COVID-19 და კვლევები - ამ თემაზე ექიმი ზაზა თელია წერს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:
„როგორც მკურნალობის, ასევე გამოკვლევების კუთხით, COVID-19-თან დაკავშირებით, სამწუხაროდ, არ ხდება სამეცნიერო მტკიცებულებების გათვალისწინება.
სამწუხაროდ, უსიმპტომო პაციენტებთან ან მსუბუქი სიმპტომების შემთხვევაში უხშირესად ხდება გულმკერდის კომპიუტერული ტომოგრაფიის ჩატარება, რომლის დასხივების ხარისხი ანუ რადიაციული დოზა=7mSv გახლავთ ბუნებრივი დასხივების 2-წლიანი პერიოდის ტოლფასი (ანუ დასხივება, რასაც ადამიანი 2 წლის განმავლობაში ბუნებრივად იღებს). ხშირად კი COVID-19-ის დროს კტ-ს რამდენიმეჯერ უკეთებენ პაციენტებს - 2-ჯერ, 3-ჯერ, 4-ჯერ.
პოტენციურად კომპიუტერული ტომოგრაფიის ჩატარებით გამოწვეული ჯანმრთელობის პოტენციური საფრთხეები თავს მომავალში იჩენს.
კოქრეინის სისტემური მიმოხილვით დადგინდა, რომ გულმკერდის კომპიუტერული ტომოგრაფია არ არის ეფექტური გამოკვლევის საშუალება COVID-19 დიფერენცირებისათვის სხვა რესპირატორულ დაავადებებთან.
Fleischner Society - COVID-19-ის დროს გულმკერდის (ფილტვების) გამოსახვის პროტოკოლი
პაციენტები COVID-19-ის მსუბუქი სიმპტომებით (Patients with mild features of COVID-19)
გულმკერდის გამოსახვა (Imaging - რენტგენოგრაფია, კომპიუტერული ტომოგრაფია) რეკომენდებულია მხოლოდ პაციენტებში COVID-19-ის პროგრესირების რისკ-ფაქტორებით.
გამოსახვა არ არის რეკომენდებული ასიმპტომურ პაციენტებში ან მსუბუქად მიმდინარე COVID-19-ის დროს თუ ამ პაციენტებს არ აქვთ დაავადების პროგრესირების რისკები.
პაციენტები საშუალოდან-მძიმე ფორმის COVID-19-ით (Patients with moderate-to-severe features of COVID-19)
გამოსახვა მიზანშეწონილია COVID-19-ის ლაბორატორიული პასუხის გარეშე ან იმის მიუხედავად ხელმისაწვდომია თუ არა ვირუსზე ტესტირება - იმ პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ საშუალოდან - მძიმე ფორმის სიმპტომები, რომლებიც მიუთითებს COVID-19-ზე და ინფექციის არსებობის პრე-ტესტური შესაძლებლობა (pre-test probability of infection)
გამოჯანმრთელებული პაციენტები (Patients recovered from COVID-19)
გამოსახვა რეკომენდებულია იმ პაციენტებში, რომლებსაც ჰქონდათ ჯანმრთელობის მნიშვნელოვანი ფუნქციური გაუარესება ინფექციის დროს და/ან ჰიპოქსია (სუნთქვის გაძნელება) მას შემდეგ, რაც ისინი გამოჯანმრთელდნენ.
სხვა სცენარი (Other scenarios)
ყოველდღიური გულმკერდის რენტგენოგრაფია არ არის რეკომენდებული სტაბილურ, ინტუბირებულ (აპარატზე მყოფ) პაციენტებში COVID-19-ით“, - წერს ექიმი ზაზა თელია.
„დელტა შტამის შემთხვევაში უფრო მეტია ფილტვების ანთების განვითარების ალბათობა,“ - პედიატრი ივანე ჩხაიძე
პედიატრმა ივანე ჩხაიძემ ბავშვებში დელტა შტამის მიმდინარეობის თავისებურებებსა და მახასიათებლებზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ბავშვებში ვირუსი, შესაძლოა, საწყის ეტაპზე ჩვეულებრივი გაციების მსგავსად მიმდინარეობდეს:
„ბავშვებში ეს ვირუსი შეიძლება მიმდინარეობდეს, როგორც ჩვეულებრივი გაციება. პირველ ეტაპზე კორონივირუსის მიმდინარეობისას იყო მაღალი ტემპერატურა, ჰგავდა გრიპის გამოვლინებებს. იყო თავის ტკივილი, ყელის ტკივილი. უფრო აგრესიული და მძიმე მიმდინარეობა ჰქონდა თავიდან კორონავირუსს. ახლა დაავადება შესაძლებელია დაიწყოს როგორც გაციება. ამ ფორმას არ ახლავს ისეთი გამოვლინება, როგორიც არის ყნოსვისა და გემოს დაკარგვა.“
ივანე ჩხაიძის თქმით, დელტა შტამის შემთხვევაში ფილტვების ანთების განვითარების რისკი უფრო მაღალია:
„დელტა შტამის შემთხვევაში უფრო მეტია ფილტვების ანთების განვითარების ალბათობა. უფრო მეტად ზიანდება ქვემო სასუნთქი გზები. განსაკუთრებით მძიმე მდგომარეობაში მყოფ ბავშვებთან, რომლებიც წვანან ჩვენს კლინიკებში, არის დაფიქსირებული ფილტვების ანთება. წამყვანი არის ფილტვების დაზიანება, რაც გამოარჩევს დელტა ვარიანტს. ფილტვების ანთების მკურნალობას აუცილებლად საავადმყოფო სჭირდება. თუ კორონავირუსის დროს ფილტვების ანთება განვითარდა, ბავშვის ასაკის მიუხედავად, მისი ჰოსპიტალიზაცია აუცილებელია.“
„ჩვენ არ ვამბობთ, რომ ყველა ბავშვი, რომელსაც ცხვირიდან გამონადენი ან დაბალი ტემპერატურა აქვს, მაშინვე საავადმყოფოში უნდა წავიყვანოთ, მაგრამ აუცილებელია ბავშვის სამედიცინო მეთვალყურეობა. შესაძლებელია მდგომარეობა დღეების განმავლობაში შეიცვალოს. მშობელს, შესაძლოა, გამორჩეს ისეთი ნიშანი, როგორიც არის სუნთქვის გახშირება. შეიძლება არ იყოს მაღალი ტემპერატურა, მაგრამ სუნთქვა გახშირდეს, რაც ექიმისთვის ნიშნავს, რომ საეჭვოა ფილტვების ანთება. ტესტირება უნდა ჩატარდეს მაშინ, როდესაც იქნება უფრო მეტი მიმანიშნებელი ამ დაავადებაზე და არა პირველივე საათებიდან,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ივანე ჩხაიძემ საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.