COVID-19 და კვლევები - ამ თემაზე ექიმი ზაზა თელია წერს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:
„როგორც მკურნალობის, ასევე გამოკვლევების კუთხით, COVID-19-თან დაკავშირებით, სამწუხაროდ, არ ხდება სამეცნიერო მტკიცებულებების გათვალისწინება.
სამწუხაროდ, უსიმპტომო პაციენტებთან ან მსუბუქი სიმპტომების შემთხვევაში უხშირესად ხდება გულმკერდის კომპიუტერული ტომოგრაფიის ჩატარება, რომლის დასხივების ხარისხი ანუ რადიაციული დოზა=7mSv გახლავთ ბუნებრივი დასხივების 2-წლიანი პერიოდის ტოლფასი (ანუ დასხივება, რასაც ადამიანი 2 წლის განმავლობაში ბუნებრივად იღებს). ხშირად კი COVID-19-ის დროს კტ-ს რამდენიმეჯერ უკეთებენ პაციენტებს - 2-ჯერ, 3-ჯერ, 4-ჯერ.
პოტენციურად კომპიუტერული ტომოგრაფიის ჩატარებით გამოწვეული ჯანმრთელობის პოტენციური საფრთხეები თავს მომავალში იჩენს.
კოქრეინის სისტემური მიმოხილვით დადგინდა, რომ გულმკერდის კომპიუტერული ტომოგრაფია არ არის ეფექტური გამოკვლევის საშუალება COVID-19 დიფერენცირებისათვის სხვა რესპირატორულ დაავადებებთან.
Fleischner Society - COVID-19-ის დროს გულმკერდის (ფილტვების) გამოსახვის პროტოკოლი
პაციენტები COVID-19-ის მსუბუქი სიმპტომებით (Patients with mild features of COVID-19)
გულმკერდის გამოსახვა (Imaging - რენტგენოგრაფია, კომპიუტერული ტომოგრაფია) რეკომენდებულია მხოლოდ პაციენტებში COVID-19-ის პროგრესირების რისკ-ფაქტორებით.
გამოსახვა არ არის რეკომენდებული ასიმპტომურ პაციენტებში ან მსუბუქად მიმდინარე COVID-19-ის დროს თუ ამ პაციენტებს არ აქვთ დაავადების პროგრესირების რისკები.
პაციენტები საშუალოდან-მძიმე ფორმის COVID-19-ით (Patients with moderate-to-severe features of COVID-19)
გამოსახვა მიზანშეწონილია COVID-19-ის ლაბორატორიული პასუხის გარეშე ან იმის მიუხედავად ხელმისაწვდომია თუ არა ვირუსზე ტესტირება - იმ პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ საშუალოდან - მძიმე ფორმის სიმპტომები, რომლებიც მიუთითებს COVID-19-ზე და ინფექციის არსებობის პრე-ტესტური შესაძლებლობა (pre-test probability of infection)
გამოჯანმრთელებული პაციენტები (Patients recovered from COVID-19)
გამოსახვა რეკომენდებულია იმ პაციენტებში, რომლებსაც ჰქონდათ ჯანმრთელობის მნიშვნელოვანი ფუნქციური გაუარესება ინფექციის დროს და/ან ჰიპოქსია (სუნთქვის გაძნელება) მას შემდეგ, რაც ისინი გამოჯანმრთელდნენ.
სხვა სცენარი (Other scenarios)
ყოველდღიური გულმკერდის რენტგენოგრაფია არ არის რეკომენდებული სტაბილურ, ინტუბირებულ (აპარატზე მყოფ) პაციენტებში COVID-19-ით“, - წერს ექიმი ზაზა თელია.
„არ არის სწორი, რომ მუტაციის შემდეგ კორონავირუსი გახდა ბავშვებისთვის უფრო მეტად აგრესიული ან მძიმე დაავადების გამომწვევი,“ - პედიატრი ივანე ჩხაიძე
პედიატრი ივანე ჩხაიძე კორონავირუსის ახალ შტამთან დაკავშირებით საზოგადოებაში გავრცელებულ მცდარ ინფორმაციას გამოეხმაურა. მისი თქმით, ახალი შტამი ნამდვილად არის ძველთან შედარებით მეტად გადამდები, თუმცა რამდენად გაზრდის ის ლეტალობის მაჩვენებელს, ამის შესახებ მედიკოსებს ინფორმაცია ჯერ არ აქვთ:
„ჯერჯერობით არის მოლოდინი იმისა, რომ ახალი შტამი ნამდვილად არის უფრო მეტად გადამდები, მაგრამ უფრო მეტად გადამდებლობა შეიძლება თუ არა გამოიხატოს შემდეგ მეტ ლეტალობის მაჩვენებელში, უფრო მეტ ჰოსპიტალიზაციაში, ამ ინფორმაციას ამერიკის დაავადებათა კონტროლის ცენტრი არ გვაწვდის.“
ივანე ჩხაიძის თქმით, ბავშვებისთვის ახალი შტამი მეტად აგრესიული ან მძიმე დაავადების გამომწვევი არ არის:
„ასევე ინფორმაცია ბავშვებთან დაკავშირებით, ის კვლევები, რომლებიც ჩატარებულია და მონაცემები, რომლებიც დღეისთვის არსებობს, არ მიუთითებს, რომ კორონავირუსის ეს მუტაცია გახდა ბავშვებზე უფრო მეტად ორიენტირებული და საშიში ბავშვებისთვის. თუ იმ ფაქტს გავითვალისწინებთ, რომ 40-70% -ით მეტად არის გადამდებლობა, ახალი შტამი ასევე გამოიწვევს ბავშვებში შემთხვევების მატებას, ეს ნამდვილად ასეა, ლოგიკურია. ის, რომ კორონავირუსმა მუტაციის შემდეგ შეიცვალა ხასიათი და გახდა ბავშვებისთვის უფრო მეტად აგრესიული ან მძიმე დაავადების გამომწვევი, ეს არ არის სწორი.“
„არავინ არ ამბობს, რომ კორონავირუსის ახალი შტამი გახდება უფრო მეტად მძიმე დაავადების გამომწვევი. არ არის ეს ინფორმაცია სწორი. იმის გამო, რომ ახალი შტამის ერთი შემთხვევა დაფიქსირდა საქართველოში, ავტომატურად ჩავთვალოთ, რომ ამას მოჰყვება მძიმე შემთხვევების მატება, დაგვჭირდება საწოლების და სუნთქვის აპარატების დამატება, ეს არის სრული დეზინფორმაცია,“ - აცხადებს ივანე ჩხაიძე.