Baby Bag

ხილი თუ ხილის წვენი? - რომელია უმჯობესი?

ხილი თუ ხილის წვენი? - რომელია უმჯობესი?

ნუტრიოციოლოგმა მარი მალაზონიამ მთლიანი ხილისა და ხილის წვენის სასარგებლო თვისებების შესახებ ისაუბრა. 

,,ძალიან მნიშვნელოვანი რეკომენდაციები მინდა გაგიზიაროთ, რომელიც არაერთი ორგანიზაციის მიერ არის შეჯერებული და ბავშვთა კვებისათვის განიხილება როგორც ერთ-ერთი მთავარი ღერძი. ბავშვთა ჯანმრთელობისათვის მნიშვნელოვანია ყველა ჯგუფის პროდუქტის მოხმარება, მათ შორის უპირველესად ბოსტნეულისა და ხილის.''

ნუტრიციოლოგმა განსაკუთრებით გამოყო ხილი. მან აღნიშნა, რომ საზოგადოების დამოკიდებულება განსხვავებულია მთლიანი ხილის და ხილის წვენის მიმართ:

,,რომელია უმჯობესი ბავშვისთვის მთლიანი ხილი მივაწოდოთ თუ მივცეთ ხილის წვენი. რა უპირატესობა აქვს ხილის წვენს? ხილის წვენი არის თითქოს ბევრად უფრო კომპაქტური, ადვილად მოსახმარი, იმიტომ რომ არ მოითხოვს ღეჭვას, ჩაკბეჩვას, გადამუშავებას. გარდა ამისა, ის არის ნარჩენებისგან გასუფთავებული, მოსახერხებელი ერთბაშად მისაღებად, ასევე კალორიულ შევსებას გვაძლევს ძალიან სწრაფად. ბავშვებისთვის ადვილად მისაღებია, რადგან მათ უყვართ წვენების მიღება, განსაკუთრებით თუ ტკბილია კიდევ უფრო მოსწონთ. ჩვენ აქ ვსაუბრობთ წვენზე და არა ხილის სასმელზე, რომელიც მარკეტინგულად შეფუთუფლია, უფრო ლამაზია, 100%-ით ნატურალური წვენი შეიძლება არ გამოიყურებოდეს ისე ეფექტურად, როგორც გასაყიდად გამზადებული ხილის სასმელი.''

მარი მალაზონია აღნიშნავს, ხილის წვენს თუ მთლიან ხილს შევადარებთ, ბევრად პროცესირებულია. ეს ერთი და მეორე, ძალიან მნიშვნელოვანია მცენარეული ბოჭკო, რომელიც აუცილებლად იქნება დაკარგული ხილის წვენში (დამუშავების პროცესში იკარგება). მესამე ფაქტორი - წვენი შეგვიძლია, ერბაშად დავლიოთ, მთლიანი ხილის მირთმევის შემთხვევაში კი გვჭირდება რამდენიმე ორგანოს ჩართვა, იმისათვის, რომ პროდუქტი აღვიქვათ, ჩავკბიჩოთ, დავღეჭოთ, დავაქუცმაცოთ და შემდეგ მივცეთ გზა მონელებისათვის, ამას აქვს ძალიან დიდი მნიშვნელობა თავად ორგანიზმისათვის და  ბავშვის ჯანმრთელობისთვის. 

რატომ?

,,იმიტომ რომ დადგინდა, მაგალითად, 4 წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის აუცილებელია დაახლოებით 1 ჭიქამდე ნატურალური ხილი იყოს გადანაწილებული დღის განმავლობაში. 4 -17 წლის ზემოთ ბავშვებისთვის საშუალოდ ორი ჭიქაა საჭირო (მეტ-ნაკლებობით, სხვადასხვა ფაქტორების გათვალისწინებით). ასევე გასათვალისწინებელია როგორ შეესაბამება მთლიანი ხილისა და წვენის ულუფა. მთლიანი ხილის ულუფა წვენს შეესაბამება შემდეგნაირად - 1 ულუფა ხილი არის დაახლოებით 170 გრ. წვენი, ანუ 178 მლ. მოცულობით (ჭიქაზე ოდნავ ნაკლები). ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი ბავშვის ჯანმრთელობისთვის, იმიტომ რომ როდესაც ვსაუბრობთ პირის ღრუს ჯანმრთელობაზე, გასათვალისწინებელია ზოგიერთი წვენის მოხმარების სიფრთხილე. მაგალითად, ციტრუსის მოხმარების შემთხვევაში, ერთი მხრივ ძალიან სასარგებლოა, მეორე მხრივ კი ახასიათებს კბილებში მიკრობზარების შემთხვევაში, მათი შემდგომი დაზიანება, რაც მშობელმა აუცილებლად უნდა გაითვალსიწინოს და წვენის მოხმარების შემდეგ პირის ღრუს ჰიგიენა გამოიყენოს'' - აღნიშნულის შესახებ ნუტრიციოლოგმა მარი მალაზონიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

5 ყველაზე გავრცელებული სიმსივნე ბავშვებში - სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ

5 ყველაზე გავრცელებული სიმსივნე ბავშვებში - სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ

სიმსივნური დაავადებები, რომლებიც ბავშვებშია გავრცელებული, მნიშვნელოვნად განსხვავდება ზრდასრულებში გამოვლენილი სიმსივნური დაავადებებისგან. სამკურნალო საშუალებების ზრდის წყალობით, ბავშვების 80 %-ზე მეტი სიმსივნური დაავადების დადგენიდან ხუთი წლის განმავლობაში სიცოცხლეს ახერხებს. თხუთმეტ წლამდე ასაკის ბავშვების გარდაცვალების მიზეზებს შორის სიმსივნე მეორე ადგილს იკავებს, უპირველეს მიზეზად კი უბედური შემთხვევები რჩება.

ბავშვებში სიმსივნის პირველი ნიშნების ამოცნობა საკმაოდ რთულია, რადგან სხვა გავრცელებული დაავადებები ან თამაშისას მიღებული კანის დაზიანებები მნიშვნელოვან სიმპტომებს ფარავს. ჩვენს სტატიაში ბავშვებში ყველაზე გავრცელებულ სიმსივნურ დაავადებებს გაგაცნობთ და მათ გამაფრთხილებელ ნიშნებზეც გესაუბრებით.

1. მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემია

მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემია ბავშვებში ყველაზე გავრცელებული სიმსივნეა. ბავშვებში გავრცელებული სიმსივნური დაავადებების 34 % სწორედ მწვავე ლიმფობლასტურ ლეიკემიაზე მოდის. როგორც წესი, ის ორიდან ოთხ წლამდე ასაკის ბავშვებში ვლინდება და უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგონებში. ის ძვლის ტვინიდან იწყება და შემდეგ სისხლში ვრცელდება. შესაძლოა, სიმსივნე სხვა ორგანოებზეც გავრცელდეს. ბავშვებში გამოვლენილი ლეიკემიის ყოველი სამი შემთხვევიდან ორი მწვავე ლიმფობლასტურ ლეიკემიაზე მოდის.

სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ:

  • ძვლისა და სახსრების ტკივილი
  • დაღლილობა
  • სისუსტე
  • სისხლდენა
  • ტემპერატურის მატება
  • წონაში კლება

2. თავის ტვინის სიმსივნე

ბავშვებში გავრცელებული სიმსივნეების 27 % სწორედ თავის ტვინის სიმსივნეზე მოდის. თავის ტვინის სიმსივნე სხვადასხვა ფორმით გვხვდება და მათი მკურნალობის მეთოდებიც განსხვავებულია. ბავშვებში თავის ტვინის სიმსივნე ძირითადად ნათხემიდან იწყება.

სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ:

  • თავის ტკივილი
  • თავბრუსხვევა
  • ბალანსის დარღვევა
  • მხედველობითი, სმენითი და ლაპარაკის პრობლემები
  • ხშირი პირღებინება

3. ნეირობლასტომა

ნეირობლასტომა ნერვის უმწიფარი უჯრედიდან ვითარდება. ის, როგორც წესი, ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვებში ვლინდება და პატარებში გავრცელებული სიმსივნეების 7% სწორედ მასზე მოდის. ნეირობლასტომა უფრო ხშირად ბიჭებს ემართებათ, ვიდრე გოგონებს. დაავადებული ბავშვების მხოლოდ 1-2 %-ს აქვს სიმსივნის ოჯახური ისტორია.

სიმტპომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ:

  • სიარულის უნარის დარღვევები
  • ცვლილებები თვალების გარშემო (ქუთუთოების ჩამოწევა, შეშუპება, სიშავე)
  • სხეულის სხვადასხვა ზონაში ძლიერი ტკივილები
  • დიარეა
  • არტერიული წნევის მატება

4. თირკმლის ადენოსარკომა

თირკმლის ადენოსარკომა თირკმელში ვითარდება და უმეტესად მხოლოდ ერთ თირკმელზე გვხვდება. იშვიათ შემთხვევაში ის ორივე თირკმელზე ვრცელდება. როგორც წესი, ის 3-4 წლამდე ასაკის ბავშვებშია გავრცელებული, ექვსი წლის შემდეგ კი ძალიან იშვიათია. თირკმლის ადენოსარკომით დაავადებული 10 ბავშვიდან 9 იკურნება.

სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ:

  • მუცლის ამოზნექილობა
  • ცხელება
  • ტკივილი
  • ღებინება
  • მადის დაქვეითება

5. ლიმფომა

ლიმფომა ლიმფოიდური ქსოვილის დაავადებაა. შესაძლოა, მან ძვლის ტვინიც დააზიანოს. იმის მიხედვით, თუ რომელ ზონებშია ლიმფომა გავრცელებული, მას სხვადასხვა სახის გამოვლინება ახასიათებს. ჰოჯკინის ლიმფომა ბავშვებში იშვიათად გვხვდება. ის უფროსებსა და ბავშვებში ერთგვარი მიმდინარეობით გამოირჩევა. არაჰოჯკინის ლიმფომა უფრო გავრცელებულია სამ წლამდე ასაკის ბავშვებში. ლიმფომას სწრაფი ზრდა ახასიათებს და დროული მკურნალობა ესაჭიროება. როგორც წესი, არაჰოჯკინის ლიმფომა ბავშვებში უფრო მეტად განკურნებადია, ვიდრე ზრდასრულებში.

სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ:

  • ლიმფური კვანძების გადიდება
  • სისუსტე
  • წონაში კლება
  • ოფლიანობა
  • ცხელება

იმ შემთხვევაში, თუ ბავშვს საეჭვო სიმპტომებსა და ნიშნებს ამჩნევთ, აუცილებლად მიაკითხეთ პედიატრს.

მომზადებულია ​roswellpark.org - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად