Baby Bag

რა ფსიქოლოგიური პრობლემები შეიძლება შეუქმნას ბავშვს მშობლების მიერ ყურადღების არასწორად გადანაწილებამ ორი ან მეტი შვილის შემთხვევაში?

რა ფსიქოლოგიური პრობლემები შეიძლება შეუქმნას ბავშვს მშობლების მიერ ყურადღების არასწორად გადანაწილებამ ორი ან მეტი შვილის შემთხვევაში?
რა ფსიქოლოგიური პრობლემები შეიძლება შეუქმნას ბავშვს მშობლების მიერ ყურადღების არასწორად გადანაწილებამ ორი ან მეტი შვილის შემთხვევაში? ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, მარი ჯოხარიძე.
მარი ჯოხარიძე: ბავშვობა ადამიანის ცხოვრებაში უმნიშვნელოვანესი პერიოდია. ამ დროს უყალიბდება ადამიანს წარმოდგენები, დამოკიდებულებები საკუთარი თავის, გარშემომყოფების, მოვლენების მიმართ. გარემო დიდ ზეგავლენას ახდენს ბავშვის არა მხოლოდ აწმყოზე, არამედ მის მომავალზეც. თუ ისეთ გარემოში იზრდება, სადაც გრძნობს გულგრილობას, თავს უმნიშვნელოდ თვლის, მშობლები ადარებენ დას ან ძმას, უმეტესად რომელიმე ერთი შვილის ინტერესებს ითვალისწინებენ, ხშირად აკრიტიკებენ, არ უთმობენ დროს, რომელშიც მთავარი ხანგრძლივობა კი არა, ხარისხია, მაშინ ადამიანს ბავშვობაშიც და ხშირად, ზრდასრულ ასაკშიც დაბალი თვითშეფასება აქვს, პრობლემები ურთიერთობებში, უჭირს რეალიზება, საკუთარი რესურსების მობილიზება და იტანჯება დეპრესიით.
ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მთავარია, დიდი დრო გაატარონ ბავშვთან და ყველაზე დიდ გამოწვევად სწორედ დროის ხანგრძლივობა მიაჩნიათ. სინამდვილეში, მთავარია, როგორ ვიყენებთ ამ დროს. შეიძლება მთელი დღე ბავშვთან გავატაროთ ფიზიკურად, მაგრამ მასთან არ გვქონდეს კომუნიკაცია, არ ვეთამაშოთ, არ გავუზიაროთ ემოციები და შემოვიფარგლოთ მხოლოდ მოკლე ინსტრუქციებით, შენიშვნებით, ან პირიქით, მხოლოდ ნახევარი საათი გავატაროთ ბავშვთან, მაგრამ ამ დროის განმავლობაში მთელი ჩვენი ყურადღება ეთმობოდეს მას, ვეთამაშოთ, ვესაუბროთ, მოვუსმინოთ, მოვეფეროთ. აქტივობები დამოკიდებულია ბავშვის ასაკსა და განვითარებაზე, მთავარია, პროდუქტიულად ავითვისოთ ბავშვთან გატარებული დრო.
- რას უნდა მიაქციონ ყურადღება მშობლებმა?
- მაგალითად, თუ მშობელს ჰყავს ორი შვილი, 10 წლის და 5 თვის, აქ ხომ ბუნებრივია, დრო თანაბრად ვერ გადანაწილდება, ახალშობილს სჭირდება გამუდმებითი მოვლა და მეთვალყურეობა, მშობლები ასეთ დროს დაღლილები და დაძაბულები არიან, თან ნერვიულობენ, რომ უყურადღებოდ არ დარჩეთ უფროსი შვილი. მშობლებმა ყურადღება უნდა გაამახვილონ იმაზე, თუ რას აკეთებენ მაშინ, როდესაც უფროს შვილთან ერთად არიან. დაინტერესდნენ მისი ფიქრებით, ემოციებით, ესაუბრონ არა მხოლოდ იმაზე, თუ რა აქვს ბავშვს სამეცადინო, არამედ იმაზე, თუ როგორი დღე ჰქონდა, რას გრძნობს, გაუზიარონ საკუთარი ემოციებიც. ხშირად რთულ ქვევას სწორედ მშობლების ყურადღების მისაქცევად ავლენენ ბავშვები. მშობლებს ვურჩევ, რომ თუნდაც 10 წუთი დაუთმონ თითოეულ ბავშვს ინდივიდუალურად ისე, რომ პატარამ იგრძნოს მშობლების ყურადღება მხოლოდ მისკენ არის მიმართული.
- აღზრდის მეთოდებზეც რომ ვისაუბროთ. რას ურჩევდით მშობლებს?
- ბავშვების აღზრდისას, პირველ რიგში, უნდა გავაცნობიეროთ, რომ ყველა ბავშვი არის უნიკალური, განსხვავებული, ამიტომ არ შეიძლება მათი ერთმანეთთან შედარება. ხშირად მსმენია, როცა მშობელი ამბობს: „შენი და ისეთი მშვიდი ბავშვია და შენ ვის დაემსგავსე ასეთი მოუსვენარი?“, ან: „შენი ძმა ისე კარგად სწავლობს მათემატიკას და შენ რა გჭირს?“ მშობელი ასეთი საქციელით არა მხოლოდ ბავშვის თვითშეფასებაზე ახდენს უარყოფით გავლენას, არამედ ბავშვს თავის დას ან ძმას ისე ანახებს, როგორც მის კონკურენტს, რომელსაც უნდა შეეჯიბროს, გაუტოლდეს ან აჯობოს, დაამარცხოს. ხშირად ეს ქმნის კონფლიქტს არა მხოლოდ ბავშვობის ასაკში, არამედ ზრდასრულ ასაკშიც გრძელდება.

მშობლებს ვურჩევ, ხშირად მისცენ შვილებს ერთობლივი დავალებები. მაგალითად, დახმარება სადილის მომზადების დროს, სახლის დალაგების, ტანსაცმლის გარეცხვის, პროდუქტების დახარისხების დროს. მოუსმინონ ბავშვებს, გაითვალისწინონ მათი ინტერესები და შესაძლებლობები და ამის მიხედვით გადაანაწილონ როლები და ფუნქციები.

​​ბავშვებმა უნდა ისწავლონ ერთმანეთის გათვალისწინება, დათმობა, ერთმანეთზე ზრუნვა და სიყვარულის გამოხატვა. უნდა იგრძნონ, რომ ყველა მათგანი არის ოჯახის და შემდეგ უკვე საზოგადოების სრულფასოვანი, სრულუფლებიანი წევრი.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძინე საბავშვო პროდუქტების ნაკრები ექსკლუზიურ ფასად ბმულზე 👉 bit.ly/3iF0YnF

შეიძლება დაინტერესდეთ

ნივთებისა და სათამაშოების პირში ჩადება ბავშვისთვის პოზიტიური გამოცდილებაა, თუმცა მშობლების მხრიდან უსაფრთხოების წესების დაცვა აუცილებელია

ნივთებისა და სათამაშოების პირში ჩადება ბავშვისთვის პოზიტიური გამოცდილებაა, თუმცა მშობლების მხრიდან უსაფრთხოების წესების დაცვა აუცილებელია

მცირეწლოვანი ბავშვი რომ ყველაფერს პირში იდებს, ეს არამხოლოდ ნორმალური, არამედ სასიხარულო მოვლენაც კია. როდესაც პატარა ცდილობს, რომ ნივთები უფრო ახლოდან გაიცნოს, ეს იმაზე მიგვანიშნებს, რომ გარესამყაროსადმი მისი ინტერესი მატულობს. ცხოვრების პირველი წლის განმავლობაში ბავშვები სამყაროს შეგრძნებების დამხარებით შეიმეცნებენ. ისინი ყველაფერს ეხებიან, ხედავენ, ყნოსავენ და აგემოვნებენ, სხვადასხვა ხმას ინტერესით ისმენენ.

ბავშვი თავდაპირველად ხელის სხვადასხვა მოძრაობას სწავლობს, ის თითებს ჩაჭიდების, საგნების აღებისა და გადაადგილებისთვის იყენებს. როდესაც პატარა ხელის სრულფასოვნად გამოყენებას ახერხებს, ის ცდილობს საგნები უფრო უკეთ გაიცნოს. გაიგოს, როგორი კონსისტენცია აქვს თითოეულ მათგანს, შეიძლება თუ არა მათი მირთმევა, რამდენად რბილია ან მაგარი, რის გამოც ბავშვი ყველაფერს პირში იდებს. ნივთების პირში ჩადებით ბავშვები მათ ტექსტურას და ფორმას უკეთ იკვლევენ. ისინი მარტივად სწავლობენ, რას აქვს კარგი ან უსიამოვნო გემო. პატარები შალის ქსოვილს პირში განმეორებით არასდროს ჩაიდებენ, რადგან მისი „დაგემოვნება“ არ ესიამოვნებათ.

მართალია, ნივთების პირისკენ წაღება ბავშვისთვის პოზიტიური გამოცდილებაა, მაგრამ მის უსაფრთხოებაზე აუცილებლად უნდა იზრუნოთ. იმისთვის, რომ ბავშვის სიცოცხლეს საფრთხე არ შეექმნას, პედიატრები გირჩევენ, პატარები მხოლოდ დიდი ზომის საგნებით ან სათამაშოებით ათამაშოთ. იმისთვის, რომ ნივთის უსაფრთხოებაში დარწმუნდეთ, ქაღალდის მილი გამოგადგებათ, რომელზეც ტუალეტის ქაღალდებია დამაგრებული. თუ ნივთი აღნიშნულ მილში ეტევა, მას ბავშვის დახრჩობა შეუძლია. ამასთან, ნებისმიერი საგანი, რომელსაც მცირეწლოვანი ბავშვი ეხება გლუვი უნდა იყოს, რათა პატარა არ გაკაწროს. ბავშვის სათამაშოს არ უნდა ჰქონდეს ისეთი დეტალები, რომლებიც მცირე ზომისაა და რომელთა მოტეხვის საფრთხე არსებობს. სახლი გულმოდგინეთ შეამოწმეთ, რათა ბავშვისთვის ხელმისაწვდომ სივრცეებში არ მოიპოვებოდეს მისი სიცოცხლისთვის საფრთხის შემცველი საგნები.

იატაკზე დაგდებული ბურთის პირში ჩადებისა და ალოკვის შემთხვევაში, ბავშვის ავად გახდომის რისკი ძალიან დაბალია. პატარები ბაქტერიებითა და ვირუსებით ავადდებიან და არა მტვერთან შეხებით. მთავარია, მცირეწლოვანი ბავშვი მაქსიმალურად ავარიდოთ ვირუსით ან ინფექციით დაავადებულ თანატოლებთან ახლო კონტაქტს. ბავშვის უსაფრთხოებისთვის გირჩევთ მისი სათამაშოები ხშირად გარეცხოთ და პატარას ხელები რეგულარულად დააბანინოთ. მცირეწლოვან ბავშვებს ჯგუფურად თამაში ძალიან უყვართ. ისინი ერთმანეთს გამუდმებით ეხებიან ხელით, კოცნიან და სათამაშოებსაც უცვლიან. მიუხედავად მშობლების სიფრთხილისა, ბავშვები ვირუსებისა და ბაქტერიებისგან სრულფასოვნად დაცულები ვერასდროს იქნებიან. თუმცა, ეს იმას სულაც არ გულისხმობს, რომ უსაფრთხოების წესების დაცვას სათანადო ყურადღება არ დაუთმოთ. მშობლებმა მცირეწლოვანი ბავშვის ჯანმრთელობის დასაცავად ყველაფერი უნდა გააკეთონ, რაც შეუძლიათ.

მომზადებულია​ parents.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად