Baby Bag

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

თამაში ბავშვის ცხოვრებისა და განვითარების განუყოფელი ნაწილია, თუმცა ხშირ შემთხვევაში უფროსების მხრიდან მისი მნიშვნელობა სათანადოდ არ  ​ფასდება ​თამაშის მეშვეობით  ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან.

ბავშვები თამაშით სწავლობენ

თამაშის დროს ბავშვები ძალიან ბევრ ახალ უნარს იძენენ. წარმოსახვით სასურსათო მაღაზიაში ისინი კოგნიტურ უნარებს ივითარებენ, ანგარიშობენ და პრობლემების გადაჭრას სწავლობენ. ფიზიკური შესაძლებლობების განვითარებაში კი მათ მოედანზე სირბილი და კუბიკების მეშვეობით პატარა სახლების შენება ეხმარებათ. სათამაშო დინოზავრებთან კომუნიკაციის დასამყარებლად მათ ლექსიკონის განახლება და მისი ახალი სიტყვებით შევსება ესაჭიროებათ. სოციალური უნარების განვითარებას კი მეგობრებთან ერთად წამოწყებული მრავალფეროვანი თამაშებით ახერხებენ.

თამაში ბავშვს ფიზიკურად აჯანსაღებს

თამაშის წყალობით ბავშვი ფიზიკურად ძლიერდება და ჯანსაღდება. თამაში წარმატებით ებრძვის ჭარბწონიანობის პრობლემას, რომელიც თანამედროვე ბავშვებში ძალიან გავრცელებულია.

თამაში სტრესს ამარცხებს

ბავშვის ემოციური ზრდის ხელშეწყობა თამაშის კიდევ ერთი ძლიერი მხარეა. მეგობრებთან ერთად წარმოსახვითი სამყაროების დალაშქვრა შფოთვას მნიშვნელოვნად ამცირებს. ბავშვები, რომლებიც ხშირად თამაშობენ, სტრესისგან მარტივად თავისუფლდებიან.

თამაშის მნიშვნელობა გაცილებით დიდია, ვიდრე ეს ერთი შეხედვით ჩანს

თამაში ერთი შეხედვით ძალიან მარტივი და უბრალო აქტივობებისგან შედგება, თუმცა რეალურად ის საკმაოდ რთული და კომპლექსურია. თამაშის უამრავი სახესხვაობა გვხვდება. არსებობს სიმბოლისტური, სოციო-დრამატული, ფუნქციონალური და სხვა ტიპის თამაშები. თანამედროვე მკვლევარები თამაშის სხვა და სხვა ასპექტს სიღრმისეულად იკვლევენ. მათ აინტერესებთ, როგორ სწავლობენ ბავშვები მისი დახმარებით, როგორ მოქმედებს ბუნებაში თამაში ბავშვების ჯანმრთელობაზე, რა გავლენას ახდენს სასკოლო შესვენებების არსებობა ბავშვის ფსიქიკაზე და ა.შ.

გამონახეთ დრო თამაშისთვის

მშობლის უმთავრესი მოვალეობა შვილების განათლებისა და განვითარების ხელშეწყობაა. თუ გსურთ თქვენმა შვილმა ენობრივი, კოგნიტური, ემოციური, სოციალური და ფიზიკური უნარების განვითარება სრულყოფილად შეძლოს, მას თამაშისთვის საკმარისი დრო უნდა მისცეთ. ყურადღება მიაქციეთ იმას, რომ ბავშვი საკუთარი დროის დიდ ნაწილს სწორედ თამაშს უთმობდეს.

სწავლა და თამაში ერთმანეთისგან არ გამიჯნოთ

სწავლა და თამაში განცალკევებულ აქტივობებად არ უნდა აღვიქვათ, რადგან მათ შორის საკმაოდ მჭიდრო ურთიერთკავშირშია. სწავლა თამაშის გარეშე, ეს იგივეა, რაც ქიმიის ლექცია ლაბორატორიის გარეშე. თამაში თქვენი შვილის ლაბორატორიაა, სადაც ის მისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან უნარებს იძენს.

თამაში ბუნებაში

ხშირად გაიხსენეთ საკუთარი ბავშვობა. აღმოაჩენთ, რომ საუკეთესო მოგონებები, რომელთა გახსენება ყველაზე მეტ სიხარულს განიჭებთ, საგარეო აქტივობებთან ასოცირდება. თოვლში ციგურაობა, ქვიშის კოშკების აგება, ეზოში სხვა ბავშვებთან ერთად სირბილი სწორედ ის აქტივობებია, რომელიც ნებისმიერ ბავშვს აბედნიერებს. მიეცით თქვენს შვილს შესაძლებლობა ბუნებაში თამაშით დატკბეს.

გაიღრმავეთ თქვენი ცოდნა თამაშის შესახებ

თამაშის შესახებ უამრავი ახალი კვლევა და ნაშრომი იწერება. ნუ დასჯერდებით იმას, რაც უკვე იცით. მუდმივად იზრუნეთ საკუთარი ცოდნის გაფართოებაზე. წაიკითხეთ მეტი თამაშის შესახებ, გაეცანით თანამედროვე ხედვებს და მათი პრაქტიკაში გამოყენება სცადეთ.

ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს

ბავშვობაში, ალბათ, ხშირად გითამაშიათ სპონტანური თამაშები. მიეცით თქვენს შვილებს შესაძლებლობა დამოუკიდებლად ითამაშონ. ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს და ყველაფერს წინასწარ ნუ დაგეგმავთ. მალე დარწმუნდებით, რომ თქვენს შვილებს ძალიან მდიდარი წარმოსახვა აქვთ.

თამაში ბავშვს დამოუკიდებლად განვითარების შესაძლებლობას აძლევს

თამაშის დროს ბავშვი ბევრად დიდ მონდომებას ავლენს, ვიდრე საშინაო დავალების შესრულებისას. მას თამაში აძლევს ბევრად მეტ დროს და შესაძლებლობას, რათა კომპლექსურად განვითარდეს. წარმოსახვით რესტორანში თამაშისას, ბავშვი მენიუს ადგენს, იღებს შეკვეთებს, აწესებს ფასებს, ესაუბრება მომხმარებელს. ის სხვა და სხვა უნარს მხოლოდ ერთი თამაშის დახმარებით ივითარებს და ამ ყველაფერს დამოუკიდებლად, ყოველგვარი დახმარების გარეშე აკეთებს. სწორედ ამიტომ არის თამაში უნიკალური საშუალება ბავშვის თვითშეფასებისა და თავდაჯერების გაზრდისთვის. თუ გსურთ თქვენი შვილი დამოუკიდებელ და წარმატებულ ადამიანად გაიზარდოს, მიეცით მას თამაშის შესაძლებლობა.

ავტორი: ია ნაროუშვილი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

ნივთებისა და სათამაშოების პირში ჩადება ბავშვისთვის პოზიტიური გამოცდილებაა, თუმცა მშობლების მხრიდან უსაფრთხოების წესების დაცვა აუცილებელია

ნივთებისა და სათამაშოების პირში ჩადება ბავშვისთვის პოზიტიური გამოცდილებაა, თუმცა მშობლების მხრიდან უსაფრთხოების წესების დაცვა აუცილებელია

მცირეწლოვანი ბავშვი რომ ყველაფერს პირში იდებს, ეს არამხოლოდ ნორმალური, არამედ სასიხარულო მოვლენაც კია. როდესაც პატარა ცდილობს, რომ ნივთები უფრო ახლოდან გაიცნოს, ეს იმაზე მიგვანიშნებს, რომ გარესამყაროსადმი მისი ინტერესი მატულობს. ცხოვრების პირველი წლის განმავლობაში ბავშვები სამყაროს შეგრძნებების დამხარებით შეიმეცნებენ. ისინი ყველაფერს ეხებიან, ხედავენ, ყნოსავენ და აგემოვნებენ, სხვადასხვა ხმას ინტერესით ისმენენ.

ბავშვი თავდაპირველად ხელის სხვადასხვა მოძრაობას სწავლობს, ის თითებს ჩაჭიდების, საგნების აღებისა და გადაადგილებისთვის იყენებს. როდესაც პატარა ხელის სრულფასოვნად გამოყენებას ახერხებს, ის ცდილობს საგნები უფრო უკეთ გაიცნოს. გაიგოს, როგორი კონსისტენცია აქვს თითოეულ მათგანს, შეიძლება თუ არა მათი მირთმევა, რამდენად რბილია ან მაგარი, რის გამოც ბავშვი ყველაფერს პირში იდებს. ნივთების პირში ჩადებით ბავშვები მათ ტექსტურას და ფორმას უკეთ იკვლევენ. ისინი მარტივად სწავლობენ, რას აქვს კარგი ან უსიამოვნო გემო. პატარები შალის ქსოვილს პირში განმეორებით არასდროს ჩაიდებენ, რადგან მისი „დაგემოვნება“ არ ესიამოვნებათ.

მართალია, ნივთების პირისკენ წაღება ბავშვისთვის პოზიტიური გამოცდილებაა, მაგრამ მის უსაფრთხოებაზე აუცილებლად უნდა იზრუნოთ. იმისთვის, რომ ბავშვის სიცოცხლეს საფრთხე არ შეექმნას, პედიატრები გირჩევენ, პატარები მხოლოდ დიდი ზომის საგნებით ან სათამაშოებით ათამაშოთ. იმისთვის, რომ ნივთის უსაფრთხოებაში დარწმუნდეთ, ქაღალდის მილი გამოგადგებათ, რომელზეც ტუალეტის ქაღალდებია დამაგრებული. თუ ნივთი აღნიშნულ მილში ეტევა, მას ბავშვის დახრჩობა შეუძლია. ამასთან, ნებისმიერი საგანი, რომელსაც მცირეწლოვანი ბავშვი ეხება გლუვი უნდა იყოს, რათა პატარა არ გაკაწროს. ბავშვის სათამაშოს არ უნდა ჰქონდეს ისეთი დეტალები, რომლებიც მცირე ზომისაა და რომელთა მოტეხვის საფრთხე არსებობს. სახლი გულმოდგინეთ შეამოწმეთ, რათა ბავშვისთვის ხელმისაწვდომ სივრცეებში არ მოიპოვებოდეს მისი სიცოცხლისთვის საფრთხის შემცველი საგნები.

იატაკზე დაგდებული ბურთის პირში ჩადებისა და ალოკვის შემთხვევაში, ბავშვის ავად გახდომის რისკი ძალიან დაბალია. პატარები ბაქტერიებითა და ვირუსებით ავადდებიან და არა მტვერთან შეხებით. მთავარია, მცირეწლოვანი ბავშვი მაქსიმალურად ავარიდოთ ვირუსით ან ინფექციით დაავადებულ თანატოლებთან ახლო კონტაქტს. ბავშვის უსაფრთხოებისთვის გირჩევთ მისი სათამაშოები ხშირად გარეცხოთ და პატარას ხელები რეგულარულად დააბანინოთ. მცირეწლოვან ბავშვებს ჯგუფურად თამაში ძალიან უყვართ. ისინი ერთმანეთს გამუდმებით ეხებიან ხელით, კოცნიან და სათამაშოებსაც უცვლიან. მიუხედავად მშობლების სიფრთხილისა, ბავშვები ვირუსებისა და ბაქტერიებისგან სრულფასოვნად დაცულები ვერასდროს იქნებიან. თუმცა, ეს იმას სულაც არ გულისხმობს, რომ უსაფრთხოების წესების დაცვას სათანადო ყურადღება არ დაუთმოთ. მშობლებმა მცირეწლოვანი ბავშვის ჯანმრთელობის დასაცავად ყველაფერი უნდა გააკეთონ, რაც შეუძლიათ.

მომზადებულია​ parents.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად