Baby Bag

,,მხოლოდ საგნის ცოდნა ვერ დაეხმარება მასწავლებელს ბავშვთან წამოჭრილი პრობლემების აცილებასა თუ მოგვარებაში...'' - პედაგოგი უდაბნოს საჯარო სკოლიდან

,,მხოლოდ საგნის ცოდნა ვერ დაეხმარება მასწავლებელს ბავშვთან წამოჭრილი პრობლემების აცილებასა თუ მოგვარებაში...'' - პედაგოგი უდაბნოს საჯარო სკოლიდან

„ფოტოგრაფმა გვანცა თვარაძემ ფოტოპროექტზე – „მასწავლებლის ისტორია ფოტოგრაფის დღიურიდან”, მუშაობა ცოტა ხნის წინ დაიწყო. გაგაცნობთ პროექტის პირველ მონაწილეს, უდაბნოს საჯარო სკოლის მასწავლებელს ფიქრია ხაჩიძე, რომელიც ქალაქიდან სოფელში მომავალი თაობისთვის ქართულის სასწავლებლად წავიდა.

​MomsEdu.ge-ს მკითხველმა გვანცა თვარაძის ფოტოპროექტის შესახებ ​უკვე იცის. პროექტის მიზანია უკეთ გაგაცნოთ ის მასწავლებლები, რომელთა უმეტესობამ დატოვა ქალაქის სკოლები და უფრო რთულ, თუმცა საინტერესო გზად, კარიერის გასაგრძელებლად, რეგიონის სკოლები მიიჩნია, სადაც ბავშვებს ყველაზე მეტად სჭირდებათ განათლების მაღალი ხარისხი და კვალიფიციური პედაგოგები.

როგორც გვანცა ამბობს: „კრიტიკა ისედაც ბევრი ისმინეს, დამსახურებულად და დაუმსახურებლად. ვფიქრობ, დროა, ყველამ რეალურად შევაფასოთ და დადებითი მხრიდან შევხედოთ მასწავლებლის პროფესიას. ფოტოკადრებით მოთხრობილი ისტორიებით ყველას შეეძლება ნახოს ამ ადამიანების ყოველდღიურობა, მათი ყოფა, რა გამოწვევების წინაშე დგანან, რა მიზნები აქვთ, მათი თვალით დაინახონ ის გარემო, სადაც ისინი სირთულეებს უმკლავდებიან.

P.S. მხარდაჭერისთვის მადლობას ვუხდი სოფელ უდაბნოს სკოლის დირექტორს – მაია გელაშვილს და მის კოლექტივს, ასევე არაჩვეულებრივ ბავშვებს, რომლებმაც ჩემი სკოლაში გატარებული წლები გამახსენეს.”

ფიქრია ხაჩიძე

მე ვარ ფიქრია ხაჩიძე, სოფელ უდაბნოს საჯარო სკოლის ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებელი. მასწავლებლობამდე რთული გზის გავლა მომიხდა. ვთვლი, რომ ეს საჭირო და სავალდებულო იყო. პროფესიით ფილოლოგი ვარ, მაგრამ მხოლოდ ეს ცოდნა საკმარისი არ არის სკოლაში სამუშაოდ. მხოლოდ საგნის ცოდნა ვერ დაეხმარება მასწავლებელს ბავშვთან წამოჭრილი პრობლემების აცილებასა თუ მოგვარებაში. მასწავლებელი უნდა ფლობდეს პედაგოგიკის თეორიას, ისტორიას, საგნის მეთოდიკას, ასაკობრივ ფსიქოლოგიასა და ინკლუზიური განათლების სპეციფიკას. ფილოლოგიის ფაკულტეტზე ეს ცოდნა, რასაკვირველია, არ მიმიღია. რადგან მტკიცედ მქონდა გადაწყვეტილი, მასწავლებელი გავმხდარიყავი, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში გავიარე მასწავლებლის მომზადების 60-კრედიტიანი პროგრამა. ამ პროგრამამ უზრუნველყო, დავუფლებოდი ზემოთხსენებულ საჭირო თეორიებსაც და კარგი პრაქტიკაც გამევლო რუსთავის ერთ-ერთ საჯარო სკოლაში. ასევე წარმატებით გავიარე საგნის კომპეტენციის დამადასტურებელი გამოცდები, ჯერ – I-VI და შემდეგ – VII-XII კლასების. ამჟამად პროექტის „ასწავლე საქართველოსთვის“ ფარგლებში საშუალო საფეხურზე ვასწავლი ქართულ ენასა და ლიტერატურას.

პროფესია მასწავლებელი

მასწავლებლობა მხოლოდ პროფესია არ არის, ის გაცილებით მეტ ვალდებულებას გულისხმობს, პირველ რიგში, უდიდეს პასუხისმგებლობას. რადგან საქმე გვაქვს ბავშვებთან, რომელთაც ძალიან ბევრი რამ აქვთ სასწავლი და შესაცნობი. ბევრი ადამიანის ცხოვრებაში ეს პერიოდი მნიშვნელოვან როლს თამაშობს, ამიტომ კარგად უნდა გვესმოდეს მასწავლებლის როლი და გავლენა მათზე. მასწავლებელს ამ გზაზე არ აქვს შეცდომის დაშვების უფლება.

წარმატების ფორმულა

მასწავლებლის პიროვნული თვისებები, საგნის ზედმიწევნით ცოდნა და პროფესიული უნარები, ერთნაირად მნიშვნელოვანია წარმატების მისაღწევად. კომუნიკაცია, დიალოგი საკუთარ მოსწავლეებთან, მათ გვერდით დგომა მაშინ, როცა ამის საჭიროება დგას – ალბათ, ესაა ავტორიტეტის მოპოვებაც და შენარჩუნებაც.

​განაგრძეთ კითხვა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„საიდან მოდის რთული ქცევა? როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენერგია,“ - ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე

ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე ბავშვის რთული ქცევის გამომწვევ მიზეზებზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ რთულ ქცევას რამდენიმე სხვადასხვა მიზეზი აქვს:

„მინდა შევეხო რთულ ქცევას, რაზეც ხშირად ვსაუბრობთ. ბავშვის ქცევა, რა თქმა უნდა, პირდაპირ კავშირშია აღზრდასთან. როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენერგია. განსაკუთრებით კარგად ჩანს ეს, როდესაც ბავშვს ოთხი წელი მკაცრი პედაგოგი ჰყავს, შემდეგ გადადის მეხუთე კლასში და იქ სხვადასხვა მასწავლებელი შემოდის, ზოგი მკაცრია, ზოგი ნაკლებად, აქ უკვე ბავშვი გამოუშვებს იმ დაგროვილ ენერგიას, რომელიც კარგად ეჭირა პედაგოგს. რის ფასად და როგორ ეჭირა, ეს უკვე სხვა საკითხია. ხშირ შემთხვევაში ეს დაგროვილი ენერგია არის დესტრუქციული, აგრესიული, ამას ასაკობრივი კრიზისებიც მოჰყვება. საიდან მოდის ე.წ. რთული ქცევა? ერთი მიზეზი არის დაგროვილი ენერგია, რომელსაც არ მიეცა შესაძლებლობა სადღაც რეალიზებულიყო, მეორე - დასწავლა, ვიღაც იქცევა ასე და მეც ასე უნდა მოვიქცე. რთული ქცევა, შესაძლოა, ოჯახშიც იყოს დასწავლილი, მაგ. ბილწსიტყვაობა. ამით ბავშვი იქცევს ყურადღებას. ყურადღება ძალიან მნიშვნელოვანია. ადამიანის იგნორი იმდენად მტკივნეულია, რომ ადამიანი ყველაფერს აკეთებს იმისთვის, რომ ყურადღება დაიბრუნოს.“

ნინო ბუაძის თქმით, ქცევა კონტექსტის მიხედვით, შესაძლოა რთულიც იყოს და ტიპიურიც:

„რთული ქცევა, შეიძლება, იყოს აბსოლუტურად ტიპიური ქცევა, უბრალოდ არ იყოს შესაბამის გარემოში. მაგ. ბავშვმა რომ გაკვეთილზე ტელეფონი ამოიღოს და მულტფილმს უყუროს, ესეც რთული ქცევაა. სხვა გარემოში ეს არ იქნებოდა რთული ქცევა. ყველა ქცევას, რომელსაც ბავშვი გვთავაზობს, გარკვეული წინაპირობა აქვს. ქცევა ეს არის შედეგი, რომელიც მივიღეთ. ამ შედეგს აქვს წინა ეტაპები. შესაძლოა, ქცევას ჰყავდეს მაპროვოცირებელი. ბავშვი რთულ ქცევას ავლენდეს იმ მაყურებელთან, რომელიც მისთვის მნიშვნელოვანია. შესაძლოა, ის არ იქცეოდეს რთულად დედასთან, მაგრამ ამას აკეთებდეს ბებიასთან. რთულ ქცევას აქვს სხვადასხვა მიზანი, შესაძლოა, ეს იყოს ყურადღება, სათამაშოს დაბრუნება და ა.შ. შესაძლოა, მიზეზი იყოს ისიც, რომ ბავშვმა არ იცის სხვა ალტერნატივა, თუ როგორ მოიქცეს. ის ამბობს ცუდ სიტყვებს და იბრუნებს სასურველ ნივთს, მაგრამ არ იცის ალტერნატივა, თუ როგორ დაიბრუნოს ნივთი სხვანაირად.“

ნინო ბუაძე ბავშვის ფიზიკური დასჯის ნეგატიურ ასპექტებს გამოყოფს და აცხადებს,რომ დასჯით ბავშვი ვერაფერს სწავლობს:

„როგორც წესი, რთულ ქცევას მოჰყვება ხოლმე დასჯა. რატომ არ უნდა დავსაჯოთ ბავშვი? რატომ არ ვცემთ ან წამოვარტყამთ ხოლმე ბავშვს? რატომ უნდა წამოვარტყა ბავშვს, როდესაც ცუდი სიტყვა მითხრა, ან თქვა სადღაც ისეთ გარემოში, სადაც მე შემრცხვა? შეიგინა, წამოვარტყი და ის იგივენაირად აღარ მოიქცევა, მაგრამ რატომ არ ვაკეთებ ამას? ის დაისწავლის ამ ქცევას და მის მიმართ ცუდ ქცევაზე მსგავსი პასუხი ექნება. როდესაც ბავშვს ვსჯი, წამოვარტყამ, მას ვაგრძნობინებ ჩემს უპირატესობას, ვამცირებ, მასში აგრესიას ვბადებ და მას სურვილი აქვს, როდესღაც სამაგიერო გადამიხადოს. ის ქცევაზე კი არ ფიქრობს, თუ რა დააშავა, იმ აგრესიაზეა ორიენტირებული, რომელიც მასში დაგროვდა.“

„ავტორიტარული სტილის მშობლები ხშირ შემთხვევაში ფიქრობენ, რომ ცემა გამართლებულია. ისინი ხშირად ამბობენ: „მართალი იყო დედა, რომ მცემდა და ისე მატარებდა მუსიკაზე, სხვანაირად მე ვერ ვისწავლიდი მუსიკას, ამიტომ მეც ასე უნდა მოვიქცე.“ ბავშვს ამ დროს ძალიან ბევრი აგრესია უგროვდება და მისგან გათავისუფლებას ცდილობს. აგრესიის ცნობილი ფოტო არსებობს, ხელმძღვანელი რომ ქვეშემრდომს ეჩხუბება, მეუღლე ბავშვს, ბავშვი ძაღლს. აგრესია არსად იკარგება, ის ერთი ადამიანიდან მეორეზე გადადის. ბავშვი ვერ იგებს, რა უნდა გააკეთოს. მან არ იცის, თუ არ შეიგინა, რა უნდა ქნას ამ დროს. ცემა და გამოხატული აგრესია იმ მომენტში მყისიერად შეწყვეტილი რთული ქცევაა და არა ის, რომ ბავშვმა ისწავლოს ალტერნატივა. ბავშვმა რომ მიუღებელი ქცევა განახორციელა, მშობელმა თუ არ იმსჯელა მასთან ერთად ამაზე, თუ მან ბავშვს არ მიაწოდა ქმედების სწორი ფორმა, ის ვერაფერს ისწავლის, გარდა იმისა, რომ მიიღებს შიშს. ერთადერთი რასაც ბავშვი სწავლობს არის ის, რომ როდესაც მას ვინმე ცუდად მოექცევა, მანაც უნდა დაარტყას,“ - აღნიშნავს ნინო ბუაძე.

წყარო: ​აზროვნების აკადემია 

წაიკითხეთ სრულად