Baby Bag

„ბავშვის სხვასთან შედარება იწვევს მასში ნგრევას. ის ვერ ახერხებს, რომ იყოს საკმარისი, ვერაფრით ვერ მოიგო შენი გული,“ - ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა

„ბავშვის სხვასთან შედარება იწვევს მასში ნგრევას. ის ვერ ახერხებს, რომ იყოს საკმარისი, ვერაფრით ვერ მოიგო შენი გული,“ - ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა

ფსიქოლოგმა მარინა კაჭარავამ მშობლების მიერ შვილის აღიარების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, ბავშვი არასდროს უნდა შევადაროთ სხვებს, რადგან ეს მის ფსიქიკას ანგრევს:

„აღიარება ადამიანის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი მოთხოვნილებაა. ​ეს იწყება ოჯახიდან და ბავშვობიდან. მე ხშირად ვამბობ, რომ ბავშვს არ ესმის ხუმრობა. როდესაც ჩვენ ვხუმრობთ, რა მსუქანია, ტლანქია, ეს არ ესმის ბავშვს. ბავშვის სხვასთან შედარება იწვევს მასში ნგრევას. ის ვერ ახერხებს, რომ იყოს საკმარისი, ვერაფრით ვერ მოიგო შენი გული. ბავშვი ვერ დაემსგავსება იმას, ვიზეც სტანდარტი აქვს მშობელს ან მასწავლებელს აღებული. ამას ძალიან განიცდის. ყველაზე კარგია, რომ ადამიანს მისცე საშუალება საკუთარი თავის უკეთესი ვერსია მიიღოს. არა ის, რომ მე ვგავდე ტელევარსკვლავს ან მოდელს, რაც არ შემიძლია მოცემულობით. თუ ვადარებთ საკუთარ თავს ვინმეს, უნდა შევადაროთ ისევ ჩვენსავე თავს.“

მარინა კაჭარავამ აღნიშნა, რომ კომპლიმენტის თქმას თავისი წესები აქვს. ის აუცილებლად დროული, გულწრფელი და ადეკვატური უნდა იყოს:

„რაც შეეხება კომპლიმენტს, დროული თუ არ არის, არ იღებს იმას ადამიანი. თუ ​მშობელი გარდატეხის ასაკში უცებ გადაწყვეტს, რ​ომ აქოს თავისი შვილი, რადგან ნახა, რომ ჩაიკეტა, ამ დროს მშობლისგან კომპლიმენტს, თუ მას აქამდე არასდროს არ უთქვამს, კოგნიტური დისონანსი შემოაქვს. ბავშვი ეტყვის: „შენ მე იმიტომ მეუბნები, რომ მე შენი შვილი ვარ.“ კომპლიმენტი ბავშვობიდან უნდა იყოს ზომიერი და წამახალისებელი, ადეკვატური, გულწრფელი. ჩვენ ხომ მოგვწონს ჩვენი შვილები, გვიყვარს, აქედან გამომდინარე არ უნდა დაგვენანოს, რომ კომპლიმენტი ვუთხრათ. ზოგჯერ კომპლიმენტი არის არასწორი. თუ ჩვენ ბავშვის ნახატს შემდეგნაირად შევაფასებთ: „ასე ვან გოგიც ვერ ხატავდა,“ აუცილებლად ფრუსტრაცია ექნება შემდეგ ცხოვრებაში.“

მარინა კაჭარავას თქმით, ბავშვს ადეკვატური თვითშეფასების ჩამოყალიბებაში უნდა დავეხმაროთ, რათა მას რეალობასთან შეჯახების დროს პრობლემები არ შეექმნას:

„თუ ბავშვს ჰგონია, რომ ის არის საუკეთესო აბსოლუტურად ყველაფერში, გარეთ გავა, სკოლაში წავა, ნახავს, რომ არ არის ასე, ისევ დისონანსი ექმნება. ​რაღაც ზღვარს არ უნდა გასცდეს ეს. ქცევა უნდა წავახალისოთ მაქსიმალურად. ყველაზე მნიშვნელოვანია ქცევა და საქციელი ადამიანში. როდესაც ბავშვს ვეუბნებით: „ყველაზე კარგი ხარ, ყველაზე ლამაზი ხარ,“ თუ დავამატებთ სიტყვას „ჩემთვის,“ მაშინ შეიძლება ამის თქმა. „შენ ჩემთვის ხარ რაღაც საოცრება,“ - ეს აუცილებლად უნდა ვუთხრათ ბავშვს, მაგრამ არ უნდა ვთქვათ გლობალურად, რომ დედამიწაზე შენნაირი არავინ დადის სხვა.“

„ფიქრი, რომ ყველაზე ლამაზი ვარ, ყველაზე ჭკვიანი და ყველა მე უნდა მემსახუროთ, ეს აბსოლუტური არაადეკვატურობაა. ადეკვატური თვითშეფასება გულისხმობს მარტივ რაღაცას: მივიღო ჩემი თავი ისეთი, როგორიც ვარ. ეს არ ნიშნავს იმას, რომ წამოვწვე ტახტზე და შევეგუო ყველაფერს. ეს არის დასაწყისი, რომ მე განვვითარდე. თუ მე ჩემს თავს ვერ მივიღებ ისეთს, როგორიც ვარ, მე ვერ მივიღებ სამყაროს, ვერ მივიღებ სხვას. ​საკუთარი თავი უნდა მივაღებინოთ ადამიანს,” - აღნიშნულ თემებზე მარინა კაჭარავამ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „იმედის დღე“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, „ფასდაკლებები დედებისთვის“ (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „ფასდაკლებები დედებისთვის“)

„რაც უფრო ენდობი ბავშვს, მით უფრო უკეთესად იქცევა ბავშვი,“ - ფსიქოლოგი ნინო კანდელაკი
​​ფსიქოლოგი ნინო კანდელაკი ბავშვის აღზრდის უმთავრეს პრინციპებზე საუბრობს. ის აღნიშნავს, რომ ბავშვისთვის პატიოსნების და სამართლიანობის მაგალითი არის მშობელი:„ბავშვს პატიოსნებისა და სამართლიანობის...

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება''

,,როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება''
ბავშვებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია დღის რუტინის ჩამოყალიბება ყოველდღიური უნარების განმტკიცებისთვის. რა სარგებელი მოაქვს ამას პატარებისთვის, როგორ მივაჩვიოთ და რა ხდება მათ ფსიქიკაში, თუ უკვე ჩამოყალიბებული დღის რუტინა დაირღვა? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, სოფო მელაძე.

- სოფო, რომ განვმარტოთ, რა მნიშვნელობა აქვს დღის რუტინას ბავშვისთვის?

- დღის რუტინა ბავშვებს აძლევს უსაფრთხოების განცდას. როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება. რუტინა გულისხმობს გარკვეული პროცედურების თუ აქტივობების ყოველდღიურ განმეორებას, შესაბამისად, მისთვის უკვე უცხო და „საშიში“ აღარ არის შეთავაზებული საქმიანობა და მეტად ჩართულია.

გარდა ამისა, დღის რუტინაში შედის ისეთი მნიშვნელოვანი ყოველდღიური უნარები, როგორებიცაა: კვება, თავის მოვლა, ჰიგიენა, გახდა, ჩაცმა, თამაშის, მეცადინეობის დრო და ა.შ. რუტინა გვაძლევს საშუალებას, ეს უნარები განვუმტკიცოთ ბავშვს და მივცეთ ყოველდღიური სახე, ამიტომ მნიშვნელოვანია რუტინად ვაქციოთ ის აქტივობები თუ საქმიანობა, რაც ამ ეტაპზე ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია.

რუტინა ასევე ბავშვს აძლევს საშუალებას, გახდეს მეტად დამოუკიდებელი. როცა რაიმე რუტინულ საქმიანობას ის დამოუკიდებლად, უკვე სხვისი დახმარების ან თუნდაც შეხსენების გარეშე აკეთებს, ეს ზრდის მისი კომპეტენციის შეგრძნებას. ბავშვი მეტად აქტიური, დამოუკიდებელი და თავდაჯერებულია.

რუტინა გვეხმარება ემოციურ თვითრეგულაციაში, თვითორგანიზებულობის განვითარებაშიც. როცა ბავშვი ცდილობს რუტინის შეცვლას, მაგრამ ჩვენ ვეუბნებით ჯერ ეს უნდა გავაკეთოთ, რაც რუტინულად არის გათვალისწინებული და შემდგომ დაუკმაყოფილებ მის თხოვნას, ის ახდენს იმპულსების შეკავებას და მის კონტროლს ეუფლება.

- ხშირად პატარებს უჭირთ მიჩვევა, ამა თუ იმ რუტინის, რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიაჩვიონ?

- რუტინა იწყება ჩვილობის ასაკიდან, რაც გამოიხატება ჩვილის ძილის და კვების რეჟიმში, მაგრამ აქ მშობელს წინააღმდეგობა არ ხვდება. აი, როცა უკვე ბავშვი იწყებს სიარულს და ხდება მეტად აქტიური, საჭიროა გარკვეული რუტინა. სანამ ბავშვს განუვითარდება მეტყველება და მოლაპარაკებების უნარი, ჩვენ ვიყენებთ ვიზუალურ რუტინას, ანუ ბარათებით და ნახატებით კომუნიკაციას. მშობელს ბავშვთან ერთად შეუძლია დახატოს ბავშვის რუტინა. 

მაგალითად, ფურცელი გაყოს რამდენიმე ნაწილად, სადაც იქნება - დილა, შუადღე, საღამო და ღამე. თითოეულ სურათს დაახატოს საქმიანობები რუტინიდან, მარტივად და ბავშვისთვის გასაგები ფორმით. შემდგომ ნახატი გამოვაკრათ ბავშვისთვის თვალსაჩინო ადგილას. დაგვჭირდება ხშირი ინსტრუქცია, ნახატებზე თითის დადება და ვერბალური კომუნიკაციაც. მიუხედავად იმისა, რომ მათ ამ ეტაპზე რთული მოლაპარაკებები არ ესმით, ჩვენ შეგვიძლია ვუთხრათ, რომ ჯერ ბაღში წასვლის დროა და თითი დავადოთ ბაღის შენობას ნახატზე, რომ მოხვალ შემდეგ წავიდეთ შენს მეგობართან. ვიზუალური თვალსაჩინოება ეხმარებათ ყოველდღიურობის უკეთ აღქმაში.

ასევე მშობლებს ვურჩევ, ნუ დაარღვევენ ბავშვის რუტინას, თუნდაც დაღლილობის ან გარკვეული გარემო ფაქტორების გამო. ეს რუტინას დაასუსტებს ბავშვის თვალში. ასევე მნიშვნელოვანია ოჯახის სხვა წევრებიც იზიარებდნენ იგივე ყოველდღიურობას, რასაც მშობელი სთავაზობს ბავშვს. მაგალითად, თუ ბავშვმა იცის, რომ დილას ბაღში უნდა წავიდეს, მაგრამ ოჯახის რომელიმე წევრი ეუბნება, მოდი დავტოვოთ დღეს, ეს ბავშვის აზროვნებაში ბაღში წასვლის რუტინის მნიშვნელობას შეასუსტებს და სხვა დროს თვითონაც გააპროტესტებს.

- ერთი მაგალითი რომ გვითხრათ, როგორი უნდა იყოს დღის რუტინა?

დღის რუტინა იწყება გაღვიძებით და ადაპტური უნარე-ჩვევებით, ანუ ჩაცმით, თავის მოვლით და კვებით. შემდგომ უკვე ინდივიდუალურად ბავშვი მიდის ბაღში ან რაიმე თერაპიაზე. ბაღშიც აქვს თავისი რუტინა, წრეზე ჯდომა, ჯგუფური თამაში თუ ეზოს აქტივობები. საღამოს მშობელს დაწესებული აქვს სეირნობის, კვების და თამაშის დრო. თამაშის დროს ვცდილობთ მივცეთ მას მეტი თავისუფლება, არჩევანის უფლება, თუ რისი გაკეთება სურს, რომელი თამაში უნდა. ბავშვმა იცის, რომ თამაშის შემდეგ ვიძინებთ. უკვე ბაღიდან მოყვანის შემდეგ, ანუ შუადღიდან ვიწყებთ მისთვის იმის თქმას, რომ ახლა ვითამაშოთ, მერე კი დავიძინებთ. ეს ძილის რუტინის შექმნაშიც დაგვეხმარება. განწყობის შექმნას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს რუტინის წარმატებულად განხორციელებისთვის.

აქვე მინდა ხაზი გავუსვა ერთ ფაქტორს, რუტინა არ ნიშნავს იმას, რომ ბავშვის ნებისმიერი ინიციატივა დათრგუნულია და მას მხოლოდ წესების მორჩილება ევალება. არა, ჩვენ მას ვთავაზობთ გონივრულ საზღვრებს, რომელშიც ის თავისუფალი იქნება. მაგალითად, კვება შესაძლოა, სულ შუადღის 2 საათზე იყოს, მაგრამ კვების დროს რომელ საკვებს შევარჩევთ, აქ ბავშვიც ჩავრთოთ, მივცეთ საშუალება, საკუთარი სურვილები გაგვიზიაროს.

- მაშინ, როცა უკვე მიეჩვია პატარა თავის ყოველდღიურობას, რა ხდება მის ფსიქიკაში რუტინის დარღვევის შემთხვევაში?

- რუტინის არევა ბავშვის ფსიქიკაში ქაოტურობას და დაბნეულობას იწვევს.

ჩვენ უნდა ვეცადოთ, რომ რუტინის მიუხედავად შევძლოთ, ვიყოთ მრავალფეროვანნი და თავისუფალ დროს განსხვავებული და მისთვის ახალი, საინტერესო აქტივობები შევთავაზოთ. თამაშის დრო ძალიან კარგი შესაძლებლობაა, შევთავაზოთ სხვადასხვა სახის თამაში, განსხვავებული სათამაშოები, ვცვალოთ კვების მენიუ, ჰქონდეს შეხება სხვადასხვა ტექსტურის ტანსაცმელთან, სხვადასხვა გზით დავბრუნდეთ სახლში, არ ვისეირნოთ ერთი და იმავე პარკში და ა.შ.

ასევე შეგვიძლია დასვენების დღეები გამოვიყენოთ მსგავსი სპონტანურობის და განსხვავებული საქმიანობის დღეებად, თუნდაც კვირაში 1 დღე, მაგალითად, კვირა დღე. ეს მას განუვითარებს მზაობას სიახლეების და მრავალფეროვნების მიმართ.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად