Baby Bag

„ჩვენ ყოველთვის ვაბრალებთ, რომ ეს არის ხასიათი. ეს არ არის ხასიათი, ბავშვი მოდელად იღებს მშობელს,“ - მაია ნანიტაშვილი

„ჩვენ  ყოველთვის ვაბრალებთ, რომ ეს არის ხასიათი.  ეს არ არის ხასიათი, ბავშვი მოდელად იღებს მშობელს,“ - მაია ნანიტაშვილი

ბავშვთა ფსიქოლოგმა მაია ნანიტაშვილმა ბავშვებში აგრესიის მიზეზებსა და მშობლების მიერ გამოყენებულ აღზრდის მეთოდებზე ისაუბრა. მისი თქმით, როდესაც ბავშვის აგრესიული ქცევა მის ხასიათს ბრალდება, ეს არასწორია:

„ჩვენ არ ვიბადებით ხასიათით. ეს არის გენეტიკა, რისი პროვოცირებაც ხდება გარემოდან. ჩვენ ყოველთვის ვაბრალებთ, რომ ეს არის ხასიათი, რაც მარტივი გამოსავალია. ეს არ არის ხასიათი. ეს არის, როდესაც ბავშვი იდენტიფიკაციას გადის მშობელთან, ემსგავსება მას. დედა აბრალებს, რომ მამას ჰგავს, მამა ამბობს, რომ დედას ჰგავს. ბავშვი იმ გარემოში იზრდება, სადაც მსგავსება ხდება. ​ის მოდელად იღებს მშობელს. დავუშვათ, რომ ლეკვი გავზარდოთ სხვა ცხოველებთან. ის ​აუცილებლად იქნება ქცევის გადამღები. ასე ვართ ჩვენც, ადამიანები, ვიღებთ ქცევას. ჩვენ ამას ვარქმევთ შემდეგ ხასიათს უბრალოდ. ეს არის ქცევის მოდელი, რომელსაც ჩვენ ვირგებთ.“

მაია ნანიტაშვილის თქმით, მშობელმა ბავშვთან ურთიერთობისას ყოველთვის უნდა გაითვალისწინოს მისი ასაკი:

„დიდი მნიშვნელობა აქვს ასაკს. ოთხი წლის ასაკი არის ჯიუტობის ხანა.​ ბუნებრივია, ეს ასეც უნდა იყოს. ამ დროს ბავშვი თითქოს გამოხატავს აგრესიას, მაგრამ ეს აგრესია არ არის. ის ამბობს: „მინდა, მე უნდა გავაკეთო.“ ჩვენ ამას აგრესიას ვერ დავარქმევთ. მშობლებს ერთადერთი რჩევა მინდა მივცე, რომ გაუმარტივდეთ ცხოვრება და ურთიერთობა ბავშვებთან. მოიძიონ მარტივი ინფორმაციები, განვითარების ​რა საფეხურზეა მათი შვილი და ამ საფეხურზე რა ქცევა ვლინდება. ზოგჯერ მშობელი ნორმად არ თვლის იმას, რაც ნორმაა. გადაჭარბებული მოლოდინების ქონა არის ძალადობა. ძალიან ხშირია, როდესაც დედამ ცეკვას დაანება თავი და შვილს აიძულებს, რომ იცეკვოს. ამ დროს არ უნდა ბავშვს ცეკვა. პრობლემა ის არის, რომ ფიზიკური ძალადობა ჩანს, ხოლო ემოციური ძალადობა არ ჩანს.“

თუ ბავშვი აგრესიას გამოხატავს, პირველ რიგში, რაც მშობელმა უნდა გააკეთოს, ეს არის თვითონ იყოს დარწმუნებული იმაში, რასაც აკეთებს. ემოცია უნდა იყოს მყარი ბავშვთან მიმართებაში. მაგ. მე ვარ დაღლილი და ბავშვს ვეუბნები, რომ დღეს ვარ დაღლილი და ვერ გეთამაშები. თუ ბავშვი ამას არ ითვალისწინებს, უნდა ვუთხრათ მის ენაზე: „შენ ხომ ყოფილხარ დაღლილი.“ ამის შემდეგ ხდება ის, რომ მე ამ გადაწყვეტილებაში მყარი ვარ. ​მე ვიცი ნამდვილად, რომ ვერ შევძლებ მასთან თამაშს და არც ველოდები ისტერიკას. მერე მანიპულაციის სწავლა ხდება ბავშვებში,“ - აღნიშნულ თემებზე მაია ნანიტაშვილმა ტელეკომპანია GDS-ის გადაცემაში „შუადღე GDS“ ისაუბრა.

წყარო: ​შუადღე GDS

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„როდესაც ბავშვს აქვს სამართლიანობის განცდა, ის შენიშვნასაც მშვენივრად იღებს,“ - ნეიროფსიქო...
​​ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე მოზრდილი და გარდატეხის ასაკში მყოფი შვილების მშობლებს ურჩევს, რომ ბავშვთან ინტენსიური დიალოგი ჰქონდეთ, რასაც ის ბავშვებთან კომინუკაციის საუკეთესო გზად მიიჩნევს:„ერ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ვმართოთ ბავშვებში უარით გამოწვეული აგრესიული ქცევა?

როგორ ვმართოთ ბავშვებში უარით გამოწვეული აგრესიული ქცევა?

ხშირად ბავშვები აგრესიულად იქცევიან, თუ გარკვეულ სურვილს არ შეუსრულებ. როგორ ვმართოთ მათი აგრესიული ქცევა? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ლელი ყიფიანი.

- ხშირად ბავშვები აგრესიულად იქცევიან, თუ გარკვეულ სურვილს არ შეუსრულებ. რა დროს უნდა ვუთხრათ უარი მათ?

- აგრესია ეს არის ქმედება ან მუქარა, რომელიც მიზნად ისახავს სხვა ადამიანისთვის ფიზიკური და ფსიქოლოგიურიზიანის მიყენებას. ის ბავშვებისა და მოზარდების მნშვნელოვან სოციალურ პრობლემას წარმოადგენს. ბავშვები, რომლებიც აგრესიულად იქცევიან, შესაძლოა ზიანი მიაყენონ არამარტო საკუთარ თავს, არამედ ოჯახს თანატოლებს და მთლიანად საზოგადოებას.

კვლევები აჩვენებს რომ ბავშვები, რომლებიც გამოირჩევიან აგრესიული ქცევებით, უფრო მეტად აღენიშნებათ ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემები და მომავალში შესაძლოა ადგილი ჰქონდეს ფსიქო აქტიური ნივთიერებების მოხმარებას და ჩართული იყვნენ ძალადობრივ ქმედებებში. ბავშვებში აგრესია შესაძლოა სხვადასხვა სახით გამოვლინდეს: ტირილი, ბრაზი, ჩქმეტა, კბენა, ყვირილი, ფეხების ბაკუნი დარტყმა, სხვების ან საკუთარი ნივთების დაზიანება, შეურაცხყოფისმიყენება, დაცინვა, მუქარადა ბულინგი .

აგრესიული ქცევა შესაძლებელია იყოს 2 სახის: ინსტრუმენტული და მტრული.

ინსტრუმენტულ აგრესიას ყოველთვის აქვს გარკვეული მიზანი და საკმაოდ გავრცელებულია მცირეწლოვან ბავშვებში. ინსტრუმენტული აგრესიის ერთ-ერთი ახსნა მდგომარეობს იმაში, რომ ამ ასაკის ბავშვებს არ აქვთ ენობრივი და სოციალური უნარები, ამიტომ მიმართავენ ინსტრუმენტულ აგრესიას საკუთარი თავის დამკვიდრებისთვის. ხოლო უფრო მოზრდილ ასაკში ინსტრუმენტული აგრესიული ქცევა შესაძლებელია აიხსნას მიზანდასახულობით, საკუთარი მიზნების მიღწევა, წარმატებისკენ მისწრაფებით და სირთულეების დაძლევით.ასეთ შემთვევაში, აღზრდა მიმართული უნდა იყოს იქითკენ რომ მოხდეს კონტროლი დამანგრეველი, დამაზიანებელი ფორმების და წახალისება იმ ასპექტებისა, როგორიცაა მიზანსწრაფულობა, საკუთარი აზრის დაცვა, არას თქმაიმაზე, რაც მას არ სურს ან არ სიამოვნებს. რაც შეეხება მტრულ აგრესიას, არ არსებობს რაიმე ერთი მიზეზი იმისა თუ რატომ იქცევიან ბავშვები აგრესიულად, თუმცა არსებობს გარკვეული მახასიათებლები, რამაც შესაძლებელია გამოიწვიოს ან გაზარდოს აგრესიული ქცევის გამოვლენა. ეს შესაძლოა იყოს ემოციების რეგულაციის სირთულე და სოციალური უნარების დეფიციტი. დაუკმაყოფილებელი მოთხოვნილებები, როდესაც ბავშვმა უკვე ამოწურა ყველა სხვა გზა მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად, რომლის დროსაც აგრესიის გამოვლენა შესაძლებელია იყოს ბრძოლა გადარჩენისთვის ან უკავშირდებოდეს მშობლის მიერ აკრძალვებს, შეზღუდვებს. გარდა ამისა, ის შეიძლება გამოიწვიოს ძლიერმა ფრუსტრაციამ, ან ტრავმულმა გამოცდილებამ. რისკ ფაქტორს ასევე წარმოადგენს დასწავლილი ქცევა, მაგალითად, როგორ ურთიერთობენ ოჯახის წევრები ერთმანეთთან, როგორ აგვარებენ პრობლემებს ერთამანეთში და ბავშვთან მიმართებაში. როგორი გარემოა ოჯახში: ზედმეტად მკაცრიმიდგომა ან უგულებელყოფა, არათანმიმდევრული მიდგომები, როდესაც ბავშვს არ აქვს ემოციური მხარდაჭერა, სითბო და სიყვარული მშობლებისგან. ასევე,მნიშვნელოვანია სოციალური, ეკონომიკურიგენეტიკური, ბიოლოგიური და ბიოქიმიური ფაქტორები.

იმისათვის რომ შეამციროთ ან აღმოფხვრათ აგრესიული ქცევის გამოვლენა, მნიშვნელოვანია: უფროსებმა დაამყარონ მყარი ურთიერთობები და შეუქმნან უსაფრთხო სტაბილური და სტრუქტურირებული გარემო.

- როგორ ვასწავლოთ უარის მშვიდად მიღება?

გთავაზობთ რამდენიმე რჩევას, როგორ მართოთ აგრესიული ქცევა:

  1. მკაფიოდ განსაზღვრული წესები და მოლოდინები;
  2. ბავშვი უნდა გრძნობდეს მხარდაჭერას და რომ მისი გესმით;
  3. შეაქეთ და წაახალისეთ მისი კარგი ქცევა;
  4. რაც შეიძლება მეტ აქტივობებში ჩართეთ, რომ მისი ენერგიები წარიმართოს სასარგებლო საქმიანობისკენ;
  5. პრობლემის გადაჭრა უნდა მოხდეს მაშინვე ,როგორც კი ის წარმოიშობა;
  6. მნიშვნელოვანია გამომწვევი მიზეზის დადგენა, რა სიტუაცია ან მოვლენები იწვევს ბავშვის აგრესიულ ქცევას;
  7. დაეხმარეთ ემოციების მართვაში და მისთვის აუციელებელი უნარჩვევების გამომუშავებაში;
  8. დაუწესეთ შეზღუდვები და სანქციები (მაგალითად, მისთვის ყველაზე სასურველი აქტივობის ან ნივთის აკრძალვა გარკვეული დროით) იმისათვის, რომ სასურველ ქცევას მიაღწიოთ. აუციელებელია დაიცვათ, ზედმიწევნით წინააღმდეგ შემთხვევაში ქცევა გახდება მანიპულატორული;
  9. მართეთ საკუთარი ემოციები, თუ აგრესიაზე აგრესიით უპასუხებთ ბავშვი/ მოზარდი ჩათვლის რომ სასურველს მიაღწია.

- რას ურჩევდით მშობლებს?

მიუხედავად ყველაფრისა აგრესიული ქცევის მართვის ყველაზე მნიშვნელოვანი გზაა ბავშვისთვის, უსაფრთხო, სტაბილური და მოსაიყვარულე გარემოს შექმნა. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად