Baby Bag

„ამ თაობისთვის ესეც პრობლემაა, ბავშვი შორდება დედასაც, მამასაც. იქნებ უფრო მეტი დრო დავუთმოთ ურთიერთობებს,“ - რუსუდან აბრამიძე

„ამ თაობისთვის ესეც პრობლემაა, ბავშვი შორდება დედასაც, მამასაც. იქნებ უფრო მეტი დრო დავუთმოთ ურთიერთობებს,“ -  რუსუდან აბრამიძე

ფილოლოგი რუსუდან აბრამიძე ტელეკომპანია იმედის გადაცემაში „შემდეგი გაჩერება“ თანამედროვე დედებისა და შვილების ურთიერთობების შესახებ საუბრობს. მისი თქმით, დედა კვლავ რჩება ბავშვის მთავარ გულშემატკივრად, თუმცა აღზრდის ფუნქცია სკოლაზეც არის გადანაწილებული:

„ტექნიკურმა განვითარებამ ძალიან ბევრი რამ შეცვალა. ქალის როლიც შეიცვალა სასიკეთოდ, ერთის მხრივ. ქალი სოციალურად აქტიური გახდა და ძალიან კარგია, რომ ის აბსოლუტურად ყველა სფეროში წარმატებულია. შვილების გადასახედიდან, ეს ძალიან რთულად აისახა თვითონ შვილების ცხოვრებაზე. დედაზე დიდი გულშემატკივარი დღესაც არ ჰყავს ბავშვს, ეს ცხადია, დედაზე დიდი კეთილისმსურველი მას არ ჰყავს. ილია რომ ქართლის დედას ავალებს: „ისე აღზარდე შენ შვილის სული, რომ წინ წარუძღვეს ჭეშმარიტება, უკან ჰრჩეს კვალი განათლებული,“ - დღეს ​ეს მისია ქართლის დედასთან ერთად სკოლასაც აქვს გადანაწილებული. დღეს ამ თაობისთვის ესეც პრობლემაა. ბავშვი შორდება დედასაც, მამასაც. პანდემიის დროს რამდენი გამოხმაურება იყო, რომ ოჯახები გამთლიანდა, ბედნიერები არიან, უყურებენ დედას, მამას, ერთად იყრის ოჯახი თავს, სადილის ტრადიცია აღდგა. რაღაცები იქნებ გადავაფასოთ ადამიანებმა, იქნებ უფრო მეტი დრო დავუთმოთ ურთიერთობებს. იქნებ სხვანაირად გადავანაწილოთ დრო და საკუთარი თავი, ეს ძალიან დიდი დილემაა.“

რუსუდან აბრამიძე აღნიშნავს, რომ თანამედროვე პედაგოგებს საზოგადოებისგან ყურადღება და დაფასება აკლიათ:

„მასწავლებელს დღეს ყველაზე მეტად აკლია საზოგადოების ყურადღება. თითქოს მთელი ქვეყანა ლაპარაკობს, ყველამ იცის, რომ სკოლა არის მომავლის სამჭედლო, სკოლა ზრდის თაობას, მაგრამ მე მრჩება შთაბეჭდილება, რომ მასწავლებელს და სკოლას აკლია საზოგადოების რეალური ყურადღება. მასწავლებელს აკლია თანამდგომი. სკოლა საზოგადოების გარეშე თაობას ვერ გაზრდის. სკოლა უზარმაზარი მისიის მატარებელია, მაგრამ მას მხარს უნდა უბამდეს საზოგადოებაც. როდესაც სკოლას აქვს რაღაც ღირებულებები, შრომობს, ზრდის თაობას, მაგრამ რეალური ცხოვრება აბსოლუტურად არ ესადაგება იმ იდეალებს, რაზეც წარმატებული სკოლა მუშაობს, მაშინ სკოლის საქმეც ფუჭდება. მე ვფიქრობ, რომ ​სკოლის და მომავალი თაობის კეთილდღეობა მთლიანად საზოგადოების საფიქრალია. მე ვთვლი, რომ საქართველოში პედაგოგის პროფესია ჯერ კიდევ არ არის პრესტიჟული, დაფასებული.“

„აღზარდო ადამიანი, გქონდეს პრეტენზია იმაზე, რომ პიროვნება აღზარდო, ეს ძალიან დიდი პასუხისმგებლობაა. პასუხისმგებლობა უპირველეს ყოვლისა იმ პიროვნების წინაშე, რომელსაც ზრდი და საზოგადოების და ქვეყნის წინაშე. ​ჩემი იდეალი არის გავზარდო თავისუფალი და ბედნიერი მოქალაქე, ადამიანი, რომელიც ამ სამყაროში იპოვის თავის ადგილს. თუ შევძლებ, რომ რამდენიმე მოსწავლეს მაინც ვაპოვნინო თავისი თავი ამ სამყაროში, მე ჩავთვლი, რომ ჩემი მისია შესრულებულია. მე ისეთ საგანს ვასწავლი, რომ ეს ჩემთვის შედარებით ადვილია,“ - აცხადებს რუსუდან აბრამიძე.

წყარო:​ „შემდეგი გაჩერება“

ვინ არის ნამდვილი მასწავლებელი? - ის არასდროს შებღალავს მოსწავლის (ზოგადად - კაცის) ღირსებ...
ვინ არის ნამდვილი მასწავლებელი? - აღნიშნულის შესახებ სოციალურ ქსელში ​ფილოლოგი, პედაგოგი გია მურღულია პოსტს აქვეყნებს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით: 

შეიძლება დაინტერესდეთ

​უნდა ჩავრთოთ თუ არა უფროსი შვილები უმცროსების გაზრდის პროცესში, როგორ და რამდენად მიზანშეწონილია ეს?

​უნდა ჩავრთოთ თუ არა უფროსი შვილები უმცროსების გაზრდის პროცესში, როგორ და რამდენად მიზანშეწონილია ეს?

უნდა ჩავრთოთ თუ არა უფროსი შვილები უმცროსების გაზრდის პროცესში, როგორ და რამდენად მიზანშეწონილია ეს? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, სოფო მელაძე.

- ხშირად მშობლები უმცროს შვილებს უფროსებს აზრდევინებენ, ან ავალდებულებენ დიდი დოზით მიიღონ მონაწილეობა ამ პროცესში. რამდენად მიზანშეწონილია ეს მიდგომა?

- აქ რამდენიმე ფაქტორია გასათვალისწინებელი - რამდენია ასაკობრივი სხვაობა დედმამიშვილებს შორის, რამდენად ყოველდღიური ხასიათი აქვს უფროსი შვილის დახმარებას, რამდენად სასურველ და საინტერესო აქტივობებში ვრთავთ მას, რას იღებს სანაცვლოდ აქედან და ა.შ. მისთვისაც საინტერესო უნდა იყოს პროცესში ჩართვა, უნდა იღებდეს შექებას ან რაიმე სასურველ ჯილდოს მაინც. პატარა და-ძმაზე ზრუნვა ბავშვს უვითარებს ემპათიის გრძნობას, მზრუნველობას, პასუხისმგებლობის გრძნობას და ასევე აგრძნობინებს თავს უფრო კომპეტენტურ და „დიდ“ ადამიანად, რაც ზრდის მის თვითშეფასებას. კარგია თუ ასეთ „დახმარებას“ ექნება სიტუაციური ხასიათი, მაგალითად: თუ დედას რამე სტკივა და უფროსი შვილი ეხმარება, დედას უცბად დაურეკეს და ბავშვმა საწოვარა გამოართვა მას და ა.შ. მნიშვნელოვანია, ამ დახმარებას ჰქონდეს მიზეზი და საჭიროება. თუ ამას აქვს ყოველდღიური და სავალდებულო ხასიათი, რა თქმა უნდა, ეს ბავშვისთვის სტრესის გამომწვევი მიზეზი გახდება. განსაკუთრებით თუ ბავშვი 7 წლამდე ასაკისაა და თამაშის მაგივრად, რაც ამ პერიოდში ბავშვის განვითარებისთვის უმნიშვნელოვანესია, მშობელი აიძულებს ყოველდღე ბავშვმა „დედის ან მამის ფუნქცია“ შეითავსოს.
ასევე მნიშვნელოვანია, ამ მხრივ უსაფრთხოების გათვალისწინებაც. ჩვენ, უფროს შვილებს უნდა დავავალოთ ის, რაშიც უკვე თვითონაც მომწიფებულნი და დამოუკიდებელნი არიან. თუ ბავშვი თვითონ საჭიროებს ყურადღებას ან თვითონ არ არის ბოლომდე დამოუკიდებელი ყოველდღიური საჭიროებების დაკმაყოფილებაში, რა თქმა უნდა, ის უუნაროა ამ დროს უმცროს და-ძმაზე იზრუნოს.
- ხომ არ დავაკარვინებთ ამით ბავშვობის მნიშვნელოვან პერიოდს და დავაზიანებთ მათ ფსიქიკას?
- ამ თემაზე ძალიან საინტერესო თეორიები ჰქონდათ, ორ ფსიქოთერაპევტს, ზიგმუნდ ფროიდს და ალფრედ ადლერს. ფროიდის აზრით, ბავშვის როლი ოჯახში, მისი ურთიერთობები და-ძმებთან შემდგომში განაპირობებენ მისი პიროვნების ფორმირებას და სხვებთან ურთიერთობების ფორმებს. ადლერის აზრით, კი მნიშვნელოვანია იმის გათვალისწინებაც კი, თუ მერამდენეა ბავშვი დაბადების რიგით - დედისერთა, უფროსი, შუათანა თუ ნაბოლარა. როცა ბავშვი დედისერთაა, მშობლების მთელი ყურადღება მას ეკუთვნის, ანებივრებენ, ეჩვევა დიდი რაოდენობით ყურადღებას. ძირითადად არც აფრთხილებენ ხოლმე ბავშვს, რომ ოჯახში მატებაა და უცებ ის ხედავს პატარა დას ან ძმას, რომელმაც მისთვის ნაცნობი ყურადღება „მიითვისა“. უმეტესობას ამ დროს ეჭვიანობის და კონკურენციის გრძნობა უჩნდება, რის მოდიფიკაციას და ჩანაცვლებასაც ჩვენ ვახდენთ მსუბუქი, სიტუაციური ზრუნვით უმცროს დედმამიშვილზე. ამიტომ თუ ჩვენ ამ დროს ძალიან დავტვირთავთ, მოვწყვეტთ მისთვის საინტერესო აქტივობებს, თამაშებს, მეგობრებს, ეს უფრო გააღვივებს მის კონკურენტულ დამოკიდებულებას დედმამიშვილთან.
- გარდა უფროსი შვილებისა, თვითონ უმცროს ბავშვზეც უარყოფით ზეგავლენას ხომ არ მოახდენს დედის ნაკლები ჩართულობა?
- დედის ნაკლები ჩართულობა ყოველთვის მოქმედებს ბავშვის ცხოვრებასა და განვითარებაზე. ბავშვზე ზრუნვა ეს მხოლოდ მისი მატერიალური ან ფუნქციური დახმარება არაა, ეს ემოციური კავშირიცაა. რამდენად იდენტური იქნება 13 წლის მოზარდის და დედის შედარება ერთმანეთთან, როცა 13 წლის მოზარდი ამ ასაკში ფსიქოლოგიურად თუ ემოციურად საერთოდ არაა მომწიფებული „მშობლობისთვის“.
- ბევრი მშობელი მარტო ზრდის ბავშვებს, ამიტომ უწევთ დახმარება უფროს შვილებს სთხოვონ, თუმცა მოზარდებს პირადი სივრცე სჭირდებათ. როგორ უნდა მივუდგეთ შვილებს ასეთ სიტუაციაში?
- პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია, რომ წინასწარ შევუთანმხდეთ უფროსს შვილს, რატომ და რისთვის, რამდენი ხანი და რა ფორმით გვჭირდება მისი დახმარება. ასე ვთქვათ, ვაგრძნობინოთ, რომ ეს იძულება არაა, ნებართვას ვიღებთ მისგანაც, მის აზრსაც ვითვალისწინებთ და არჩევანის საშუალება აქვს. ასეთი შეთანხმებების დროს ხაზი გაესმევა იმას, თუ რისი გადადება შეუძლია უფროს შვილს და რა არის იმდენად პრიორიტეტული, რომ ამ შემთხვევაში დედასაც მოუწევს მასზე მორგება. მნიშვნელოვანია ვაგრძნობინოთ ჩვენი სიყვარული და მადლიერება ამ დახმარებისთვის, წავახალისოთ მისი დახმარება და მისი ინტერესებიც ჩავრთოთ ამ პროცესში. მაგალითად, „თუ შენი დაიკოს ოთახში იქნები, სანამ სძინავს შეგიძლია შენს საყვარელ ფილმებს უყურო.“ შეჯამების სახით რომ ვთქვათ, მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ უფროსი შვილის ინტერესებიც, არჩევანის საშუალება დავუტოვოთ და დავაფასოთ მისი ძალისხმევა.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად