Baby Bag

„ვეხმარები ცოლს“ - მამები ხშირად ამბობენ ამ ფრაზას, როდესაც ბავშვის მოვლას ეხება საქმე - რა უნდა გააკეთოს ქალმა, რომ ქმარმა თავისი შვილის გაზრა/აღზრდაში თავისი წილი პასუხისმგებლობა აიღოს?

„ვეხმარები ცოლს“ - მამები ხშირად ამბობენ ამ ფრაზას, როდესაც ბავშვის მოვლას ეხება საქმე - რა უნდა გააკეთოს ქალმა, რომ ქმარმა თავისი შვილის გაზრა/აღზრდაში თავისი წილი პასუხისმგებლობა აიღოს?

„ვეხმარები ცოლს“ - მამაკაცების მიერ ხშირად თქმული ფრაზა, რომლითაც ვიგებთ, რომ ისინი ვერ იაზრებენ თავიანთ მოვალეობას. რატომ არის დამკვიდრებული ეს სტერეოტიპი და როგორ უნდა გადაიჭრას საკითხი? - ამ და სხვა თემებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ირინა ტაბუციძე.

​- „ვეხმარები ცოლს“ - მამები ხშირად ამბობენ ამ ფრაზას, როდესაც ბავშვის მოვლას ეხება საქმე, თუმცა ეს დახმარება კი არა, მათი მოვალეობაა. რატომ არის დამკვიდრებული ეს სტერეოტიპი?
- ჩვენს საზოგადოებაში ისეთი დამოკიდებულება ჩამოყალიბდა, რომ ბავშვზე და ოჯახის საქმეებზე ზრუნვას ქალი იღებს თავის თავზე. ხშირ შემთხვევაში ქალის ხელშია, როგორ დაგეგმოს ბავშვების დღის გრაფიკი, როგორ მოამარაგოს ოჯახი, ბავშვების განათლების საკითხები და ა.შ., რა თქმა უნდა, ყველას არ ეხება. ამიტომ, მამაკაცისთვის, ერთი მხრივ, კომფორტულია, როდესაც დამხმარის ფუნქცია აქვს და შესაბამისად, პასუხისმგებლობა ნაკლებია. მეორე მხრივ, ვერ ერთვებიან და ქალებიც არ უშვებენ, ასე ვთქვათ, „სამზარეულოში“.
- ხშირ შემთხვევაში ცოლები ეუბნებიან ამ ფრაზას ქმრებს - ,,დამეხმარე’’, თითქოს თავადაც არა აქვთ გაცნობიერებული, რომ ქმრები მათ კი არ ეხმარებიან, არამედ თავიანთ შვილებს ზრდიან, როგორ უნდა გადაიჭრას ეს საკითხი?
- დიახ, ხშირად ისინი ამაყობენ, რომ ქმარი მათ ეხმარება. თუ რაღაცას უკეთებს, ითვლება გაკეთებულ სიკეთედ და ე.ი. კარგი მეუღლე ჰყავს. რეალურად მივდივართ პასუხისმგებლობების და პრიორიტეტების განაწილებამდე. თუ წყვილი თანხმდება თავიდანვე, რომ ერთს მთლიანად აღებული აქვს, ვთქვათ, ფინანსური მხარე და მეორეს ოჯახური საქმეები, რა თქმა უნდა, ასეთ შემთხვევაში ურთიერთმოლაპარაკების შედეგად, ერთი მეორეს სფეროში იქნება დამხმარე. სამწუხაროდ, ასე არ ხდება ყოველთვის, ხანდახან ქალის მხრებზე გადადის ფინანსური მხარეც, საოჯახო საქმეც. ამ შემთხვევაშიც დახმარებას ეძახიან ქმრის საქმიანობას და ამაყობენ, რაც არ უნდა უცნაური იყოს. ძალიან რთულია მთელი ეს შეხედულებები და დამოკიდებულება შეცვალო, რაც მშობლებისგან მოჰყვებათ, იმათ კიდევ თავიანთი მშობლებისგან და ასე პატარაობიდან გვასწავლიან, რომ ეს ნორმაა. თუ ქალი და კაცი თანაბრად იქნება დაკავებული მთელი დღე, ბუნებრივია, საღამოს რეალობა მოითხოვს, რომ საქმე გაინაწილონ, ერთი ადამიანი ფიზიკურად ვერ შეძლებს. ალბათ, სიტუაცია თვითონ შეცვლის და გამოასწორებს ამ პრობლემას. როგორც სხვა ქვეყნებმა გაიარეს ეს გზა, ჩვენც გავივლით. მგონი, ვდგავართ უკვე ამ გზაზე და იძულებული გავხდებით, გავინაწილოთ შრომა, გვინდა თუ არ გვინდა.
- რა უნდა გააკეთოს ქალმა, რომ ქმარმა თავისი შვილის გაზრა/აღზრდაში თავისი წილი პასუხისმგებლობა აიღოს?
- ძალიან ხშირად შევსწრებივარ სიტუაციას, როდესაც ქმარი წყვეტს, ბავშვი სად წაიყვანოს, გამოუცვალოს და ა.შ, ხოლო დედები მივარდებიან ხოლმე, „ხელი არ მოკიდო, მე ვიზამ“ და მსგავსი ფრაზებით, თითქოს არ ენდობიან ან ისე ვერ მოუვლის, როგორც დედა. ადრეული ასაკიდან ვაჩვევთ ხოლმე ქმრებს, რომ ეს მათი საქმე არ არის, რაც ხშირად ჩვენდაუნებურად ხდება, ყოველთვის არ არის გააზრებული, რადგან სხვადასხვა სტერეოტიპის ქვეშ ვართ. მესმის, რომ ასეთი ქალბატონებისთვის შეიძლება დისკომფორტი იყოს, მაგრამ, როგორც კი მამა ინიციატივას იჩენს, ამისი წახალისება უნდა მოხდეს დიდი დოზით, შექება, რომ კარგად გამოსდის ბავშვის დაბანა, გასეირნება... რაც უფრო ადრეული ასაკიდან არის მამა ჩართული და ამაგი მეტი აქვს, რა თქმა უნდა, შემდეგ სხვა ურთიერთობებში გადადის და ბუნებრივად ნაწილდება მოვალეობები, ყველა მოგებული რჩება.
- ხშირად ამ საკითხში ბებიებიც ერთვებიან - თუ ქალი ქმარს ბავშვთან დახმარებას სთხოვს, ბებიები გარბიან მათთან და ქმარს ასე ვთქვათ, ასვენებენ. რამდენად ნორმალურია ეს მიდგომა?
- იდეალურ ვარიანტში ცოლ-ქმარი უნდა ცხოვრობდეს მარტო, ამ დროს მეტია ალბათობა, რომ საქმე გადანაწილდეს და ყველაზე მოგებული ბავშვი დარჩეს ამ სიტუაციაში. ბებიებს და ბაბუებს თავისი ფუნქცია აქვთ. ისინი რომ სიყვარულს, სითბოს გამოხატავენ, ასეთი ზრუნვის გამოხატვას ახალგაზრდა მშობლები ხშირად ვერ ახერხებენ, რადგან უბრალოდ არ სცალიათ ამისთვის. თუ მათ არ ჰყავთ ჩანაცვლებული ბავშვის დედ-მამა და უბრალოდ ბებია-ბაბუის როლი აქვთ, ამ დროს არ ზიანდება არაფერი, ვინაიდან ბავშვი იზრდება დედის და მამის მითითებებით. კარგ ვარიანტში, ბებია, რომელიც მონაწილეობს ბავშვის აღზრდაში, უნდა უთანხმებდეს დედას, რა არის ნებადართული მისი შვილისთვის, რა არ არის, რაზე შეიძლება საყვედური უთხრა და ა.შ. თუმცა, თუ დიდ ოჯახში ერთად ცხოვრობენ, ხშირად ბებია-ბაბუას ჰგონიათ, რომ შვილს უჩაგრავენ და თვითონ უვლიან ბავშვს, რადგან მათმა შვილმა, სამსახურიდან მოსულმა, დაისვენოს. საბოლოო ჯამში, გასაგებია, რომ ეს ძალიან დათვური სამსახურია და სიკეთე არ მოაქვს. ცალკე საკითხია, თუ რას ხედავდა მამა თავის ოჯახში, როგორ ექცეოდა მამამისი. მესმის, რომ ეს მთელი ჯაჭვია, მაგრამ სადღაც ამის შეცვლაც შესაძლებელია. მგონია, რომ ამასთან ხელოვნურად ბრძოლას აზრი არ აქვს, დროს თავისი მოაქვს, მაქსიმუმ ერთი თაობა და ყველაფერი შეიცვლება.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუ​ფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა? - ფსიქოლოგის რეკომენდაციები ეკრანდამოკიდებულების თავიდან ასარიდებლად

რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა? - ფსიქოლოგის რეკომენდაციები ეკრანდამოკიდებულების თავიდან ასარიდებლად
როგორ უნდა მოვიქცეთ, სანამ ბავშვი ეკრანდამოკიდებული გახდება და რა ზიანს აყენებს მათ გონებრივ განვითარებას ეკრანი? - აღნიშნულ თემებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე ესაუბრა. 

- ეკრანდამოკიდებულება ბავშვებში ძალიან დიდი პრობლემაა. რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა?

- ეკრანდამოკიდებული ბავშვები პასიურები არიან, არ იჩენენ ინტერესს სხვა აქტივობების მიმართ. ხშირად ვხდებით პრობლემებს ქცევაშიც, როცა მშობელი ეკრანს მოაშორებს ბავშვს, აწყობენ ტანტრუმს და ასე ცდილობენ გაჯეტების დაბრუნებას, ძირითად შემთხვევაში იღებენ კიდეც მათთვის სასურველ შედეგს.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რა საზღვრები უნდა დაუწესოს ბავშვს?

- საზღვრების დაწესება აუცილებელია, თუმცა ეს საზღვრებიც დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე. 3 წლამდე ასაკის ბავშვები სასურველია, საერთოდ მოვარიდოთ ეკრანს, მაგრამ რადგან დღევანდელ რეალობაში ეს ძალიან რთულად შესასრულებელია, რეკომენდაციაა, რომ ეკრანთან გატარებული დრო არ უნდა აღემატებოდეს ნახევარ საათს. ადრეულ ასაკში ამას განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს. დრო შეიძლება გადანაწილებული გვქონდეს, მაგალითად, თუ ექვსი წლის ბავშვს ვაძლევთ უფლებას, რომ დღის განმავლობაში ერთი საათი გაატაროს ეკრანთან, შეიძლება ეს ერთი საათი, ორ ან სამ ნაწილად გავყოთ. აუცილებლად უნდა აკონტროლოს მშობელმა, რას უყურებს ბავშვი, რა ინფორმაციას მიიღებს, რას აითვისებს. ბევრი სასარგებლო რამეც შეიძლება ისწავლოს ბავშვმა ეკრანიდან თუ საზღვრებს დავუწესებთ და ყურადღებით შევურჩევთ, რას უყუროს.

- როგორ ავარიდოთ ბავშვი ეკრანდამოკიდებულებას, რომ არც მისი ფსიქიკა დააზიანოს და თან პრობლემაც აღმოიფხვრას? (ფაქტია, რომ გაჯეტების სრულად აკრძალვა დღევანდელ რეალობაში არ გამოდის)

- ბავშვს უნდა შევთავაზოთ რაც შეიძლება მეტი საინტერესო, გასართობი აქტივობა და წავახალისოთ მისი ინტერესები. პატარა ჩართული უნდა იყოს ოჯახის საქმიანობაში, რუტინაში და მისი მოქმედებები აუცილებლად უნდა იყოს წახალისებული.

- რამდენად აფერხებს ბავშვის გონებრივ განვითარებას ეკრანზე მიჯაჭვულობა?

- ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით აფეხებს ადრეულ ასაკში. ბავშვი ვითარდება მაშინ, როცა იკვლევს გარემოს, იღებს ახალ გამოცდილებებს, აკვირდება და შეისწავლის საგნებს, მაგალითად, შეხებით, ყნოსვით. ეკრანთან კი ამის შესაძლებლობა არ აქვს. გაჯეტებთან დიდი დროის გატარება განსაკუთრებით უშლის ხელს სოციალური უნარების განვითარებას.

- უკვე ეკრანდამოკიდებულ ბავშვთან რა რაციონალური ნაბიჯები უნდა გადადგას მშობელმა, უნდა მიმართოს თუ არა სპეციალისტს და თავად რისი გაკეთება შეუძლია?

- მშობელმა უნდა დააწესოს საზღვრები, მოიფიქროს, დაგეგმოს, რა აქტივობებით დაკავდება ბავშვი დღის განმავლობაში. აქტივობები უნდა იყოს ბავშვის ინტერესებს და შესაძლებლობს მორგებული. ეკრანი გამოიყენოს, როგორც ჯილდო. ბავშვი ჯერ დაკავდეს მშობლის მიერ შეთავაზებული აქტივობით და შემდეგ მიიღოს გაჯეტი განსაზღვრული დროით. მაგალითად, „ჯერ დავხატოთ და შემდეგ მიიღებ ტელეფონს 10 წუთით“. რთულია ერთი რეკომენდაცია მოარგო ყველა შემთხვევას, ყველაფერი დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე, ოჯახის ცხოვრების წესზე. თუ მშობელი ხვდება, რომ დამოუკიდებლად ვერ უმკლავდება და უჭირს ბავშვის ქცევის მართვა, უნდა მიმართოს სპეციალისტს, ასე მიიღებს არა ზოგად, არამედ კონკრეტულ შემთხვევაზე მორგებულ რეკომენდაციებს.         

ესაუბრა მარიამ ჩოქური  

წაიკითხეთ სრულად