Baby Bag

„ყველას გირჩევთ, რომ ტკიპის კბენიდან 2-3 კვირის მანძილზე მიმართოთ ექიმს, ჩაიტაროთ კვლევა,“- ინფექციონისტი ლია გოლიაძე

„ყველას გირჩევთ, რომ ტკიპის კბენიდან 2-3 კვირის მანძილზე  მიმართოთ ექიმს, ჩაიტაროთ კვლევა,“- ინფექციონისტი ლია გოლიაძე

ინფექციონისტმა ლია გოლიაძემ ტკიპის ნაკბენით გამოწვეულ დაავადებებსა და მათი პრევენციის გზებზე ისაუბრა:

„ტკიპის ნაკბენი არის ძალიან საყურადღებო რამ. საბედნიეროდ, ყველა ტკიპის ნაკბენით არ გადადის დაავადება, მაგრამ საკმაოდ ხშირად გადადის. ევროპაში ყველა ტკიპის ნაკბენს უტარებენ პროფილატიკურ მკურნალობას დიაგნოზის დასმამდეც კი. მის მიერ განვითარებული დაავადებები საკმაოდ ხშირია და რთულია, რის გამოც ადამიანები თვლიან, რომ სჯობს, მიიღონ ანტიბიოტიკები, ვიდრე ავად გახდნენ. ეს გასაგებიცაა. ჩეხეთში, ავსტრიასა და გერმანიაში ჩატარდა კვლევები და ყველა ტკიპა, რომელიც გამოიკვლიეს, იყო ინფიცირებული. საბედნიეროდ, ჩვენთან ჯერ არ არის ასეთი მდგომარეობა.

ჩვენთან საბედნიეროდ არ ხდება ტკიპისმიერი ენცეფალიტი. ეს უხშირესად არის რუსეთში, შორეულ აღმოსავლეთში. ჩვენთანაც არ არის გამორიცხული, რომ ტურისტების მხრიდან მოხდეს ამ დაავადების შემოტანა. ჩვენთან ხშირად გვხვდება ლაიმ-ბორელიოზი და ყირიმ-კონგოს ცხელება. ყველაზე საყურადღებო დაავადებები არის ეს, რომელიც შეიძლება ტკიპისგან იყოს გადატანილი. ლაიმ-ბორელიოზი როდესაც რთულდება, კიდურების დაბუჟება ეწყებათ ადამიანებს. აუცილებლად უნდა მიექცეს ამას ყურადღება. ძალიან ხშირად არის ლაიმ-ბორელიოზის გართულება აღმავალი დამბლები.

თბილისში ყველაზე მეტად მომართვიანობა არის ადამიანებისგან, რომლებიც სეირნობენ ლისის მიდამოებში. დღე არ გავა, რომ ადამიანმა აქედან არ მოგვაკითხოს ჩივილით, რომ რაღაცამ მიკბინა. ქალაქგარეთ აგარაკებზე ვინც გადის, ბალახთან კონტაქტის შედეგად შეიძლება ისე აგაცოცდეს ტკიპა, რომ ვერც გაიგო. ტკიპას უყვარს თბილი და ნესტიანი ადგილები და ბალახი. მიწიდან ერთ მეტრზეც შეიძლება აცოცდეს ტკიპა. ტკიპას აქვს ძალიან კარგი ყნოსვა. 8-დან 20 მეტრამდე გრძნობს ადამიანის სუნს. ტკიპები ძალიან ჭკვიანი არსებები არიან. ისინი ბილიკების გასწვრივ არიან დადარაჯებული და ელოდებიან ადამიანებსა და ცხოველებს. ტკიპას ხელით არ უნდა შევეხოთ არავითარ შემთხვევაში. ტკიპა თვითონ არ უნდა მოიგლიჯოთ. თუ სპეციალისტს ვერ მიაკითხავთ, პინცეტით ნაზად უნდა ამოიყვანოთ ტკიპა. არ უნდა მოუჭიროთ ტკიპას. როდესაც უჭერთ, ის კბენს ადამიანს. წყლით ჩამობანა და ზეთში დახრჩობა არ არის სწორი. მაშინ გკბენთ სწორედ ტკიპა. აუცილებლად მივიდეთ სპეციალისტთან. ტკიპის ნაკბენმა იცის გაწითლება. კბენის ადგილას არის პატარა წერტილი და გარშემო თეთრი. დაავადება შეიძლება უსიმპტომოდ მიდიოდეს. კბენიდან 2-3 კვირის მანძილზე ყველას გირჩევთ, რომ მიმართოთ ექიმს, ჩაიტაროთ კვლევა, ნახოთ ხომ არ მიდის დაავადების მსუბუქი ფორმა, რომელმაც შეიძლება მერე მძიმე ფორმებამდე მიგვიყვანოს,“- მოცემულ საკითხზე ლია გოლიაძემ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დილა“ ისაუბრა.

წყარო: ​„იმედის დილა“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ყავის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორია ყავის შემცველობა? რა დადებითი და უარყოფითი თვისებები გააჩნია? რამდენი ჭიქა ყავის მირთმევა არის რეკომენდებული დღის მანძილზე? ვისთვის არის უკუნაჩვენები ყავის მიღება? რა შეცდომებს ვუშვებთ ყავის მირთმევის დროს? აქვს თუ არა ყავას დადებითი გავლენა ჩვენს მეტაბოლიზმზე? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს ვისაუბრებ ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ პროდუქტზე, ყველასთვის საყვარელ ყავაზე. ყავა ეს არის მარადმწვანე ხე ან ბუჩქი, არსებობს მისი დაახლობით 73 სახეობა, მის შესახებ ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნიდან მოიპოვება. ყავის სახელს უკავშირებენ არაბულ სიტყვა „კაუე“ს რომელიც ითარგმენა როგორც - ძალა, ასევე მის სახელი დაკავშირებულია ეთიოპიის ერთერთ პროვინციასთან რომელსაც „კაფა“ ჰქვია, საიდანაც დასაბამს იღებს ყავის ისტორია. ეთიოპიიდან ყავა გავრცელდა იემენსა და ეგვიპტეში, ხოლო მე-16 საუკუნეში თურქეთში პირველი ყავახანა გაიხსნა, ევროპაში კი ყავა ჩნდება უკვე მე-17 საუკუნიდან.

ყავის გარეთა ნაწილი - გარსი შეიცავს კოფეინს, რომელსაც გააჩნია მკვეთრად მატონიზებელი ეფექტი, ხოლო ყავის მარცვალი კი შეიცავს ნივთიერება თეობრომინს, რომელიც ხასიათდება სისხლძრღვთა გამაფართოებელი ეფექტით ( ამ უკანასკნელის ეფექტი მეტად გამოხატულია ე.წ ხნად ყავაში, რადგან ნალექიანი ყავის შემთხვევაში ხდება მთლიანი მარცვლის დაფქვა და მასში კოფეინის შემცველობაც მეტია). ამ ორი ძირითადი ნივთიერების გარდა, ყავა შეიცავს მინერალებს და ანტიოქსიდანტურ ნივთიერებებს. მისი ანტიოქსიდანტური თვისებების შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია ყავა არ მივიყვანოთ ადუღებამდე.

ყავას გააჩნია ორგანიზმის მატონიზებელი, ენერგიაზე მომყვანი ეფექტი, ამცირებს დეპრესიის განვითარების რისკს, აქვს დადებითი გავლენა მეტაბოლიზმზე -  აჩქარებს მეტაბოლიზმს განსაკუთრებით კი მაშინ თუ ყავას დარიჩინთან ერთად მივირთმევთ. 

ყავის სავარაუდო დადებით ეფექტებს მიაწერენ: 
  • ანტიკანცეროგენულ მოქმედებას ( კიბოს საწინააღმდეგო)
  • პარკინსონის დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას
  • ტიპი 2 დიაბეტის განვითარების რისკის შემცირებას

თუმცა დადებით თვისებებთან ერთად ყავას გააჩნია ორგანიზმზე უარყოფითი გავლენაც:
  • გულის რითმის აჩქარება
  • არტერიული წნევის მატება
  • უძილობა
  • აღგზნებადობა
  • თავის ტკივილი
  • დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება)
  • კუჭის მჟავიანობის მომატება

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად დღის მანძილზე უნდა გამოვიყენოთ ყავა ზომიერი ოდენობით - 3-4 ფინჯანი. სასურველია ნალექიანი და უნალექო ყავის წილი დღის მანძილზე იყოს თანაბარი. 

ახლა კი განვიხილოთ რომელ პროდუქტებთან არის ყავის მიღება რეკომენდებული: პირველ რიგში ყავის შარდმდენი ეფექტის გამო, დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ყავა უნდა მივირთვად წყალთან ერთად, რათა არ დაირღვეს ორგანიზმში სითხის ბალანსი. არ შეიძლება უზმოდ ყავის მიღება, მჟავიანობის მომატების გამო რაც თავის მხრივ ზრდის გასტრიტის (კუჭის გარსის ანთების) განვითარების რისკს. ასევე ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს რომ ყავის მირთმევა ტკბილეულთან ერთად ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, ტკბილეული შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ჩირეულით, რომელიც სასარგებლოცაა და შეიცავს მიკრო, მაკროელემენტებს, რომლებიც შეავსებენ ყავის ეფექტით გამოდევნილ მინერალებს ორგანიზმში.

ყავის მიღება რეკომენდებული არ არის არტერიული ჰიპერტენზიით და სხვა გულსისხლძარღვთა პათოლოგიით დაავადებული ადამიანებისთვის, სასურველია ორსულებში და ლაქტაციაში მყოფი ქალების რაციონში ყავა იყოს შემცირებული ოდენობით. ყავის მიღება აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად