Baby Bag

„დროა, საერთოდ გადავიდეთ განმავითარებელ შეფასებაზე“ - მზია კახაძე

„დროა, საერთოდ გადავიდეთ განმავითარებელ შეფასებაზე“ - მზია კახაძე

ოგორ უნდა შეფასდეს მოსწავლე ონლაინ სწავლების შემდეგ და რა პროცესები გამოკვეთა პანდემიით გამოწვეულმა კრიზისმა განათლების სფეროში, ამ თემებზე ​Momsedu.ge სასკოლო საზოგადოებისთვის კარგად ნაცნობ მასწავლებელს, მზია კახაძეს ესაუბრა. იგი ღურტის (ხულოს მუნიციპალიტეტი) საჯარო სკოლაში ასწავლის.

- ქალბატონო მზია, თითქმის 2 თვეა, სწავლა ონლაინ ფორმატში მიმდინარეობს. რა სირთულეებს გადააწყდით დისტანციური სწავლებისას?

- მსოფლიოში არსებულმა რეალობამ განათლების სისტემა ახალი გამოწვევის წინაშე დააყენა, პედაგოგებმა ამ გამოწვევას ღირსეულად ვუპასუხეთ და გადავედით ონლაინ სწავლების რეჟიმზე. COVID-19-მდე ჩვენ სრულად ონლაინ სწავლებაზე გადასვლის გამოცდილება არ გვქონდა, თავისთავად წარმოიქმნა როგორც ტექნიკური, ასევე შინაარსობრივი პრობლემები, თუმცა განათლების სამინისტროს მხარდაჭერით შესაძლებლობები მოგვეცა, სრულყოფილად ვისარგებლოთ შემოთავაზებული ონლაინ ინსტრუმენტებით - Microsoft office 365-ით, რომელიც აერთიანებს Microsoft TEAMS, OneNote-ს და სხვა, რაც ითვალისწინებს კოლაბორაციული სწავლების ელემენტებს და ეს ძალიან კარგია. საკმაოდ რთული და შრომატევადი აღმოჩნდა სკოლისათვის აქამდე უცხო პროგრამის Microsoft office 365-ის გაგება, თუმცა შეიქმნა რაიონული ვირტუალური საკონსულტაციო სივრცეები პროგრამა TEAMS-ში, რომლის მეშვეობითაც ასევე ახალი სკოლის მოდელის ტექნოლოგიების ექსპერტები კონსულტირებას გვიწევენ ჩვენ, პედაგოგებს. ასევე აქტიურად არის ჩართული ხულოს რაიონის რესურსცენტრის ხელმძღვანელობა, რომ სწავლა-სწავლების პროცესი უწყვეტად წარიმართოს და ყველაზე რთულ სიტუაციაშიც კი ნაპოვნი იქნას გამოსავალი.

- რა პროცესები გამოკვეთა პანდემიით გამოწვეულმა კრიზისმა განათლების მიმართულებით?

- ხარისხიანი ონლაინ სწავლების დანერგვა მოითხოვს წინასწარი მომზადების პროცესს, რაც გულისხმობს არა მარტო ადამიანურ, არამედ ტექნიკურ რესურსებს. სამწუხაროდ, ქართულ სოციუმში გვაქვს „ციფრული უთანასწორობა“, რადგან მაღალმთიანი რეგიონების სოფლების უმრავლესობა ინტერნეტის გარეშეა და საკმაოდ მწვავე პრობლემის წინაშე აღმოვჩნდით, ჩვენი მოსწავლეების უმრავლესობა არ არის უზრუნველყოფილი კომპიუტერითა და ინტერნეტით. ტელეფონის ინტერნეტი ძვირი უჯდებათ მშობლებს, რაც საკმაოდ უხერხულ სიტუაციას მიქმნის მე პირადად და ვცდილობ, გაკვეთილი შევამცირო, რომ მოსწავლემ არსებული ანგარიშით შეძლოს სხვა გაკვეთილის მოსმენაც. მიუხედავად სტრესული მდგომარეობისა, წარმოქმნილმა კრიზისმა ბევრ გამოწვევასთან ერთად საინტერესო პროცესები გამოკვეთა, რაც აუცილებლად მისცემს ბიძგს განათლებაში მიმდინარე პროცესებს. კარგი იქნება, პროცესის დასტაბილურების შემდეგ გადაიდგას ქმედითი ნაბიჯები კომპიუტერული წიგნიერების განვითარების კუთხით, რასაც შედეგად მოჰყვება საქართველოს უკლებლივ ყველა სკოლის, მაღალმთიანი სოფლების ჩათვლით, შესაბამისი ტექნიკითა და ინტერნეტით უზრუნველყოფა.

- ქალბატონო მზია, საინტერესოა თქვენი მოსაზრება მოსწავლეთა შეფასებასთან დაკავშირებით. თქვენი აზრით, როგორ უნდა შეფასდეს მოსწავლე ონლაინ სწავლების შემდეგ?

- ონლაინ სწავლების დროს არ ვიყენებთ განმსაზღვრელ შეფასებას და მე მგონი, დროა, საერთოდ გადავიდეთ განმავითარებელ შეფასებაზე. საგანამანთლებლო სისტემაში მიმდინარე ყველა რეფორმის მთავარი საზრუნავი არის შეფასების სისტემის დახვეწა-გაუმჯობესება. ეს საკითხი დღეს უფრო მწვავედ დგას, რადგან მოცემულ სიტუაციაში, შეფასების დროს უამრავი რამ არის გასათვალისწინებელი, განმსაზღვრელი შეფასების გამოყენება ობიექტურობას იქნება მოკლებული. მოდი ვიმსჯელოთ, რას განიცდის მოსწავლე, როდესაც მაღალ ქულებს ვუწერთ? ბედნიერია, საკუთარ თავში დარწმუნებულია, რა თქმა უნდა, უკეთესად სწავლის სურვილი აქვს, თუმცა მცირე კრახიც მძიმე გადასატანია მისთვის და მოტივაცია მხოლოდ გარეგანია, ის ეჩვევა სწავლას მხოლოდ ნიშნისთვის და არა სწავლისთვის. რას განიცდის მოსწავლე, როდესაც დაბალ ქულებს ვუწერთ? არ უხარია გაკვეთილზე დასწრება, უჩნდება არასრულფასოვნების კომპლექსი, შურით უყურებს წარჩინებულებს და მშობლებთანაც არ არის გულახდილი, ცხოვრების შიში უჩნდება, რომ ვერასდროს იქნება წარმატებული. აქ მხოლოდ მშრალი ციფრებია. განმავითარებელი შეფასების გამოყენების დროს გაკეთებული კომენტარებით კი, თუ ჩვენ მასში ჩვენს კეთილგანწყობას გამოვავლენთ, ბავშვი წარმატების მიღწევის იმედს არ დაკარგავს. თუმცა საბოლოო ჯამში, მაინც სამინისტროსგან ველოდებით ოფიციალურ გადაწყვეტილებას, თუ როგორ უნდა მოხდეს მოცემულ სიტუაციაში მოსწავლეთა შეფასება.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობლებს სამ წესს დავუწესებ...“

„მშობლებს სამ წესს დავუწესებ...“
აუცილებელია თუ არა ბავშვს წინასწარ შევასწავლოთ სასკოლო პროგრამა? - აღნიშნულ თემაზე აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა „დილა მშვიდობისა საქართველოსთან“ ისაუბრა. 

მისი თქმით, რატომღაც ჰგონიათ, რომ სკოლისთვის მომზადება გულისხმობს, როდესაც ბავშვმა ბევრი ლექსი, კითხვა, წერა და ანგარიში იცის. თუ ეცოდინება კარგია, თუმცა თუ არ იცის, საშიში არ არის. არ არის კარგი, როდესაც სპეციალურად ვასწავლით წერა-კითხვას იმისათვის, რომ სკოლაში აღარ დასჭირდეს. თუ ბავშვმა მოითხოვა - ვასწავლოთ, მაგრამ თუ ის ამისკენ არ ისწრაფვის - არ დავაძალოთ. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ჩვენი ბავშვი რამეს ჩამორჩება.

„ერთი წლით ადრე უნდა ვესაუბროთ ბავშვებს სკოლაზე, მასწავლებლებზე, ძალიან უნდა შევაყვაროთ პედაგოგები. ხანდახან ამბობენ, რომ „აი, ამ სკოლაში ასეთი სწავლებაა“, „ამ სკოლაში ინგლისურია გაძლიერებული“ - ამით არ უნდა მოიხიბლოს მშობელი. უმჯობესია გაიკითხოს, ვინ არის „ქალბატონი თამარი“, „ქალბატონი ნინო“ - კეთილი, გულისხმიერი მასწავლებელი, ბავშვები რომ უყვარს. უკეთესია ბავშვს წინასწარ გაეცნოს მასწავლებელი, ტელეფონით ან წერილი გაუგზავნოს, შეიძლება შეხვდნენ კიდეც, ბავშვები უკვე შეგუებულები იქნებიან და არ იუცხოვებენ სკოლას. თუ მაინც გაუცხოვდა, სჯობს ასეთი ბავშვების მშობლები პირველ დღეს სკოლაში დავტოვოთ. დასხდებიან საკლასო ოთახში, დაგვინახავენ, როგორი მასწავლებლები ვართ და იმედი მივცეთ, რომ მათ შვილს ძალიან კარგი პედაგოგი შეხვდა. რაც მთავარია, ბავშვიც მშვიდად იქნება, რადგან დედა ახლოს ეყოლება,“ - აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა. 

მისი თქმით, ბავშვმა სწავლა უნდა შეიყვაროს და არა სწავლა რამის გამო, თუნდაც ქულებისთვის. არავითარი საჩუქარი! საკმარისია მასწავლებელმა დაურეკოს მშობელს და შეაქოს ბავშვი - „თქვენმა შვილმა დღეს ძალიან გამახარა, როგორი მაგალითების ამოხსნა სცოდნია“. როდესაც დედა ამას მოისმენს, შვილს მოეფერება და ბავშვს კიდევ გაუჩნდება მოტივაცია, რომ შემდეგ დღესაც წავიდეს სკოლაში.

„პირველკლასელებს თავხედობას ვერ დავაბრალებთ, ისინი შეიძლება უმართავები არიან. თუ კი მაინდამაინც მეორე, მესამე კლასში არის გათავხედებული და უმართავი ბავშვი, მასთან გვმართებს პიროვნული ურთიერთობა, ხომ ვერ გავაგდებთ სკოლიდან?! ყველა ბავშვი ჩვენია. დღეს ასეთია, მაგრამ არ ვიცით, იქნებ გენია შფოთავს მასში და არა თავხედობა?! როცა ნიჭი აქვს ადამიანს, ეს ნიჭი აცახცახებს სხეულს. როცა ბავშვი შენთან ახლოსაა, თავზე ხელი დაადე, დედის თანდასწრებით მასზე კარგი თქვი, ისეთი რამ მიაწერე, რაც არ ახასიათებს, თუმცა გინდა, რომ გამოვლინდეს,“ - დასძინა მან. 

აკადემიკოსმა მშობლებს სამი წესი დაუწესა - „მშობლებს სამ წესს დავუწესებ“: 

პირველი:

უნდა გიყვარდეს შვილი. გიყვარდეს არა შენთვის, არამედ მისთვის. არ დაუყვირო, არ გაარტყა, არ დაემუქრო, კუთხეში არ დააყენო, თითი არ დაუქნიო. ამრიგად, პირველი წესი! გიყვარდეს ბავშვი შენი კარგი ქცევით. ალერსი სიყვარულით, კეთილ საქმეთა გარეშე მკვდარია. ასე უყვართ? თავიანთი სიმშვიდისთვის უყვართ, თუ იმისთვის, რომ ისინი მომავალი მოქალაქეები უნდა გახდნენ მშვენიერი ქვეყნის?!

მეორე:

უნდა გამოიჩინოთ მოთმინება. ბავშვი კიდეც იცელქებს, კიდეც იყვირებს, კიდეც განმარტოვდება. თუ ესენი არ მოხდა მის ცხოვრებაში, ვერ გაიზრდება. დედაა დასასჯელი, როცა მოთმინებას კარგავს, რადგან ბავშვმა თუ არ იცის, მშობელმა იცის, რომ სიმშვიდე ზრდის მის შვილს.

მესამე:

მესამე არის ნდობა. ჰუმანურობა ეს იქნება - „მე მჯერა, ჩემი სიყვარული ბავშვს გამოასწორებს“, „მიყვარს გზასაცდენილი სიყვარულით გამოვასწორო“.

მოდი, შევასმინოთ ჩვენს კეთილ მშობლებს ილია ჭავჭავაძის სიტყვები, რომელშიც აღზრდის მიზანიც არის ჩადებული, პროგრამაც და მეთოდიც:

„დედავ! ისმინე ქართვლის ვედრება:

ისე აღზარდე შენ შვილის სული,

რომ წინ გაუძღვეს ჭეშმარიტება,

უკან ჰრჩეს კვალი განათლებული.“

წყარო: ​„დილა მშვიდობისა საქართველო“

წაიკითხეთ სრულად