყლის სიმკვრივე მეტია ჰაერისაზე, ერთი და იგივე მოძრაობის განხორცილებისთვის კუნთს წყალში უწევს დაახლოებით 4-ჯერ მეტი სამუშაოს შესრულება, ეს ორი მოცემულობა იძლევა საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემის განვითარებისთვის ოტიმალურ პირობებს. გარდა ამისა, ცურვის დროს კარგად ვითარდება კარდიო-ვასკულური და რესპირატორული სისტემები, მენტალური თვალსაზრისით კი ბავშვი იძენს თავდაჯერებულობას.

- მშობლებს ხშირად აწუხებთ ბავშვის სიმაღლის საკითხი, ასეთ შემთხვევაში, არის თუ არა რომელიმე სპორტის სახეობა ეფექტური სიმაღლეში ზრდისთვის და რომელს მიანიჭებდით უპირატესობას?

- საყოველთაოდ გარცელებული შეხედულების თანახმად, კალათბურთი ხელს უწყობს სიმაღლეში ზრდას, ხოლო ათლეტიზმი და ჭიდაობა პირიქით, ხელს უშლის. დღესდღეობით, არ არსებობს არც ერთი სარწმუნო მეცნიერული კვლევა, რომელიც ამ მოსაზრებას ცალსახად დაადასტურებდა, თუმცა დადგენილია, რომ კვირაში დაახლოებით 18 საათით ინტენსიური ვარჯიშის პირობებში ხდება ზოგიერთი ჰორმონის სეკრეციის სტიმულირება, მათ შორის საინტერესოა Insulin-like growth factor 1 (IGF-1), რომელიც მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ორგანიზმის ზრდის პროცესში, მაგრამ აქ გასათვალისწინებელია მეორე ფაქტორი, სპორტული აქტივობით ბავშვის დატვირთვის ხანგრძლივობა ძლიერაა დამოკიდებული მის ასაკზე, ზედმეტი ვარჯიში ზრდის ტრავმის მიღების ალბათობას, ხოლო 18 საათი პუბერტამდელი (პუბერტული ანუ მომწიფების პერიოდი) ასაკისთვის ძალიან ბევრია.

ადამიანის ზრდის პროცესს არეგულირებს ენდოკრინული სისტემა, ამიტომ თუ მშობელს საფუძვლიანი კითხვები გააჩნია ამ მიმართულებით, უმჯობესია მიმართოს ენდოკრინოლოგს, რათა შეფასდეს ბავშვის ჰორმონალური ბალანსი და საჭიროების შემთხვევაში განხორციელდეს ადეკვატური ჩარევა.

- თუ ბავშვი სუსტი აღნაგობისაა ან პირიქით, სიმსუქნისკენ არის მიდრეკილი, რომელი სპორტია უკეთესი, ორივე შემთხვევაში?

- ჭარბი წონა ნიშნავს ძვალ-სახსროვანი სისტემის ჭარბ დატვირთვას, ამიტომ არაა სასურველი სპორტის სახეობები, რომლებიც დაკავშირებულია სხეულის ვერტიკალურ დატვირთვასთან, სირბილთან, ფეხზე დიდხანს დგომასთან. 
ზოგადად, ჭარბწონიანობა არაა მდგომარეობა, რომელიც „მარტო მოდის“, ძვალ-სახსროვანის გარდა მას ახასიათებს კარდიო-ვასკულარული, ედოკრინული, რესპირატორული, დიგესტიური სისტემის დაზიანებები, ამიტომ თუ ბავშვის სხეულის მასის ინდექსი სცილდება, ან მიახლოებულია მაქსიმალურ, ან მინიმალურ მაჩვენებლებთან, გირჩევდით მიგემართათ სპეციალისტისთვის. დროულად დაწყებული მკურნალობა შედეგის მისაღწევად უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია.

- რა დროს არ შეიძლება ბავშვის სპორტით დაკავება და აუცილებელია თუ არა სანამ გადავწყვეტთ ამა თუ იმ სახეობაზე შეყვანას, მივმართოთ სპეციალისტს?

- თუ ბავშვს არ აქვს ისეთი ქრონიკული ან მწვავე დაავადება, რომელიც ფიზიკური აქტივობის შესაძლებლობას გამორიცხავს, სწორად შერჩეული სპორტის სახეობისგან თავის შეკავება საჭირო არაა.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა ხდება მაშინ, თუ 8 საათზე მეტი ან ნაკლები გვძინავს?

რა ხდება მაშინ, თუ 8 საათზე მეტი ან ნაკლები გვძინავს?

რა ხდება მაშინ, თუ 8 საათზე მეტი ან ნაკლები გვძინავს? - ამ თემაზე „დილა მშვიდობისა საქართველოს“ პირდაპირ ეთერში დერმატო-ვენეროლოგმა ზაზა თელიამ ისაუბრა.

თუ გძინავს 8 საათზე მეტი - ახერხებ ოპტიმალურ აღდგენას, გეხმარება ოპტიმალური გადაწყვეტილების მიღებაში, ოპტიმალურ ხასიათზე ხარ და ოპტიმალური ენერგია გაქვს.

თუ გძინავს 8 საათზე ნაკლები - გაქვს არაჯანსაღი საკვების მიღების დიდი მოთხოვნილება. სპორტსმენების შემთხვევაში, ტრავმების რისკი 1.7-ჯერ არის გაზრდილი, გაციებისა და ვირუსული ინფექციების შეხვედრის ალბათობა 28%-ით არის გაზრდილი, მომატებული სტრესის ჰორმონის (კორტიზოლის) დონე, შემცირებული კუნთის ენერგიის მარაგი.

თუმცა, აღსანიშნია, რომ შეიძლება ადამიანს 8 საათზე მეტი ეძინოს, მაგრამ დარღვეული ჰქონდეს რეჟიმი. საუკეთესო ვარიანტია, როდესაც ადამიანი იღვიძებს 7-8 საათზე და იძინებს 10-11 საათზე. რუტინა უნდა იყოს მოწესრიგებული.''

როგორ გავუმკლავდეთ უძილობას?

  • თავიდან ავირიდოთ გაჯეტებისა და ტელევიზორის ყურება დაწოლის შემდეგ;
  • ჩამოვაყალიბოთ გაღვიძება-დაძინების რუტინა, რომელიც უნდა იყოს ყოველდღიურად ერთნაირი;
  • თავიდან ავირიდოთ ჩათვლემა შუადღის 3 საათის შემდეგ, ვინაიდან ღამე ჩაძინებას ხელს შეუშლის(ეხება მოზრდილ ადამიანებს);
  • ჩათვლემა 30 წუთზე მეტ ხანს არ უნდა გაგრძელდეს;
  • არ მივიღოთ მძიმე საკვები და კოფეინის შემცველი საკვები საღამოს 6 საათის შემდეგ“ - აღნიშნა ზაზა თელიამ. 


წყარო: ​,,დილა მშვიდობისა საქართველო''

წაიკითხეთ სრულად