Baby Bag

ყოველთვის ენდეთ საკუთარ შვილებს და მათ მიმართ კრიტიკულები ნუ იქნებით

ყოველთვის ენდეთ საკუთარ შვილებს და მათ მიმართ კრიტიკულები ნუ იქნებით

მშობლებს შვილებთან ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებაში ყველაზე მეტად ბავშვის შესაძლებლობებისადმი რწმენა ეხმარებათ. მშობლებს შვილების ნდობა ძალიან უჭირთ. ისინი ფიქრობენ, რომ ბავშვებმა მათ კვალზე უნდა იარონ და მათი მითითებები შეასრულონ. თუმცა, ვინ ვართ უფროსები, რომ შვილებს ყველაფერი მივუთითოთ და ვასწავლოთ? რა ვიცით ჩვენ შვილების არჩევანის ავკარგიანობის შესახებ, რამდენად შეგვიძლია მათი არჩევანის სწორად შეფასება? მშობლის მოვალეობა შვილის გასავლელი გზის წინაღობებისგან გათავისუფლებაა და არა ამ გზის გაკვალვა.

ერთ-ერთი კომპოზიტორის დედა იხსენებს: „ჩემი შვილი ადრეული ასაკიდანვე უკრავდა ვიოლინოზე, მაგრამ მეცადინეობები არ მოსწონდა, ძალიან განიცდიდა. ვგრძნობდი, რომ ამის გამო ჩვენ შორის ურთიერთობა ძალიან დაიძაბა. შევთავაზე, რომ ვიოლონის შესწავლისთვის თავი დაენებებინა. ისიც დამთანხმდა. გარკვეული დროის შემდეგ სწავლის გაგრძელება თავად მოისურვა. ახლა ის ცნობილი კომპოზიტორია, რაც უზომოდ მახარებს.“

მშობლების ნდობა ბავშვს თავდაჯერების ამაღლებაში ეხმარება. ჩვენი ვალი არ არის შვილების ფარული ნიჭის აღმოჩენა, არამედ მათი სურვილების მხარდაჭერა. ბავშვები მშობლების კრიტიკას, უნდობლობას და ჭკუის სწავლებას ყოველთვის პროტესტით პასუხობენ. ისინი ვერ ეგუებიან, როდესაც მშობლებს მათი არ სჯერათ.

მშობლებს ეშინიათ, რომ მათი შვილები შეცდომებს დაუშვებენ. ისინი ცდილობენ ბავშვებს ცხოვრება ასწავლონ. როდესაც მშობელი გრძნობს, რომ შვილი არასწორად (მშობლის აზრით) იქცევა, ის მის გაკრიტიკებას იწყებს და ცდილობს მისი გადაწყვეტილება შეცვალოს. მშობელს სურს, რომ მისი შვილი საზოგადოებისთვის მისაღებ ქცევას ავლენდეს და საერთო წესებს ემორჩილებოდეს, მაგრამ რა ხდება მაშინ, თუ თქვენი შვილი ქვეყანას ახალი წესების შექმნისთვის მოევლინა? რატომ უნდა აიძულოთ ის, რომ არსებულ წესებს დაემორჩილოს?

მშობლებს ეშინიათ, რომ მათი შვილები სერიოზულ შეცდომებს დაუშვებენ. მათ ავიწყდებათ, რომ ერთ დროს თავადაც დამოუკიდებლობაზე ოცნებობდნენ და არ მოსწონდათ, როდესაც მშობლები მათ მიმართ უნდობლობას ავლენდნენ.

შვილებს ჩვენგან თანადგომა და მხარდაჭერა სჭირდებათ, ისინი ელიან, რომ ყოველთვის მხარს დავუჭერთ მათ მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებებს, დავიცავთ მათ ყოველგვარი საფრთხისგან და არასდროს დავტოვებთ მარტო. მშობელს უნდა სჯეროდეს, რომ შვილს წარმატების მიღწევა და მშობლის გაბედნიერება სურს, რადგან მას მშობელზე ძვირფასი არავინ ჰყავს. ბავშვებს საკუთარი გზის პოვნა სურთ, ისინი მზად არიან ისწავლონ და განვითარდნენ. მშობლების კრიტიკა და უნდობლობა ბავშვებს არწმუნებს, რომ მათ წარმატების მიღწევა არ შეუძლიათ, ისინი ვერავის ენდობიან და არავის იმედი არ აქვთ.

მასწავლებლობა და ლიდერობა არ გუსლიხმობს, რომ მშობელმა შვილს საკუთარი აზრები თავს მოახვიოს. ბავშვის დასჯა, იზოლორება, მისთვის შეზღუდვების დაწესება და მისი საყვარელი ნივთების ჩამორთმევა ის გზა არ არის, რომელიც მას მოტივაციას შესძენს. გამუდმებული კრიტიკით და ჭკუის სწავლებით მშობელი შვილს საშიში გზისკენ მიუძღვება. ბავშვები სამყაროსადმი ნდობას კარგავენ, ისინი არც საკუთარ თავს და არც მშობლებს აღარ ენდობიან. მშობლებო, საკუთარი შვილებისთვის სიკეთე თუ გსურთ, პირველ რიგში, ნდობა ისწავლეთ. მოუსმინეთ ბავშვებს და გაიგეთ, რა სურთ მათ, მაშინაც კი, როდესაც მათი იდეები არ მოგწონთ.

მომზადებულია​ bonnieharris.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ვმართოთ ბავშვებში უარით გამოწვეული აგრესიული ქცევა?

როგორ ვმართოთ ბავშვებში უარით გამოწვეული აგრესიული ქცევა?

ხშირად ბავშვები აგრესიულად იქცევიან, თუ გარკვეულ სურვილს არ შეუსრულებ. როგორ ვმართოთ მათი აგრესიული ქცევა? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ლელი ყიფიანი.

- ხშირად ბავშვები აგრესიულად იქცევიან, თუ გარკვეულ სურვილს არ შეუსრულებ. რა დროს უნდა ვუთხრათ უარი მათ?

- აგრესია ეს არის ქმედება ან მუქარა, რომელიც მიზნად ისახავს სხვა ადამიანისთვის ფიზიკური და ფსიქოლოგიურიზიანის მიყენებას. ის ბავშვებისა და მოზარდების მნშვნელოვან სოციალურ პრობლემას წარმოადგენს. ბავშვები, რომლებიც აგრესიულად იქცევიან, შესაძლოა ზიანი მიაყენონ არამარტო საკუთარ თავს, არამედ ოჯახს თანატოლებს და მთლიანად საზოგადოებას.

კვლევები აჩვენებს რომ ბავშვები, რომლებიც გამოირჩევიან აგრესიული ქცევებით, უფრო მეტად აღენიშნებათ ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემები და მომავალში შესაძლოა ადგილი ჰქონდეს ფსიქო აქტიური ნივთიერებების მოხმარებას და ჩართული იყვნენ ძალადობრივ ქმედებებში. ბავშვებში აგრესია შესაძლოა სხვადასხვა სახით გამოვლინდეს: ტირილი, ბრაზი, ჩქმეტა, კბენა, ყვირილი, ფეხების ბაკუნი დარტყმა, სხვების ან საკუთარი ნივთების დაზიანება, შეურაცხყოფისმიყენება, დაცინვა, მუქარადა ბულინგი .

აგრესიული ქცევა შესაძლებელია იყოს 2 სახის: ინსტრუმენტული და მტრული.

ინსტრუმენტულ აგრესიას ყოველთვის აქვს გარკვეული მიზანი და საკმაოდ გავრცელებულია მცირეწლოვან ბავშვებში. ინსტრუმენტული აგრესიის ერთ-ერთი ახსნა მდგომარეობს იმაში, რომ ამ ასაკის ბავშვებს არ აქვთ ენობრივი და სოციალური უნარები, ამიტომ მიმართავენ ინსტრუმენტულ აგრესიას საკუთარი თავის დამკვიდრებისთვის. ხოლო უფრო მოზრდილ ასაკში ინსტრუმენტული აგრესიული ქცევა შესაძლებელია აიხსნას მიზანდასახულობით, საკუთარი მიზნების მიღწევა, წარმატებისკენ მისწრაფებით და სირთულეების დაძლევით.ასეთ შემთვევაში, აღზრდა მიმართული უნდა იყოს იქითკენ რომ მოხდეს კონტროლი დამანგრეველი, დამაზიანებელი ფორმების და წახალისება იმ ასპექტებისა, როგორიცაა მიზანსწრაფულობა, საკუთარი აზრის დაცვა, არას თქმაიმაზე, რაც მას არ სურს ან არ სიამოვნებს. რაც შეეხება მტრულ აგრესიას, არ არსებობს რაიმე ერთი მიზეზი იმისა თუ რატომ იქცევიან ბავშვები აგრესიულად, თუმცა არსებობს გარკვეული მახასიათებლები, რამაც შესაძლებელია გამოიწვიოს ან გაზარდოს აგრესიული ქცევის გამოვლენა. ეს შესაძლოა იყოს ემოციების რეგულაციის სირთულე და სოციალური უნარების დეფიციტი. დაუკმაყოფილებელი მოთხოვნილებები, როდესაც ბავშვმა უკვე ამოწურა ყველა სხვა გზა მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად, რომლის დროსაც აგრესიის გამოვლენა შესაძლებელია იყოს ბრძოლა გადარჩენისთვის ან უკავშირდებოდეს მშობლის მიერ აკრძალვებს, შეზღუდვებს. გარდა ამისა, ის შეიძლება გამოიწვიოს ძლიერმა ფრუსტრაციამ, ან ტრავმულმა გამოცდილებამ. რისკ ფაქტორს ასევე წარმოადგენს დასწავლილი ქცევა, მაგალითად, როგორ ურთიერთობენ ოჯახის წევრები ერთმანეთთან, როგორ აგვარებენ პრობლემებს ერთამანეთში და ბავშვთან მიმართებაში. როგორი გარემოა ოჯახში: ზედმეტად მკაცრიმიდგომა ან უგულებელყოფა, არათანმიმდევრული მიდგომები, როდესაც ბავშვს არ აქვს ემოციური მხარდაჭერა, სითბო და სიყვარული მშობლებისგან. ასევე,მნიშვნელოვანია სოციალური, ეკონომიკურიგენეტიკური, ბიოლოგიური და ბიოქიმიური ფაქტორები.

იმისათვის რომ შეამციროთ ან აღმოფხვრათ აგრესიული ქცევის გამოვლენა, მნიშვნელოვანია: უფროსებმა დაამყარონ მყარი ურთიერთობები და შეუქმნან უსაფრთხო სტაბილური და სტრუქტურირებული გარემო.

- როგორ ვასწავლოთ უარის მშვიდად მიღება?

გთავაზობთ რამდენიმე რჩევას, როგორ მართოთ აგრესიული ქცევა:

  1. მკაფიოდ განსაზღვრული წესები და მოლოდინები;
  2. ბავშვი უნდა გრძნობდეს მხარდაჭერას და რომ მისი გესმით;
  3. შეაქეთ და წაახალისეთ მისი კარგი ქცევა;
  4. რაც შეიძლება მეტ აქტივობებში ჩართეთ, რომ მისი ენერგიები წარიმართოს სასარგებლო საქმიანობისკენ;
  5. პრობლემის გადაჭრა უნდა მოხდეს მაშინვე ,როგორც კი ის წარმოიშობა;
  6. მნიშვნელოვანია გამომწვევი მიზეზის დადგენა, რა სიტუაცია ან მოვლენები იწვევს ბავშვის აგრესიულ ქცევას;
  7. დაეხმარეთ ემოციების მართვაში და მისთვის აუციელებელი უნარჩვევების გამომუშავებაში;
  8. დაუწესეთ შეზღუდვები და სანქციები (მაგალითად, მისთვის ყველაზე სასურველი აქტივობის ან ნივთის აკრძალვა გარკვეული დროით) იმისათვის, რომ სასურველ ქცევას მიაღწიოთ. აუციელებელია დაიცვათ, ზედმიწევნით წინააღმდეგ შემთხვევაში ქცევა გახდება მანიპულატორული;
  9. მართეთ საკუთარი ემოციები, თუ აგრესიაზე აგრესიით უპასუხებთ ბავშვი/ მოზარდი ჩათვლის რომ სასურველს მიაღწია.

- რას ურჩევდით მშობლებს?

მიუხედავად ყველაფრისა აგრესიული ქცევის მართვის ყველაზე მნიშვნელოვანი გზაა ბავშვისთვის, უსაფრთხო, სტაბილური და მოსაიყვარულე გარემოს შექმნა. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად