Baby Bag

„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება და იტყვის: „მე მინდა“ ან „მე არ მინდა,“ ის უკვე პიროვნებაა და მას პატივი უნდა ვცეთ,“ - ყარამან ფაღავა

„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება და იტყვის: „მე მინდა“ ან „მე არ მინდა,“ ის უკვე პიროვნებაა და მას პატივი უნდა ვცეთ,“ - ყარამან ფაღავა

​​პედიატრი ყარამან ფაღავა მშობლისა და ბავშვის ურთიერთობაზე საუბრობს. მისი თქმით, მშობელი ბავშვის მიმართ ალერსიანი უნდა იყოს და მას ყოველთვის თანადგომას უცხადებდეს:

„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება ან სამი წლის და იტყვის: „მე მინდა“ ან „მე არ მინდა,“ ის უკვე პიროვნებაა და მას პატივი უნდა ვცეთ. ამ ასაკში საოცრად კეთილი, მშვიდი, წყნარი ბავშვი ბანდიტად გადაიქცევა, რას არ გატეხავს, რას არ დაანგრევს. რაც მთავარია, მან შეიძლება საკუთარ თავსაც ავნოს. ამ შემთხვევაში ძალიან მნიშვნელოვანია ე.წ. მშობლური ჩვევები. მშობელს უნდა ჰქონდეს გარკვეული ჩვევები. ქალებში ეს უფრო ავტომატურად ხდება. ვაჟებში უფრო გვიან ვითარდება ხოლმე. მშობელმა, პირველ რიგში, უნდა იცოდეს ალერსი. ​ალერსს და სიყვარულის გამოხატვას ზედა საზღვარი არ უნდა ჰქონდეს. მან უნდა დაიცვას ბავშვი. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ რაც უნდა გააკეთოს, მშობელი ყოველთვის მის გვერდით იქნება და მას დაიცავს.“

​ყარამან ფაღავას თქმით, მნიშვნელოვანია, რომ სკოლაში ბავშვი ჯანსაღი ცხოვრების წესს ეჩვეოდეს:

„სკოლა ძალიან მნიშვნელოვანია, მაგრამ ის ზოგჯერ დაავადების მიზეზიც შეიძლება იყოს. არსებობს მთელი ციკლი პედიატრიისა, რომელსაც ჰქვია „სასკოლო მედიცინა.“ ვცდილობთ საქართველოში დავნერგოთ ჯანსაღი სკოლების პროგრამა. სკოლა ჰიგიენური თვალსაზრისით უნდა იყოს კარგი, არ უნდა იყოს ბულინგი, ​არ უნდა იყოს მასწავლებლის მხრიდან შეურაცხყოფა. აუცილებელია სკოლაში ცხოვრების ჯანსაღი წესის სწავლება. ეს არამხოლოდ მოზარდებისთვისაა კარგი. მოზარდი როდესაც გაიგებს, რომ თამბაქო ცუდია, ის მამას აჩერებს. ეუბნება: „მამა, რატომ ეწევი? გინდა ავად იყო და ჩვენ მარტო დაგვტოვო?“ ნებისმიერმა მამაკაცმა, რომელიც გაიგებს შვილისგან ამ სიტყვებს, უარი უნდა თქვას თამბაქოს მოწევაზე. მნიშვნელოვანია განვითარების ხელშეწყობა. დღეში ხუთი წუთი მაინც ბავშვთან ერთად მშობელმა წიგნი უნდა გადაშალოს, მოუსმინოს, მოუყვეს, მამამაც და დედამაც, მთავარია, ვინ როგორ არის დაკავებული.“

​ყარამან ფაღავა ბავშვთა ასაკისთვის დამახასიათებელ დაავადებებზე საუბრობს:

„რაც შეეხება დაავადებებს, ზოგიერთი დაავადება ბავშვთა ასაკისთვის სპეციფიკურია. ნულიდან სამ წლამდე არის ახალშობილთა პათოლოგიები, თანდაყოლილი ანომალიები, მშობიარობასთან დაკავშირებული დაავადებები. ეს შეიძლება იყოს ინფექციები, მძიმე მშობიარობის შემდგომ ასფიქსიის შედეგები, ე.წ. ცერებრული დამბლა, უეცარი სიკვდილის სინდრომი. მე აღარ ვლაპარაკობ იმ ხშირ დაავადებებზე, როგორებიც არის მწვავე რესპირატორული სინდრომი და ბრონქიტი და ა.შ. ახლა ზამთარია და სავსეა მსგავსი დაავადებები. ესენია ბავშვთა ასაკის ძირითადი დაავადებები.“

„დაავადებების პრევენციის ერთ-ერთი საუკეთესო საშუალება გახლავთ ბუნებრივი კვება. ​ბუნებრივი კვება დიდებული რამ არის. თუ ბავშვი ბუნებრივ კვებაზეა, ის 6 თვე დაცულია ინექციებისგან. ამ პერიოდის დაავადებებში მნიშვნელოვანია ნაყოფის ალკოჰოლური ინტოქსიკაციის შედეგები. მეძუძურმა დედამ არ უნდა დალიოს. ჩასახვის პერიოდშიც არც დედამ, არც მამამ ალკოჰოლი არ უნდა მიიღოს. ამან შეიძლება იმოქმედოს ნაყოფზე და ხომ წარმოგიდგენიათ, ეს როგორი უბედურებაა,“ - აღნიშნავს ყარამან ფაღავა.

​წყარო

„ბავშვი რომ ხშირად ავადმყოფობს, ძალიან ხშირად დედაა დამნაშავე“ - ყარამან ფაღავა
,„ნამეტან სტერილურ გარემოს ვუქმნით ჩვენ ჩვენს შვილებს - არა გაკაჟება, არა ზედმეტი სიბინძურე, არა ცხოველი, ეს სტერილური გარემო იწვევს ალერგოზების, ავტოიმუნური დაავადებების განვითარებას...“ - აღნიშნულის...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში პატარებს შეუძლიათ 24/7 თან ჰყავდეთ დედა ან მამა“ - ინტერვიუ დავით ციბაძესთან

„ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში პატარებს შეუძლიათ 24/7 თან ჰყავდეთ დედა ან მამა“ - ინტერვიუ დავით ციბაძესთან
ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრი... რეანიმაცია... პალატები... უცებ უჩვეულო კარდი - პატარები მშობლებთან ერთად, ნახვის საათები არ იყო... ერთ-ერთი პაციენტის მამამ დაგვინახა, დავით ციბაძეს მადლობით შეეგება და შვილის მდგომარეობის განხილვა დაიწყო... აქ პატარა პაციენტების ფსიქო-ემოციურ სფეროს გამორჩეული სინატიფით ეპყრობიან და მენტალურ ჯანმრთელობაზე ფსიქოლოგის აქტივობებთან ერთად მშობლების ჩართულობით ზრუნავენ. „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ბავშვთა ინტენსიური თერაპიის განყოფილება ერთადერთია ქვეყნის მასშტაბით, სადაც პატარებს შეუძლიათ 24/7 თან ჰყავდეთ დედა ან მამა. ეს ყველაფერი კი სისტემური თანაარსებობის, პერსონალის გადამზადებისა და ინფექციის დაცვის პირობებში ხდება.

დღეს ​MOMSEDU.GE-ს რესპონდენტი სწორედ ​„ნიუ ჰოსპიტალსის“ ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრის ხელმძღვანელი, პროფესორი, მედიცინის დოქტორი, ​დავით ციბაძე გახლავთ, რომელიც ბავშვებში პოლიტრავმების მართვის შესახებ გვესაუბრება:
„ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტი სტრუქტურულად ბავშვთა გადაუდებელი დახმარების სამსახურს, ინტენსიური თერაპიის განყოფილებას, ამბულატორიასა და თერაპიულ პალატებს მოიცავს. ცენტრის კონცეფცია ნებისმიერი სიმძიმის პაციენტის სრული მასშტაბით სამართავადაა შექმნილი.
ბავშვთა ასაკში სიკვდილის მიზეზებს შორის პირველ ადგილზეა პოლიტრავმა, როგორებიც არის: სიმაღლიდან ვარდნა, ავტოსაგზაო შემთხვევა, ხრჩობა და სხვა. საშუალო ასაკი კი 7 წელია.
პოლიტრავმა წარმოადგენს ყველაზე მულტიდარგობრივ გუნდურ სამუშაოს, სადაც პრინციპულად მნიშვნელოვანია 24/7 ყველა დარგის სპეციალისტის ადგილზე ყოფნა.“
- მკურნალობის რა ეტაპებს გადის ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში ტრავმით შემოსული პაციენტი?

​დავით ციბაძე:
„პირველი ეტაპი გადაუდებელი დახმარების განყოფილებაა. პოლიტრავმის დროს, კლინიკაში შემოსვლიდან პირველი 6 საათი ყველაზე კრიტიკულია სისხლდენის მართვისთვის, რადგან ამ დროს მაღალია გარდაცვალების რისკი. ამიტომ ბავშვთა გადაუდებელი თერაპიის განყოფილება აღჭურვილია ნებისმიერი დაზიანების აღმოსაფხვრელად, ისევე როგორც ცენტრის რეანიმაციის განყოფილება. შემდეგი ეტაპია ბავშვთა ინტენსიური თერაპიის განყოფილება.
კრიტიკული შეიძლება აღმოჩნდეს თავის ტვინის ტრავმული დაზიანება, რის გამოც სწრაფი, გადაუდებელი რადიოლოგიური კვლევების შემდეგ პაციენტი შეიძლება გადავიყვანოთ საოპერაციოში ნეიროქირურგიული ჩარევისთვის. საოპერაციოები „ნიუ ჰოსპიტალსში“ მუდამ მზადყოფნაშია პაციენტების მისაღებად. მათი აუცილებლობა შეიძლება გამოწვეული იყოს მუცლის ღრუსა და გულ-მკერდის დაზიანებების გამო ჩასარევად; ტრავმის შედეგად ამპუტირებული კიდურების თუ სხვა დაზიანებით ტრავმატოლოგებისთვის, ყელ-ყურ-ცხვირის, ოფთალმოლოგების, ყბა-სახის და ა.შ. ქირურგების სამუშაოდ.“
- ვინ ემსახურება ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრის გადაუდებელი დახმარების განყოფილებაში შემოსულ პაციენტებს?
დავით ციბაძე: „პოლიტრავმის მართვა გუნდურად, ყველა დარგის საჭირო სპეციალისტის მიერ ხდება. ამ გუნდის ძირითადი რგოლები ინტენსივისტი-რეანიმატოლოგები არიან. ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრის გუნდის ყველა წევრი წლების მანძილზე ჩართული იყო „მეიოს კლინიკის“ (USA Rochester MN) ტრავმა-ქირურგიის და შოკის მართვის პროექტში, მათ შორის არიან ამ პროექტის ტრენერები, პროვაიდერები, რომლებიც დღემდე აგრძელებენ პედაგოგიურ მუშაობას სხვა კლინიკების ექიმებთან. სწორედ ჩვენები არიან ის პირველი გუნდი, რომლებმაც ახალი გაიდლაინებითა და პროტოკოლებით მოახერხეს ტრავმების მართვა, რაც შედეგშიც აისახა.
ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში, გადაუდებელი მედიცინის დეპარტამენტში შემოსულ ნებისმიერი ასაკის, სიმძიმისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის მქონე ბავშვს 24/7 ემსახურება პროფესიონალთა გუნდი:

  • ბავშვთა ზოგადი ქირურგი;
  • ნეიროქირურგი;
  • ბავშვთა თორაკოქირურგი;
  • ტრავმატოლოგი;
  • ყელ-ყურ-ცხვირის ქირურგი;
  • ყბა-სახის ქირურგი;
  • ოფთალმოლოგი
  • პლასტიკური ქირურგი;
  • ბავშვთა რეანიმატოლოგიის გუნდი;
  • რეაბილიტოლოგი;
  • მაღალი პილოტაჟის ექთნები;
  • ნებისმიერი გართულების საჭიროებისთვის პედიატრიული სპექტრი (გასტროენტეროლოგი, ჰემატოლოგი, ნეფროლოგი, კარდიოლოგი და სხვა).
- დიაგნოსტირების რა შესაძლებლობები არსებობს ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში?
დავით ციბაძე: „ჩვენი კლინიკა განებივრებულია მაღალი ხარისხის ლაბორატორიითა და რადიოლოგიური (X-Ray, MRI, CT) სამსახურით. დაწყებული ექსპრეს ლაბორატორიით, როდესაც კვლევების პასუხი 2-3 წუთში გვაქვს, დამთავრებული ბიოქიმიურ-ჰემატოლოგიური და ბაქტერიოლოგიური კვლევებით. ამას გარდა ძალიან კარგი რადიოლოგიური ცენტი გვაქვს. ყველა კვლევა, რომელიც პოლიტრავმების მართვისთვისაა აუცილებელი, შეგვიძლია სრულფასოვნად ჩავატაროთ, რაც ნამდვილად ცვლის იმ გამოსავალს, რომელიც შეიძლება კონკრეტულ პაციენტთან გვქონდეს.
ამავდროულად, „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ინფრასტრუქტურა უპრეცედენტოა ქვეყნის მასშტაბით. კლინიკას აქვს ვენტილაციის, წყლის თუ ელექტრომომარაგების ევროპული სტანდარტის სისტემები, რომლის გამართულობაც მუდმივად კონტროლდება. პრინციპული მნიშვნელობა აქვს კომფორტულ ერთადგილიან პალატებში წნევათა სხვაობების არსებობას, რაც ინფექციის კონტროლის მნიშვნელოვანი რგოლია.“

აღსანიშნავია, რომ ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრი უწყვეტად თანამშრომლობს „მეიოს კლინიკასთან“. თანამშრომლობის ფარგლებში ხდება როგორც ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრის განყოფილებების ფუნქციონირებისთვის პროტოკოლების დანერგვა და დასავლურ სტანდარტებთან შესაბამისობაში გამართვა, ასევე, საჭიროების შემთხვევაში, „მეიოს კლინიკის“ ექიმების ჩართვა პაციენტების მართვაში.

R.​

წაიკითხეთ სრულად