Baby Bag

„აღზრდის ყველაზე ეფექტიანი ფორმაა, როდესაც ბავშვის მიმართ თანაბარი ზრუნვა და კონტროლია,“ - ფსიქოლოგი მაია ცირამუა

ფსიქოლოგი მაია ცირამუა ბავშვის აღზრდის პროცესში კონტროლისა და ზრუნვის მნიშვნელობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ კონტროლის სიჭარბე აღზრდის ავტორიტარულ სტილზე მიგვანიშნებს:

„რა ხდება მაშინ, როდესაც ბავშვის აღზრდის პროცესში კონტროლი აჭარბებს ზრუნვას? ამ დროს ბავშვს ენიჭება პასუხისმგებლობა. ბავშვთან ინტერაქცია ასეთია: „მე არ მაინტერესებს შენ რას ფიქრობ, რას განიცდი, გააკეთებ რასაც გეუბნები!“ რა თქმა უნდა, ეს უკვე ძალადობრივი დამოკიდებულებაა. ბავშვი ძალიან თავისუფალი და ლაღი არსებაა. ძალიან რთულია, რომ მას გააკეთებინო ის, რაც შენ გინდა. რა თქმა უნდა, ეს ხდება იძულების ხარჯზე. იმის ხარჯზე, რომ ან ფიზიკურად ძალადობენ ბავშვზე, ან ემუქრებიან, ან ემოციურად ძალადობენ მასზე. ემოციური ძალადობის საინტერესო შემთხვევაა, როდესაც დედა ეუბნება შვილს: „შენ თუ ამას არ შეჭამ, გული გამისკდება!“ ხშირ შემთხვევაში პატარა ნიუანსები, რომლებიც ზრუნვის მინიმიზირებას ახდენს და აქცენტირებულია კონტროლზე, ძალადობრივ დამოკიდებულებას წარმოქმნის. ეს არის ავტორიტარული აღზრდა.“

მაია ცირამუას თქმით, ზოგჯერ მშობლების მხრიდან ზრუნვა მნიშვნელოვნად ჭარბობს კონტროლს:

„რა ხდება მაშინ, როდესაც ზრუნვა ჭარბობს და ბავშვის პასუხისმგებლობა დაბალია? ეს ძალიან ჩვეულია ქართული კულტურისთვის. ასეთი ტიპის მშობლებს ჩვენ ჰელიკოპტერ მშობლებს ვეძახით, ვერტმფრენ მშობლებს, რომლებიც მუდამ თავს დასტრიალებენ თავიანთ შვილებს. ბავშვებს ყველაფერი აქვთ (სითბო, სიყვარული, შექება) გარდა საკუთარი ხელებისა. ყველგან არის მშობლის უხილავი ან ხილული ხელი. ასეთ აღზრდას ჩვენ ჰიპერმეურვეობით აღზრდას ვეძახით. ასეთი აღზრდის პირობებში ადამიანს არ აქვს საკუთარი მეს განცდა, სიცარიელეა თითქოს. მშობლის გარეშე მისი ცხოვრება ინგრევა, ის არაფერს წარმოადგენს. ასეთი ადამიანები ხშირად გარბიან დეპრესიაში, წამალდამოკიდებულებაში. ეს სერიოზულ პრობლემებს იწვევს.“

მაია ცირამუა აღნიშნავს, რომ ბავშვისთვის ყველაზე მტკივნეული უგულებელყოფაა:

„ყველაზე მტკივნეულია, როდესაც ბავშვი არის უგულებელყოფილი, ეს ფიზიკურ ტკივილსაც კი ჰგავს. ამ დროს არც პასუხისმგებლობის მინიჭება ხდება და არც ზრუნვა - ეს არის აღზრდის ყველაზე უფრო მტკივნეული ფორმა. ძალიან გავრცელებულია ემოციური უგულებელყოფის მაგალითებიც. შეიძლება ბავშვის ფიზიკური საჭიროებები დაკმაყოფილებული იყოს, მაგრამ ის ემოციურად უგულებელყოფილად გრძნობდეს თავს, არ იყოს მხარდაჭერილი, არ იყოს დანახული. ჩვენ ვმუშაობთ, ბავშვი მოდის, რაღაცას გვეკითხება, ან არ გვესმის, ან არ გვცალია, რომ ვუპასუხოთ. ის რაღაც გულისტკივილს გვიზიარებს, ჩვენ არ გვცალია, რომ მოვუსმინოთ. ესეც უგულებელყოფის და ძალადობის ერთ-ერთი ფორმაა. ბავშვი მოდის და გეუბნებათ, რომ კლასელი ჩაგრავს. თქვენ პასუხობთ: „შენ თვითონ მოაგვარე!“ ეს მისი საჭიროების უგულებელყოფაა. არამხარდამჭერი დამოკიდებულება ძალადობაა.“

„აღზრდის ყველაზე ეფექტიანი ფორმაა, როდესაც ბავშვის მიმართ თანაბარი ზრუნვა და კონტროლია. მე ბავშვს პასუხისმგებლობასაც ვანიჭებ, მას აქვს სტრუქტურა, ჩარჩო, რომელშიც მან უნდა იმოძრაოს. ამ სტრუქტურას ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. არასტრუქტურირებული დღე, როდესაც არ იცის ბავშვმა, როდის უნდა დაიძინოს, სერიოზულ შფოთვით პრობლემებს იწვევს. პასუხისმგებლობები, რომლებსაც ბავშვს ასაკის შესაბამისად ვანიჭებთ, მისი უსაფრთხოებისა და თვითეფექტურობისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ამასთან მნიშვნელოვანია თანაბარი დოზით ზრუნვა, მოსმენა, ბავშვის აზრის გათვალისწინება და მხარდაჭერა,“ - აცხადებს მაია ცირამუა.

წყარო: ​არტარეა

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

რა არის პოზიტიური ყურადღება და რატომ არის ის ბავშვისთვის მნიშვნელოვანი?
​მშობელი შვილისადმი პოზიტიურ დამოკიდებულას სხვადასხვა ფორმით გამოხატავს. ის შვილს უღიმის, ნაზად უყურებს თვალებში, ეფერება, მას სასიამოვნო, დადებითი სიტყვებით ამხნევებს, მისი იდეების, აქტივობებისა და...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ქალი არის ორმაგად დატვირთული... ის უნდა იყოს კარგი დედა, თან რეალიზებული, ოჯახი კარგად მოვლილი უნდა ჰყავდეს,“ - ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი

„ქალი არის ორმაგად დატვირთული... ის უნდა იყოს კარგი დედა, თან რეალიზებული, ოჯახი კარგად მოვლილი უნდა ჰყავდეს,“ - ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი

ფსიქოლოგმა ლელა ტყეშელაშვილმა სენდვიჩის ასაკის შესახებ ისაუბრა, რომელიც ქალბატონებს 35-დან 45 წლამდე ასაკში აქვთ:

„სენდვიჩის ასაკი არის 35-დან 45 წლამდე პერიოდი. რადგან დედებზე ვლაპარაკობთ, ეს ქალისთვის კიდევ უფრო პრობლემური ასაკია. ქალს ბევრი სოციალური მოთხოვნა აქვს წაყენებული. გარდა იმისა, რომ ის უნდა იყოს კარგი დედა, თან რეალიზებული უნდა იყოს, ოჯახი კარგად მოვლილი უნდა ჰყავდეს. კი, ნელ-ნელა მიდის გადახედვა, ასეთი მაღალი მოთხოვნების, მაგრამ ეს მაინც ასეა. გარდა ამისა, ქალს მოეთხოვება, რომ ლამაზად გამოიყურებოდეს. არის ხოლმე, რომ შენი მოთხოვნილებები, სურვილები, ინტერესები გადადებული გაქვს უკანა პლანზე და შენი თავი დავიწყებული გაქვს. მთლიანად გადართული ხარ ოჯახზე.“

ლელა ტყეშელაშვილის თქმით, მიუხედავად იმისა, რომ თანამედროვე სამყაროში ბევრი რამ შეიცვალა, დედები მაინც უდიდეს სტრესს განიცდიან:

„მიუხედავად იმისა, რომ დღეს უკვე გადაიხედა ბევრი რამ, მამები ჩართულები არიან ბავშვის აღზრდის პროცესში, ოჯახშიც ცდილობენ, რომ ქალს დაეხმარონ. ასე ამბობენ, თორემ ეს არ არის სხვა ადამიანის დახმარება. ეს არის ჩვეულებრივი ცხოვრების წესი. მამაკაცი ამბობს, რომ „მე ვეხმარები ჩემს მეუღლეს,“ სინამდვილეში ის თავის პრობლემებს თვითონ აგვარებს, ისიც მამაა და თავისი მოვალეობები აკისრია.“

„ეს გახლავთ ჩვეულებრივი პროფესიული გადაწვა. როგორც პროფესიაშია ადამიანი ძალიან დატვირთული და ეს ეტყობა მის პროფესიულ საქმიანობას, დედობაც ერთ-ერთი პროფესიაა. ქალს ეს არ ეთვლება ფაქტობრივად არაფერში. მას კიდევ ის მოვალეობები აქვს დამატებული, რომელსაც მამაკაცი ან საზოგადოება მისგან შეიძლება მოითხოვდეს. ამიტომ არის ქალი ორმაგად დატვირთული. ბავშვის გაჩენიდან ზრდასრულობამდე პერიოდი ადამიანის ცხოვრებიდან თითქოს ამოვარდნილია, იმიტომ, რომ თავისი თავისთვის არაფერი არ გაუკეთებია. არიან ადამიანები, რომლებიც ბედნიერები არიან ამით. საერთოდ დედობა ბედნიერებაა. ჩემმა კოლეგამ ცვაიგის პერიფრაზი გააკეთა: „მადლობა ღმერთს, რომ მენდო და დედა გამხადა.“ უდიდესი ნდობაა, როდესაც ადამიანს შვილი ჰყავს. სტრესის საფუძველი ნამდვილად არის. ეს გახლავთ გახანგრძლივებული ქრონიკული სტრესი, როდესაც ადამიანი გამუდმებით ფიქრობს შვილების მომავალზე, უნდა, რომ ყველაფერი საუკეთესო გაუკეთოს თავის ოჯახს, ყველაფერი მოწესრიგებული ჰქონდეს. ამ ყველაფერს ის აკეთებს იმის ხარჯზე, რომ თავისი მოთხოვნილებები გადავადებული აქვს,“- აღნიშნულ საკითხზე ლელა ტყეშელაშვილმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„განთიადი“

წაიკითხეთ სრულად