Baby Bag

როგორი უნდა იყოს ზაფხულის ცხელი დღის კვების რაციონი? - ენდოკრინოლოგი სალომე კალანდაძე

ენდოკრინოლოგმა სალომე კალანდაძემ ზაფხულის კვების რაციონზე ისაუბრა და ის პროდუქტები დაასახელა, რომელთა მიღებისგან ზაფხულში თავი უნდა შევიკაოთ:

„პაციენტების უდიდესი რაოდენობა სახლს ისე ტოვებს, რომ მარტო ფინჯან ყავას იღებენ და ისე მიდიან, რაც აბსოლუტურად არასწორია. ძირითადად ასეთი ფრაზები მესმის: „დილით როდესაც ვდგები, არ მშია,“ „თუ შევჭამე, მთელი დღე ვჭამ.“ ამის მიზეზი, ვფიქრობ, რომ არის არასწორად შერჩეული საუზმე, სავარაუდოდ, მაღალკალორიული, მარტივი ნახშირწყლებით მდიდარი, მაგალითად, ჯემი, ხაჭაპური, კრემიანი საკონდიტრო ნაწარმი, რომლის მიღების შემდეგ მალე დგება შიმშილი. დილით გირჩევთ, რომ საუზმე იყოს მსუბუქი, თუნდაც შვრიის ფაფა ხილთან ერთად, პუდინგი, რომელიც მარტივად შეგვიძლია მოვამზადოთ, ბერძნული იოგურტის და ნუშის ნაზავი დარიჩინთან ერთად ძალიან გემრიელია.

სადილზე ისეთ საკვებზე გავაკეთოთ არჩევანი, რომელიც დიდი რაოდენობით წყალს შეიცავს. ბოსტნეული არის იდეალური, კიტრი-პომიდვრის სალათა, ხილი ძალიან კარგია, ნაკლებად ცხიმიან ხორცსაც გირჩევთ. რა თქმა უნდა, შევამციროთ მაიონეზის ხმარება სალათებში. მას არანაირი სარგებლობა არ მოაქვს.

ზაფხულში შევამციროთ კრემიანი საკვები, მალფუჭებადი საკვები, ცხიმიანი საკვები, შებოლილი საკვები, ძეხვი, შაშხი, სოსისები. მაქსიმალურად ვეცადოთ, მივიღოთ საქართველოში წარმოებული სეზონური ხილი. მაქსიმალურად უნდა ვეცადოთ, რომ წყლის რაოდენობა გავზარდოთ.

დღის განმავლობაში რამდენჯერ უნდა ვიკვებოთ, ეს აბსოლუტურად ინდივიდუალურია. არსებობენ სპეციალისტები, რომლებიც ურჩევენ ადამიანს კვების რეჟიმს. შესაძლოა, არც იყოს მოსახერხებელი 3-4 საათში ერთხელ კვება, მაგრამ როგორც მინიმუმ, 2 კვება უნდა იყოს დღის განმავლობაში და აუცილებლად სრულფასოვანი. საკვების მიღება უნდა იყოს კომფორტული საკუთარ თავთან. არ არის აუცილებელი, რომ ეს თავს დავაძალოთ,“ - მოცემულ საკითხზე სალომე კალანდაძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში პატარებს შეუძლიათ 24/7 თან ჰყავდეთ დედა ან მამა“ - ინტერვიუ დავით ციბაძესთან

„ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში პატარებს შეუძლიათ 24/7 თან ჰყავდეთ დედა ან მამა“ - ინტერვიუ დავით ციბაძესთან
ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრი... რეანიმაცია... პალატები... უცებ უჩვეულო კარდი - პატარები მშობლებთან ერთად, ნახვის საათები არ იყო... ერთ-ერთი პაციენტის მამამ დაგვინახა, დავით ციბაძეს მადლობით შეეგება და შვილის მდგომარეობის განხილვა დაიწყო... აქ პატარა პაციენტების ფსიქო-ემოციურ სფეროს გამორჩეული სინატიფით ეპყრობიან და მენტალურ ჯანმრთელობაზე ფსიქოლოგის აქტივობებთან ერთად მშობლების ჩართულობით ზრუნავენ. „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ბავშვთა ინტენსიური თერაპიის განყოფილება ერთადერთია ქვეყნის მასშტაბით, სადაც პატარებს შეუძლიათ 24/7 თან ჰყავდეთ დედა ან მამა. ეს ყველაფერი კი სისტემური თანაარსებობის, პერსონალის გადამზადებისა და ინფექციის დაცვის პირობებში ხდება.

დღეს ​MOMSEDU.GE-ს რესპონდენტი სწორედ ​„ნიუ ჰოსპიტალსის“ ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრის ხელმძღვანელი, პროფესორი, მედიცინის დოქტორი, ​დავით ციბაძე გახლავთ, რომელიც ბავშვებში პოლიტრავმების მართვის შესახებ გვესაუბრება:
„ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტი სტრუქტურულად ბავშვთა გადაუდებელი დახმარების სამსახურს, ინტენსიური თერაპიის განყოფილებას, ამბულატორიასა და თერაპიულ პალატებს მოიცავს. ცენტრის კონცეფცია ნებისმიერი სიმძიმის პაციენტის სრული მასშტაბით სამართავადაა შექმნილი.
ბავშვთა ასაკში სიკვდილის მიზეზებს შორის პირველ ადგილზეა პოლიტრავმა, როგორებიც არის: სიმაღლიდან ვარდნა, ავტოსაგზაო შემთხვევა, ხრჩობა და სხვა. საშუალო ასაკი კი 7 წელია.
პოლიტრავმა წარმოადგენს ყველაზე მულტიდარგობრივ გუნდურ სამუშაოს, სადაც პრინციპულად მნიშვნელოვანია 24/7 ყველა დარგის სპეციალისტის ადგილზე ყოფნა.“
- მკურნალობის რა ეტაპებს გადის ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში ტრავმით შემოსული პაციენტი?

​დავით ციბაძე:
„პირველი ეტაპი გადაუდებელი დახმარების განყოფილებაა. პოლიტრავმის დროს, კლინიკაში შემოსვლიდან პირველი 6 საათი ყველაზე კრიტიკულია სისხლდენის მართვისთვის, რადგან ამ დროს მაღალია გარდაცვალების რისკი. ამიტომ ბავშვთა გადაუდებელი თერაპიის განყოფილება აღჭურვილია ნებისმიერი დაზიანების აღმოსაფხვრელად, ისევე როგორც ცენტრის რეანიმაციის განყოფილება. შემდეგი ეტაპია ბავშვთა ინტენსიური თერაპიის განყოფილება.
კრიტიკული შეიძლება აღმოჩნდეს თავის ტვინის ტრავმული დაზიანება, რის გამოც სწრაფი, გადაუდებელი რადიოლოგიური კვლევების შემდეგ პაციენტი შეიძლება გადავიყვანოთ საოპერაციოში ნეიროქირურგიული ჩარევისთვის. საოპერაციოები „ნიუ ჰოსპიტალსში“ მუდამ მზადყოფნაშია პაციენტების მისაღებად. მათი აუცილებლობა შეიძლება გამოწვეული იყოს მუცლის ღრუსა და გულ-მკერდის დაზიანებების გამო ჩასარევად; ტრავმის შედეგად ამპუტირებული კიდურების თუ სხვა დაზიანებით ტრავმატოლოგებისთვის, ყელ-ყურ-ცხვირის, ოფთალმოლოგების, ყბა-სახის და ა.შ. ქირურგების სამუშაოდ.“
- ვინ ემსახურება ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრის გადაუდებელი დახმარების განყოფილებაში შემოსულ პაციენტებს?
დავით ციბაძე: „პოლიტრავმის მართვა გუნდურად, ყველა დარგის საჭირო სპეციალისტის მიერ ხდება. ამ გუნდის ძირითადი რგოლები ინტენსივისტი-რეანიმატოლოგები არიან. ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრის გუნდის ყველა წევრი წლების მანძილზე ჩართული იყო „მეიოს კლინიკის“ (USA Rochester MN) ტრავმა-ქირურგიის და შოკის მართვის პროექტში, მათ შორის არიან ამ პროექტის ტრენერები, პროვაიდერები, რომლებიც დღემდე აგრძელებენ პედაგოგიურ მუშაობას სხვა კლინიკების ექიმებთან. სწორედ ჩვენები არიან ის პირველი გუნდი, რომლებმაც ახალი გაიდლაინებითა და პროტოკოლებით მოახერხეს ტრავმების მართვა, რაც შედეგშიც აისახა.
ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში, გადაუდებელი მედიცინის დეპარტამენტში შემოსულ ნებისმიერი ასაკის, სიმძიმისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის მქონე ბავშვს 24/7 ემსახურება პროფესიონალთა გუნდი:

  • ბავშვთა ზოგადი ქირურგი;
  • ნეიროქირურგი;
  • ბავშვთა თორაკოქირურგი;
  • ტრავმატოლოგი;
  • ყელ-ყურ-ცხვირის ქირურგი;
  • ყბა-სახის ქირურგი;
  • ოფთალმოლოგი
  • პლასტიკური ქირურგი;
  • ბავშვთა რეანიმატოლოგიის გუნდი;
  • რეაბილიტოლოგი;
  • მაღალი პილოტაჟის ექთნები;
  • ნებისმიერი გართულების საჭიროებისთვის პედიატრიული სპექტრი (გასტროენტეროლოგი, ჰემატოლოგი, ნეფროლოგი, კარდიოლოგი და სხვა).
- დიაგნოსტირების რა შესაძლებლობები არსებობს ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში?
დავით ციბაძე: „ჩვენი კლინიკა განებივრებულია მაღალი ხარისხის ლაბორატორიითა და რადიოლოგიური (X-Ray, MRI, CT) სამსახურით. დაწყებული ექსპრეს ლაბორატორიით, როდესაც კვლევების პასუხი 2-3 წუთში გვაქვს, დამთავრებული ბიოქიმიურ-ჰემატოლოგიური და ბაქტერიოლოგიური კვლევებით. ამას გარდა ძალიან კარგი რადიოლოგიური ცენტი გვაქვს. ყველა კვლევა, რომელიც პოლიტრავმების მართვისთვისაა აუცილებელი, შეგვიძლია სრულფასოვნად ჩავატაროთ, რაც ნამდვილად ცვლის იმ გამოსავალს, რომელიც შეიძლება კონკრეტულ პაციენტთან გვქონდეს.
ამავდროულად, „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ინფრასტრუქტურა უპრეცედენტოა ქვეყნის მასშტაბით. კლინიკას აქვს ვენტილაციის, წყლის თუ ელექტრომომარაგების ევროპული სტანდარტის სისტემები, რომლის გამართულობაც მუდმივად კონტროლდება. პრინციპული მნიშვნელობა აქვს კომფორტულ ერთადგილიან პალატებში წნევათა სხვაობების არსებობას, რაც ინფექციის კონტროლის მნიშვნელოვანი რგოლია.“

აღსანიშნავია, რომ ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრი უწყვეტად თანამშრომლობს „მეიოს კლინიკასთან“. თანამშრომლობის ფარგლებში ხდება როგორც ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრის განყოფილებების ფუნქციონირებისთვის პროტოკოლების დანერგვა და დასავლურ სტანდარტებთან შესაბამისობაში გამართვა, ასევე, საჭიროების შემთხვევაში, „მეიოს კლინიკის“ ექიმების ჩართვა პაციენტების მართვაში.

R.​

წაიკითხეთ სრულად