Baby Bag

ბავშვის იძულებით კოცნა და ჩახუტება დაუშვებელია, ეს მისი პირადი სივრცის ხელყოფაა

ბავშვის იძულებით კოცნა და ჩახუტება დაუშვებელია, ეს მისი პირადი სივრცის ხელყოფაა

უფროსების მეგობრულ შეკრებებსა და წვეულებებზე მყოფი ბავშვები უმეტესად საკუთარი სათამაშოებით ან გარემოზე დაკვირვებით ერთობიან. ამასთან, მათ მშობლებსა და მშობლების მეგობრებს სურთ, რომ პატარებს ყურადღება დაუთმონ, გაახალისონ, გააბედნიერონ. უფროსები გამომშვიდობებისას ბავშვების მოფერებას და ჩახუტებას ცდილობენ. ისინი პატარებს ეკითხებიან, შეიძლება თუ არა მათი ჩახუტება. ბავშვების პასუხი ყოველთვის ერთნაირი არ არის. ზოგჯერ ისინი ჩახუტების განწყობაზე არიან, უფროსებისკენ გარბიან და მთელი ძალით ეხუტებიან. რიგ შემთხვევებში ბავშვებს არ აქვთ სურვილი, რომ თავიანთი კეთილგანწყობა ფიზიკური ჟესტით გამოხატონ. ამ შემთხვევაში ისინი უფროსების ჩახუტებაზე უარს ამბობენ.

ბავშვები, რომლებსაც კომუნიკაცია არ უძნელდებათ, ყოველთვის ისე იქცევიან, თითქოს მათთვის უცხო და უცნობი არავინაა. ისინი სიხარულით ესალმებიან ქუჩაში შემხვედრ ადამიანებს, კომუნიკაბელურობას ავლენენ მაღაზიაში შესვლისას, სიამოვნებით ესაუბრებიან მეზობლებს, ჰყავთ ზრდასრული მეგობრები და მათთან ურთიერთობა ძალიან ახარებთ. მიუხედავად ამისა, შესაძლოა, ისინი ყოველთვის არ იყვნენ ჩახუტებისა და მოფერების ხასიათზე.

საზაფხულო არდადეგების დროს ბავშვები მშობლებთან ერთად დროის უდიდეს ნაწილს ქალაქგარეთ ატარებენ. ისინი უამრავ უცნობ ადამიანს ხვდებიან, ურთიერთობენ ოჯახის ახლობლებთან და ნათესავებთან. მშობლები ცდილობენ, რომ შვილები ხალხმრავალი შეკრებებისა და უცხო ადამიანებთან ურთიერთობისთვის წინასწარ მოამზადონ. პატარებმა კომუნიკაციის ისეთი მეთოდები უნდა აითვისონ, რომელთა დახმარებით სოციუმში თავს კომფორტულად იგრძნობენ. მათ უნდა იცოდნენ, რომ დამოუკიდებელი ადამიანები არიან. ბავშვმა სიმპათიები და დადებითი გრძნობები თავისუფლად, ძალდატანების გარეშე უნდა გამოხატოს. მეზობლად მცხოვრები ბებოს კოცნა ბავშვისთვის ზიანის მომტანი ნამდვილად არ არის, მაგრამ პატარების დამოუკიდებლობა და მათი პირადი არჩევანი არ უნდა დაგვავიწყდეს. ბავშვისთვის ემოციების ფიზიკურ გამოხატვას ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს.

უფროსებს, რომლებიც ბავშვებს იძულებით კოცნიან ან ეხუტებიან, თავის გასამართლებლად მიზეზი ყოველთვის აქვთ. ბავშვის დეიდა იტყვის, რომ ის დის შვილს მომავალ ზაფხულამდე ვეღარ ნახავს, ამიტომ მას აუცილებლად უნდა აკოცოს, ბიძა კი აღნიშნავს, რომ თუ პატარას არ ჩაეხუტა, ისე ვერსად გაემგზავრება. უფროსების ძლიერი განცდები და ემოციები არ ამართლებს ბავშვის პირადი ნების უგულებელყოფას. მშობლები ცდილობენ, რომ ბავშვს წინააღმდეგობის გაწევის ყოველგვარი შესაძლებლობა წაართვან, რითაც მას დამოუკიდებლობას ართმევენ.

ბავშვს შესაძლებლობა მიეცით, თავად აირჩიოს, რა არის მისთვის მოსაწონი და მისაღები. ბავშვთან მისალმების ან გამომშვიდობებისას კოცნისა და ჩახუტების ნაცვლად ხელის ჩამორთმევა, ხელის დაქნევა ან უბრალოდ სიტყვიერი მისალმება-დამშვიდობებაც საკმარისია. მშობლებმა ბავშვებსაც უნდა ასწავლონ, რომ ნებართვის აღების გარეშე სხვა ადამიანის ჩახუტება მისი პირადი სივრცის უგულებელყოფაა.

ბავშვმა ფიზიკური ავტონომიის მოპოვება უნდა შეძლოს. მას ადრეული ასაკიდანვე უნდა ასწავლოთ, რომ საკუთარი სურვილის საწინააღმდეგოდ არავის ჩაეხუტოს ან მოეფეროს. ამგვარად ზრდასრულ ასაკში ის ფიზიკური ან სექსუალური ძალადობისგან თავის დაცვას მარტივად შეძლებს.

ბავშვებმა, უფროსების მსგავსად, კარგი მანერები უნდა ისწავლონ. მათ უნდა იცოდნენ, რომ სტუმარი კარამდე მიაცილონ და ზრდილობიანად დაემშვიდობონ. სტუმრად ყოფნისას ბავშვმა მადლობა უნდა გადაუხადოს მასპინძელს ღირსეული დახვედრისთვის. მიუხედავად ამისა, ბავშვი ვალდებული არ არის ვინმეს იძულებით ჩაეხუტოს. თუ ის ჩახუტებაზე უარს ამბობს, ეს სულაც არ ნიშნავს, რომ უხეშად ან მიუღებლად იქცევა.

ბებიებსა და ბაბუებს, შესაძლოა, არ მოეწონოთ ბავშვის დამოუკიდებელი არჩევანი. ზრდასრულმა ადამიანებმა უარყოფის ატანა ღირსეულად უნდა შეძლონ. ჯოხის ბავშვზე გადატეხვას ღირსეულ საქციელს ნამდვილად ვერ დავარქმევდით. თუ მშობელი ბავშვის დამოუკიდებლობას ყველაფერზე მაღლა დააყენებს, სხვები მის არჩევანს აუცილებლად სცემენ პატივს.

მომზადებულია ​Parents.com -ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა მნიშვნელობა აქვს პირადი სივრცის არსებობას ბავშვის ცხოვრებაში?

რა მნიშვნელობა აქვს პირადი სივრცის არსებობას ბავშვის ცხოვრებაში?
რა მნიშვნელობა აქვს პირადი სივრცის არსებობას ბავშვის ცხოვრებაში, რა ფსიქოლოგიური პრობლემები შეიძლება შეუქმნას ბავშვს პირადი სივრცის დარღვევამ მშობლის მიერ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ფსიქოლოგიის მაგისტრი თათია მჟავია.
- ხშირად მშობლები ისე, რომ ვერ აცნობიერებენ ბავშვების პირად სივრცეს არღვევენ.
 ბავშვებისთვის პირადი სივრცის მნიშვნელობაზე რომ ვისაუბროთ.
- პირველ რიგში, საჭიროა განვმარტოთ, რა არის პირადი სივრცე და რას ნიშნავს პირადი სივრცის დარღვევა. პირადი სივრცე შეიძლება განისაზღვროს, როგორც კომფორტული მანძილი ჩვენსა და სხვა ადამიანს შორის, რომელსაც ესაუბრებით. ეს არის ადამიანის გარშემო არსებული უხილავი საზღვარი, რომელსაც იგი ფსიქოლოგიურად თავისად თვლის. პირადი სივრცის არსებობა გვეხმარება თავი დაცულად და კომფორტულად ვიგრძნოთ. თუ ვინმე შემოიჭრება თქვენს პირად სივრცეში ეს ნიშნავს, რომ ის ძალიან ახლოსაა თქვენთან და არღვევს თქვენს პერსონალურ საზღვრებს.
ბავშვის ასაკის მატებასთან ერთად იზრდება პირადი სივრცის ზრდის მოთხოვნილებაც. დაახლოებით 1 წლის ასაკიდან, როდესაც პატარები ცდილობენ დამოუკიდებლად გადადგან ნაბიჯები, სწორედ მაშინ იწყება საკუთარი სივრცის აღქმა და პირადი სივრცის მოთხოვნილება.
პირადი სივრცის მნიშვენლობა იზრდება გარდატეხის პერიოდში, როდესაც მოზარდი ცდილობს, შეისწავლოს საკუთარი თავი, როგორც ოჯახის წევრებისაგან დამოუკიდებელი პიროვნება. პირადი სივრცის საჭიროებას ზრდის ასევე, მოზარდის ორგანიზმში მიმდინარე ფიზიკური ცვლილებებიც. ბავშვის განვითარების ყველა ეტაპზე მნიშვენელოვანი ფაქტორია, რომ ისინი გრძნობდნენ მშობლებისა და ოჯახის წევრების მხრიდან მხარდაჭერასა და მათი პირადი სივრცის პატივისცემას.


​ 
- რა ფსიქოლოგიური პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს პირადი სივრცის რღვევამ ბავშვებში?
- ხშირად პირადი სივრცის რღვევა ასოცირდება დისკომფორტის, დაუცველობისა და შიშის განცდასთან. რა თქმა უნდა, ბავშვებთან ეს განცდები უფრო გამძაფრებულია. საკუთარი პირადი სივრცის არსებობა ბავშვს ეხმარება თავი დაცულად და მშვიდად იგრძნოს, პატარამ უნდა იცოდეს, ვის აქვს შეხების, ჩახუტების უფლება.
როდესაც ბავშვი ან მოზარდი არ ფლობს ინფორმაციას პირადი სივრცის შესახებ, ისინი ხშირად არღვევენ სხვის პირად სივრცესაც, რაც თავისთავად ქმნის სოციალურ, სირთულეებს, პატარებს უჭირთ თანატოლებთან და უფროსებთან კონტაქტი, ვერ ახერხებენ თანატოლებთან კომუნიკაციის სწორად დაამყარებას. 

- შესაძლოა თუ არა მცირეწლოვან ასაკში პირადი სივრცის დარღვევამ ზრდასრულ პერიოდში რაიმე სახის პრობლემა შეუქმნას ბავშვს?
- თუ ზრდასრული ადამიანი ვერ ახერხებს, დაიცვას საკუთარი პირადი სივრცე, ის ვერ შეძლებს, პატივი სცეს სხვის პირად სივრცესაც. ასეთ დროს პრობლემები ჩნდება ინტერპორსნალურ და სოციალურ ურთიერთობებში. პიროვნებას უჭირს საკუთარი სურვილებისა და განცდების გაცნობიერება და რეალიზება.
- რას ურჩევდით მშობლებს?
- მშობლებს ვურჩევ, ბავშვებს რაც შეიძლება დროულად, ასაკის შესაბამისად მიაწოდონ ინფორმაცია პირადი სივრცის შესახებ. ოჯახის წევრები ბავშვებისთვის ერთგვარი „როლური მოდელები“ ვართ, ჩვენს მაგალითზე ისინი სწავლობენ საკუთარი და სხვისი პირადი სივრცის პატივისცემას. ოჯახში შეძლებისდაგვარად უნდა იყოს გამოყოფილი ბავშვისთვის პირადი ოთახი ან კუთხე. ხშირად უფროსები ისე ვარღვევთ ბავშვებისა და მოზარდების პირად სივრცეს, რომ ვერც კი ვაცნობიერებთ ამას. ამიტომაცაა მნიშვნელოვანი ბავშვობისა და მოზარდობის პერიოდში მათი მხარდაჭერა და მოსმენა, პირველ რიგში, ბავშვები თავს დაცულად თქვენ გვერდით უნდა გრძნობდნენ.
 შეეცადეთ, ბავშვის ოთახში არ შეხვიდეთ დაკაკუნებისა და ნებართვის გარეშე, ანგარიში გაუწიეთ მის „არას“, მიეცით უფლება დამოუკიდებლად მოიწესრიგოს თავი (ასაკის შესაბამისად). ასეთი მიდგომით პატარები სწავლობენ თქვენი პირადი სივრცის პატივისცემასაც. პირადი სივრცის უზრუნველყოფა მოზარდს უქმნის განცდას, რომ მშობლები და გარშემომყოფები მას პატივს სცემენ.


ბავშვისთვის პირადი სივრცის სწორად დაწესება ისეთივე მნიშვენლოვანია, როგორც თქვენი ზრუნვა და სიყვარული, ამიტომ არ მოერიდოთ თქვენი შვილებისთვის სათანადო ცოდნის მიწოდებას პირადი სივრცის შესახებ და არასოდეს შეეცადოთ ზედმეტად დაარღვიოთ მათი პირადი საზღვრები. 

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად