Baby Bag

კაკაო თქვენს პატარას კარგი განწყობით დამხუტავს საბავშვო ბაღში ან სკოლაში წასვლის წინ

კაკაო თქვენს პატარას კარგი განწყობით დამხუტავს საბავშვო ბაღში ან სკოლაში წასვლის წინ

„კაკაო - ღმერთების სასმელი ბავშვებისათვის. რატომაა სასარგებლო და რა ასაკიდან?“ - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი თამარ ობგაიძე ​საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„ამბობენ , რომ აცტეკთა იმპერატორი მონტესუმა ოქროს თასით ყოველდღე მიირთმევდა ამ საოცარ მატონიზირებელ სასმელს, რომელსაც კაკაოს მოხალული მარცვლების, თაფლის და სანალებელებისაგან ამზადებდნენ და სამეფო სასმელად მიიჩნეოდა.

აცტეკებისა და მაიას ტომები მას ჩოკოატლს უწოდებდნენ და როგორც ჩანს, შოკოლადის ნათლიებიც სწორედ ისინი არიან.
კაკაოს ცხიმის კოსმეტიკური მიზნებით გამოყენება კი ამ ტომების ქალების სილამაზის საიდუმლო იყო.
მე-16 საუკუნეში კაკაოს მარცვლები ესპანელმა კონკისტადორებმა ჩაიტანეს ევროპაში. 1528 წელს ჰერნან კორტესმა ის პირადად გააცნო ესპანეთის სამეფო კარს და დაიწყო! მე-17 საუკუნეში კაკაო პრაქტიკულად მთელს ევროპაში გავრცელდა.

რატომ არის კაკაო სამეფო ნექტარი

ვეჭვობ, აცტეკებმა და მაიას ტომის ხალხებმა რაიმე იცოდნენ კაკაოს მარცვლების მდიდარი ვიტამინური და მინერალური შემადგენლობის შესახებ, თუმცა ეს სასმელი რომ მათ იმპერატორს კარგ გუნებაზე აყენებდა და ენერგიულს ხდიდა, ამას აუცილებლად შენიშნავდნენ.
კაკაოს მარცვლები მდიდარია B3, B6 PP,E ვიტამინებით, რომელიც დადაბითად მოქმედებს გულ-სისხლძარღვთა სისტემაზე, მასში დიდი რაოდენობითაა მაგნიუმი, კალიუმი, ფოსფორი, თუთია , სპილენძი, კალციუმი, ორგანული მჟავები, სასარგებლო მცენარეული ცხიმები, რაც ბავშვის ინტენსიური ზრდა-განვითარებისთვისაა აუცილებელი. 

კაკაოს ცხიმი შედგება განსაკუთრებით სასარგებლო ცხიმოვანი მჟავებისაგან - მის შემადგენლობაშია ოლეინის, სტეარინის, პალმიტინის, ლინოლის მჟავები.
შეიცავს კოფეინის მსგავს ნივთიერებას - თეობრომინს, რასაც მატონიზებელი ეფექტი აქვს, თუმცა კოფეინთან შედარებით, რბილი მოქმედებისაა.

შევთავაზოთ თუ არა სამეფო სასმელი ბავშვებს?

დიახ! თუმცა ასაკობრივი შეზღუდვითა და სიფრთხილით თეობრომინის შემცველობისა და ალერგიული თვისებების გამო.
2 წლამდე ბავშვებისათვის კაკაო რეკომენდებული არ არის.
განსაკუთრებულად ფრთხილად, თუ ბავშვი ალერგიულია - კაკაოს შემადგნელობაში დახლოებით 40 სახის არომატული ნივთიერება შედის, რამაც შეიძლება ალერგია გამოიწვიოს.
თავდაპირველად პატარას 1-2 ჩაის კოვზი მომზადებული კაკაო უნდა გაასინჯოთ.
ალერგიის არქონის შემთხვევაში კი დაიცავით ასეთი დოზირება:
2 წლიდან 50 მლ კვირაში 2-3-ჯერ, 6 წლიდან შეგიძლიათ 100-150 მლ კვირაში 4-ჯერ მისცეთ.
კაკაო დილის სასმელია. მისი მატონიზებელი ეფექტი თქვენს პატარას აუცილებლად დამხუტავს ექსტრაენერგიითა და კარგი განწყობით საბავშვო ბაღში ან სკოლაში წასვლის წინ.
ნუ მისცემთ კაკაოს საღამოს საათებში - თეობრომინმა შესაძლოა,ჩაძინების გაძნელება გამოიწვიოს.

როგორ ავარჩიოთ ხარისხიანი კაკაო

აუცილებლად გაეცანით წარწერას შეფუთავზე. ყურადღება მიაქციეთ ვადას.
გახსოვდეთ მაღალი ხარისხის კაკაო ლითონის ყუთში 1 წელი ინარჩუნებს მაღალ ხარისხს, ქაღალდის და პლასტმასის შეფუთვაში კი 1,5 წელი.
ის აუცილებლად მშრალ, გრილ ადგილას უნდა ინახებოდეს.
კაკაოს ფხვნილი უნდა იყოს ერთგვაროვანი, წვრილი დაფქვის. მსხვილი დაფქვის კაკაო დაბალი ხარისხისაა.
არ უნდა შეიცავდეს შეწებებულ გორგლებს, რაც მის დაბალ ხარისხზე ან შენახვის, აგრეთვე ვადის დარღვევაზე მიუთითებს.
უნდა ჰქონდეს შოკოლადის სუნი.
ცხიმიანობა >15%.
არ უნდა შეიცავდეს არომატიზატორებს, გემოს გამაძლიერებლებს, სხვა დანამატებს.

აი, იდეა გემრიელი, მატონიზირებელი საუზმისათვის - კაკაოს სმუზი ბანანით, შვრიის ფანტელითა და თაფლით (რა თქმა უნდა, ალერგიის არქონის შემთხვევაში 2 წლიდან)

მასალა (გათვლილია 2-3 პორციაზე -100-150 მლ თითოეული):
1 ბანანი
300 მლ რძე
1 სუფრის კოვზი თაფლი

მომზადება:

გახსენით კაკაოს ფხვნილი ცოტა თბილ რძეში და ნელ-ნელა შეურიეთ ქვაბში ცხელ რძეს, დაუმატეთ 2 სუფრის კოვზი შვრიის ფანტელი და ადუღეთ 3-4 წუთს. ურიეთ, რომ კაკაო და შვრიის ფანტელი თანაბრად განაწილდეს.
შეგრილებული, თბილი მასა ბლენდერში ადღვიბეთ ბანანთან და თაფლთან ერთად.

P.S. დედებო და ბებიებო, როგორც ყოველთვის, თქვენთვისაც მაქვს რჩევა - კაკაო არამარტო გემრიელი და სასარგებლო სასმელია, არამედ თქვენი კანის სილამაზესაც წაადგება.
აი, კაკაოს ეფექტური ნიღაბი ჯანმრთელი და ლამაზი კანისათვის.
შეურიეთ ერთმანეთს 1 სუფრის კოვზი კაკაო, 1 ჩ.კოვზი თაფლი, 2 სუფრის სუფრის კოვზი არაჟანი, 2 სუფრის კოვზი დაფქვილი შვრია.
ნიღაბი გაიჩერეთ სახეზე 20 წთ-ს. ჩამოიბანეთ თბილი წყლით და დატკბით კარგად დატენიანებული, გლუვი, გამოკვებილი კანით.“

შეიძლება დაინტერესდეთ

რომელი სახეობის ზეთია უკეთესი ბავშვთა კვებაში?

რომელი სახეობის ზეთია უკეთესი ბავშვთა კვებაში?
რომელი სახეობის ზეთია უკეთესი ბავშვთა კვებაში? - ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს პედიატრი, ბავშვთა გასტროენტეროლოგი მარიამ ღუღუნიშვილი ესაუბრა.
- რომელი სახეობის ზეთი სჯობს, რომ გამოვიყენოთ ბავშვთა კვებაში?
- ყოველდღიურ საკვებ რაციონში ცხიმი ერთ-ერთია იმ 3 აუცილებელი მაკროელემენტიდან (ცილა, ცხიმი, ნახშირწყალი), რომლებზეც ჩვენი პატარების ორგანიზმის ზრდა და სრულყოფილი ფუნქციონირებაა დამოკიდებული. ცხიმები და ზოგადად ზეთები ენერგიის ერთ-ერთი მთავარი წყაროა, რომელსაც ბავშვები ასე უხვად ხარჯავენ, მას კი შემდეგ აღდგენა სჭირდება.
რაც შეეხება ცხიმის სახეობებს, უხეშად შეგვიძლია დავყოთ 3 ჯგუფად:
  • უჯერი ცხიმები - გვხვდება მცენარეებში და თევზში: ავოკადო, მიწისთხილი, ნიგოზი, ნუში, ზეითუნის ზეთი, რაფსის ზეთი, სიმინდის ზეთი, მზესუმზირის ზეთი, სოიო, ჩია;
  • ნაჯერი ცხიმები - ხორცი, ცხოველური პროდუქტები: კარაქი, ქონი, ყველი, ნაღები, ქოქოსის ზეთი;
  • ტრანსცხიმები - მარგარინი, კომერციული მზა სასუსნავები/არაჯანსაღი საკვები, ცომეულსა და შემწვარ პროდუქტებში. ისინი იქმნებიან მცენარეული ზეთების ჰიდროგენიზაციისას - მოხმარების პროცესში.
რა თქმა უნდა, დღეს ყველაზე მეტად მოწოდებულია უჯერი ცხიმების გამოყენება, რომელთაგან გამოყოფენ ზეითუნის ზეთს.
- სასარგებლოა თუ არა ზეითუნის ზეთი ბავშვებისთვის?

- ზეითუნის ზეთი ორგანიზმზე საუკეთესო გავლენას ახდენს, რადგან იგი შეიცავს მრავალ სასარგებლო ნივთიერებას - ვიტამინებს, მჟავებსა და მიკროელემენტებს. ისინი ასევე აუცილებელია თავის ტვინის, ნერვული სისტემის, გულსისხლძარღვთა სისტემის და ა.შ. ფუნქციონირებისთვის.
აღსანიშნავია, რომ მასში შემავალი A, D, E ვიტამინები ხელს უწყობენ ძვლოვანი და კუნთოვანი სისტემის განმტკიცებას, ხელს უშლიან თავისუფალი რადიკალების წარმოქმნას, დადებით ეფექტს ავლენენ აგრეთვე კანის და თმის სტრუქურაზე. K ვიტამინის შემცველობა ხელს უწყობს განსაკუთრებით სისხლის ნორმალურ შედედებას.
ზეითუნის ზეთის მრავალი დადებითი თვისება გამოწვეულია მონოუჯერი მჟავების შემცველობით, როგორებიცაა მაგალითად, ოლეინისა და პალმიტინის მჟავები. მათი მთავარი ფუნქციაა სისხლში ე.წ. „ცუდი“ ქოლესტერინის დონის შემცირება. მრავალი კვლევით დამტკიცებულია, რომ მისი მუდმივი და რეგულარული მოხამარება ამცირებს გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების რისკს.
ზეითუნის ზეთში ბევრია ლინოლის მჟავაც, რომელიც ამაგრებს უჯრედის მემბრანას და ლორწოვან გარსებზეც დადებითად მოქმედებს, ახდენს დაზიანების შემთხვევაში მათ სწრაფ შეხორცებას.

ზეითუნის ზეთი აგრეთვე სასარგებლოა საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის სხვადასხვა დარღვევის დროსაც.
- შეიძლება თუ არა მზესუმზირის და სიმინდის ზეთების გამოყენება?
- რა თქმა უნდა, საკვებ რაციონში შესაძლებელია მზესუმზირის და სიმინდის ზეთების გამოყენებაც.
ზეითუნის ზეთსა და მზესუმზირის ზეთს აქვს მონოუჯერი და პოლიუჯერი ცხიმების თითქმის მსგავსი შემადგენლობა. მზესუმზირის ზეთში უფრო მაღალია ლინოლის მჟავას შემცველობა.
სიმინდის ზეთს აქვს უფრო დაბალი წვის წერტილი - ტემპერატურა, რომლის დროსაც ის იწყებს წვას, ვიდრე მზესუმზირის ზეთს. ეს ამ უკანასკნელის გამოყენებას ანიჭებს უპირატესობას მაღალტემპერატურული მომზადების საჭიროების შემთხვევაში. ასევე, მზესუმზირის ზეთს აქვს ნაკლები არომატი, ამიტომ მისი გამოყენებისას მცირდება სხვა ინგრედიენტების გემოების შენიღბვის რისკი, რაც მნიშნვნელოვანია პატარა გურმანებისთვის. სიმინდის ზეთი შეიცავს უბიქინონის მნიშვნელოვან და ალფა და გამა-ტოკოფეროლების (ვიტამინი E) დიდ რაოდენობას.
- როგორც ვიცით, არსებობს ცივი და ქიმიური დაწურვის ზეითუნის ზეთი. რომელი უკეთესია ბავშვთა კვებისთვის გამოსაყენებლად და რატომ?
- წარმოებულ ზეითუნის ზეთის შეფუთვაზე შევხვდებით სხვადასხვა წარწერას, რაც გვაძლევს ინფორმაციას თუ რამდენად სრულყოფილად აქვს გავლილი ქიმიური წმენდის ეტაპები და არის თუ არ არის რაფინირებული: „გავლილი აქვს მხოლოდ ჰიდრატაცია“ ან „მხოლოდ ვინთერიზაცია“, „დეზოდორაციის გარეშე“, „არომატიზატორების გარეშე“. ყველა ეს ტერმინი რაფინირების საფეხურებზე მიუთითებს.
შესაბამისად, არსებობს ზეითუნის ზეთის სხვადასხვა სახე:
ექსტრა ვირჯინი - უმაღლესი ხარისხის ზეთი, რომელიც მიღებულია პირველადი დაწურვით, ამ შემთხვევაში წყალი და ზეთი განცალკევებულია. იგი ცივად გამოსაყენებლი პროდუქტია, თუმცა ამ ტიპის ზეთი მაინც არ კარგავს ბოლომდე თავის დადებით თვისებებს 200-215გრ-ზეც, შესაბამისაც შესაძლებელია ცხობის დროსაც გამოყენება;
ვირჯინი - მისი მჟავეობა მერყეობს 0.8-2%-მდე, არ გამოყენება შესაწვავად;
რაფინირებული - მჟავეობა 2%-ზე მეტია, გადის გადამუშავების უფრო მეტ საფეხურს. გამოიყენება, როგორც ცხობის, ისე წვისთვის.
შესაბამისათ, თუ ზეთის გამოყენება გსურთ მხოლოდ სალათებისთვის, ეცადეთ იყოს არარაფინირებული, ხოლო წვნიანებისთვის ან რამის შესაწვავად, რეკომენდებულია რაფინირებულის მოხმარება.
- კარაქში შემწვარი უკეთესია თუ ზეთში?
- გარკვეული რაოდენობით კარაქის გამოყენებაც დასაშვებია. იგი შეიცავს ზეთთან შედარებით მეტი რაოდენობით ქოლესტერინს. მისი წვის წერტილი - 163-190°C, შესაბამისად, გასათვალისწინებელია, თუ რა საკვების მომზადებისთვის ვიყენებთ მას. თუმცა ბავშვები ხშირად უპირატესობას ანიჭებენ მას შედარებით უკეთესი გემოს გამო.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად