რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ ძუძუს კიბოსთან გვაქვს საქმე და რა არის გამომწვევი მიზეზები? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ონკოქირურგი, მამოლოგი თამარ აბულაძე.
- რამდენად ხშირია ძუძუს კიბო ქალებში?
- ქალთა ონკოლოგიურ დაავადებათა შორის ძუძუს კიბო პირველ ადგილზეა, შემდეგ მოდის საშვილოსნოს ყელის და ტანის სიმსივნეები, ბოლო პერიოდში შეინიშნება ძუძუს კიბოს გაახალგაზრდავების ტენდენცია 35 და ზემოთ ასაკში.
- ძირითადად, რა არის გამოწვევი მიზეზები?
- რისკფაქტორების ჯგუფიდან აღსანიშნავია:
ადრეული მენარხე (მენსტრუალური ციკლის დაწყება);
გვიანი მენოპაუზა (კლიმაქსი);
ხშირი აბორტები, გენეტიკური განწყობა, განსაკუთრებით, პირველი ხაზის ქალბატონებში (დედა და დეიდა);
ენდოკრინული და დისჰორმონალური ცვლილებების მოშლა, ასაკოვან ქალბატონებში პოსტრავმული წარმონაქმნები.
ონკოლოგიური დაავადების რისკს ზრდის ჰორმონალური დისბალანსის შედეგად მიმდინარე პროცესები, რომელშიც ჩართულია მთელი ენდოკრინული სისტემა. ამ პროცესს მიეკუთნება მასტოპათია, განსაკუთრებით საყურადღებოა მისი კვანძოვანი ფორმა, სწრაფად მზარდი ფიბროადენომა (ფილოიდი), სქელკედლიანი კისტები, სადინარშიდა პაპილომა, რომელიც კლინიკურად მხოლოდ სისხლიანი, ან მუქი ყავისფერი გამონადენით ხასიათდება, ხშირია პოსტრავმული წარმონაქმნები, განსაკუთრებით ხანდაზმულ ქალბატონებში, იგი დაზიანებული ან დაჟეჟილი ქსოვილიდან ვითარდება იქ, სადაც იყო ეგრედწოდებული ჰემატომა. მისი ალაგების შემდეგ ხშირია კარგად პალპირებადი წარმონაქმნი.
- რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ მკერდის კიბოსთან გვაქვს საქმე?
- საეჭვო ნიშნებს შორის აღსანიშნავია: ძუძუს ფორმის შეცვლა, კანის გასქელება (ლიმონის ქერქი), გასინჯვადი წარმონაქმნის არსებობა, გადიდებული იღლიის ლიმფური კვანძები, ძუძუს თავის დვრილის ჩაბრუნება, სისხლიანი გამონადენი.
- როგორ უნდა ავირიდოთ თავიდან და როდის მივმართოთ ექიმს?
- იმისათვის, რომ დროულად მოხდეს ძუძუს კიბოს პრევენცია, საჭიროა ქალბატონებმა დროულად ჩაიტარონ სკრინინგი და ნებისმიერი საეჭვო ნიშნის აღმოჩენის შემთხვევაში მიმართონ ექიმ მამოლოგს. გისურვებთ ჯანმრთელობას!
როგორ უნდა ამოიცნოს მშობელმა ანემია და რა რჩევები უნდა გაითვალისწინოს მან?
როგორ უნდა ამოიცნოს მშობელმა ანემია და რა რჩევები უნდა გაითვალისწინოს მან? - ამის შესახებ პედიატრმა, თეონა ტაბატაძემ ,,დიდი შესვენების" ეთერში ისაუბრა.
,,რკინადეფიციტური ანემია ფართოდ გავრცელებულია და აღსანიშნავია როგორც განვითარებულ, ისე - განვითარებად ქვეყნებში. ამიტომ, არც ჩვენ ჩამოვრჩებით. ზოგადად, რაციონალური კვება ძალიან მნიშვნელოვანია და ეს აფიშირებული თემაც არის. რაციონალური კვების დაწყება უნდა მოხდეს ძალიან მცირე ასაკიდანვე. როდესაც ბავშვი ძუძუთი კვებაზეა, ექვსი თვიდან უკვე არსებობს რისკი იმისა, რომ რკინადეფიციტური ანემია განვითარდეს. თავიდან მიმდინარეობს ხოლმე ლატენტური ფორმით. ფაქტორები არის ის, რომ ორსულობის პერიოდში დედას აქვს რკინადეფიციტური ანემია. აქედან გამომდინარე, ფაქტობრივად, ექვსი თვის შემდგომ რესურსი დედასაც ეწურება, თუ მისი ექიმის მიერ შესაბამისი ყურადღება არ არის მიქცეული და ბავშვებში უკვე მკვეთრად გამოიხატება ხოლმე.
თუმდა, დედის მიერ ისეთი ნიშნები, როგორიც არის, დავუშვათ, სიფერმკრთალე, მოგვიანებით ჩნდება, იგივე თმის ცვენა. ამიტომ, რუტინულად, აუცილებელიც კი არის რკინის განსაზღვრა. როგორც აღვნიშნე, თავიდან ჩვენ თვალში არ გვხვდება ისეთი სიმპტომატიკა, რომელიც ახასიათებს ამ დაავადებას. სიფერმკრთალე, ძირითადად, ღრმა რკინადეფიციტურ ანემიას ახასიათებს. აქამდე რომ არ მივიდეთ, მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის მიერ არის ასეთი მოწოდება, რომ სასურველია, ერთ წლამდე ბავშვი სამჯერ მაინც გადამოწმდეს ჰემოგლობინის დონის რაოდენობაზე სისხლში და უშუალოდ რკინაც. ეს იმიტომ, რომ ჩვენ უნდა ვიცოდეთ, თუ წავალთ რუტინულ სისხლის ანალიზზე, იქ შეიძლება, ლატენტური ფორმა გაგვეპაროს.
როგორია ნიშნები მოგვიანებით პერიოდში, როდესაც უკვე ლატენტურიდან დეფიციტისკენ მივდივართ - ეს არის მოდუნება, მოუსვენრობა, შემოდის სიფერმკრთალე, რაც უკვე ვიზუალიზდება. ამიტომ, აუცილებელიც არის, პირველი ერთი წლის განმავლობაში ის გეგმური კონსულტაციები, რაც ეკუთვნის პაარას პედიატრისგან, აუცილებლად განხორციელდეს", - ამბობს პედიატრი.