Baby Bag

„აღზრდის ყველაზე ეფექტიანი ფორმაა, როდესაც ბავშვის მიმართ თანაბარი ზრუნვა და კონტროლია,“ - ფსიქოლოგი მაია ცირამუა

ფსიქოლოგი მაია ცირამუა ბავშვის აღზრდის პროცესში კონტროლისა და ზრუნვის მნიშვნელობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ კონტროლის სიჭარბე აღზრდის ავტორიტარულ სტილზე მიგვანიშნებს:

„რა ხდება მაშინ, როდესაც ბავშვის აღზრდის პროცესში კონტროლი აჭარბებს ზრუნვას? ამ დროს ბავშვს ენიჭება პასუხისმგებლობა. ბავშვთან ინტერაქცია ასეთია: „მე არ მაინტერესებს შენ რას ფიქრობ, რას განიცდი, გააკეთებ რასაც გეუბნები!“ რა თქმა უნდა, ეს უკვე ძალადობრივი დამოკიდებულებაა. ბავშვი ძალიან თავისუფალი და ლაღი არსებაა. ძალიან რთულია, რომ მას გააკეთებინო ის, რაც შენ გინდა. რა თქმა უნდა, ეს ხდება იძულების ხარჯზე. იმის ხარჯზე, რომ ან ფიზიკურად ძალადობენ ბავშვზე, ან ემუქრებიან, ან ემოციურად ძალადობენ მასზე. ემოციური ძალადობის საინტერესო შემთხვევაა, როდესაც დედა ეუბნება შვილს: „შენ თუ ამას არ შეჭამ, გული გამისკდება!“ ხშირ შემთხვევაში პატარა ნიუანსები, რომლებიც ზრუნვის მინიმიზირებას ახდენს და აქცენტირებულია კონტროლზე, ძალადობრივ დამოკიდებულებას წარმოქმნის. ეს არის ავტორიტარული აღზრდა.“

მაია ცირამუას თქმით, ზოგჯერ მშობლების მხრიდან ზრუნვა მნიშვნელოვნად ჭარბობს კონტროლს:

„რა ხდება მაშინ, როდესაც ზრუნვა ჭარბობს და ბავშვის პასუხისმგებლობა დაბალია? ეს ძალიან ჩვეულია ქართული კულტურისთვის. ასეთი ტიპის მშობლებს ჩვენ ჰელიკოპტერ მშობლებს ვეძახით, ვერტმფრენ მშობლებს, რომლებიც მუდამ თავს დასტრიალებენ თავიანთ შვილებს. ბავშვებს ყველაფერი აქვთ (სითბო, სიყვარული, შექება) გარდა საკუთარი ხელებისა. ყველგან არის მშობლის უხილავი ან ხილული ხელი. ასეთ აღზრდას ჩვენ ჰიპერმეურვეობით აღზრდას ვეძახით. ასეთი აღზრდის პირობებში ადამიანს არ აქვს საკუთარი მეს განცდა, სიცარიელეა თითქოს. მშობლის გარეშე მისი ცხოვრება ინგრევა, ის არაფერს წარმოადგენს. ასეთი ადამიანები ხშირად გარბიან დეპრესიაში, წამალდამოკიდებულებაში. ეს სერიოზულ პრობლემებს იწვევს.“

მაია ცირამუა აღნიშნავს, რომ ბავშვისთვის ყველაზე მტკივნეული უგულებელყოფაა:

„ყველაზე მტკივნეულია, როდესაც ბავშვი არის უგულებელყოფილი, ეს ფიზიკურ ტკივილსაც კი ჰგავს. ამ დროს არც პასუხისმგებლობის მინიჭება ხდება და არც ზრუნვა - ეს არის აღზრდის ყველაზე უფრო მტკივნეული ფორმა. ძალიან გავრცელებულია ემოციური უგულებელყოფის მაგალითებიც. შეიძლება ბავშვის ფიზიკური საჭიროებები დაკმაყოფილებული იყოს, მაგრამ ის ემოციურად უგულებელყოფილად გრძნობდეს თავს, არ იყოს მხარდაჭერილი, არ იყოს დანახული. ჩვენ ვმუშაობთ, ბავშვი მოდის, რაღაცას გვეკითხება, ან არ გვესმის, ან არ გვცალია, რომ ვუპასუხოთ. ის რაღაც გულისტკივილს გვიზიარებს, ჩვენ არ გვცალია, რომ მოვუსმინოთ. ესეც უგულებელყოფის და ძალადობის ერთ-ერთი ფორმაა. ბავშვი მოდის და გეუბნებათ, რომ კლასელი ჩაგრავს. თქვენ პასუხობთ: „შენ თვითონ მოაგვარე!“ ეს მისი საჭიროების უგულებელყოფაა. არამხარდამჭერი დამოკიდებულება ძალადობაა.“

„აღზრდის ყველაზე ეფექტიანი ფორმაა, როდესაც ბავშვის მიმართ თანაბარი ზრუნვა და კონტროლია. მე ბავშვს პასუხისმგებლობასაც ვანიჭებ, მას აქვს სტრუქტურა, ჩარჩო, რომელშიც მან უნდა იმოძრაოს. ამ სტრუქტურას ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. არასტრუქტურირებული დღე, როდესაც არ იცის ბავშვმა, როდის უნდა დაიძინოს, სერიოზულ შფოთვით პრობლემებს იწვევს. პასუხისმგებლობები, რომლებსაც ბავშვს ასაკის შესაბამისად ვანიჭებთ, მისი უსაფრთხოებისა და თვითეფექტურობისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ამასთან მნიშვნელოვანია თანაბარი დოზით ზრუნვა, მოსმენა, ბავშვის აზრის გათვალისწინება და მხარდაჭერა,“ - აცხადებს მაია ცირამუა.

წყარო: ​არტარეა

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

რა არის პოზიტიური ყურადღება და რატომ არის ის ბავშვისთვის მნიშვნელოვანი?
​მშობელი შვილისადმი პოზიტიურ დამოკიდებულას სხვადასხვა ფორმით გამოხატავს. ის შვილს უღიმის, ნაზად უყურებს თვალებში, ეფერება, მას სასიამოვნო, დადებითი სიტყვებით ამხნევებს, მისი იდეების, აქტივობებისა და...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ადამიანები, რომლებსაც მატერიალური კეთილდღეობა აქვთ, ისინიც ჩემთან დადიან, ისინიც ცუდად გრძნობენ თავს,“- ფსიქოლოგი ზურაბ მხეიძე

„ადამიანები, რომლებსაც მატერიალური კეთილდღეობა აქვთ, ისინიც ჩემთან დადიან, ისინიც ცუდად გრძნობენ თავს,“- ფსიქოლოგი ზურაბ მხეიძე

ფსიქოლოგმა ზურაბ მხეიძემ მატერიალური კეთილდღეობის მიღწევის მიზნებსა და იმ ნეგატიურ ზეგავლენაზე ისაუბრა, რომელსაც ადამიანებზე მსგავსი მიზნის დასახვა ახდენს:

„თუ ვამბობ: „მე ბედნიერი ვიქნები, როდესაც მილიონი მექნება,“ ფსიქიკამ ეს აკრიფა, დადო ზღვარი მილიონზე და მილიონის ქვემოთ მე ბედნიერებას ვერ განვიცდი. მე დავაწესე ზღვარი ჩემსავე ფიქრებში. მიზანი არის, რომ თქვენ ცუდად იყოთ თუ კარგად იყოთ? რატომ უნდა დავისახო ის მიზანი, რომელიც ცუდად მხდის? მაზოხისტი ვარ?! რა არის მატერიალური კეთილდღეობა? ეს არის აბსოლუტური ილუზია. იცით, რატომ ჩაგიდეს თავში, რომ ეს არის მნიშვნელოვანი?! მატერიალური კეთილდღეობით ადამიანი ადვილად იმართება. მე თუ გითხარი, რაღაც რომ გააკეთებ, ამას მოგცემ-მეთქი, ამას დაგიკიდებ სადმე და გმართავ. თუ შენთვის ეს არ გახდება წამყვანი, მართული არ ხარ.“

„შეიძლება მე შენ სამსახურში აგიყვანო, გიხადო 60 000 დოლარი და ცხოვრება გაგიხადო რად, იცი?! ფული გექნება, მაგრამ ყველაფერს დაკარგავ. რა არ არის ასეთი სამსახურები?! მატერიალურად კარგად ხარ, მაგრამ ამ მატერიალურს ახმარ იმას, რომ რაც დაკარგე, იმის შევსებას აკეთებ. ცხოვრებას უნდა ჭკუა. შენ რომ ამბობ, რაღაცას მივაღწიეო, კი, მიაღწიე, მაგრამ რა არის ის, რაც შენ გინდა?! ფული და ფინანსები არის რესურსი, რომ კარგად იყო. თუ ეს გახდა მიზანი, ხარ ცუდად, მაგრამ ფული გაქვს, უკვე აგრევია ცხოვრება. ადამიანები, რომლებსაც ეს აქვთ, ისინიც ჩემთან დადიან. ისინიც ცუდად გრძნობენ თავს. მათთვის მანამდე ურთიერთობები იყო ნამდვილი. მეგობარი იყო ნამდვილი მეგობარი, ქალს ნამდვილად უყვარდი. ყველა ურთიერთობა გაფუჭდა. ეს მათი ტექსტებია. ძალიან ბევრი ფული თუ გაქვს, შვილს დაცვა უნდა აუყვანო, რომ არ მოგპარონ. რამდენ რამეში იზღუდები, რამდენ რამეს კარგავ... შენ კარგავ ყველაზე ძვირფასს, რაც არის თავისუფლება. თუ კარგად გაიაზრებ, ამ რაღაცების დევნამ, შეიძლება მთელი ცხოვრება გაუშვას გვერდზე,“- აღნიშნა ზურაბ მხეიძემ.

​წყარო

წაიკითხეთ სრულად