Baby Bag

,,ლაქტაციის დროს დედის კვების რაციონს არსებითი მნიშვნელობა არ ენიჭება'' - კოლიკის გამომწვევ მიზეზებზე პედიატრი საუბრობს

,,ლაქტაციის დროს დედის კვების რაციონს არსებითი მნიშვნელობა არ ენიჭება'' - კოლიკის გამომწვევ მიზეზებზე პედიატრი საუბრობს

რა იწვევს მუცლის ტკივილს ახალშობილებში, რითი შეიძლება ავარიდოთ მათ კოლიკა და ახდენს თუ არა ზეგავლენას დედის კვების რაციონი აღნიშულზე? - ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი თათია სხირტლაძე.

- მუცლის ტკივილი ახალშობილებში გავრცელებული პრობლემაა. რა არის ამის გამომწვევი მიზეზები?

- კოლიკის მიზეზი სრულად შესწავლილი არ არის, ეს არის ტირილის შეტევა, რომელიც ძირითადად იწყება ახალშობილის დაბადებიდან 3 კვირაზე და გრძელდება 3-4 თვემდე, რის გამოც „სამთვიან კოლიკასაც“ უწოდებენ.

ძალიან ხშირად კოლიკის შეტევა დაკავშირებულია საჭმლის მომნელებელ სისტემასთან, რაც განპირობებულია ჩვილებში კუჭ-ნაწლავის უმწიფრობით. საკვების გადაჭარბებული მიღების, ძუძუს სწრაფად გამოწოვის ან არასწორად შერჩეული საწოვარით ხდება- აეროფაგია- ჰაერის გადაყლაპვა და შესაბამისად ნაწლავის გადაბერვა, სპაზმი. თუმცა კოლიკის შეტევის მიზეზი ასევე შეიძლება იყოს ჩვილის უმწიფარი ნერვული სისტემა, ძუძუთი კვების დროს დედის მიერ მირთმეული პროდუქტების მიმართ მომატებული მგრძნობელობა, ზოგიერთი საკვები პროდუქტის აუტანლობა (მაგ. ლაქტოზის აუტანლობა ხელოვნურ კვებაზე მყოფი ბავშვისთვის), სიგარეტის გამონაბოლქვი ჩვილის ადგილსამყოფელში და არაჯანსაღი, სტრესული სიტუაცია ოჯახში, დედის დაძაბულობა.

- ხშირად, მშობლები ძუძუთი კვების არასწორ ტექნიკას იყენებენ. როგორი უნდა იყოს ბავშვის მდგომარეობა ჭამის დროს და განაპირობებს თუ არა ეს მუცლის ტკივილს?

- ძალზედ მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვი სწორად იდებდეს ძუძუსთავს პირში, რათა ზედმეტი ჰაერი არ გადაყლაპოს, პირველ რიგში დედა უნდა მოთავსდეს მოხერხებულად და ბავშვი მთელი სხეულით უნდა იყოს მიბრუნებული დედისკენ, ძუძუსთავი მოთავსდეს ჩვილის ფართოდ გაღებულ პირში, ისე რომ ტუჩის ლორწოვანი მოჩანდეს და სრულად ფარავდეს ძუძუსთავის არეალს.

- არის თუ არა რაიმე მეთოდი, რითაც ავარიდებთ ბავშვს მუცლის ტკივილს?

- პრევენციული ზომები, რითაც თავს ავარიდებთ კოლიკის შეტევას, ძირითადად დაკავშირებულია კვების პროცესთან. ძუძუთი კვების დროს - წოვის სწორი ტექნიკა, რომ ნაკლები ჰაერი გადაყლაპოს პატარამ, ხელოვნურ კვებაზე მყოფ ჩვილებში არ შეცვალოთ საკვები თქვენი ინიციატივით, მნიშნელოვანია, ანტიკოლიკური ბოთლის შერჩევა, სადაც მცირდება კვების დროს ჰაერის გადაყლაპვა, შეარჩიოთ სწორი რძის ნაკადი (არც ძალიან სწრაფი, არც ძალიან ნელი, უმჯობესია იყოს ძუძუს დრვილიდან რძის ნაკადის მსგავსი), დაეხმარეთ კვების დროს და ასევე დასრულების შემდგომ, ვერტიკალური პოზის მიღებით მოახდინოს დაბოყინება.

რადგან კოლიკა ზოგიერთი ჩვილის ცხოვრების ნორმალური ნაწილია და არ არის საზიანო, ჩვეულებრივ რეკომენდირებული არ არის მედიკამენტების მიღება, საკმარისია დაიცვათ პრევენციული ზომები და ტკივილის დროს გაითვალისწინოთ შემდეგი რეკომენდაციები: გაუკეთეთ მუცლის მსუბუქი მასაჟი, ფეხების პედალისებური მოძრაობა, ჩასვით თბილ აბაზანაში, მიიკარით მჭიდროდ მუცელზე- ეს დაცულობის შეგრძნებას უჩენს, ხელს უწყობს მათ მოდუნებას, რასაც ტკივილის შემსუბუქებამდე მივყავართ.

- იწვევს თუ არა ბუნებრივი კვების დროს, დედის მიერ მიღებული საკვები პატარას მუცლის ტკივილს?

- თანამედროვე კვლევებით და რეკომენდაციებით ბუნებრივი კვების დროს დედის კვების რაციონს არსებითი მნიშვნელობა არ ენიჭება. მნიშვნელოვანია, დედას ჰქონდეს ჯანსაღი, დაბალანსირებული კვება და მასში არ უნდა შედიოდეს ალერგიული საკვები და ალკოჰოლი. დაკვირვების პრინციპით თქვით უარი იმ პროდუქტზე, რომელიც უმწვავებს კოლიკას თქვენს პატარას.

- ბუნებრივი კვების დროს უფრო ხშირია მუცლის ტკივილები, თუ ხელოვნური კვებისას?

- კოლიკა ვლინდება, როგორც ბუნებრივ, ასევე ხელოვნურ კვებაზე მყოფ ჩვილებში, პრაქტიკულად ერთნაირი სიხშირით. ბავშვის კვების ტიპი არ ახდენს გავლენას მის გავრცელებაზე, თუმცა ხელოვნურ კვებაზე მყოფ ბავშვებს, ძირითადად მასში შემავალი ძროხის რძის კომპონენტის გადამუშავება უჭირთ, რის გამოც პედიატრის მიერ ყურადღებით უნდა შეირჩეს ადაპტირებული რძის ფორმულა. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ​ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

მიზანშეწონილია თუ არა და რა უარყოფითი შედეგები შეიძლება, მოჰყვეს დამამშვიდებლის მიღებას ბავშვებში?

მიზანშეწონილია თუ არა და რა უარყოფითი შედეგები შეიძლება, მოჰყვეს დამამშვიდებლის მიღებას ბავშვებში?
მიზანშეწონილია თუ არა და რა უარყოფითი შედეგები შეიძლება, მოჰყვეს დამამშვიდებლის მიღებას ბავშვებში? - ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე.

- მიზანშეწონილია თუ არა ბავშვებისთვის დამამშვიდებლის მიცემა?

- თავდაპირველად, ვისაუბროთ ადრეული ასაკის 2, 3, 4 თვის ბავშვებზე. მშობელთა უმეტესობის გადმოცემით, ზოგიერთ ბავშვს 6 თვის ასაკამდე განუწყვეტელი ტირილი ახასიათებს. მოდით, თავდაპირველად დავაზუსტოთ, რას ნიშნავს ტირილი ამ ასაკის ბავშვისთვის, ეს მშობლებისთვის საკუთარი საჭიროებების შესახებ ინფორმაციის მიწოდების ერთადერთი გზაა. ამ ასაკში პატარა სიტყვით ვერ აგებინებს დედას, რა სჭირდება და ამიტომაც ცდილობს, ტირილით მიიქციოს ყურადღება. 

ჩვილის ტირილს სხვადასხვა სახე, ტონალობა, ხანგრძლივობა, ინტენსივობა აქვს, რაც ამა თუ იმ საჭიროებაზე მიგვანიშნებს. შიმშილი, სველი საფენი, ტკივილი, გადაღლა და ა.შ. აღსანიშნავია ისიც, რომ თავად დაბადების პროცესი ბავშვისთვის ერთობ სტრესულია, ამავდროულად მისთვის ჩვეული, უსაფრთხო გარემო შეიცვალა სრულიად განსხვავებულით, ვიდრე იგი ამ გადაწყობას შეეგუება, შფოთავს და ამ გრძნობას ტირილით გამოხატავს. 

ითვლება, რომ გესტაცია – დედის ორგანიზმში განაყოფიერებული კვერცხუჯრედის მომწიფებისა და ბავშვად ჩამოყალიბების პერიოდი, პოსტნატალურადაც, ანუ ბავშვის დაბადების შემდგომაც, რამდენიმე ხანს გრძელდება, ეს დაახლოებით გესტაციის 46 კვირას მოიცავს, და ტირილის მაქსიმალური პერიოდიც ამ დრომდე შეიძლება გაგრძელდეს. მაგალითად, თუ ბავშვი დროული, ჯანმრთელი დაიბადა გესტაციის 39–40 კვირაზე, სავარაუდოა, რომ დაბადების შემდგომ მას 6–7 კვირა ტირილის აქტიური პერიოდები ექნება. 

როდესაც ბავშვი ვითარდება ასაკის შესაბამისად, კარგად ჭამს, იმატებს წონაში, აქვს ცნობიერების ადეკვატური დონე, კუნთების ნორმალური ტონუსი, მას დამამშვიდებელი მედიკამენტი არ სჭირდება. 

აღსანიშნავია, რომ განვითარებადი ტვინი ძალიან მოწყვლადია ინტოქსიკაციისადმი და ადრეულ ასაკში საძილე, დამამშვიდებელი საშუალებების გამოყენება არაეფექტურია, ამის გამო მშობელი ზრდის დოზას და ერთვება მანკიერ წრეში, რამაც საბოლოოდ ბავშვის განვითარებაზე ცუდი შედეგი შეიძლება იქონიოს. ვინაიდან ითრგუნება ბავშვის გარემოსთან კომუნიკაციის მნიშვნელოვანი, ერთადერთი საშუალება. ამავდროულად არ არის გამორიცხული ალერგიული რეაქციის განვითარების რისკი. ასე რომ, ერთი შეხედვით მარტივმა და მსუბუქმა, თუნდაც მცენარეულმა მედიკამენტებმა შეიძლება სავალალო შედეგი გამოიწვიოს. 

- ხშირად, როდესაც ბავშვი განუწყვეტლივ ტირის და მშობლებს უჭირთ დამშვიდება, ისინი თვლიან, რომ მცირე დოზით, მსუბუქი დამამშვიდებელი ზიანს არ მოუტანს პატარას. როგორ მოიქცნენ ასეთ დროს, რას ურჩევდით?

- უნდა გავითვალისწინოთ, რომ დედა უძილობისაგან შეიძლება გამოიფიტოს და აღარ ჰქონდეს შესაბამისი ემოციური მდგომარეობა, ამიტომ დამამშვიდებელი მედიკამენტის გამოყენება ყველაზე ოპტიმალურ და ხშირად ერთადერთ გამოსავლად მიაჩნია. ძალიან მნიშვნელოვანია, ამ პერიოდში დაეხმარონ დედას, კერძოდ, აუცილებელია ბავშვზე ზრუნვის გადანაწილება მშობლებს შორის, საჭიროების შემთხვევაში ოჯახის წევრების ჩართვა ბავშვზე ზრუნვის პროცესში. ყოველივე ეს საშუალებას მისცემს დედას თავად იყოს მშვიდად, ჰქონდეს ბავშვის ტირილთან გამკლავების ადეკვატური ქმედებები და ეს რთული პერიოდი გაივლის ყოველგვარი დამამშვიდებელი მედიკამენტის გარეშე.

აუცილებლად მინდა განვასხვაოთ ტიპური ბავშვის ქცევის დარღვევა და ქცევის რადიკალური დარღვევა, განვითარების გარკვეული დარღვევების მქონე ბავშვთან. ჩაერთონ სპეციალისტები, ნევროლოგი, ბავშვთა ფსიქოლოგი, რომლებიც ზუსტად განსაზღვრავენ პრობლემას და მისი მართვის ტაქტიკას, მედიკამენტების გამოყენების ჩათვლით.

- შედარებით მოზრდილ ბავშვებზე რას გვეტყოდით? შეიძლება თუ არა უარყოფითი ზეგავლენა მოახდინოს დამამშვიდებლის მიღებამ?

- ახლა შევეხოთ ცოტა მოზრდილ ბავშვებს, 2-დან 4 წლამდე ასაკს. ამ პერიოდში ბავშვი იწყებს სწრაფვას დამოუკიდებლობისკენ, ცდილობს საკუთარი მე დაამკვიდროს. იძენს დამოუკიდებელ უნარ-ჩვევებს, ხშირად იყენებს სიტყვა „არას“ და ძალიან ოპოზიციურია, მაქსიმალურად ცდილობს გარემო დაუქვემდებაროს საკუთარ მოთხოვნებს. ეს ე.წ. პირველადი სიჯიუტის პერიოდია. აქ მშობლები უნდა ეცადონ იპოვონ ოქროს შუალედი და დაიცვან ზომიერება აკრძალვებსა და ნებადართულობაში.

თუ ბავშვს კატეგორიულად ავუკრძალავთ ყველაფერს და დიდი წნეხის ქვეშ მოვაქცევთ მის „მეს“, ამან მომავალში შესაძლოა, ძალიან სერიოზული თვითშეფასების პრობლემები ჩამოუყალიბოს. ამ პერიოდის შემადგენელი ნაწილია ე.წ „მრისხანების შეტევები“, ქცევითი დარღვევები და დაუმორჩილებლობა ბავშვის მხრიდან, მიზეზი – დამოუკიდებლობის სურვილთან ერთად თავს იჩენს ბავშვის გამოუცდელობა. მან არ იცის, როგორ მოიპოვოს დამოუკიდებლობა, არ აქვს გარემოსთან კომუნიკაციის გამოცდილება, სრულფასოვნად არ არის ჩამოყალიბებული მეტყველება.

ხშირად „არას“ თქმის შემდეგ ბავშვმა არ იცის, როგორ გააგრძელოს მშობელთან ურთიერთობა. ამას მოჰყვება ემოციების მოზღვავება და თავს იჩენს მანიპულაციური ქცევები, რომლითაც ის ცდილობს მიიღოს სასურველი. აქ დამამშვიდებელი მედიკამენტები მშობლებს ვერ დაეხმარება. მედიკამენტის გამოყენების შედეგად ბავშვი დაკარგავს წინააღმდეგობის გაწევის ძალას ფიზიკურად, მაგრამ როგორც კი მედიკამენტი მოიხსნება, არასასურველი ქცევა ისევ იჩენს თავს და ზოგადად, დარჩება უცვლელად. 

ამ დროს ძალიან მნიშვნელოვანია მშობელმა თავისი ქცევით გააგებინოს შვილს, რომ ეს არ არის ის ქმედება, რის შედეგადაც მან შეიძლება მიიღოს სასურველი და შესთავაზოს ალტერნატივა, რითიც ბავშვი სურვილის ასრულებას შესძლებს. 

უმჯობესია, მშობელმა გაიჭირვოს რამოდენიმე კვირა, ისწავლოს ქცევითი ტექნიკები და ასე მართოს პატარას ქცევა, შემდეგ კი დიდი ხნის განმავლობაში იყოს მშვიდად

თუ ოჯახის ყველა წევრი, წინასწარგანსაზღვრულად, შეთანხმებულად იმოქმედებს, შედარებით ადვილად და მოკლე დროში მივიღებთ სასურველი ქცევის ჩამოყალიბებას. გაცილებით პრობლემურია მრავალთაობიანი ოჯახი იმიტომ, რომ ბავშვი არაჩვეულებრივად ხვდება, როგორ იმანიპულატოროს სხვადასხვა ადამიანთან. როგორც წესი, ხშირად ბავშვის მშობლებს აქვთ ურთიერთშეთანხმებული ქმედებები, რომლებსაც იყენებენ ბავშვთან ურთიერთობაში, მაგრამ ამ ყველაფერს საერთოდ არ ითვალისწინებს ბებია-ბაბუა, ან არსებობს სხვადასხვა ვარიაცია. ასეთ შემთხვევაში ადეკვატური ქცევის ჩამოსაყალიბებლად ოჯახს დასჭირდება გაცილებით დიდი დრო.


და ბოლოს, ძვირფასო მშობლებო, რაც უფრო ნაკლებად მოსთხოვთ ექიმებს დამამშვიდებელი მედიკამენტის დანიშვნას, მით უფრო დაეხმარებით თქვენს შვილს. აუცილებელია იცოდეთ საკუთარი ემოციური შესაძლებლობების ზღვარი, ის ტექნიკები და მექანიზმები, რომლებიც დაგეხმარებათ პრობლემური სიტუაციების მართვაში. აუცილებელია გქონდეთ აქტიური კომუნიკაცია შვილთან და როდესაც ოჯახის ყველა წევრი ჩართული, ურთიერთშეთანხმებული იქნება აღზრდის პროცესში, მედიკამენტების გამოყენების საჭიროება არ დადგება. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად