Baby Bag

რა რისკი შეიძლება შეუქმნან შინაურმა ცხოველებმა ბავშვს და როგორ ავიცილოთ თავიდან დაავადებები?

რა რისკი შეიძლება შეუქმნან შინაურმა ცხოველებმა ბავშვს და როგორ ავიცილოთ თავიდან დაავადებები?

რა რისკი შეიძლება შეუქმნან შინაურმა ცხოველებმა ბავშვს და როგორ ავიცილოთ თავიდან დაავადებები? - აღნიშნულ თემაზე ​MomsEdu.​ge პედიატრ თამარ ობგაიძეს ესაუბრა. 

- ქალბატონო, თამარ, როგორც კვლევები ადასტურებს, შინაურ ცხოველებთან ურთიერთობა  ადამიანს უფრო მშვიდს ხდის და სტრესს ამცირებს. სანამ რომელიმე შინაურ ცხოველს მივიყვანთ პატარასთან სახლში, რა უნდა გავითვალისწინოთ

მე ექიმი ვარ. შინ ღუნღულა ძაღლი ბიშონი ფრიზი და ქუჩიდან აყვანილი, სიკვდილს გადარჩენილი კატა მყავს. ჩემს ირგვლივ ბევრი ადამიანი ამ გატაცებას სისულელედ მიიჩნევს, ბევრი - ახირებად, ზოგს კი ვერ გაუგია, ზედმეტად დატვირთული დღის რეჟიმის შემდეგ როგორ ვახერხებ ჩემი პატარა ოთხფეხების მოვლას.

სანამ ცხოველის აყვანას გადაწყვეტთ, დაფიქრდით, შეძლებთ თუ არა მის მოვლას, რადგან პასუხისმგებლობა მის მოვლა-პატრონობაზე, ცხოველისა და ოჯახის წევრების ჯანმრთელობაზე, თქვენს პატარას კი არა, თქვენ გეკისრებათ.

გაესაუბრეთ თქვენს ექიმს, ხომ არ აქვს პატარას რაიმე უკუჩვენება, მაგალითად, ალერგია. ცხოველი, რომელსაც აიყვანთ, სახლში მიყვანამდე შეამოწმებინეთ ვეტერინარს და დარწმუნდით, რომ ის ჯანმრთელია. 

- ბევრი თვლის, რომ ცხოველმა შესაძლებელია, ალერგია ან ინფექციური დაავადება გამოიწვიოს და ბავშვთან ერთად მათი სახლში ყოფნა დაუშვებელია...

- დიახ ასეა, ბევრი თვლის, რომ ცხოველმა შესაძლებელია, ალერგია ან ინფექციური დაავადება გამოიწვიოს და ბავშვთან ერთად მათი სახლში ყოფნა დაუშვებელია.  საფიქრებელი და ასაწონ-დასაწონი კი მართლაც ბევრია.  უსაფრთხოების დაცვა აუცილებელია. თუ თქვენ არ შეგიძლიათ ამ წესების ზედმიწევნით დაცვა, შინ ცხოველი არ უნდა მიიყვანოთ.  ცხოველმა შესაძლოა, დაკაწროს ან დაკბინოს პატარა,  ზოგ ბავშვს შესაძლოა, გამოუვლინდეს ალერგია ცხოველის ნერწყვზე, ქერცლსა და ორგანულ გამონაყოფებზე, ასეთ შემთხვევებში ცხოველის სახლში ყოლა დაუშვებელია. გაითვალისწინეთ, რომ ბეწვი გაცილებით ნაკლებალერგიულია, ვიდრე ზემოთჩამოთვლილები.

შინაურ ცხოველს სისტემატურად ჩაუტარეთ საჭირო აცრები და გამოცხადდით ვეტერინართან წინასწარ დაგეგმილი პერიოდულობით ცხოველის ჯანმრთელობის შესამოწმებლად.  ასევე სისტემატურად დაამუშავეთ ჭიებსა და გარეგან პარაზიტებზე.  არ დატოვოთ ბავშვი უმეთვალყურეოდ ცხოველთან.  სჯობს, არ მისცეთ ცხოველს უფლება, შევიდეს ბავშვის ოთახში, სანამ მას სძინავს.  ცხოველისათვის განკუთვნილი საკვები, წყალი და წვრილი სათამაშოები მიუწვდომელი უნდა იყოს ბავშვისათვის.  ავადმყოფი ცხოველი ბავშვისაგან იზოლირებული უნდა იყოს გამოჯანმრთელებამდე. 

- რა უნდა ვასწავლოთ პატარას ცხოველებთან ურთიერთობის დროს?

- ასწავლეთ პატარას ხელების დაბანა ცხოველთან და მისთვის განკუთვნილ საგნებთან შეხების შემდეგ. აუხსენით, რომ  ცხოველისათვის განკუთვნილი საკვები და სათამაშოები მისი არ არის. თუმცა, როგორც უკვე აღვნიშნე, სჯობს ასეთი ნივთები მაინც ბავშვისთვის მიუწვდომელ ადგილას შეინახოთ.

ასე, რომ თუ შინ შინაური ცხოველი გყავთ, მოუარეთ მას ისე, რომ ჯანმრთელი იყოს, ასწავლეთ პატარას ხელების ხშირი დაბანა, მკაცრად დაიცავით ჰიგიენის წესები. ასეთ პირობებში ოთხფეხა მეგობრები ბევრ სიხარულსა და ხალისს მოგიტანენ.

იხილეთ ასევე:

8 საუკეთესო მეგობარი თქვენი პატარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ვმართოთ ბავშვებში უარით გამოწვეული აგრესიული ქცევა?

როგორ ვმართოთ ბავშვებში უარით გამოწვეული აგრესიული ქცევა?

ხშირად ბავშვები აგრესიულად იქცევიან, თუ გარკვეულ სურვილს არ შეუსრულებ. როგორ ვმართოთ მათი აგრესიული ქცევა? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ლელი ყიფიანი.

- ხშირად ბავშვები აგრესიულად იქცევიან, თუ გარკვეულ სურვილს არ შეუსრულებ. რა დროს უნდა ვუთხრათ უარი მათ?

- აგრესია ეს არის ქმედება ან მუქარა, რომელიც მიზნად ისახავს სხვა ადამიანისთვის ფიზიკური და ფსიქოლოგიურიზიანის მიყენებას. ის ბავშვებისა და მოზარდების მნშვნელოვან სოციალურ პრობლემას წარმოადგენს. ბავშვები, რომლებიც აგრესიულად იქცევიან, შესაძლოა ზიანი მიაყენონ არამარტო საკუთარ თავს, არამედ ოჯახს თანატოლებს და მთლიანად საზოგადოებას.

კვლევები აჩვენებს რომ ბავშვები, რომლებიც გამოირჩევიან აგრესიული ქცევებით, უფრო მეტად აღენიშნებათ ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემები და მომავალში შესაძლოა ადგილი ჰქონდეს ფსიქო აქტიური ნივთიერებების მოხმარებას და ჩართული იყვნენ ძალადობრივ ქმედებებში. ბავშვებში აგრესია შესაძლოა სხვადასხვა სახით გამოვლინდეს: ტირილი, ბრაზი, ჩქმეტა, კბენა, ყვირილი, ფეხების ბაკუნი დარტყმა, სხვების ან საკუთარი ნივთების დაზიანება, შეურაცხყოფისმიყენება, დაცინვა, მუქარადა ბულინგი .

აგრესიული ქცევა შესაძლებელია იყოს 2 სახის: ინსტრუმენტული და მტრული.

ინსტრუმენტულ აგრესიას ყოველთვის აქვს გარკვეული მიზანი და საკმაოდ გავრცელებულია მცირეწლოვან ბავშვებში. ინსტრუმენტული აგრესიის ერთ-ერთი ახსნა მდგომარეობს იმაში, რომ ამ ასაკის ბავშვებს არ აქვთ ენობრივი და სოციალური უნარები, ამიტომ მიმართავენ ინსტრუმენტულ აგრესიას საკუთარი თავის დამკვიდრებისთვის. ხოლო უფრო მოზრდილ ასაკში ინსტრუმენტული აგრესიული ქცევა შესაძლებელია აიხსნას მიზანდასახულობით, საკუთარი მიზნების მიღწევა, წარმატებისკენ მისწრაფებით და სირთულეების დაძლევით.ასეთ შემთვევაში, აღზრდა მიმართული უნდა იყოს იქითკენ რომ მოხდეს კონტროლი დამანგრეველი, დამაზიანებელი ფორმების და წახალისება იმ ასპექტებისა, როგორიცაა მიზანსწრაფულობა, საკუთარი აზრის დაცვა, არას თქმაიმაზე, რაც მას არ სურს ან არ სიამოვნებს. რაც შეეხება მტრულ აგრესიას, არ არსებობს რაიმე ერთი მიზეზი იმისა თუ რატომ იქცევიან ბავშვები აგრესიულად, თუმცა არსებობს გარკვეული მახასიათებლები, რამაც შესაძლებელია გამოიწვიოს ან გაზარდოს აგრესიული ქცევის გამოვლენა. ეს შესაძლოა იყოს ემოციების რეგულაციის სირთულე და სოციალური უნარების დეფიციტი. დაუკმაყოფილებელი მოთხოვნილებები, როდესაც ბავშვმა უკვე ამოწურა ყველა სხვა გზა მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად, რომლის დროსაც აგრესიის გამოვლენა შესაძლებელია იყოს ბრძოლა გადარჩენისთვის ან უკავშირდებოდეს მშობლის მიერ აკრძალვებს, შეზღუდვებს. გარდა ამისა, ის შეიძლება გამოიწვიოს ძლიერმა ფრუსტრაციამ, ან ტრავმულმა გამოცდილებამ. რისკ ფაქტორს ასევე წარმოადგენს დასწავლილი ქცევა, მაგალითად, როგორ ურთიერთობენ ოჯახის წევრები ერთმანეთთან, როგორ აგვარებენ პრობლემებს ერთამანეთში და ბავშვთან მიმართებაში. როგორი გარემოა ოჯახში: ზედმეტად მკაცრიმიდგომა ან უგულებელყოფა, არათანმიმდევრული მიდგომები, როდესაც ბავშვს არ აქვს ემოციური მხარდაჭერა, სითბო და სიყვარული მშობლებისგან. ასევე,მნიშვნელოვანია სოციალური, ეკონომიკურიგენეტიკური, ბიოლოგიური და ბიოქიმიური ფაქტორები.

იმისათვის რომ შეამციროთ ან აღმოფხვრათ აგრესიული ქცევის გამოვლენა, მნიშვნელოვანია: უფროსებმა დაამყარონ მყარი ურთიერთობები და შეუქმნან უსაფრთხო სტაბილური და სტრუქტურირებული გარემო.

- როგორ ვასწავლოთ უარის მშვიდად მიღება?

გთავაზობთ რამდენიმე რჩევას, როგორ მართოთ აგრესიული ქცევა:

  1. მკაფიოდ განსაზღვრული წესები და მოლოდინები;
  2. ბავშვი უნდა გრძნობდეს მხარდაჭერას და რომ მისი გესმით;
  3. შეაქეთ და წაახალისეთ მისი კარგი ქცევა;
  4. რაც შეიძლება მეტ აქტივობებში ჩართეთ, რომ მისი ენერგიები წარიმართოს სასარგებლო საქმიანობისკენ;
  5. პრობლემის გადაჭრა უნდა მოხდეს მაშინვე ,როგორც კი ის წარმოიშობა;
  6. მნიშვნელოვანია გამომწვევი მიზეზის დადგენა, რა სიტუაცია ან მოვლენები იწვევს ბავშვის აგრესიულ ქცევას;
  7. დაეხმარეთ ემოციების მართვაში და მისთვის აუციელებელი უნარჩვევების გამომუშავებაში;
  8. დაუწესეთ შეზღუდვები და სანქციები (მაგალითად, მისთვის ყველაზე სასურველი აქტივობის ან ნივთის აკრძალვა გარკვეული დროით) იმისათვის, რომ სასურველ ქცევას მიაღწიოთ. აუციელებელია დაიცვათ, ზედმიწევნით წინააღმდეგ შემთხვევაში ქცევა გახდება მანიპულატორული;
  9. მართეთ საკუთარი ემოციები, თუ აგრესიაზე აგრესიით უპასუხებთ ბავშვი/ მოზარდი ჩათვლის რომ სასურველს მიაღწია.

- რას ურჩევდით მშობლებს?

მიუხედავად ყველაფრისა აგრესიული ქცევის მართვის ყველაზე მნიშვნელოვანი გზაა ბავშვისთვის, უსაფრთხო, სტაბილური და მოსაიყვარულე გარემოს შექმნა. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად