Baby Bag

მზად, გვერქვას მასწავლებელი...

მზად, გვერქვას მასწავლებელი...
მასწავლებლების ოჯახში გავიზარდე. ბებია - მასწავლებელი, დედა - მასწავლებელი, ბაბუა - ინჟინერი, მაგრამ ცხოვრების მასწავლებელი, მამა - გზების ინჟინერი, მაგრამ ლექსების მასწავლებელი. ყველგან მასწავლებლები. მეც ავდექი და ჟურნალისტიკაზე ჩავაბარე. რა მასწავლებელი?!

ოთხი წელი „კარგად“ ვისწავლე. ძალიან კარგად. ისეთი თბილი იყო მეექვსე კორპუსის ცისფერი კედლები. ძალიან ლამაზი დიპლომიც ავიღე და დიდი ხანია უჯრაში მიდევს. მგონი ნელ-ნელა ფერიც გადასდის. ღია ვარდისფერიც მოუხდება. არა უშავს.

მერე ორი წელი ვიმუშავე. თან საკუთარი პროფესიით. ჰო, საოცარია, გამიმართლა. მეც ასე ვფიქრობდი, სანამ მივხვდი, რომ ცხოვრებაში უფრო მეტს ვიმსახურებდი. ავდექი და წამოვედი.

ორი წელი ვწერდი სკოლებზე, მასწავლებლებზე, მოსწავლეებზე, დირექტორებზე, იმათზე, ვისაც უყვარდა ეს პროფესია და იმათზეც, ვისაც ეზიზღებოდა. კომფორტის ზონიდან ვერგამოსულ, მუდამ მოწუწუნე, მომთხოვნ მასწავლებლებზეც.

მაშინ მოვიდა ფიქრი, ფიქრი, რომ მხოლოდ გარეგანი დაკვირვებით და ჩართულობით, მხოლოდ ამბების შელამაზებით და გამხატვრულებით ცვლილებები ვერ მოხდებოდა, რადგან ყველა ცვლილება შიგნიდან იწყება. იქ მოსახვედრად კი...

ფორმალურად უფროსი მასწავლებელი ვარ. არაფორმალურადაც - უფროსი მასწავლებელი. ჯერ სკოლაში ვერ ვასწავლი, რადგან ჯერ იყო და თავის დროზე უარი ვთქვი და სწავლა ვარჩიე. ახლა სწავლას მოვრჩი და მაინც ვერ ვასწავლი. რატომ? ეს სხვა დროს, ახლა ამაზე ხომ არ ვსაუბრობ?!

ვისწავლე ყველაფერი, რაც მომავალში უნდა გამომადგეს და გამოვიყენო. რა ვიცი, ასე მითხრეს და მეც მჯერა. მჯერა, რომ ერთმა მერცხალმა თუ გაზაფხული ვერ მოიყვანა, არა უშავს, რადგან მარტს მაინც მოიყვანს.

ჯერ თავს ვერ ვგრძნობ განსაკუთრებულად. ან რა დროს ეგაა, მხოლოდ ერთი გაკვეთილი მაქვს ჩატარებული, ისიც დისტანციურად, ისიც კურსის ფარგლებში. ისე, მსმენია, ამბობენ, ეს პროფესია განსაკუთრებულიაო, ბავშვების სიყვარულიო, მეგობრობაო, მათი ღიმილიანი თვალებიო, მათი ფიქრებიო. კიდევ ბევრ რამეს ამბობენ, მაგრამ ამის საპირწონედ აუცილებლად მახსენდება გაკვეთილის გეგმებიო, სწავლების სტრატეგიებიო, მოზარდთა ფსიქოლოგიაო, მშობლებიო, ჯერ კიდევ მტრულად განწყობილი სასკოლო საზოგადოებაო და თავბრუ მეხვევა. ამ ყველაფრის გამო კი ცოტა მეშინია.

მეშინია მოსწავლეების. მათთან ურთიერთობა ძალიან განსხვავდება იმისგან, რასაც ამდენი ხანი ვაკეთებდი. ისინი ჭკვიანები და ცნობისმოყვარეები არიან. ისინი ბევრ კითხვას სვამენ და პასუხებს ითხოვენ. ისინი მომთხოვნები არიან. ზოგჯერ მკაცრებიც და სასტიკებიც.

მათთან ურთიერთობა ძალიან ჰგავს თეატრალურ წარმოდგენას, სადაც ჩვენ რეჟისორები ვართ, მოსწავლეები მაყურებლები, ხოლო გაკვეთილი კი - სცენა და სპექტაკლი. როგორც ყველა სპექტაკლი არ იქნება ერთნაირად კარგი, ისევე ვერ იქნება ყველა გაკვეთილი ყოველთვის ერთი და იმავე ხარისხის. მაყურებელი კი ყოველთვის უკეთეს სანახობას ითხოვს. უკეთესი სანახაობისთვის კი აუცილებელია რეჟისორმა და მაყურებელმა თანმიმდევრულად და შეთანხმებულად იმუშავონ.

შიშებს რომ დავუბრუნდეთ...

შიშს მაშინაც ვგრძნობდი, როდესაც ჩემს ელფოსტას ვხსნიდი და ლექტორების უამრავი დავალება მხვდებოდა, რომელთა შესრულების გარეშე მასწავლებელი ვერ გავხდებოდი. მეც ვწერდი და ვწერდი, ვსაუბრობდი და ვსაუბრობდი და ასე, ნელ-ნელა, ნაბიჯ-ნაბიჯ მინდოდა წრის ნაწილი გავმხადარიყავი.

ისე, საერთოდ არაა მარტივი, ადგე და ამ მოჯადოებული წრის რომელიღაცა ნაწილში მოსახვედრად იბრძოდე. თან, მარტო კი არ ხარ, შენ გარდა კიდევ ძალიან ბევრი ადამიანი აკეთებს ამას და ამ მარათონში საბოლოოდ ან გამარჯვებული გამოდიხარ, ან ისევ სხვა საქმის მოძებნა გიწევს გადასარჩენად. ამაზეც ცოტა ვრცლად მოგვიანებით...

მასწავლებლობა მარტივი არაა. მით უმეტეს, ეს ის საქმე არაა, მცდარი აზრების გარემოცვაში გაზრდილმა ადამიანებმა რომ უნდა შეასრულონ, მხოლოდ იმიტომ, რომ მათ ბავშვობაში ასე ჩააგონეს. გახსოვთ, ხომ ბავშვობაში მოსმენილი ფრაზები იმის შესახებ, რომ ქალს მასწავლებლობა უხდება. იქვე აუცილებლად ახსენებდნენ, რომ, არა, კაცსაც უხდება, მაგრამ მაინც უფრო ქალს და ასე ხდებოდნენ ჩვენი დედები, დები, დეიდები, ბებიები და მეზობლები მასწავლებლები...

არადა... ეს პროფესია ჩვენს არჩევანსა და შესაძლებლობებს შორის დგას, ჩვენს სიყვარულის უნარსა და მოთმინებას შორის დგას და აქ ყველას ადგილი ნამდვილად არაა.

ამ პროფესიაში ძალიან მამაცი ადამიანების ადგილია. ადამიანების, რომლებსაც ბოლომდე ესმით მასწავლებლობის და განიცდიან მას. ადამიანების, რომლებსაც შეუძლიათ აიღონ პასუხისმგებლობა და შეეჭიდონ ურთულეს საქმეს. ადამიანების, რომლებსაც არ ეშინიათ საკუთარი მოსწავლეების, არ ეზიზღებათ ისინი და სულმოუთქმელად არ ელიან დროს, როდესაც მათგან თავისუფლები იქნებიან.

როდესაც ამ ყველაფერს გააცნობიერებთ, მაშინ თავად მიხვდებით, რომ მზად ხართ. მზად, გერქვათ მასწავლებელი და ასწავლოთ სხვას. სხვას, უკეთესი სპექტაკლის დასადგმელად და სხვას, უკეთესი მომავლისთვის.

ავტორი: მარიამ გვარამია 

შეიძლება დაინტერესდეთ

სამი მასწავლებლის სამი ამბავი - პედაგოგები გარე დაკვირვების გაკვეთილებს აფასებენ

სამი მასწავლებლის სამი ამბავი - პედაგოგები გარე დაკვირვების გაკვეთილებს აფასებენ

კორონავირუსმა და პანდემიამ, რომელიც უკვე ერთი წელია მსოფლიოში მძვინვარებს, თავისი კვალი ძალიან ბევრ რამეს დაამჩნია. მათ შორის, ყველაზე მეტად ვირუსმა განათლების სისტემა დააზარალა და პედაგოგები ძალიან ბევრი გამოწვევის წინაშე დააყენა. ერთ-ერთი მათგანი წამყვანის სტატუსის მოსაპოვებლად გარე დაკვირვების ონლაინ გავლა აღმოჩნდა.

იმ პედაგოგებისთვის, რომლებსაც წამყვანის სტატუსის მოსაპოვებლად გარე დაკვირვება გაზაფხულზე უნდა გაევლოთ, ამ წლის დასაწყისში კვლავ გამოცხადდა რეგისტრაცია და მათ საშუალება მიეცათ ამ სემესტრშივე გაევლოთ გარე დაკვირვება, იმის მიუხედავად, სწავლა პირისპირ იქნებოდა თუ ონლაინ. აქედან გამომდინარე, პედაგოგების გარკვეულ ნაწილს გარე დაკვირვების გავლა ონლაინ რეჟიმში მოუწია, გარკვეულ ნაწილს კი - ფიზიკურად, კვლავ საკლასო ოთახში.

​MomsEdu.ge ამ თემასთან დაკავშირებით რამდენიმე პედაგოგს გაესაუბრა და გთავაზობთ მათი თვალით დანახულ პროცესს - გარე დაკვირვება ონლაინ თუ საკლასო ოთახში.

თამარ ბლიაძე ბორჯომის რაიონის სოფელ ახალდაბის საჯარო სკოლაში ასწავლის მათემატიკას. ის იმ პედაგოგთა რიცხვს მიეკუთვნება, რომლებსაც გარე დაკვირვების გავლა ონლაინ მოუწიათ. პედაგოგის შეფასებით, გაკვეთილმა გეგმის მიხედვით, ხარვეზების გარეშე ჩაიარა.

„სიმართლე გითხრათ, ჩემმა გაკვეთილმა, როგორც დაგეგმილი მქონდა ისე ჩაიარა, უბრალოდ ცოტა მოდიფიცირება დასჭირდა. აქტივობები არ ამომიღია, თითქმის ყველა დავტოვე, უბრალოდ, შევამცირე, რადგან დროში შეზღუდული ვიყავი. ასევე, პირისპირ გაკვეთილისთვის მომზადებული თვალსაჩინოებები ვერ გამოვიყენე, თუმცა მოსწავლეებს ვაჩვენე ვიდეო და ამაზე იმუშავეს. მოგეხსენებათ, რომ მათემატიკის გაკვეთილი სამფაზიანი უნდა იყოს - წინარე ცოდნის გააქტიურება, ახალი მასალის მიწოდება და ცოდნის განმტკიცება, ვფიქრობ, რომ სამივე მეტ-ნაკლებად გამომივიდა“ - აღნიშნა მან.

მათემატიკის პედაგოგმა გარე დაკვირვებისთვის განსაზღვრული ოცწუთიანი გაკვეთილი მესამე კლასში ჩაატარა. მიუხედავად იმისა, რომ მოსწავლეები უმცროსკლასელები იყვნენ, მათთვის ონლაინ გაკვეთილზე გადართვა რთული არ ყოფილა და საგაკვეთილო პროცესი ტექნიკური ხარვეზების გარეშე წარიმართა.

„მოსწავლეებს ონლაინ გაკვეთილზე მოქცევის წესები ავუხსენი, ეს მნიშვნელოვანია და ყველა პედაგოგმა უნდა გაითვალისწინოს. მათ წინასწარ იცოდნენ, როგორ უნდა მოქცეულიყვნენ და რა თქმა უნდა, იცავდნენ ამ წესებს. ესეც გარკვეულწილად წარმატებული გაკვეთილის საწინდარი აღმოჩნდა, ცხადია. მართალია, პროცესი შედარებით უფრო ნელა მიმდინარეობდა, ვიდრე საკლასო ოთახში, მაგრამ ამას რაიმე პრობლემა არ შეუქმნია ჩემთვის. შეფასების დროს, როდესაც მოსწავლეებს ვთხოვე განწყობა გადმოეცათ, ეს მათ სმაილებით გააკეთეს, რომელიც კლასის ჩატში გამოგზავნეს“.

თამარ ბლიაძის თქმით, გარე დაკვირვება რომ პირისპირ სწავლებისას გაევლო, უფრო მეტი თვალსაჩინოებისა და აქტივობის გამოყენების შესაძლებლობა ექნებოდა და გაკვეთილიც უფრო მრავალფეროვანი გამოვიდოდა, თუმცა ის არც ჩატარებული გაკვეთილითაა უკმაყოფილო და თავის გამოცდილებაზე დაყრდნობით პედაგოგებს რჩევებს უზიარებს: „პირველ რიგში, ნერვიულობა უნდა მოიხსნათ, მით უმეტეს, რომ ყველა დამკვირვებელი დადებითადაა განწყობილი. აუცილებლად უნდა აუხსნათ მოსწავლეებს, რომ დამკვირვებელი გაკვირდებათ თქვენ, მასწავლებელს და არა მათ. გასათვალისწინებელია დროის ფაქტორი და აუცილებლად გააკეთეთ შეფასება, რამდენიმე მოსწავლის მაინც. ასევე, დავალებები, რომლებსაც მოსწავლეებს მისცემთ, დავალებების ზოლში უნდა ხორციელდებოდეს, იქვე სწორდებოდეს და უკუკავშირით მისდიოდეს მოსწავლებს. კარგი იქნება, თუ წინასწარ გაუგზავნით მოსწავლეებს განმავითარებელი შეფასების ცხრილს, მე დამატებით მათ ჩვენი წიგნის ელ-ვერსიაც ავუტვირთე. მთავარია, არ ინერვიულოთ და ყველაფერი კარგად ჩაივლის. ყველას ვუსურვებ წარმატებებს“.

პირისპირ, საკლასო ოთახში გაიარა გარე დაკვირვება გორელოვკის N3 საჯარო სკოლის პედაგოგმა ირა გოგილაშვილმა. გაკვეთილი პედაგოგმა მეათე კლასში ჩაატარა და მისი თქმით, ყველაფერმა ზედმიწევით კარგად ჩაიარა.

„მოგეხსენებათ, რომ მეათე კლასის მათემატიკაში თითქმის ძველი მასალების გამეორებაა, ამიტომ მოსწავლეებისთვის ის თემები, რაზეც მე გაკვეთილზე ვისაუბრე, უცნობი არ ყოფილა. რა თქმა უნდა, რაღაც-რაღაცები უცხო იყო, მაგრამ ამას გაკვეთილის პროცესისთვის ხელი არ შეუშლია. დროის ხარვეზი არ მქონია, მოსწავლეები აქტიურობდნენ და ძალიან ცოცხალი გაკვეთილი გამოგვივიდა. მას შემდეგ, რაც გავიგე, რომ გარე დაკვირვება პირისპირ სწავლების პერიოდში მომიწევდა, ამ დღისთვის დიდი ხნის მანძილზე ვემზადებოდი და არა მხოლოდ მე. სიმართლე გითხრათ, ჩვენ, პედაგოგები ძალიან ბევრს ვშრომობთ, ბევრი ვიშრომეთ კვლევაზე, აქტივობებზე და ეს 45 წუთიანი გაკვეთილი არის ბოლო ეტაპი, რომელსაც თუკი წარმატებით გაივლი, გაწეული შრომა გიფასდება“.

გამოცდილი პედაგოგი სხვა პედაგოგებს ურჩევს, რომ პირველ რიგში, ნერვიულობა გვერდზე გადადონ: „მთავარია მშვიდად იყოთ - სანერვიულო არაფერია, ემოციებმა კი შეიძლება ყველაფერი გააფუჭოს. ის ადამიანები, რომლებიც ჩვენს გაკვეთილებს აკვირდებიან, ასევე განათლების სფეროდან არიან და მათთვის უცხო არ არის ეს ყველაფერი, პირიქით, ისინი ძალიან კეთილგანწყობითა და გულისხმიერებით გვეკიდებიან და მაქსიმალურად სასიამოვნო გარემოს ქმნიან გაკვეთილზე. ამ ყველაფერის ფონზე კი თქვენი ნერვიულობა შეიძლება გადამწყვეტიც კი აღმოჩნდეს. მესმის რთულია, თუმცა თავი ხელში უნდა აიყვანოთ და ყველაფერი გამოგივათ“.

ამ პედაგოგებისგან განსხვავებით სულ სხვა ისტორიის ნაწილია ნათია იაკობაძე, ღურტის საჯარო სკოლის ქართული ენისა და ლიტერატურის პედაგოგი. ის იმ იშვიათ პედაგოგთა რიცხვს მიეკუთვნება, რომლებსაც საკუთარი შეცდომების აღიარების არ რცხვენიათ და ამას მომავალი გამარჯვებების გზაზე მოტივაციად იყენებენ.

ნათია იაკობაძე გარე დაკვირვების გაკვეთილის წარუმატებლად გავლას საკუთარ გამოუცდელობას აბრალებს და საკუთარი გაკვეთილის შესახებ გვიყვება:

„გარე დაკვირვებას გაზაფხულზე ველოდი, თუმცა ასე თუ ისე, ონლაინისთვისაც ვიყავი მზად. საკლასო ოთახში ჩატარებული გაკვეთილი სულ სხვაა, უფრო ინტერაქტიული და ცოცხალი. დისტანციურად ძალიან რთულია სწავლება, რადგან პედაგოგი იგივე მშობელია მოსწავლეებისთვის და ეს ცივი ეკრანი ძალიან გვზღუდავს. კონტაქტი გვაქვს მათთან, მაგრამ ეს არ არის ისეთივე ხარისხის, როგორც საკლასო ოთახში. მიუხედავად იმისა, რომ ონლაინაც ვასწავლით მოსწავლეებს, მაინც ძალიან გვიჭირს, მით უმეტეს, ხულოში, სადაც უამინდობის გამო ხშირად ინტერნეტი და შუქი არაა. ჩემი გაკვეთილის წარუმატებლობაც, ვფიქრობ, აქედან დაიწყო, როცა უშუქობის გამო ორი მოსწავლე ვერ შემოვიდა გაკვეთილზე. ისინი ძლიერი მოსწავლეები იყვნენ და მსურდა, ჩემს გაკვეთილს დასწრებოდნენ, თუმცა არც სხვა მოსწავლეებს ვემდური და მადლობა მათ.

არ მეგონა, რომ პირველივე გაკვეთილზე დამესწრებოდნენ და აქცენტს უფრო მესამე-მეოთხე გაკვეთილისთვის ვაკეთებდი და სწორედ აქ დავუშვი შეცდომა. ამას დაერთო ჩემი გამოუცდელობაც და ის, რომ დროზე გაცილებით მეტს ვნერვიულობდი, ვიდრე საჭირო იყო. ამის გამო, მოსწავლეების პასუხებს არ ველოდებოდი, არ ვასრულებინებდი მათ აზრს და ცხადია, ამ ყველაფერმა იმოქმედა საბოლოო შეფასებაზე. მინდა რამდენიმე სიტყვით აღვნიშნო, რომ ქალბატონი ნესტან რატიანი, რომელიც ჩემს გაკვეთილს ესწრებოდა, ძალიან კარგი ადამიანია და თავიდანვე დადებითად განეწყო ჩემ მიმართ. თუ შესაძლებლობა იქნება, ძალიან მინდა კვლავ ქალბატონი ნესტანი დაესწროს ჩემს გაკვეთილს. ამის ძალიან დიდი სურვილი მაქვს, მინდა, რომ მისგან ბევრი ვისწავლო“.

ნათია იაკობაძის თქმით, პოსტის შემდეგ, რომელიც სოციალურ ქსელში გამოაქვეყნა, ძალიან ბევრი პედაგოგი გამოეხმაურა. მისი მხრიდან ეს ძალიან თამამი ნაბიჯი იყო და ამას ჩვენი სასკოლო საზოგადოება მიჩვეული არაა.

„ძალიან ბევრი მწერდა პირადში და მინდა ვუთხრა, რომ მე მათ გვერდით ვარ. გული არ გავიტეხოთ და უფრო მეტი შემართებითა და მონდომებით შევუდგეთ მუშაობას. ჩვენ არავისზე ნაკლები არ ვართ. მერე რა, რომ პატარა შეცდომა მოგვივიდა, ეს მარცხი არაფერს ნიშნავს, რადგან ეს იმის მანიშნებელია, რომ ჩვენ უფრო მეტს გავაკეთებთ, უფრო მეტს ვიბრძოლებთ და სასურველ შედეგსაც აუცილებლად მივაღწევთ.

ჯერჯერობით გაურკვეველია, მაქვს თუ არა იმის უფლება, რომ თავიდან გავიარო გარე დაკვირვება, თუმცა სურვილი ძალიან დიდი მაქვს. მინდა, რომ ჩემს შეცდომებზე ვისწავლო და გამოვასწორო ის ხარვეზები, რაც მქონდა“.

ახალგაზრდა პედაგოგის მსგავსად ძალიან ბევრ პედაგოგს აინტერესებს პასუხი კითხვაზე - ექნებათ თუ არა მათ კიდევ გარე დაკვირვების გავლის შანსი. პასუხი ჯერ უცნობია, თუმცა ნათია იაკობაძე მომავალს იმედით უყურებს და უკვე შემდეგ გაკვეთილსაც გეგმავს, რომელიც აუცილებლად წარმატებული იქნება. 

ავტორი: მარიამ მაშა გვარამია 
წაიკითხეთ სრულად