„ყველაზე ხშირი შეცდომა, რასაც ვუშვებთ ხოლმე არის, რომ დადგი ტაფა ცეცხლზე, გატრიალდი, კარაქი აიღე, ამ დროს ტაფა გაცხელდა...“ - შეფი ლუკა ნაჭყებია

​სურსათის უვნებლობის საერთაშორისო კონსულტანტი მზია კუზნეცოვა გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ გაყინული პროდუქტების შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ შენახვის ეს მეთოდი სხვა მეთოდებთან შედარებით უპირატესია:

„დავიწყოთ იმით, თუ რა მოსდის პროდუქტს გაყინვის პროცესში. გაყინვა საუკუნეების მანძილზე გამოყენებული მეთოდია ხილისა და ბოსტნეულის შესანახად. გაყინვის მეთოდი უფრო ცხოველური პროდუქტებისთვის გამოიყენება, თუმცა ბევრი ამ მეთოდით ხილსა და ბოსტნეულსაც ინახავს. გაყინვის მეთოდი დაფუძნებულია პროდუქტში არსებული წყლის ნაწილაკების ფიზიკური მდგომარეობის ცვლილებაზე. წყალი გადადის მყარ მდგომარეობაში. სხვა თვისებები ამ დროს პროდუქტში არ იცვლება. ყველა ის თვისება, რაც იცვლება დამოკიდებულია იმ ყინულის კრისტალების რაოდენობაზე, რომელიც გაყინვის პროცესში წარმოიქმნება. გაყინვის მეთოდი არის უპირატესი შენახვის სხვა მეთოდებთან შედარებით. ამას აღიარებს ბევრი საერთაშორისო ორგანიზაცია, რომელიც სურსათის უვნებლობის მიმართულებით მუშაობს. გაყინვა უფრო მეტად განაპირობებს პროდუქტში საწყისი თვისებების: გემოს, სუნის, ფერის და სტრუქტურის შენარჩუნებას, ვიდრე შენახვის ნებისმიერი სხვა მეთოდი.“

მზია კუზნეცოვას თქმით, დიდი მნიშვნელობა აქვს პროდუქტის გაყინვის მეთოდს:

„ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს, თუ როგორ გავყინავთ პროდუქტს. პროდუქტი რაც შეიძლება სწრაფად უნდა გაიყინოს. პროდუქტის შიდა ტემპერატურამ ძალიან მალე მინუს თვრამეტ გრადუსს უნდა მიაღწიოს. სწრაფი გაყინვის დროს წარმოიქმნება დიდი რაოდენობით და წვრილი კრისტალები, ნელი გაყინვის დროს, პირიქით, ცოტა და დიდი კრისტალები. დიდი კრისტალები იწვევს უჯრედის კედლის დაზიანებას, იცვლება პროდუქტის სტრუქტურა და ტექსტურა ირღვევა. ამას ვიზუალურადაც ვამჩნევთ, რადგან გალღობის შემდეგ პროდუქტი იშლება.“

მზია კუზნეცოვა აღნიშნავს, რომ გაყინვისას ვიტამინები უფრო ნაკლებად იშლება, ვიდრე კონსერვირების დროს:

„განსაკუთრებით მგრძნობიარეა C ვიტამინი, ის ადვილად იშლება, მაგრამ ის იშლება მანამდე, ვიდრე გავყინავთ. როდესაც ის მოდის შეხებაში ლითონის ზედაპირთან, C ვიტამინის 10 % იკარგება. კონსერვირების პროცესში ადგილი აქვს თერმულ დამუშავებას. პროდუქტი როდესაც თერმულად მუშავდება, ვიტამინები გაცილებით სწრაფად იშლება, ვიდრე დაბალ ტემპერატურაზე. გაყინვისას ნელდება ქიმიური რეაქციები, ნელდება უჯრედული მეტაბოლური რეაქციები, ნელდება მიკროორგანიზმების ზრდა, შესაბამისად ვიტამინებიც უფრო ნაკლებად იშლება, ვიდრე მოხარშვის და კონსერვირების დროს. გაყინვამდე პროდუქტი უნდა მომზადდეს. ის უნდა გაირეცხოს, მოსცილდეს ყველა დაზიანებული ნაწილი. ამის შემდეგ, სასურველია, რომ პროდუქტი გაშრეს, რათა გაყინვის პროცესში დიდი კრისტალები არ წარმოიქმნას. შემდეგ ის უნდა მოვათავსოთ პროდუქტან შემხებლობაში დაშვებულ მასალაში, მაგ. ზიპ პარკებში. ზიპ პარკი პროდუქტის გასაყინად იდეალური საშუალებაა. ამ დროს ჩვენ შეგვიძლია მაქსიმალურად გამოვტუმბოთ ჰაერი პროდუქტიდან, რაც ხარისხის შენარჩუნებას უწყობს ხელს.“

მზია კუზნეცოვას თქმით, გაყინვამდე პროდუქტების აგრესიულ დამუშავებას უნდა მოვერიდოთ:

„რაც უფრო ნაკლებად აგრესიულ პროცედურებს ჩავრთავთ მომზადების პროცესში, მით უკეთ შეინახება პროდუქტი. მოწალვა და შეწვა დაკავშირებულია თერმულ დამუშავებასთან. რაც შეეხება სხვადასხვა პროდუქტის ერთად შენახვას, ყველა პროდუქტს აქვს შენახვის სხვადასხვა ვადა. ამიტომ, სასურველია, რომ არ ავურიოთ პროდუქტები ერთმანეთში და მიქსები არ შევინახოთ. საერთაშორისო გაიდლაინებით, სახლის პირობებში გაყინული პროდუქტების შენახვის ვადა არის საშუალოდ სამიდან თორმეტ თვემდე. სეზონიდან სეზონამდე პროდუქტების მეტი წილი ინახება. გალღვობის შემდეგ ხილი შეგიძლიათ მიირთვათ ცოცხლად. კიდევ ერთხელ ავღნიშნავ, რომ მას დაკარგული ექნება თავისი სტრუქტურა. ხილს უფრო მეტად ეკარგება სტრუქტურა, ვიდრე ბოსტნეულს, რადგან ის უფრო ფაქიზია, ვიდრე ბოსტნეული და ადვილად ზიანდება გაყინვის დროს. ნებისმიერი პროდუქტი, რომელსაც მაცივარში ყინავთ, აუცილებლად ულუფებად უნდა გაიყინოს, რადგან უკვე გამლღვალი პროდუქტების ხელახლა გაყინვა არის კატეგორიულად აკრძალული. გალღვობის დროს მიკროფლორა იღვიძებს, მიკროორგანიზმები მრავლდებიან და შემდგომი გალღვობისას პროდუქტი უკვე დაბინძურებული გამოდის.“

„დაჩირების დროს პროდუქტიდან ხდება წყლის წართმევა, გაყინვის დროს კი წყალი ნარჩუნდება და გადადის სხვა მდგომარეობაში. როგორც გაყინული, ასევე ჩირი პროდუქტი არის სასარგებლო, განსხვავებით კონსერვებისგან. კონსერვები შენახვის მეთოდებში ყველაზე დაბალი პრიორიტეტისაა და ყველაზე ნაკლებად უნდა გამოვიყენოთ. ვერ ვიტყოდით რომ ჩირსა და გაყინულ პროდუქტს შორის რომელი უფრო კარგია, ორივე სასარგებლო პროდუქტია. შენხვის მეთოდებს შორის გაყინვა შეგვიძლია ავირჩიოთ, როგორც კარგი მეთოდი. ჩემი აზრით, ზამთარში სასათბურე პირობებში მოყვანილ პროდუქტებთან შედარებით გაყინულ პროდუქტებში უფრო მეტი სასარგებლო თვისებებია,“- აღნიშნავს მზია კუზნეცოვა.

წყარო: ​დილა ფორმულაზე