Baby Bag

„ბავშვმა ადრეული ასაკიდანვე უნდა ისწავლოს თვითდამშვიდება და თვითჩაძინება,“ - ბავშვთა ნევროლოგი ნანა ტატიშვილი

„ბავშვმა ადრეული ასაკიდანვე უნდა ისწავლოს თვითდამშვიდება და თვითჩაძინება,“ - ბავშვთა ნევროლოგი ნანა ტატიშვილი

ბავშვთა ნევროლოგმა ნანა ტატიშვილმა ბავშვებში ძილის დარღვევის განვითარების მიზეზებზე ისაუბრა და აღნიშნული პრობლემის გენეტიკურ ხასიათს გაუსვა ხაზი:

„ძილის დარღვევის დროს ძალიან ხშირია ოჯახური წინასწარგანწყობა, განსაკუთრებით ადრეულ ჩვილობაში. ძალიან ხშირად, როდესაც მშობელს მოჰყავს ჯანმრთელი ბავშვი, ყოველგვარი გართულების გარეშე და ჩივის, რომ ​ბავშვს არ სძინავს, წუხს, აღმოჩნდება, რომ დედა ან მამა ასეთივე პრობლემით იყო ადრეულ ჩვილობაში. თვითონ, რა თქმა უნდა, ამის შესახებ არ იციან, მაგრამ თუ ბებია ახლავს, ის ამბობს: „სულ ვამბობდი, რომ შენი შვილი გადაგიხდის სამაგიეროს, მე რომ მაწვალე ადრეულ ბავშვობაში.“

ნანა ტატიშვილის თქმით, ძილის დარღვევების მთავარი გამომწვევი გარემოა და არა - გენეტიკა:

„გენეტიკაზე დიდი მნიშვნელობა აქვს გარემოს, წესების დაცვას. თუ ბავშვის ძილი დამოკიდებულია ჩვენს დროზე, როდესაც ჩვენ მოვიცლით, სტუმრებს გავუშვებთ, საქმეებს მოვრჩებით და ბავშვს მერე დავაძინებთ, ეს არის ხან ადრე, ხან უფრო გვიან, ასეთ ბავშვებს დარღვეული აქვთ ძილი. ჩემთან მოსულან მშობლები, რომლებსაც გამოცდილი აქვთ ძალიან მძიმე და სერიოზული წამლები, რომელთაც არავითარი ზეგავლენა ბავშვის ძილზე არ მოუხდენია. გაცილებით ძნელია მშობელი დავარწმუნოთ, რომ ​ძილის რუტინის მოწესრიგება არის ერთადერთი საშუალება ბავშვის ძილის მოწესრიგებისთვის. რეჟიმის დაცვის გარეშე არ არსებობს მედიკამენტი, არ არსებობს საშუალება, რომელიც ძილს გამოასწორებს.“

ნანა ტატიშვილმა მშობლებს მოუწოდა არ ინერვიულონ, თუ ბავშვი ძილში ხშირად წამოიყვირებს და დღისით დაძინებაზე უარს იტყვის:

„ძილში ბავშვის წამოყვირება არ არის საშიში. ერთი წლიდან სკოლამდელ ასაკამდე, ან უფრო გვიანაც, არის ღამის შიშები და კოშმარები. ეს არის ძილის მომწიფების სტადია, არის ასაკობრივი დარღვევა, რომელიც თავისით მოწესრიგდება. ჩვენ უნდა ვიყოთ მშვიდად, უნდა შევუწყოთ ხელი ბავშვის დღის რეჟიმს. მშობლები ჩივიან ხოლმე, რომ ბავშვმა გაიღვიძა ერთხელ, ორჯერ. წლამდე 4-6 გამოღვიძება ღამის განმავლობაში არის ნორმა. მშობლისთვის ეს ძალიან ძნელია, რადგან ის დაღლილია. ერთი წლის მერე ბევრი ბავშვი იღვიძებს ღამის პირველ საათზე, დილის ოთხამდე თამაშობენ. ესეც ძნელი მოსათმენია, მაგრამ ნორმაა. დღის ძილს რაც შეეხება, ბევრი ბავშვი ორი წლის შემდეგ ანებებს დღის ძილს თავს. თუ მათი ძილის ხანგრძლივობა, რომელიც 11-12 საათი უნდა იყოს, სრულდება ღამის ძილით, მაშინ შესაძლებელია, რომ ჩვენ არ ვინერვიულოთ. სამი წლიდან უმეტესი ბავშვი ანებებს დღისით დაძინებას თავს. როგორც წესი ეს ძილის დარღვევა ​ბავშვების ნერვულ სისტემას არ აფუჭებს, როგორც მშობლებს ჰგონიათ ხოლმე. ის არც რაიმე რთულ პრობლემებს არ იწვევს.“

„ბავშვმა ადრეული ასაკიდანვე უნდა ისწავლოს თვითჩაძინება და თვითდამშვიდება. როდესაც მშობელი ამოიყვანს ბავშვს საწოლიდან, ანჯღრევს, ეს არ აძლევს მას თვითდამშვიდების საშუალებას. ჩვენ უნდა ვეცადოთ, რომ თუ ბავშვი იღვიძებს, ამოვიყვანოთ, მოვეფეროთ, მივიკრათ გულზე, ვაგრძნობინოთ, რომ მასთან ვართ, შემდეგ ისევ ჩავაწვინოთ საწოლში და ​არ შევიმჩნიოთ მისი ჭირვეულობა. დავაცადოთ ბავშვს, რომ თვითონ დამშვიდდეს და დაიძინოს. თუ ბავშვობის ასაკში არ ჩამოუყალიბდა ბავშვს ნორმალური ძილის რეჟიმი, შემდეგ მთელი ცხოვრება ეს იქნება პრობლემა. მას მოუწევს უამრავი მედიკამენტის მიღება. ხშირად ვითარდება ძილის კიდევ უფრო რთული პრობლემები და სერიოზული პრობლემების წინაშე დგება ადამიანი,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ნანა ტატიშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს ჩაძინების მიზნით ლოგინში ურთავენ ტელეფონს - ეს მცდარი შეხედულება...
რა საფრთხის წინაშე აყენებს ეკრანდამოკიდებულება ბავშვს და როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რომ თავიდან აირიდოს მისგან გამოწვეული დაავადებები - აღნიშნულ თემებზე ​Momsedu.ge-ს ექიმი-პედიატრი, რადიოლ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რამდენად მიზანშეწონილია მშობლის უხეში ჩარევა ბავშვის გარემოცვის შერჩევისას?

რამდენად მიზანშეწონილია მშობლის უხეში ჩარევა ბავშვის გარემოცვის შერჩევისას?

ხშირად მშობლებს ბავშვების გარემოცვა არ მოსწონთ, ჰგონიათ რომ ცუდ ზეგავლენას ახდენენ მათ შვილებზე. რამდენად მიზანშეწონილია მშობლის უხეში ჩარევა ამ კუთხით? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგი მარიამ შოვნაძე ესაუბრა.

- ხშირად მშობლებს ბავშვების გარემოცვა არ მოსწონთ, ჰგონიათ რომ ცუდ ზეგავლენას ახდენენ მათ შვილებზე. რამდენად მიზანშეწონილია მშობლის უხეში ჩარევა ამ კუთხით?

- მეგობრობა ბავშვების ცხოვრების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ნაწილია, რომელიც აქტუალური 3 წლიდან და ხშირ შემთხვევაში, უფრო ადრეც ხდება. ბავშვის ურთიერთობა თანატოლებთან პირდაპირ გავლენას ახდენს მის კეთილდღეობაზე, ფსიქო-ემოციურ მდგომარეობაზე და რა თქმა უნდა, შესაძლებლობას აძლევს მიიღოს სოციალური გამოცდილება, ისწავლოს, განავითაროს და გამოიყენოს სოციალური უნარები, რის შედეგადაც შესაძლოა, ჩამოაყალიბოს სხვებთან გრძელვადიანი და ჯანსაღი ურთიერთობები. 

ძალიან მნიშვნელოვანია, მშობლები აცნობიერებდნენ ბავშვების ცხოვრებაში მეგობრობის მნიშვნელობას და ხელს უწყობდნენ შვილებს დაამყარონ თანატოლებთან ურთიერთობა, მიიღონ სოციალური გამოცდილებები. თუმცა არის შემთხვევები, როდესაც მშობელი ღელავს, რომ მეგობარი მის შვილზე ნეგატიურ გავლენას ახდენს და უკრძალავს ურთიერთობას. როგორც წესი, ასეთ შემთხვევებში აკრძალვის შედეგად ბავშვი მაინც აგრძელებს მეგობრობას თანატოლთან, მაგრამ უკვე მშობლისგან დამალულად. მოვლენების ასეთი განვითარება, რა თქმა უნდა, აისახება, როგორც ბავშვის და მშობლის ურთიერთობაზე, ამავდროულად ბავშვის და მისი მეგობრის ურთიერთობაზე. თუნდაც მომავალში, სირთულე რომ აღმოაჩინოს მეგობრულ ურთიერთობაში, მას გაუჭირდება მშობელს მიმართოს და მასთან გააზიაროს საკუთარი გამოცდილება.ასე რომ, კითხვაზე რამდენად მიზანშეწონილია მშობლის მხრიდან უხეში ჩარევა ასევე კითხვით მინდა გიპასუხოთ, რამდენად ვუწყობთ აკრძალვით ხელს ბავშვმა მიიღოს საკუთარი, პირადი სოციალური გამოცდილება?! ყოფილა შემთხვევები, როდესაც მასწავლებელი უკრძალავს ორ კლასელს მეგობრობას, ეს დაუშვებელია განსაკუთრებით სკოლაში, რადგან ეს არ არის პრობლემის მოგვარების კონსტრუქციული გზა და ამავდროულად ბავშვებისთვის შესაძლოა ჩაგვრის მაპროვოცირებელი გახდეს.

- არის თუ არა ეს ბავშვის პირადი სივრცის დარღვევა?

- რა არის პირადი სივრცე და პირადი საზღვრები. პირადი საზღვრები ეს არის როგორც საკუთარი საჭიროებების გაგება და პატივისცემა, ამავდროულად გარშემომყოფი ადამიანების საჭიროებების გაგება და პატივისცემა. პირადი საზღვრები გულისხმობს იმ წესებსა და საზღვრებს, რომელთა მიხედვითაც განისაზღვრება, თუ როგორ ვიქცევით სხვა ადამიანებთან და როგორ იქცევიან ისინი ჩვენთან. ჯანსაღი პირადი საზღვრები საშუალებას აძლევს ბავშვს ისწავლოს თუ როგორ აიღოს პასუხისმგებლობა საკუთარ ქმედებებზე, ამავდროულად ეხმარება თავი აარიდოს ისეთ სიტუაციებს, სადაც უსამართლოდ ან არასათანადოდ აიძულებენ, უბიძგებენ პასუხისმგებლობის აღებას სხვა ადამიანების ემოციებსა და ქმედებებზე. კარგად განვითარებული საზღვრების არსებობა ხელს უწყობს ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებას და ამავდროულად ეხმარება ბავშვს დროულად ამოიცნოს და თავი აარიდოს მანიპულირებას, გარეშემომყოფი ადამიანების მხრიდან არასათანადო მოპყრობას. თუ მივცემთ ბავშვს პირადი გამოცდილების მიღებისა და პასუხისმგებლობის აღების შესაძლებლობას, ეს ხელს შეუწყობს სოციალური უნარების განვითარებას და მომავალში ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებას.

- თუ მშობელი დარწმუნებულია, რომ ესა თუ ის გარემოცვა მის შვილს ზიანს აყენებს, როგორ უნდა მიაწოდოს სწორად ინფორმაცია?

- დიახ, არის შემთხვევები, განსაკუთრებით მოზარდობის პერიოდში, როდესაც მოზარდი არის იმ გარემოცვაში, სადაც რისკისშემცველ ქცევას ავლენენ. პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია დავაკვირდეთ და გავიგოთ რა არის ამის წინაპირობა, იქნებ მას ურთიერთობების ფორმირება ან შენარჩუნება უჭირს?! მნიშვნელოვანია, მშობელს და შვილს შორის შედგეს დიალოგი და არა მონოლოგი. პირველ რიგში, უნდა წავახალისოთ მშობელს და შვილს შორის ღიაობა, სანდოობა. დიალოგის პროცესში ხელი უნდა შევუწყოთ დააკვირდეს საკუთარ ურთიერთობებს, შეაფასოს როგორ გრძნობს თავს, ყოფილა თუ არა შემთხვევა, როდესაც საფრთხე შეექმნა მას ან მის თანატოლს, რა არის ამ ურთიერთობების ძლიერი და სუსტი მხარეები, როგორ წარმოუდგენია მომავალში ეს ურთიერთობები და ა.შ. ასევე მშობელს, შეუძლია გაუზიაროს საკუთარი გამოცდილებები, როგორც ჯანსაღი, ასევე არაჯანსაღი ურთიერობების მაგალითები და რაც მთავარია, თუ მოზარდმა საუბარი დაიწყო, აუცილებლად მოუსმინეთ და არ შეაწყვეტინოთ.

- რა სახით ჩარევა ახდენს ბავშვზე უარყოფით ზეგავლენას? შესაძლოა თუ არამშობლისა და შვილის ურთიერთობაზე ნეგატიურად იმოქმედოს?

- არასასურველია მშობლის მხრიდან მონოლოგი, ლექციის წაკითხვა, აკრძალვა, სხვა თანატოლის დაკნინება, გაუფასურება. როგორც აღვნიშნე, აკრძალვა ბავშვს, მოზარდს უბიძგებს მალულად გააგრძელოს ურთიერთობა. ეს ნიშნავს, რომ მთელი ყურადღების ფოკუსს მიმართავს ურთიერთობის დამალავაზე და არა პრობლემაზე, რომელიც შესაძლოა მეგობართან ურთიერთობაში მართლაც არსებობდეს. გარდა ამისა, ამ გზით იკარგება კონტაქტი მშობელს და შვილს შორის, ღიაობა და სანდოობა. უმჯობესია, ყოველთვის წავახალისოთ დიალოგი,მოვუსმინოთ ბოლომდე, არ შევაწყვეტინოთ შეფასებებით, განვიცადოთ ბავშვის ემოციები და ბოლოს მივცეთ საშუალება იმსჯელოს, შეაფასოს საკუთარი ქცევა თუ გამოცდილება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად