Baby Bag

„დედის სიყვარული არის უპირობო სიყვარული, მამის სიყვარულს სჭირდება დამსახურება,“- ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი

„დედის სიყვარული არის უპირობო სიყვარული, მამის სიყვარულს სჭირდება დამსახურება,“- ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი

​ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი ბავშვის აღზრდაში მამის მონაწილეობის მნიშვნელობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ამ მხრივ ორივე მშობელს თავისი განსხვავებული როლი აქვს:

„ბავშვის მოვლა, აღზრდა და უპირობო სიყვარული მშობლის მოვალეობაა ზოგადად, მაგრამ დღეს ძალიან პოპულარულია აზრი: „რა მნიშვნელობა აქვს დედაა თუ მამა, რასაც დედა აკეთებს, მამამაც გააკეთოს.“ ეს ნამდვილად არ არის ასე. შეიძლება ბევრს მოეჩვენოს, რომ ჩემი შეხედულება არის მოძველებული და არ არის სწორი. მე მოგიყვებით ბოლო მონაცემების შესახებ, გესაუბრებით ფილიპ ზიმბარდოს ნაშრომზე, რომელიც თანამედროვეობის ერთ-ერთი უდიდესი ფსიქოლოგია. ის გვეუბნება, რომ განხვავებაა მამის სიყვარულსა და დედის სიყვარულს შორის. დედის სიყვარული არის უპირობო სიყვარული, მამის სიყვარულს სჭირდება დამსახურება. მთელი ჩვენი ფსიქოლოგიური პრობლემები აღზრდის პრობლემებია.“

ლელა ტყეშელაშვილის თქმით, ბავშვის ასაკის მატებასთან ერთად მისი მამასთან ურთიერთობა იკლებს, რაც დამღუპველია ბავშვისთვის:

„რაც შეეხება იმას, რაც საქართველოში ხდება, ​მამა გასულია და დედასთან არის ბავშვი. რა მნიშვნელობა აქვს, რა მიზეზით არ არის მამა ბავშვის გვერდით?! კვლევების მონაცემებით, ყოველ 44 საათზე, რომელსაც ბავშვი სმარტფონთან ატარებს, მოდის ნახევარი საათი მამასთან გატარებული საუბარში. რაც უფრო იზრდება ბავშვი, მამას ნაკლები კონტაქტი აქვს თავის შვილთან. ეს დამღუპველია ბიჭისთვის და ძალიან მნიშვნელოვან ზიანს აყენებს გოგონას. დასავლეთში და ჩვენთანაც დღეს არის დაშლილი ოჯახების პრობლემა. ყოველი მესამე ბავშვი მამასთან არ იზრდება. მამის დეფიციტის პრობლემა არ არის ქართული პრობლემა და არის მთელ მსოფლიოში. ზიმბარდო ამბობს, რომ სამყარო დაიღუპება არა იმიტომ, რომ დედამიწას ასტეროიდი დაეჯახება, არამედ იმიტომ, რომ ბიჭები ჩათრეული იქნებიან კომპიუტერულ, ვირტუალურ თამაშებში. ამ ყველაფერს ის აბრალებს მამასთან ურთიერთობის ნაკლებობას.“

ლელა ტყეშელაშვილი იმ დანაკლისზე საუბრობს, რასაც ბავშვი მამასთან ურთიერთობის დეციფიტის გამო განიცდის:

„რას კარგავს ბავშვი, რომელსაც მამასთან არ აქვს ურთიერთობა? კი, შეიძლება დედამ და მამამ გაცვალონ როლები და მამამ აჭამოს, დაბანოს, გამოუცვალოს ბავშვს, მაშინ დედამ უნდა გააკეთოს ის, რაც მამის მოვალეობაა. ეს მოლაპარაკების ამბავია, ვისაც როგორ სცალია, ერთმანეთს უნდა დაეხმარონ. ​შეიძლება ერთ-ერთმა მშობელმა მოუაროს ბავშვს გარკვეულ ასაკამდე, მაგრამ უსაფრთხოებისა და აღიარების გარანტი არის მამა. ბიჭმა, რომ თავი უსაფრთხოდ იგრძნოს და აღიარებული იყოს, როგორც მამაკაცი, ის აღიარებული უნდა იყოს მამისგან. როდესაც ეს მამისგან არ მოდის, ისინი ამ მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებას ეძებენ ვირტუალურ სამყაროში. რეალობასთან შეხება მათთვის არაკომფორტულია.“

„მამასთან ურთიერთობა გოგონასთვის არის მაგალითი, რას უნდა მოელოდნენ მომავალში მამაკაცისგან. გოგონას ნაკლები საფრთხე აქვს მამასთან ურთიერთობის დანაკლისისას. გარემო, რომელშიც ბავშვები იზრდებიან, არის ფემინიზებული. მასწავლებლები ძირითადად ქალები არიან, იზრდებიან დედასთან. ქალისთვის ქალური გარემო გარანტირებულია. მე არ ვამბობ, რომ კაცი ​უნდა იყოს მასწავლებელი და ქალი არა, მაგრამ ბალანსი რომ ძალიან დარღვეულია ქალების მიმართულებით, ეს ძალიან ცუდია. კაცის და ქალის აღზრდის სისტემა ოდითგან განსხვავდებოდა ერთმანეთისგან. არავის ეგონოს, რომ თანამედროვე ფსიქოლოგიაშია ნათქვამია, თითქოს ბავშვი ისე უნდა გაიზარდოს, როგორც გვინდა და არ აქვს მნიშვნელობა გოგო იქნება თუ ბიჭი. იმის შედეგები, რომ აღზრდის სისტემაში განხვავება არ არის, უკვე სახეზეა, რაზეც ზიმბარდო ძალიან დარდობს,“ - აცხადებს ლელა ტყეშელაშვილი.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ისევე როგორც ბავშვს სჭირდება დედა, მისთვის აუცილებელია მამა. ორივე მშობელს თავისი ფუნქციე...
​ფსიქოლოგი ​პაატა ამონაშვილი ბავშვის ცხოვრებაში მამის როლის შესახებ საუბრობს:„ბუნებამ ასე დააწესა, რომ ბავშვს ჰყავს ორი მშობელი, დედა და მამა. ისევე როგორც ბავშვს სჭირდება დედა, მისთვის აუცი...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა წავუკითხოთ შვილებს ძილის წინ ზღაპრები?

რატომ უნდა წავუკითხოთ შვილებს ძილის წინ ზღაპრები?
ძილის წინ ზღაპრების კითხვა ბავშვს არამხოლოდ ძილისთვის ამზადებს, არამედ პატარას გონებრივ განვითარებაზე უდიდეს გავლენას ​ახდენს. გარდა ამისა, აღნიშნული რიტუალის წყალობით მშობლებსა და ბავშვს შორის არსებული ძლიერი კავშირი მეტად ღრმავდება და მტკიცდება. ბავშვთან ერთად ფერიების, ელფებისა და უძლეველი დევების სამყაროში მოგზაურობის დროს, თქვენ მას წარმოსახვის და აზროვნების უნარს უვითარებთ.

უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ წიგნების კითხვა და პატარასთან ვერბალური კომუნიკაცია ბავშვის ნერვულ სისტემაზე დადებითად ზემოქმედებს. ზღაპრების კითხვისას ბავშვი უამრავ რამეს სწავლობს. მას ლოგიკისა და რაციონალური განსჯის უნარები უვითარდება. გარდა ამისა, პატარას გონება ზედმეტი სტრესისგანაც თავისუფლდება. თუმცა ყველაზე დიდი სარგებელი, რაც ძილის წინ ზღაპრების კითხვას თქვენი შვილისთვის მოაქვს ენობრივი უნარ-ჩვევების განვითარებაა. პატარები, რომლებსაც მშობლები რეგულარულად უკითხავენ წიგნებს, მშობლიურ ენას ადრეული ასაკიდანვე სრულყოფილად ეუფლებიან.

ბავშვებს, რომლებსაც ძილის წინ ზღაპრებს არ უკითხავენ, როგორც წესი, გაცილებით არამყარი ნერვული სისტემა აქვთ, ვიდრე იმ პატარებს, რომლებსაც მშობლები ყოველ საღამოს ახალ-ახალი ზღაპრული ისტორიებით ანებივრებენ. კვლევებით დასტურდება, რომ იმ ბავშვების ტვინი, რომლებსაც ზღაპრებს რეგულარულად უკითხავენ, ვერბალურ სიმბოლოებზე სწრაფად და ადეკვატურად რეაგირებს. როდესაც ბავშვს ზღაპარს უკითხავთ, მისი თავის ტვინის სმენით ზონას ააქტიურებთ. პატარა ფონემებს სწრაფად აღიქვამს და მათ შორის არსებულ განსხვავებებს მარტივად არჩევს. სასკოლო ასაკის ბავშვი, რომელიც ზღაპრების კითხვით ადრეული ასაკიდანვე გაანებივრეს, უცხო სიტყვების ათვისებას ადვილად შეძლებს.

ბავშვები, რომლებსაც ზღაპრებს რეგულარულად უკითხავენ, სიტყვების გაანალიზებას იწყებენ. ისინი სამეტყველო ბგერების აღქმას სწავლობენ.

ვერბალური მარაგის გამდიდრება

5 წლამდე ასაკის ბავშვს ზღაპრების კითხვისას რეგულარულად უნდა დაუსვათ კითხვები. თუ თქვენ მიერ წაკითხულ ისტორიაში ნახსენებია ძაღლი ან კატა, ჰკითხეთ თქვენს შვილს, მასაც ხომ არ ჰყავს ასეთი ცხოველი სახლში? როგორ გამოიყურება მისი საყვარელი კატა, რა ფერისაა? მსგავსი კითხვებით ბავშვს ყოველდღიურ მეტყველებაში სიტყვების სწორად გამოყენებას ასწავლით.

ბავშვებს ზღაპრების კითხვისას წარმოსახვა უვითარდებათ. წიგნებში ისეთ საგნებზეა საუბარი, რომლებიც პატარას რეალურ ცხოვრებაში არასდროს უნახავს, მაგ. კენგურუ, სელაპი და ა.შ. ბავშვი აუცილებლად დაიწყებს იმაზე ფიქრს, თუ როგორ გამოიყურება წიგნში ნახსენები ესა თუ ის ცხოველი, რომელიც მისთვის აბსოლუტურად უცხოა, რაც მის წარმოსახვის უნარს მნიშვნელოვნად განავითარებს.

ბავშვები ძილისთვის თავის არიდების მიზნით მშობლებს ხშირად ზღაპრის გამეორებით წაკითხვას სთხოვენ. თუ ბავშვს ერთსა და იმავე ზღაპარს რამდენჯერმე წაუკითხავთ, მას ლოგიკური უნარ-ჩვევების განვითარებაში დაეხმარებით. ბავშვები ზღაპრის გარკვეულ პასაჟებს დაიმახსოვრებენ, საკუთარ ცოდნაზე დაყრნობით ისინი ეცდებიან გამოიცნონ, რა მოხდება წიგნის მომდევნო გვერდზე. ზღაპრის შინაარსის გაანალიზება და მოვლენების თანმიმდევრობის გაცნობიერება, პატარებს სამომავლოდ მათემატიკური, მეცნიერული თუ ლიტერატურული უნარების განვითარებაში შეუწყობს ხელს. წიგნის კითხვისას ბავშვს ჰკითხეთ, როგორ დაასრულებდა ზღაპარს, თავად რომ ყოფილიყო მისი ავტორი. ამგვარად თქვენს შვილს შემოქმედებითი უნარების განვითარებაში დაეხმარებით.

მშობლებმა შვილების წიგნიერებაზე ზრუნვა მოზრდილ ასაკშიც უნდა გააგრძელონ. შეურჩიეთ თქვენს თინეიჯერ შვილებს საინტერესო წიგნები, რომელთა დახმარებით ისინი თავიანთ ლექსიკონსა და სიტყვის მარაგს მნიშვნელოვნად გაამრავალფეროვნებენ. ბავშვებს ყოველთვის ისეთი წიგნები უნდა წაუკითხოთ, რომლებიც მათთვის სასიამოვნო მოსასმენი იქნება. პატარასთვის კითხვა სასიამოვნო ემოციებთან უნდა ასოცირდებოდეს. სხვაგვარად ისინი წიგნის შეყვარებას ვერ შეძლებენ. ნევროლოგები თვლიან, რომ მშობელთან ერთად სასიამოვნო წიგნის კითხვისას ბავშვი სტრესთან ბრძოლას წარმატებით ახერხებს. პატარებს, რომლებსაც ჰორმონ კორტიზოლის (სტრესის ჰორმონი) მაღალი მაჩვენებელი აქვთ, სწავლა უჭირთ. ზღაპრების კითხვით თქვენს შვილს სტრესის დაძლევაში მარტივად დაეხმარებით.

ძილის წინ ბავშვისთვის ზღაპრების კითხვა მშობლის ფსიქიკაზეც დადებითად აისახება. თუ თქვენს შვილს საღამოობით წიგნებს რეგულარულად უკითხავთ, ემოციების მართვას გაცილებით მარტივად შეძლებთ. თუ სტრესთან გამკლავება გიჭირთ, აუცილებლად გაატარეთ მეტი დრო შვილებთან ერთად, წაუკითხეთ მათ სასიამოვნო ზღაპრები. მალე დარწმუნდებით, რომ ზღაპრების დახმარებით სტრესთან გამკლავებას მარტივად ახერხებთ.

ავტორი: ია ნაროუშვილი
წაიკითხეთ სრულად