რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ ძუძუს კიბოსთან გვაქვს საქმე და რა არის გამომწვევი მიზეზები? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ონკოქირურგი, მამოლოგი თამარ აბულაძე.
- რამდენად ხშირია ძუძუს კიბო ქალებში?
- ქალთა ონკოლოგიურ დაავადებათა შორის ძუძუს კიბო პირველ ადგილზეა, შემდეგ მოდის საშვილოსნოს ყელის და ტანის სიმსივნეები, ბოლო პერიოდში შეინიშნება ძუძუს კიბოს გაახალგაზრდავების ტენდენცია 35 და ზემოთ ასაკში.
- ძირითადად, რა არის გამოწვევი მიზეზები?
- რისკფაქტორების ჯგუფიდან აღსანიშნავია:
ადრეული მენარხე (მენსტრუალური ციკლის დაწყება);
გვიანი მენოპაუზა (კლიმაქსი);
ხშირი აბორტები, გენეტიკური განწყობა, განსაკუთრებით, პირველი ხაზის ქალბატონებში (დედა და დეიდა);
ენდოკრინული და დისჰორმონალური ცვლილებების მოშლა, ასაკოვან ქალბატონებში პოსტრავმული წარმონაქმნები.
ონკოლოგიური დაავადების რისკს ზრდის ჰორმონალური დისბალანსის შედეგად მიმდინარე პროცესები, რომელშიც ჩართულია მთელი ენდოკრინული სისტემა. ამ პროცესს მიეკუთნება მასტოპათია, განსაკუთრებით საყურადღებოა მისი კვანძოვანი ფორმა, სწრაფად მზარდი ფიბროადენომა (ფილოიდი), სქელკედლიანი კისტები, სადინარშიდა პაპილომა, რომელიც კლინიკურად მხოლოდ სისხლიანი, ან მუქი ყავისფერი გამონადენით ხასიათდება, ხშირია პოსტრავმული წარმონაქმნები, განსაკუთრებით ხანდაზმულ ქალბატონებში, იგი დაზიანებული ან დაჟეჟილი ქსოვილიდან ვითარდება იქ, სადაც იყო ეგრედწოდებული ჰემატომა. მისი ალაგების შემდეგ ხშირია კარგად პალპირებადი წარმონაქმნი.
- რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ მკერდის კიბოსთან გვაქვს საქმე?
- საეჭვო ნიშნებს შორის აღსანიშნავია: ძუძუს ფორმის შეცვლა, კანის გასქელება (ლიმონის ქერქი), გასინჯვადი წარმონაქმნის არსებობა, გადიდებული იღლიის ლიმფური კვანძები, ძუძუს თავის დვრილის ჩაბრუნება, სისხლიანი გამონადენი.
- როგორ უნდა ავირიდოთ თავიდან და როდის მივმართოთ ექიმს?
- იმისათვის, რომ დროულად მოხდეს ძუძუს კიბოს პრევენცია, საჭიროა ქალბატონებმა დროულად ჩაიტარონ სკრინინგი და ნებისმიერი საეჭვო ნიშნის აღმოჩენის შემთხვევაში მიმართონ ექიმ მამოლოგს. გისურვებთ ჯანმრთელობას!
რომელი ასაკი ითვლება ოპტიმალურად ორსულობისა და მშობიარობისთვის? - მეან-გინეკოლოგი გიორგი თევდორაშვილი
მეან-გინეკოლოგმა გიორგი თევდორაშვილმა მშობიარობისთვის ოპტიმალური ასაკის შესახებ ისაუბრა:
„მშობიარობიდან შემდგომში ორსულობამდე ინტერვალი რომ იყოს გამოყოფილი, სასურველია, იყოს ორი წელი მაინც შუალედი. სამწუხაროდ, ჩვენ ვხვდებით შემთხვევებს, როდესაც თუნდაც საკეისრო კვეთის შემდეგ მომავალ წელს ისევ ორსულდება და ესეც გარკვეული დიდი რისკ-ფაქტორია ამ შემთხვევაში.
პირველი ორსულობა ოცი წლის ასაკიდან ითვლება უფრო ოპტიმალურად. 19 წლამდე არის ე.წ. მოზარდთა ორსულობა. სასურველია, რომ ორსულობებს შორისაც გარკვეული ინტერვალი იყოს დაცული, რათა ჯანმრთელი თაობები მივიღოთ და არ ჰქონდეთ პრობლემები მშობიარობის დროს. მშობიარობა ნამდვილად არ არის საშიში, თუ სწორად იქნება წარმართული ორსულობა და სწორად იქნება წარმართული მშობიარობა. ასევე თუ გავითვალისწინებთ კვების რეჟიმსაც ორსულობის დროს, ეს ძალიან წაადგება ყველა ორსულს და არამარტო ორსულებს, არამედ მათ შვილებს, ახალშობილებს. ნამდვილად გაგიადვილდებათ შემდეგ ახალშობილების გაზრდა,“ - მოცემულ საკითხზე გიორგი თევდორაშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.