Baby Bag

8 კრიტიკული ეტაპი ბავშვის ცხოვრებაში, რომლის შესახებ ყველა მშობელმა უნდა იცოდეს

8 კრიტიკული ეტაპი ბავშვის ცხოვრებაში, რომლის შესახებ ყველა მშობელმა უნდა იცოდეს

მშობელმა აუცილებლად უნდა იცოდეს, თუ რა ასაკში რა სახის ქცევას უნდა ელოდეს შვილისგან. ეს მშობლის ცხოვრებას მნიშვნელოვნად ამარტივებს. ჩვენს სტატიაში ბავშვის ცხოვრების კრიტიკულ ეტაპებს გაგაცნობთ, რომელთა შესახებ ცოდნა შვილთან ურთიერთობაში დაგეხმარებათ.

1. დაბადებიდან 3 თვემდე ასაკი

ამ ეტაპზე ბავშვს საკუთარი საჭიროებების გამოხატვა მხოლოდ ტირილით შეუძლია. ტირილის ხასიათი მშობელს მიახვედრებს ბავშვს შია, წყურია, ეძინება თუ ტკივილი აწუხებს. ზოგჯერ ბავშვი ტირილს უმიზეზოდ იწყებს. ასეთ დროს მას მშობლის სითბო და მოფერება ესაჭიროება. ახალშობილებს უსაფრთხოების განცდა სჭირდებათ. ისინი უნდა დარწმუნდნენ, რომ მათზე ზრუნავენ. ახალშობილები თქვენი ხმის დახმარებით ემოციას გრძნობენ. მათ აუცილებლად თბილად უნდა ესაუბროთ. ბავშვს ხშირად უმღერეთ, პლედში გაახვიეთ და ხელით ატარეთ. ნუ გააკეთებთ მკვეთრ მოძრაობებს, როდესაც ბავშვი გიჭირავთ. ეს მას დააფრთხობს.

2. 4-დან 6 თვემდე ასაკი

ბავშვმა, შესაძლოა, გაიცინოს, იტიროს, იღუღუნოს იმის პასუხად, რასაც თქვენ მას ან თოჯინას ეუბნებით. მშობლებმა ბავშვის გაცინება უნდა სცადონ, რაც მარტივად გამოუვათ, თუ სასაცილო სახეს მიიღებენ. ამ ასაკიდან ბავშვები ადამიანების სახეს იმახსოვრებენ. ისინი კარგად ცნობენ დედას და მამას. გირჩევთ, თქვენს შვილს ახლობლები ამ ასაკიდან წარუდგინოთ.

3. 7-დან 12 თვემდე ასაკი

ამ ასაკიდან ბავშვებს დედისადმი განსაკუთრებული დამოკიდებულება უჩნდებათ. ისინი დედას ეჯაჭვებიან და უცხო ადამიანებთან ურთიერთობა აშინებთ. მშობლები სახლიდან თუ გადიან, ბავშვები ტირიან. ბავშვი ტირილს და ჭარბ ემოციებს რომ აარიდოთ, თამაშის დროს ის ზოგჯერ რამდენიმე წუთით მარტო დატოვეთ (ცხადია, ბავშვი უსაფრთხო ადგილას უნდა თამაშობდეს და თქვენც ჩუმად უნდა ადევნოთ თვალყური), შემდეგ კი დაბრუნდით. პატარა დარწმუნდება, რომ დედა ყოველთვის მალე ბრუნდება, როდესაც მიდის.

4. 1-დან 2 წლამდე ასაკი

ამ ასაკში ბავშვს აქტიური სოციალური ინტერაქცია და ბუნებაში დროის გატარება ესაჭიროება. როდესაც 1-2 წლის ბავშვები თანატოლებთან თამაშობენ, მათთან სრულფასოვანი კავშირის დამყარებას ვერ ახერხებენ და არც სათამაშოების გაზიარება შეუძლიათ. ამ ასაკში ბავშვი ისტერიკების მოწყობას იწყებს, რის გამოც დისციპლინას დიდი ყურადღება უნდა დაუთმოთ. ბავშვს სწორად მოქცევა ყვირილისა და ცემის გარეშე უნდა ასწავლოთ.

5. 3 წლის ასაკი

ამ ასაკიდან ბავშვი სხვებთან თამაშს იწყებს. ის მეგობრებს სათამაშოებს უზიარებს. ბავშვის დადებითი ქცევა ხშირად უნდა წაახალისოთ. ბავშვი ისტერიკების მოწყობას ნელ-ნელა წყვეტს. მას ამ ასაკში შიშები ეუფლება. პატარას სიბნელე ან რომელიმე მონსტრი აშინებს. მას მშობლისგან თანაგრძნობა ესაჭიროება. ეცადეთ, ბავშვის დამოუკიდებლობა წაახალისოთ და ყოველთვის შეაქოთ ის, როდესაც რაიმეს საკუთარი ძალებით აკეთებს.

6. 4-დან 5 წლამდე ასაკი

ამ ასაკში ბავშვები წესებს იცავენ, მაგრამ ცუდისა და კარგის ერთმანეთისგან გარჩევა ჯერ კიდევ არ შეუძლიათ. მათი ცნობისმოყვარეობა ნელ-ნელა მატულობს. ბავშვები ცდილობენ დამოუკიდებლები იყვნენ, რაც მშობელმა უნდა წაახალისოს. ოთხი წლის ასაკში ბავშვს ხასიათი ხშირად ეცვლება, ის მეგობრებს ეჩხუბება, გარბის, ჭირვეულობს. ხუთი წლის ასაკიდან ბავშვი მშობელს უფრო უახლოვდება, მშვიდდება და სხვების გაბედნიერებას ცდილობს. ამ ასაკიდან ბავშვს საკუთარ გრძნობებზე ღიად საუბარი უნდა ასწავლოთ. როდესაც ბავშვი მიუღებელ ქცევას ავლენს, მშობელმა ის მისაღები ფორმით უნდა დასაჯოს, მაგ. რამდენიმე წუთით სკამზე დასვას.

7. 6-დან 12 წლამდე ასაკი

ამ ასაკში ბავშვისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი მეგობრობაა. შესაძლოა, მას რომანტიკული გრძნობებიც გაუჩნდეს თანატოლების მიმართ. ამ ასაკისთვის დამახასიათებელია ეჭვიანობის გრძნობის გამძაფრება. ბავშვებს ძალიან მოსწონთ სხვადასხვა ჯგუფში გაერთიანება, მეგობრებში აღიარების მოპოვება. მნიშვნელოვანია, რომ ამ ეტაპზე მშობელმა შვილთან ძალიან დიდი დრო გაატაროს. ამ ასაკში ბავშვს სხვების გრძნობებისა და განცდების პატივისცემა უნდა ასწავლოთ.

8. 13-დან 18 წლამდე ასაკი

თინეიჯერები საკუთარ თავს ყოველთვის სხვებს ადარებენ. მათთვის აღიარება ძალიან მნიშვნელოვანია. მშობელმა თინეიჯერ შვილს სტრესთან გამკლავება უნდა ასწავლოს და მასთან გულახდილად ისაუბროს. თინეიჯერებისთვის განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია რომანტიკული ურთიერთობები. თინეიჯერებს ძალიან უყვართ თავისუფლება. მნიშვნელოვანია, რომ თინეიჯერ შვილს თქვენთან საკუთარ სატკივარსა და სურვილებზე ღიად საუბარი შეეძლოს.

მომზადებულია ​brightside.me - ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

პატარები უმიზეზოდ არ ტირიან - როგორ გამოვიცნოთ ჩვილის ტირილის მიზეზი
ტირილის დეკოდერი - როგორ გამოვიცნოთ ჩვილის ტირილის მიზეზი - აღიშნულის შესახებ ​ბლოგს პედიატრი თამარ ობგაიძე აქვეყნებს. გთავაზობთ მის ბლოგს უცვლელად. 1. მშია! გამოვლინება: წყვეტილი, რიტმულად...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„სტატისტიკის თანახმად, აქტიური სექსუალური ცხოვრების პირობებში ქალების 85% პირველი ერთი წლის განმავლობაში ორსულდება, ხოლო 95% - ორი წლის განმავლობაში“

„სტატისტიკის თანახმად, აქტიური სექსუალური ცხოვრების პირობებში ქალების 85% პირველი ერთი წლის განმავლობაში ორსულდება, ხოლო 95% - ორი წლის განმავლობაში“
როდის ვსაუბრობთ უნაყოფობაზე და რა შეიძლება იყოს ძირითადი გამომწვევი მიზეზები? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს რეპროდუქტოლოგი, მეან-გინეკოლოგი ლელა ირემაძე ესაუბრა. 

​- ქალბატონო ლელა, რა არის უნაყოფობა და როდის ვსაუბრობთ მასზე?

- იმ შემთხვევაში, როდესაც ერთწლიანი, რეგულარული, დაუცველი სქესობრივი კონტაქტის ფონზე არ დგება ორსულობა, ვსაუბრობთ უნაყოფობაზე, თუ ქალის ასაკი:

  • < 35 წლამდეა
  • > 35 წელზე ზემოთ ასაკის ქალებში - ეს პერიოდი მცირდება 6 თვემდე.
  • > 40 წელზე ზემოთ - 3 თვემდე
უნაყოფობა შეიძლება იყოს პირველადი და მეორადი. პირველადია უნაყოფობა, როდესაც ქალს არცერთი ორსულობა არ ჰქონია, ხოლო მეორადია უნაყოფობა, როდესაც ქალს აქვს მინიმუმ ერთი ორსულობა ანამნეზში.

ქალის ასაკი და წყვილის სქესობრივი თანაცხოვრების პერიოდის ხანგრძლივობა მნიშვნელოვანია, უნაყოფობის დროული დიაგნოსტიკისა და შემდგომი მენეჯმენტის განსაზღვრის თვალსაზრისით.

- დღესდღეობით, პროცენტულად რამდენად გავრცელებულია წყვილებში უშვილობა?

- დღეისათვის მსოფლიოში რეპროდუქციული ასაკის 8-12% არის უნაყოფო, ანუ ყოველი 7 წყვილიდან 1 წყვილი. 48 მილიონი წყვილი. 186 მილიონი ადამიანი; (Worldwide ( Ombelet et; al)) PubMed 2019)

- ძირითადად რითია გამოწვეული უშვილობა და რომელი სქესის წარმომადგენლებში უფრო ხშირია ეს პრობლემა?

- უნაყოფობის მიზეზები შეიძლება იყოს მამაკაცისმიერი, ქალისმიერი, კომბინირებული (ქალისმიერი+მამაკაცისმიერი ფაქტორი); იმუნოლოგიური, ასევე უცნობი/გაურკვეველი ეტიოლოგიის.

  • ქალისმიერი მიზეზები გვხვდება შემთხვევათა – 40-45%-ში
  • მამაკაცისმიერი ფაქტორი - 35-40%
  • ქალისა და მამაკაცის ერთად - 15%
  • გაურკვეველი გენეზის უნაყოფობა -10%
ქალისმიერი მიზეზები შეიძლება იყოს - ფალოპის მილების, საკვერცხეების, საშვილოსნოს ორგანული და ან ფუნქციური პათოლოგიური ცვლილებები, ასევე ენდოკრინული დარღვევები.

ფალოპის მილების ანატომიური და ფუნქციური დაზიანებით გამოწვეული უნაყოფობა, ქალის უნაყოფობის 40-60%-ს შეადგენს. ფალოპის მილებს ახასიათებთ ძალზე რთული ნეიროენდოკრინული რეგულაცია, რომელიც მათ სატრანსპორტო ფუნქციას განაპირობებს. ამ ფუნქციის მოშლა საბოლოოდ იწვევს სპერმატოზოიდისა და კვერცხუჯრედის გადაადგილების, მათი შერწყმის შედეგად წარმოშობილი გამეტების, შემდგომ კი ემბრიონის საშვილოსნოს ღრუსკენ ტრანსპორტირების პროცესის რღვევას, რაც უნაყოფობის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიზეზია.

საშვილოსნოს პათოლოგიებით გამოწვეულ უნაყოფობაში მნიშვნელოვანია - საშვილოსნოს თანდაყოლილი პათოლოგიები (ძგიდე, ორრქიანი, ერთრქიანი), ფიბროიდები, ადენომიოზი, ენდომეტრიოზი, ენდომეტრიუმის სტრუქტურა/ ხარისხი, პოლიპები.

საკვერცხისმიერი ფაქტორი - ძირითადად ანოვულაცია, რაც უნაყოფობის გამომწვევ მიზეზებს შორის მნიშვნელოვან ადგილს იკავებ. იგი გულიხმობს ფოლიკულიდან კვერცხუჯრედის გამოთავისუფლების პროცესის რღვევას.

ჰორმონული დარღვევებიდან აღსანიშნავია - ჰიპოთალამო - ჰიპოფიზურ სისტემაში მიმდინარე პათოლოგიური ცვლილელბი.

მამაკაცისმიერი ფაქტორი - განპირობებულია სპერმაში სპერმატოზოიდების რაოდენობრივი, მოძრაობითი და მორფოლოგიური პათოლოგიური ცვლილებებით.

ასევე ძალზედ მნიშვნელოვანი და გასათვალისწინებელია - გარემო ფაქტორების (ტოქსინები), ცხოვრების წესის (მწეველობა, ალკოჰოლის მოხმარება, სიმსუქნე) გავლენა ნაყოფიერებაზე.

- აქვს თუ არა მნიშვნელობა ქალის ასაკს?

- ოვარიული რეზერვი (კვერცხუჯრედების მარაგი საკვერცხეებში) ქალის შვილოსნობის პოტენციალის მთავარი განმსაზღვრელი ფაქტორია, უფრო მეტიც, გენეტიკური შვილის ყოლის ერთადერთი წყაროა. მნიშნელოვანია ის ფაქტორი, რომ კვერცხუჯრედების მარაგი მცირდება/იხარჯება ასაკის მატებასთან ერთად. გარდა კვერცხუჯრედების რაოდენობრივი შემცირებისა, მცირდება კვერცხუჯრედების ხარისხიც (უპირატესად 35 წლის შემდეგ). სწორედ ამ ფაქტორების გამო განსხვავებულია ქალის დაორსულების სიხშირე 35 წლამდე და მის შემდეგ ასაკში, მაგალითად, ბუნებრივ ციკლებში:

  • 25 წლის ასაკში - ერთ ციკლში - საშ. - 25%;
  • 35 წლის ასაკში - 15%-ია
  • 37 წლის ასაკში 10%, 40 წლის შემდეგ 4-5%

    ​ინ ვიტრო ციკლში
  • < 35 წლამდე - საშუალოდ 45-50%-ია
  • 35-38 წწ - 30-35%
  • 40-42 წწ - 8-10%
  • < 42 წწ - 3-5%.
აღნიშნული, ქალის რეპროდუქციულ სისტემაში მიმდინარე ასაკდამოკიდებული ფიზიოლოგიური პროცესია. გასათვალისწინებელია, ფიზიოლოგიიდან გადახრის შემთხვევები ანუ ადრეულ ასაკში (35-30 წლამდე), სხვადასხვა მიზეზის (გენეტიკური, აუტოიმუნური, იდიოპათიკური და სხვ) გამო შემცირებული ფოლიკულური მარაგის არსებობა, რის გამოც ორსულობის სიხშირე ასაკის მიუხედავად მნიშვნელოვნად დაბალია.

აღნიშნულიდან გამომდინარე, საჭიროა ყველა რეპროდუქციული ასაკის ქალმა, ვინც გეგმავს ორსულობას, დროულად მიმართოს რეპროდუქტოლოგს, გამოიკვლიოს საკვერცხის მარაგი და შედეგის მიხედვით დაგეგმოს ორსულობა.

ასევე მნიშვნელოვანია, ფსიქოლოგიური ფაქტორით გამოწვეული უნაყოფობა, რაც დღეისათვის საკმაოდ ხშირად გვხვდება.

ძირითადი მიზეზები, რომლებიც იწვევენ ფსიქოლოგიურ უნაყოფობას:

  • სისტემატური სტრესი სამსახურში;
  • თავის დადანაშაულება უნაყოფობაში, ან ფიქრი იმაზე, რომ ეს არის სასჯელი თქვენი ცხოვრების წესის გამო;
  • ფინანსური თუ საყოფაცხოვრებო პრობლემები, რაც ბავშვის დაბადებას უკავშირდება;
  • ბოლო პერიოდში განცდილი სერიოზული ფსიქოლოგიური რყევა;
  • გარშემომყოფების მხრიდან გამუდმებული პრესინგი, ანუ გამუდმებული შეკითხვები: არ ხართ ორულად, არ გეგმავთ ორსულობას, რატომ არ ორსულდებით? 

ფსიქოლოგიური უნაყოფობის დროს მნიშვნელოვანია მკურნალი ექიმის მხარდაჭერა, ზოგიერთ შემთხვევაში საჭირო ხდება ფსიქოლოგის ჩართულობა.

- დედები ხშირად ეუბნებიან თავიანთ ქალიშვილებს, არ გაცივდეთ, ბავშვი არ გეყოლებათო. მითია თუ რეალურად შესაძლებელია მომავალში ამან პრობლემა გამოიწვიოს?

- რა თქმა უნდა, მითია. მცირე მენჯის ღრუს ანთებას ინფექცია იწვევს და არა ცივზე ჯდომა ან მსგავსი.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად