Baby Bag

რა მახასიათებლები აქვს ნამდვილ კარაქს და სავალდებულოა თუ არა მისი გამოყენება?

რა მახასიათებლები აქვს ნამდვილ კარაქს და სავალდებულოა თუ არა მისი გამოყენება?

რა მახასიათებლები აქვს ნამდვილ კარაქს? - ამ თემაზე ნუტრიციოლოგმა მარი მალაზონიამ ისაუბრა.

​„ძალიან ხშირად ე.წ. გამყარებული მცენარეული ცხიმები მოიხსენება, როგორც კარაქი. სინამდვილეში, ასე არ უნდა იყოს. კარაქი არის მხოლოდ რძისგან დამზადებული ცხიმი, რომელშიც რძის ცხიმისგან არის მიღებული ეს მასა, მისი გამკვრივებით და შესქელებით. ამიტომ ნატურალური კარაქი არის მთლიანად ცხოველური წარმოშობის ცხიმი, არანაირი მცენარეული კომპონენტი მასში არ უნდა იყოს. ის წვეთებიც კი, რომელიც მას გაუჩნდება, უნდა იყოს რძის შრატი და თუ მას მოვაცილებთ, წამოვადუღებთ, უნდა მივიღოთ სუფთა ერბო. ანუ რძის ცხიმი რძის შრატის გარეშე. აი, ეს არის კარაქი,“ -  აღნიშნა მარი მალაზონიამ.

კითხვას, სავალდებულოა თუ არა კარაქის გამოყენება, მარი მალაზონიამ შემდეგნაირად უპასუხა:

„სხვაგვარად დავსვამდი საკითხს. კარაქი 20-30 გრამის რაოდენობით ღვიძლის დაავადებების დროსაც კი, თუ ის კომპენსირებულია, დასაშვებია. მაგრამ ეს არ ნიშნავს იმას, რომ სავალდებულო უნდა იყოს მისი მოხმარება. მეორე საკითხია სჭირდება თუ არა ადამიანს ცხოველური ცხიმი ყოველდღიურად? - დიახ, მას გარკვეული რაოდენობით სჭირდება. თუ ვსაუბრობთ ბალანსირებულ კვებაზე, ჯანსაღი კვების მოდელზე, დღიური რაციონის დაახლოებით 30% უნდა იყოს ცხიმისათვის დათმობილი. აქედან 7-10% შეგვიძლია გამოვიყენოთ ცხოველური ცხიმი. საჭიროა საკუთრივ კარაქის სახით მივიღოთ? - არა, როდესაც ცხოველური წარმოშობის პროდუქტებს იღებთ, მასში არსებული ცხიმი უკვე წარმოადგენს ცხოველური ცხიმის წყაროს და სრულიად საკმარისია ჩვენი უჯრედებისათვის. მათ შორის გარედან შემოსული ქოლესტეროლი, იმისათვის, რომ უჯრედის მემბრანა, ჰორმონული ცვლა და ძალიან ბევრი საკითხი იყოს მოწესრიგებული. მივიღოთ კარაქი თუ ტექნოლოგიურად საკვებში ჩამატებული? - ამ საკითხთან ცოტა ფრთხილად ვიქნებოდი. კარაქის თბომედეგობა არ არის მაღალი, განსხვავებით, მაგალითად, ზეთისგან. ამიტომ კარაქის აშიშხინება ტაფაზე, თეთრი კვამლი რომ წარმოიშვება, ის უკვე არის აკროლეინი, რომელიც ონკოლოგიური რისკით გამორჩეული პროდუქტია,“ - ამის შესახებ მარი მალაზონიამ გადაცემაში „პირადი ექიმი მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედე​ბის ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ყავის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორია ყავის შემცველობა? რა დადებითი და უარყოფითი თვისებები გააჩნია? რამდენი ჭიქა ყავის მირთმევა არის რეკომენდებული დღის მანძილზე? ვისთვის არის უკუნაჩვენები ყავის მიღება? რა შეცდომებს ვუშვებთ ყავის მირთმევის დროს? აქვს თუ არა ყავას დადებითი გავლენა ჩვენს მეტაბოლიზმზე? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს ვისაუბრებ ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ პროდუქტზე, ყველასთვის საყვარელ ყავაზე. ყავა ეს არის მარადმწვანე ხე ან ბუჩქი, არსებობს მისი დაახლობით 73 სახეობა, მის შესახებ ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნიდან მოიპოვება. ყავის სახელს უკავშირებენ არაბულ სიტყვა „კაუე“ს რომელიც ითარგმენა როგორც - ძალა, ასევე მის სახელი დაკავშირებულია ეთიოპიის ერთერთ პროვინციასთან რომელსაც „კაფა“ ჰქვია, საიდანაც დასაბამს იღებს ყავის ისტორია. ეთიოპიიდან ყავა გავრცელდა იემენსა და ეგვიპტეში, ხოლო მე-16 საუკუნეში თურქეთში პირველი ყავახანა გაიხსნა, ევროპაში კი ყავა ჩნდება უკვე მე-17 საუკუნიდან.

ყავის გარეთა ნაწილი - გარსი შეიცავს კოფეინს, რომელსაც გააჩნია მკვეთრად მატონიზებელი ეფექტი, ხოლო ყავის მარცვალი კი შეიცავს ნივთიერება თეობრომინს, რომელიც ხასიათდება სისხლძრღვთა გამაფართოებელი ეფექტით ( ამ უკანასკნელის ეფექტი მეტად გამოხატულია ე.წ ხნად ყავაში, რადგან ნალექიანი ყავის შემთხვევაში ხდება მთლიანი მარცვლის დაფქვა და მასში კოფეინის შემცველობაც მეტია). ამ ორი ძირითადი ნივთიერების გარდა, ყავა შეიცავს მინერალებს და ანტიოქსიდანტურ ნივთიერებებს. მისი ანტიოქსიდანტური თვისებების შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია ყავა არ მივიყვანოთ ადუღებამდე.

ყავას გააჩნია ორგანიზმის მატონიზებელი, ენერგიაზე მომყვანი ეფექტი, ამცირებს დეპრესიის განვითარების რისკს, აქვს დადებითი გავლენა მეტაბოლიზმზე -  აჩქარებს მეტაბოლიზმს განსაკუთრებით კი მაშინ თუ ყავას დარიჩინთან ერთად მივირთმევთ. 

ყავის სავარაუდო დადებით ეფექტებს მიაწერენ: 
  • ანტიკანცეროგენულ მოქმედებას ( კიბოს საწინააღმდეგო)
  • პარკინსონის დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას
  • ტიპი 2 დიაბეტის განვითარების რისკის შემცირებას

თუმცა დადებით თვისებებთან ერთად ყავას გააჩნია ორგანიზმზე უარყოფითი გავლენაც:
  • გულის რითმის აჩქარება
  • არტერიული წნევის მატება
  • უძილობა
  • აღგზნებადობა
  • თავის ტკივილი
  • დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება)
  • კუჭის მჟავიანობის მომატება

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად დღის მანძილზე უნდა გამოვიყენოთ ყავა ზომიერი ოდენობით - 3-4 ფინჯანი. სასურველია ნალექიანი და უნალექო ყავის წილი დღის მანძილზე იყოს თანაბარი. 

ახლა კი განვიხილოთ რომელ პროდუქტებთან არის ყავის მიღება რეკომენდებული: პირველ რიგში ყავის შარდმდენი ეფექტის გამო, დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ყავა უნდა მივირთვად წყალთან ერთად, რათა არ დაირღვეს ორგანიზმში სითხის ბალანსი. არ შეიძლება უზმოდ ყავის მიღება, მჟავიანობის მომატების გამო რაც თავის მხრივ ზრდის გასტრიტის (კუჭის გარსის ანთების) განვითარების რისკს. ასევე ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს რომ ყავის მირთმევა ტკბილეულთან ერთად ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, ტკბილეული შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ჩირეულით, რომელიც სასარგებლოცაა და შეიცავს მიკრო, მაკროელემენტებს, რომლებიც შეავსებენ ყავის ეფექტით გამოდევნილ მინერალებს ორგანიზმში.

ყავის მიღება რეკომენდებული არ არის არტერიული ჰიპერტენზიით და სხვა გულსისხლძარღვთა პათოლოგიით დაავადებული ადამიანებისთვის, სასურველია ორსულებში და ლაქტაციაში მყოფი ქალების რაციონში ყავა იყოს შემცირებული ოდენობით. ყავის მიღება აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად