Baby Bag

„წელიწად-ნახევარში 50 კილოგრამი დავიკელი და არასდროს ვყოფილვარ მშიერი, შიმშილის შეგრძნება არ მქონია,“- ანუკა კალმახელიძის წარმატებული წონის კლების ამბავი

„წელიწად-ნახევარში 50 კილოგრამი დავიკელი და არასდროს ვყოფილვარ მშიერი, შიმშილის შეგრძნება არ მქონია,“- ანუკა კალმახელიძის წარმატებული წონის კლების ამბავი

ფსიქოლოგმა ანუკა კალმახელიძემ წელიწად-ნახევარში 50 კილო დაიკლო. მან საკუთარი გამოცდილების შესახებ ენდოკრინოლოგ თამარ ხასაიასთან ერთად ისაუბრა:

„წელიწად-ნახევარი დამჭირდა 50 კილოგრამის დასაკლებად. მაშინ ფსიქოთერაპევტი არ ვიყავი. ეს ქალბატონი თამარის სრული დამსახურებაა, რომელმაც იზრუნა ჩემს ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე. მე მქონდა სპეციალურად ჩემთვის გაწერილი რაციონი. მე არ მქონდა განცდა, რომ ვიყავი ე.წ. დიეტაზე. არასდროს ვყოფილვარ მშიერი. შიმშილის შეგრძნება არ მქონია. არ მქონია შეგრძნება, რომ რაღაც მინდა და ვერ მივირთმევ. ასეთი მიდგომა იყო: „რა გენატრება? რა გინდა?“ მე ვიღებდი იმას, რაც მენატრებოდა, რაც მინდოდა, რაღაც დროს, რაღაც პირობით.

ჩემი წონა იმდენად დიდი იყო, რომ საწყის ეტაპზე ჩემთვის არ შეიძლებოდა ფიზიკური აქტივობა. მე ოთხი წლიდან დავიწყე წონაში მატება და ყოველ წელს მემატებოდა წონა. მქონდა გამოცდილებაში, რომ ოჯახის წევრების თხოვნით დამიცავს ე.წ. დიეტები. დამიკლია 20-25 კილო, მაგრამ მერე უფრო მალე მომიმატია, ვიდრე დაკლებისთვის დამჭირდა. წონაში დაკლების მერე ფსიქოთერაპევტთან სიარული დამჭირდა. გამიჭირდა ჩემი თავის მიღება. სარკეში ვიყურებოდი და ვხედავდი სხვა ადამიანს. მე მომწონდა წონით ჩემი თავი. უცებ შემეცვალა თვალის ფორმა, ცხვირის ფორმა, როდესაც 50 კილო დავიკელი. წონაში დაკლება ადვილია. შენარჩუნებაა ძნელი. ამისთვის აუცილებელია თერაპიული კუთხით მუშაობა."

ენდოკრინოლოგმა თამარ ხასაიამ სიმსუქნის გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა:

„პირველი მიზეზი, რის გამოც ვითარდება სიმსუქნე, ეს არის არასწორი კვების რეჟიმი და ცხოვრების წესი. ადამიანს არ აქვს საუზმის, სადილისა და ვახშამის ცნება. იკვებება დღეში მაქსიმუმ ორზე. ეს ცუდია. მნიშვნელოვანია ვარჯიშიც, ფეხით სიარულით. სიმსუქნე შეიძლება გამოიწვიოს ფარისებრი ჯირკვლის პრობლემებმაც. მეორე კომპონენტი, რაც ყველაზე მნიშვნელოვანია ჭარბ წონასთან, ეს არის ნახშირწყლოვანი ცვლა. ჭარბი წონა ნახშირწყლოვანი ცვლის დარღვევის გარეშე არ არსებობს. ამისთვის არის გარკვეული კვების რეჟიმი და პრეპარატების გარკვეული ჯგუფი. ტარდება ფარისებრი ჯირკვლის სრული გამოკვლევა, ნახშირწყლოვანი ცვლისა და ცხიმოვანი ცვლის კვლევა.

გახდომა უნდა უნდოდეს პაციენტს და არავის სხვას. თუ მას თავისი პრობლემა არ აქვს გათავისებული, ვერც დედის გამო, ვერც მეუღლის, ვერც დედამთილის გამო, ვერ იქნება დიეტაზე, ვერ დაიცავს და ვერ შეძლებს. დიეტაზე ყოფნა არ ნიშნავს, რომ ადამიანი ვერასდროს ვერ შეჭამს ვერც ხაჭაპურს, ვერც ტორტს, ვერც შოკოლადს. თუ პაციენტი იტყუება, რომ იცავს დიეტას, რა თქმა უნდა, ამას ვხვდები. ჩემი გამოთქმა ყველამ იცის: „კუდი უჩანს ანალიზებში,“- მოცემულ საკითხზე თამარ ხასაიამ და ანუკა კალმახელიძემ ტელეკომპანია POSTV-ის გადაცემაში „დღის პოსტი“ ისაუბრეს.

წყარო:​ „დღის პოსტი“

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური.

- რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში? (მიზეზებსა და რისკფაქტორებზე რომ ვისაუბროთ)

- ბავშვთა ასაკში სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს თანდაყოლილი ან შეძენილი. თანდაყოლილი ძირითადად ვითარდება მაშინ, როდესაც დედა ორსულობის დროს იღებს რაიმე მედიკამენტს, გადაიტანს ინფექციურ დაავადებას ან უშუალოდ მუცლადყოფნის პერიოდში მოხდება ნაყოფის დაინფიცირება, რაც იწვევს ნაყოფის სმენის ანალიზატორის განვითარების დარღვევას. ასეთ დროს, შესაძლოა ბავშვი დაიბადოს თანდაყოლილი სმენის დაქვეითებით ან სრული სიყრუით.

შეძენილი სმენის დაქვეითების შემთხვევაში, სმენის დაკარგვა ხდება დაბადების შემდეგ. სმენის დაქვეითება სრულ დაკარგვამდე შესაძლებელია იყოს მწვავე და ქრონიკული. ასევე შექცევადი ან შეუქცევადი. სმენის მწვავე, შექცევადი დაქვეითების დროს ძირითადი მიზეზებია - ყურში უცხო სხეული, გოგირდის საცობი, ცხვირ-ხახაში მიმდინარე ანთებითი პროცესი. სმენის ქორნიკული დაქვეითების ხშირი მიზეზია - ცხვირხახის ადენოიდების ჰიპერპლაზია ან მაღალი ალერგიული ფონი (ცხვირ-ხახაში შეშუპება), რის შედეგად შესაძლოა განვითარდეს სითხის დაგროვება შუა ყურში და გამოიწვიოს ქრონიკული ექსუდაციური ოტიტი. ზემოთ ჩამოთვლილი მიზეზებით სმენის დაქვეითება როგორც წელი ექვემდებარება მკურნალობას და შესაძლებელია სრული განკურნება.

გარდა ზემოთხსენებული მიზეზებისა, სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს გამოწვეული ყურის ან თავის ტრავმით, მორეციდივე შუაყურის ანთებებით, ინფექციური დაავადებებით. სმენის დაქვეითებისას შეფერხებულია ანბგერის გატარება სმენის ნერვამდე (ამ დროს მკურნალობა მეტნაკლებად ეფექტურია) ან ხდება ნერვის მიერ ბგერის აღქმის დარღვევა (სამწუხაროდ სმენის ნერვის დაზიანება პრაქტიკულად არ ინკურნება), არსებობს ასევევ შერეული შემთხვევებიც, როდესაც ორივე კომპონენტია ერთდროულად.

- რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება, რათა არ გამოგვეპაროს პრობლემა?

- სმენა ერთერთი უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია ბავშვის ნორმალური განვითარებისთვის. დაახლოებით 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს მშობლის ხმაზე, ხმაურზე, იხედებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც მოდის ხმა. 1.5 წლიდან ბავშვი უკვე უნდა ცდილობდეს მარტივი სიტყვების წარმოთქმას. თუ აღნიშნული რეაგირებები და მეტყველების დაწყების შეფერხება გახანგრძლივებულია, მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს და შესაძლოა, იეჭვოს სმენის დაქვეითებაზე.

- როგორ შეიძლება ავიცილოთ თავიდან ეს პრობლემა?

- საქართველოში არსებობს ძალიან კარგი პროგრამა, რომლის ფარგლებშიც ხდება ყველა ახალშობილის შემოწმება სმენაზე. თუ ბავშვს აქვს თანდაყოლილი სმენის პრობლემა, ხდება დროული გამოვლენა და შესაბამისად, ჩარევაც დროულად მიმდინარეობს, აღნიშნული ეხმარება სმენადაქვეითებულ ბავშვს მაქსიმალურად ადაპტირდეს სოციუმთან.

პრობლემის თავიდან ასაცილებლად, ორსულობის პერიოდში, დედა უნდა ეცადოს რომ თავი დაიცვას სხვადასხვა ინფექციური დაავადებებისგან, თვითნებურად არ მიიღოს პრეპარატები, დროულად მოხდეს ახალშობილის სკრინინგი და ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის გეგმიური ვაქცინაცია. შუა ყურის მორეციდივე ინფექციების დროს დროულად უნდა მიმართოს ექიმს.

მშობლებს ვურჩევდი, რომ მოერიდონ ბავშვის თვითნებურად მკურნალობას. არსებობს ყურის დაავადებები, რომლის დროსაც გარკვეული პრეპარატების, მათ შორის ყურის წვეთების გამოყენება არ შეიძლება. შესაძლებელია, თვითნებური მკურნალობის დროს გამოიწვიოთ სმენის ნერვის დაზიანება. ხშირად, ყურის ტკივილის დროს ბავშვს ადებენ ცხელ მარილს, რაც დაუშვებელია. ასეთ დროს დიდია ალბათობა, რომ დაფის აპკი გასკდეს და შემდგომში გამოიწვიოს შუა ყურის ქრონიკული ანთება.

- რა შემთხვევებში უნდა მივმართოთ სპეციალისტს?

- მშობელს თუკი რაიმე ეჭვი გაუჩნდა ბავშვის სმენის დაქვეითებასთან დაკავშირებით, სასურველია, დროულად მიმართოს სპეციალისტს, რათა შესაბამისი მკურნალობით მივიღოთ მაქსიმალური შედეგი. სმენის დაქვეითება შესაძლოა მოხდეს, მანამ სანამ ბავშვი მეტყველებას დაიწყებს (თანდაყოლილი) ან როდესაც მეტყველება დაწყებული აქვს და შემდეგ გარკვეული მიზეზით ხდება დაქვეითება ან სრული დაკარგვა. როგორც უკვე აღვნიშნე, 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს ხმაზე, იყურებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც ხმაური ესმის. თუკი ბავშვი უკვე ლაპარაკობს და მშობელმა შეამჩნია რომ საუბრისას ბავშვი სთხოვს რომ ნათქვამი გაუმეოროს, ან ახლოს მიდის ადამიანებთან საუბრის დროს, ან ტელევიზორს უსმენს ხმამაღლა... თუ ასეთი ქცევები ხშირად მეორდება, აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს.

ყურადღება მიაქციეთ ცხვირით სუნთქვას, რადგან ყურის პრობლემები ხშირად მოდის ცხვირით სუნთქვის გაძნელებიდან. თუ ბავშვს გაუჭირდა ცხვირით სუნთქვა და ეს დიდხანს გრძელდება, დროულად გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან.

ცალკე უნდა გამოვყოთ მოზარდებში ყურსასმენების გადამეტებული მოხმარება. ხანგრძლივად ხმამაღლა მუსიკის მოსმენა, მითუმეტეს თუ ყურსასმენი მხოლოდ ერთ ყურზეა ან/და ღამით იძინებს ყურსასმენებით, დამაზიანებლად მოქმედებს სმენის ნერვზე და იწვევს სმენის შეუქცევად დაქვეითებას.

ესაურა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად